Heimskringla - 20.06.1934, Page 3

I
WINNIPEG, 20. JÚNÍ, 1934
HEIMSKRINGLA
3. SlÐA
við General Göring, út af fang- og er talinn þangað kominn frá
elsun frú Seger og ungbams Rússlandi. — 300 menn, sem
hennar, í því skyni að neyða óðir hundar hafa bitið, hafa
Gerhardt Seger, mann hennar, verið fluttir til Pasteur’stofnun-
sem slapp úr landi til að gefa arinnar í Dorpat, til lækninga.
sig stjórnarvöldunum á vald — — Yfirvöldin hafa skipað svo
sagði Göring, að til slíkra ráða fyrir, að drepa skuli alla hunda
sem þessara væri ekki gripið fyr og ketti, sem í næst, og hafa
en í nauðvörn. Frú Seger, sem 7000 þegar verið skotnir.
var tekin föst 19. febrúar sökum * * *
þess, að maður hennar hafði. Umferðaslys í Bretlandi
sloppið úr landi, er enn í varð-; London, 24. maí
haldi með tæplega ársgamalt i Síðast liðna viku dóu í Bret-
barn ^itt. Barnið er tölusett landi 127 manns af umferða-
sem “pólitískur fangi nr. 58”, slysum, en 4816 særðust.
og mun það vera yngsti pólitísk- * * *
ur fangi í Þýzkalandi. Fyrst Leiðangur til Svalbarða
En þrátt fyrir tvísýnu þá, um
hag allan og framtíðarhorfur,
sem úfin vorveðrátta og köld
veldur, eru vonir mannhugans
sjaldan örari né áleitnari en á
vorin. Gróðrinum og veður-
sældinni seinkar, en hvort-
tveggja kemur þó um síðir og
vonandi nógu snemma til að
firra stórvandræðum og tjóni.
Og á vorin er sú trú sterkust,
að hamingjudraumar mannanna
um hin ýmsu hugðarefni, nái að
vaxa fram til veruleika undir
sólaryl ókominna daga.
—Nýja Dagbl. 25. maí, 1934.
Oslo, 25. maí
Sænsk-norskur leiðangur til
eftir handtöku frú Seger var
henni leyft að ganga um eina
klukkustund daglega utan varð- Svalbarða (Spitzbergen) leggur
haldsins, en svo margt fólk af stað frá Bergen innan
sýndi henni hluttekningu sína, |skamms. Á meðal leiðangurs-
að nú er haldinn tveggja her- manna er Sverdrup prófessor.
manna vörður um hana á göng- Gert er ráð fyrir, að leiðangurs-
um hennar. Má segja að þessar menn verði komnir til Svalbarða
og slíkar aðfarir færu vel sem ] o. júní. Þeir ætla sér aðallega
auglýsing fyrir hina nýju bók ag framkvæma ýmsar athuganir
Görings “Þýzkaland endurfætt”, og rannsóknir í vesturhluta j
sem nýkomin er út þar í landi. iandsins.
* * * , * * *
Sjálfstæði Filippseyja Hakakross málaður .
Á aukaþingi er haldið var ný- a hamravegg
lega í Filipseyjum, var samþykt j Berlín 28. maí
viðurkenning á lögum, er stjórn Hjá Kufstein í Austurríki, rétt
Bandaríkjanna samþykti á við landamæri Þýskalands, hafði
þessu ári, er gefa Filippseyjum f fyrrinótt verið málaður gríðar-
fult stjálfstæði árið 1945. Sam stór hakakross utan í hamra-
þykt laganna var tekið með 1 vegg. Liggur grunur á, að naz-
miklum fagnaðarlátum af á- istar frá Þýskalandi hafi laum-
horfendum. — Lög um sjálf- jast yfir landamærin til þess að
stæði eyjanna, ■ er voru undir- vinna þetta verk, og hafa nú
skrifuð af Roosevelt forseta 24.' yfirvoldin í Kufstein sett strang-
marz, s. 1. voru þess efnis, að ar reglur um umferð yfir landa-
þessari nýlendu Bandaríkjanna; mærin, og landamæragæslan
væri teitt fult sjálfstæði innan verið aukin að miklum mun. —
tólf ára, ef þing eyjaskeggja \ Hað er álitið, að taka muni
viðurkendi lögin fyrir 1. október ^ marga daga að þvo krossinn af
næstkomand. Lög sem fóru {, aftur.
líka átt, voru samþykt af stjórn ----;----------
Bandaríkjanna í fyrra, en ekki! VORINU SEINKAR
af eyjarskeggjum. Hafði stjórn- -------
in þá viljað halda í rétt sinn til Einhverjir verstu og sárustu
þess að hafa þar heræfingar og J ókostirnir við íslenzka veðr-
flotastöð. -— Aðal orsök þess áttu eru vorkuldarnir. Og ein-
að Filipseyjum var veitt full- [ hver tilfinnanlegustu vonbrigð-
komið stjálfstæði, er sú, að in eftir langan, dimman vetur,
amerískir kapitalistar (sérstak-|eru sóllítil og nepjusvöl vor.
lega sykuriðnaðarmenn) sjá, að’j Það er eðlilegt að vetrartím-
jafnlengi og Filippseyjar erulinn sé kaldur og ömurlegur.
undir amerískri stjórn og ame-1 Mönnum finst það nær sjálf-
rísku flaggi, verður ekki lagður.sagt, og búa sig undir þvílíka
toilur á sykur sem inn er fluttur veðuráttu. En um leið er litið
frá eyjunum. En ein höfuðat-1 hlakkandi hug til vors og sum-
vinna eyjaskeggja er sykurrækt. I ardaga, til hlýrra tíma og
B O L E Z
Eftir Maxim Gorki
Filippseyjar eru rúmlega sjö
þiisund að tölu. Austan að þeim
liggur Kyrrahafið, en að norð-
an og vestan Kínahafið. íbúa-
tala er rúmar 12 milj. Eyjarnar
voru fundnar á fyrri hluta 16.
aldar af Ferdinand Magellan og
nefndar eftir Filip öðrum Spán-
arkonungi. Þær komust undir
stjórn Bandaríkjanna árið 1898,
undan oki Spánverja.
* * *
Friðarverðlaun Nobels
Vínarborg, 22. maí
Samkv. áreiðanlegum heim-
ildum er talið mjög líklegt, að
Kalergy greifa verði veitt No-
bels verðlaun fyrir störf sín í
þágu friðarmálanna.
* * *
Enskur leiðangur
til Ellesmerelands
Sonur Sir Ernest Schackle-
tons, sem einnig heitir Ernest,
kom nýlega til óslóar til þess
að leita ráða og upplýsinga hjá
docent Adolf Hoel, fyrir leiðang-
ur sem Oxford-háskóli ætlar að
gera út til Ellesmere-lands í
sumar. Land þetta er fyrir norð-
vestan Grænland. Leiðangurs-
menn verði fjórir eða fimm.
Leggja þeir á stað frá Englandi
í lok júnímánaðar og leigja
senniiega norskt skip til farar-
innar. Þeir ætla að hafa vetur-
setu þarna norður frá, hafa með
sér Eskimóa og 70 hunda. Ætla
þeir að mæla og kortleggja
landið á vori komanda og gera
þar ýmiskonar rannsóknir. Hús
hafa þeir með sér úr flekum,
sem setja má saman.
* * *
Hundaæði
Helsingfors, 24. maí
Mikill hundaæðisfaraldur er
í austur og suðurhluta Eistlands
bjartra, þegar mannssálin jafnt
og lífræn náttúra vaknar til
endurnýjaðrar orku, frjómagns
og fjörs. Og enda þótt dutl-
ungafult tíðarfar sé einkenni
nyrsta hulta tempraða beltisins
í Atlantshafi, þá finst íbúum
þessara svæða að með hækk-
andi sól og komnu sumri hljóti
að fara hiti og gróður.
í dag er hvítasunnudagur og
mánuður af sumri. Enn er tíð-
in lik því sem oft er á einmán-
uði. Hvar sem græn strá stinga
lágum konum upp úr grassverð-
inum, anda svalir dagar og
frostbitrar nætur á þau nepju
dauðans. Brumknappar trjánna,
sem sýndu fyrstu merki vextar
og lífs eru að verða dökkir af
kali og kyrkingi.
Suður í Danmörku baðar
æska höfuðstaðarins sig í sól-
hituðum öldum Eyrarsunds. Svo
misjafnt skiftir nú móðir nátt-
úra gæðum sínum á þessu vori.
En á slíkum vorum sem þessu
verður okkur kaupstaðarbúum
tíðhugsað upp í sveitir og d^li
íslands. Kalt vor og gróðurlaust
er einhver ískyggilegasti vágest-
ur íbúanna þar, manna og dýra.
Undir hlýju þess eða hörku er
komin líðan þeirra, áfkoma og
Kunningi minn sagði mér einu
sinni sögu þá, sem hér fer á
eftir:
— Þegar eg var stúdent í
Moskva, bjó einu sinni í næsta
herbergi við mig “einhver”
stúlka — þú skilur, jú! Hún
var pólsk og hét Theresa. Hún
var stór og dökk yfirlitum, sam-
brýnd og svarthærð. Dættirnir
í andliti hennar voru grófir og
rudalegir. Áleitnu, svörtu augun
hennar, dimma karlmannsrödd-
in, fasið og yfirleitt öll persónan
tók freklega á taugar mínar. Eg
bjó í þakherberg og dyrnar á
herberginu hennar voru beint
skorsteina! Eg
hissa og sagði:
— Hver er þessi Bolez?
— Bolez, herra stúdent, sagði
hún, og var móðguð yfir, að
eg hafði borið nafnið vitlaust
fram.
— Bolez er unnustinn minn. |
— Unnustinn?
— Af hverju eruð þér svona
undrandi, herra? Get eg ekki
átt unnusta eins og aðrar stúlk-
ur? ' i
Eg, eins og aðrar stúlkur —
það var býsna sniðugt.
— Því ekki það! Alt getur
skeð * . . . Hefir hann verið
lengi unnustinn yðar?
— Þetta er sjötta árið . . .
Það var annars tími, hugsaði
eg með sjálfum mér. Og nú
skrifuðum við bréfið. Það var
langt og ástúðlegt bréf, svo að
við borð lá, að eg hefði öfund-
að Bolez, ef bréfaritarinn hefði
verið einhver önnnur vera en
Theresa.
— Hjartans þakkir, herra,
sagði hún og hneigði sig. Ef
til vill get eg gert yður ein-
hvern greiða?
— Nei, kærar þakkir!
— Ef til vill get eg gert við
skyrtu eða buxur af yður?
Eg fann, að eg roðnaði, og
svaraði þurlega, að eg þyrfti
ekki á hennar aðstoð að halda.
Hún fór.
Tvær vikur liðu . . . Það var
lézt þó vera yðar? Þér! Þér eruð ennþá við-
kvæmur unglingur. Það er
hvorik til einhver Bolez eða ein-
hver Theresa. Aðeins eg ein er
hér! Nú og hvað um það?
— Með leyfi, sagði eg, utan
við mig eftir þessar móttökur,
hvað á þetta eiginlega að þýða?
Er þessi Bolez þá alls ekki til?
— Nei! Og hvað um það?
— Og þessi Theresa líka upp-
spuni?
— Já! Eg heiti Theresa.
Eg skildi hvorki upp né nið
Þér sem notið—
TIMBUR
KAUPIÐ AF
THE
Empire Sash & Door
CO., LTD.
Blrgöir: Henry Ave. East
Sími 95 551—95 552
Skrlfstofa:
Henry og Argyle
VERÐ - GÆÐI - ÁNÆGJA
á móti dyrunum hjá mér. Þegar
eg hafði^ einhterja hugmynd ag kvöldiagi. Eg sat við glugg
um, að hún væri heima, opnaði: ann Qg rau]agi. gg hugsaði um
eg eldrei dyrnar. Þó mætti eg. það> hvernig eg gæti stytt mér
henni einstaka sinnuní í stig- stuudir. Mér leiddist og eyddi
anum eða garðinum, og hún tímanum í að brjóta heilann um
leit þá á mig og hló jafnan við sjaifan mig. Alt í einu var dyr-
storkandi, jafnvel illkvitnislega. j unpm hrundið upp og einhver
Eg sá hana oft undir áhrifum kom inn í herbergið.
áfengis með úfið hár og þrjózku | — Eruð þér mjög önnum kaf-
legt bros á vörunum. Og þegar jnn> herra stúdent?
svo stóð á, var hún vön að, Thprpcsn' Vim
-öovmmig: -NTogbvmVa«?
— Góðan daginn, herra stúd-j _ Migiangaði til að biðja
ent. Og hló bjánalega um leið, herrann að skrifa fyrir mig bréf.
eins og til að auka andstygð
mína á sér. Til þess að forðast
þessar kveðjur og samfundi,
hafði eg ákveðið að segja her-
berginu upp, þó var þetta ljóm-
andi skemtilegt herbegi, með
um dimma og hása rómi. Og
ur. Eg glennti upp augun og ÞeSar eS skrifaði hjartnæmustu
reyndi aðeins að uppgötva, bréfin lil Bole/’ Serði hun við
hvort okkar væri gengið af sokka’ skyrtur o. fl. af mér.
göflunum. Hún gekk aftur á Þrem mánnðam eftir að l)essi
móti að borðinu, leitaði að ein- saSa ^erðist var hún sett i
hverju, og sagði síðan við mig fanSelsi- Nú er hún senuilega
og kendi þykkju { röddinni: dáin.
— Ef þér hafið tekið svona Kunningi minn blés öskunni
nærri yður að skrifa þetta bréf úr vindlingnum sínum, leit
til Bolez, þá er bezt, að þér hugsandi út í bláinn og sagði:
takið aftur við því, hér er það, — Já . . . því meiri erfiðleika,
gerið þér svo vel! -Það verða sem maðurinn á við að stríða,
altaf einhverjir, sem hjálpa mér Þvi innilegar þráir hann rólega
að skrifa eitt bréf. og góða daga. Þetta getum við
Og hún neyddi mig til að aftur a uióti ekki skilið, sem
taka við bréfinu til Bolez. haldnir erum af gömlum upp-
— Heyrið þér, Theresa! Hvað eldismeinlokum, ímyndum okk-
á þetta alt saman að þýða? ur- og okkur geti ekki skjátlast
Hversvegna þurfið þér að láta °S trúum þessari fjarstæðu.
skrifa fyrir yður bréf, þegar þér Þetta er mjög kuldalegur og
sendið þau ekki einu sinni frá grunnfær skoðunarháttur.
yður? iFallnir menn . . . Hvað eru þá
__Og hverjum þá? þessir föllnu menn? Fyrst og
— Nú til hans Bolez, unnust- fremst aðeins menn, með við-
ans yðar. ifha holdi og blóði, taugum og
— En hann er alls ekki til! tilfinningum og við sjálfir. í
Eg stóð ráðþrota og skiln- hundruð ára er búið að kenna
ingslaus. Fyrir mig var ekkert okkur þetta. Og við heyrum
annað að gera en skyrpa út úr Það . . . En þó er alt svo öfug-
mér og fara. Hún skýrði aftur suuið- Kða evu allar þessar
— Gerið svo vel . . . Til
Bolez ?
— Nú í þetta skiftið bréf frá
honum.
— Hvað þá?
Æ, hvað eg er vltlaus. Þetta
indælu utsýni, í rólegri götu, jkom öfugt út úr mér! í þetta
svo að eg dauðsá eftir því. | skifti eigið þér ekki að skrifa
Eitt sinn er eg lá í beddanum ; bréf fyrir mig, heldur fyrir vin-
mínum og hugsaði um einhverja j stúlku mína. Það er að segja
átyllu til að skrópa úr nokkrum ekki fjrir vinstúlku, heldur
fyrirlestrum, rak þessi and- j kunningja minn. Hann á unn-
styggilega Theresa höfuðið inn; ustu eins og t. d. mig hérna . . .
úr dyragættinni og ávarpað, Theresu . . . Jæja, vill herrann
mig: Igera svo vel að skrifa einhverri
— Góðan daginn, herra stúd-
ent.
— Þér óskið . . . ? sagði eg.
Eg hafði ekki séð hana áður
jafn örvinglaða og þó smjaður-
lega á svipinn.
— Sjáið þér til, mig langaði
til að biðja yður bónar, þér
verðið að gera það fyrir mig.
Eg lá þegjandi og hugsaði,
með sjálfum mér:
— Eitthvað óhreint. Árás á
sakleysi mitt, ekkert annað!
Yertu nú þéttur fyrir Jegor.
— Mig langaði til að skrifa
heim, sagði hún með biðjandi
rödd, iágt og auðmjúklega.
— Nú, því ekki það; hugsa
eg. Eg reis á fætur, settist við
borðið, tók pappírinn og sagði:
Theresu bréf?
Eg leit upp. Svipur hennar
var í uppnámi. Fingurnir titr-
uðu, og hún gat ekkert sagt . . .
Eg skildi það.
— Heyrið þér, ungfrú góð,
sagði eg, alt sem þér segið eru
lygar og svik. En yður tekst
ekki að ginna mig í gildruna.
Eg vil ekki hafa neinn kunn-
ingsskap við yður. Skiljið þér
það?
Hún hrökk við, það kom fát
á hana og hún reyndi árangurs-
laust að koma upp orði. Eg
fann undir eins, að eg hafði
talað af mér, og að hér lá
eitthvað annað og meira á bak
við.
— Herra stúdent, byrjaði hún,
bandaði svo frá sér með hend-
— Komið þér nær og fáið inni og fór út. Einhverjar sterkar
yður sæti, og lesið mér fyrir.
Hún kom nú inn, settist gæti-
lega á stólinn, og horfði á mig
með tryllingslegu augnaráði.
— Hverjum á eg að skrifa?
— Járnbrautin Warschau,
borgin Swenzjan, Boleslaw Kas-
líf. Aldrei er bóndanum eins chput ....
mikil þörf á nærgætni náttúr- — Hvað á eg að skirfa
unnar og á vorin. Aldrei er bú- segið þér?
stofni hans baráttan við hungur — Elsku Bolez minn
og kulda eins erfið og þá. Og
sjaldan sækja þunglyndi og á-
hyggjur eins fast á fátækt
sveitaheimili sem þá, er alt leik-
ur á óvissu um það, hvernig
ræðst um líðan og líf fénaðar-
ins, sem ekki er einungis grund-
á móti málið.
— Hvað um það, sagði hún,
ef Bolez er ekki til, þá er hann
líka alls ekki til. Eg vildi aftur
á móti, að hann væri til. Er eg
ekki manneskja, eins og hver
önnur. Eg skil þetta vel. En
eg geri engum mein, þó eg
skrifi honum.
— Fyrirgefið þér . . . honum
hverjum?
— Nú Bolez!
-r+ En hann er alls ekki til!
prédikanir um bróðurkæi’leik
og göfuglyndi búnar að gera
okkur sljóa og skilningslausa.
Við erum sokknir niður í það
fen sjálfselsku og stórmensku
að við höldum að okkar eig-n
taugar og he li séu betri en
tai.gar og hciii einhverra uin-
a*-ra manna, sem aðeins heíir
ald?ei auðnr.st að fá að nj.nla
sín ....
Jæja þá, þetta er alt svo gam-
alt, að maður ætti annars að
Dvöl.
“KATLA”
Ó, Jesús minn! Hvað um hy§ðast sfn fyrir, að tala um
það, fyrst hann ekki er til. Eg Það- • • Já. Það er æfagomul
hugsa mér aðeins, að hann sé saSa-
þama. Eg skrifa honum og í-
rnynda mér, að hann fái bréfin.
Theresa, það er eg, og
hann svarar bréfunum mínum, \
og eg skrifa honum aftur. . . |
Nú skildi eg alt . . . og fann ’
til svo innlegs sársauka, blygð- I
HiS nýja flutningaskip
Eimskipafélags Reykjavíkur
Það var margt manna niður
aðist mín. Við hlið mína stóð ,við hðfnina 1’ ReylijaM’k á li\íta-
manneskja, sem átti engan að, sunnudag og athygli allra barst
sem sýndi henni umhyggju eða að skiPi er skl*eið inn í höfnina,
vináttu, og svo ímyndar hún sér, fánum skreytt í hátíðarskyni.
*að hún hafi eignast vin. | Katla ! Er það mjög fallegt
— Þér hafið skrifað fyrir mig skiP °S hefir sitt skorsteins
bréf til Bolez og eg hefi látið merki íslenzka fánann, sem
aðra lesa það upp fyrir mér, og; Þendir til þess, að skipið er ís-
ímynda mér um leið, að Bolez , lenkt. Það er sjaldgæft að sjá
sé til. Og síðan bið eg yður að
skrifa bréf til Theresu . . . til
mín. iSvo þegar þetta bréf
hér vörufutningaskip sem eru
jafnvel útbúin og skip þessi, þ.
e. a. s. okkar íslenzku skip, en
verður lesið fyrir mig hugsa eg hverjum er það að þakka? Það
mér, að Bolez sé til og liafiieru skipstjórar þessara skipa,
skrifað það. Og þetta gerir
mér lífið léttara.
Jæja! Þá það. — Frá þessari
stundu byrjaði, eg að skrifa Bol-
ez bréf tvisvar í viku og svo
aftur svar frá honum til Ther-
esu. Og það voru ástúðleg og
góð bréf, sem eg skrifaði. Hún
hlustaði á þau og grét í sín-
sem eiga eftir áð sigla til
margra landa og kynna þjóðina
útifrá og þegar þessi skip koma
til hafna erlendra ríkja, er ekk-
ert annað sem “presenterar” ís-
land, eins og þau gera. Þar er
fólk eins og hér í landi, oft á
gangi niður við hafnirnar, að
Frh. & 7. bls.
Hjartað mitt . . . Angasteinninn
minn . . . Hin heilaga guðsmóð-
ir veri með þér! Hjartans gullið
mitt, af hverju hefirðu ekki
skrifað Theresu þinni, svona
lengi. Litlu dúfunni þinni?
Eg skelti nærri því upp úr.
völlur undir líðan þess og kjör-
um heldur líka bundin fólkinu
þelhlýjum böndum daglegrar
umönnunar og vináttu.
Litlu dúfunni sinni, sem er sei
fet á hæð, með svart andlit,
eins og hún hefði ekki gert
annað um dágana en að hreinsa
tilfinningar fóru um mig. Eg
heyrði, hvernig hún skelti, aftur
hurðinni í bræði sinni. Eg
hugsaði mig um og afréð að
fara til hennar og bjóða henn'
að skrifa fyrir hana það, sem
hún þyrfti með.
Þegar eg kom inn í herbergið
hennar, lá hún fram á borðið
og huldi anditið í höndum sér.
“Heyrið þér”, sagði eg.
Hún stóð snöggt upp, leit á
mig með leiftrandi augum, gekk
til mín og lagði hendurnar á
axlirnar á mér, og byrjaði í sín-
um venjulega* dimma tón:
— Nú, hvað er meira um
það? Jæja þá! Það er enginn
Bolez til og engin Theresa held-
ur. Hvað kemur yður það ann-
ars við? Getið þér ekki klórað
á pappírinn með pennanum
segir Mrs. Clarry Hunt aBal fæðu-fræðingur
fyrir Gillett vörur, Toronto
Magic kostar svo lítið! Hugsið yður—það þarf
minna en lc virði af Magic til að búa til yndis-
lega lag-köku. Því þá að tefla á hættu með
vafasömum Baking Pbwder? Bakið úr Magic
og verið viss!
"EK LAt'S VI ' ALCN.”—
hexNÍ (llkynniiiK A hverjum
btiuk veltlr yíiur tryKKÍnffu
fyrir J»vl nA Mnific Ilaklnj£
INnvder er Inun vitl A!An ok
BtlINN TIL 1 CANADA iiunur Nkatilei; efnl. <^'*w**0**J
VCIIU VlBð.
MAGIC