Heimskringla - 10.10.1934, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 10. OKT. 1934
HEIMSKRINGLA
7. SlÐA
STRAUMVÓRF
Það er næstum því eins og
mann sundli við að hugsa um,
og reyna að gera sér grein fyrir
hinum undra hröðu breytingum
og byltingum, er nú eiga sér
stað, ekki einungis á sviði starfs
og athafna, heldu'r og í hugsun-
arlífi manna og skilningi. Þess-
ar, ef svo mætti að orði kveða,
andlegu byltingar, gera meiri
hraða að ákveðnu takmarki, en
átt hefir sér stað um langt
skeið.
Þessar hreyfingar eru ekki
All flestar vélar og nýtízku,
tæki sem notuð eru til fram-'
leiðslu við alla stóriðju, eru eign j
einstakra manna, eða hópa ein- !
staklinga, sem nota þau aðeins í
einu augnamiði, sem sé fyrir
persónulegan hagnað; hitt er
auka atriði hvort þær verða öðr-
um til hags eða tjóns, einstakl-
ingshugsunin lætur sig það litlu
skifta. Afleiðingin af þessu fyr-
irkomulagi hefir verið að skýr-
ast fyrir fjölda manns á síðustu
árum, í gegnum betri lífsreyn-
slu, fleiri og fleiri eru að verða
þess varir að það eru hlífðarlaus
öfl að verki, er neyða þjóðimar
gjarnan og heilbngðan urlausn-
° .. . ,, ferðarmálum þjoðanna.
ar a hmum morgu vandamalum
frekar en annað, til orðnar án sm£,tt og smátt til að leita sann-
orsaka. Það er margt sem veld-
ur, en í eðli sínu er hin uppi-
haldslausa þróun lífsins hin|er &tanda alstaðar fyrir dyr-
fyrsta ástæða. Nýjar uppfynd- , um Mönnum er að verða það
ingar á sviði atvinnu og iðnað- jj^st ag þag muni ekki duga, að
ar, aukin þekking á öllum svið-'marjía nútímann undir eyrna-
um andlegum og líkamlegum, -mark jöngu liðins og menning-
eru ávextir þróunarinnar og argnaúðari tíma, en við það, er
eftir því sem mennirnir læra j Qg hefir verið gtreizt þar til að
betur að skilja lífið og afstöðu núki stendu'r annað en börm-
sína til þess, eftir því verður ! ungar og gtyrjaldir fyrir dyrum,
þeim ljósari hin brýna þörf á sem t,ein afleiðing þess að hafa
samvernd og samstarfi. Það er ekki iifað og iagað Svo hið fé-
litlum vafa þundið að eitt með iagsiega fyrirkomulag sitt, að
öðru, sem hefir hrundið þessari það væri fært að mæta á skyn-
byltinga öldu af stað, er sá samiegan hátt viðfangsefnum
beygur er bæði einstaklingar og
heilar þjóðir bera í brjósti fyrir
þeirri hættu, er um heim allan
sýnist vofa yfir, hvers undirrót
er að finna í hinni taumlausu
einstaklings hyggju', sem nú er
búin að koma öllum mannheimi
í þau vandræði, sem er vanséð
hvernig verður ráðið fram úr.
Hin hraða aukning á svæði iðn-
aðar og alslags framleiðslu ár
frá ári, með nýjum tækjum og
nýjum uppgötvunum, hefir og á
sama tíma, verið að grafa und-
an hinum feysknu stoðum hins
víðtekna mannfélags fyrir-
komulags.
Einstaklinga hyggjan, þessi
gamla, og að menn héldu, og
halda, þann dag í dag, gull-
væga kenning, sem er: ::Sjá
hver um sig.’’ er nú að verða í
hugsun margra, eins og við-
bjóðsleg vofa frá löngu liðinni
tið, en er þó öðrum fomum
kenningum lík, að því leyti, að
hún er rétttrúnaðarleg í eðli
sínu, af því hún viðurkennir
ekki, a nein önnur kenning hafi
nokkum rétt á sér, og tekur ekki
til greina, fyrir skynsamlega
yfirvegun að nkkurra breytinga,
eða umbóta sé þörf. Það er
sama gamla spursmálið sem um
er deilt í dag og Kain hafði í
huga er hann spurði drottinn:
“Á eg að gæta bróður míns?”
Þjóðimar hafa hallast að þess-
um Kains hugsunarhætti í gegn-
um aldirnar, og svarið við
spurningunni alla jafna orðið
neitandi, og þessi neitun hefir
birst og birtist í hinni hlífðar-
lausu samkepni og yfirgangi,
þar sem reglan hefir orðið sú
að láta höndu'r skifta, og hefir
þá ætíð útkoman orðið sú, að
mestur hefir orðið hlutur þess
grimmasta og sterkast, og þess
'er óvandaðastur hefir verið að
meðulum til þess að koma ár
sinni fram fyrir borð.
Yfirleitt finnur fólk sáralítið
til þess að slíkt fyrirkomulag sé
hluttekningar lítið gagnvart
þeim veikari; menn eru svo van-
iv því, og svo hefir hjátrú og
hleypidómar styrkt þá í þeirri
trú, aö hin mismunandi lífskjör
mannanna, séu ráðsályktun for-
sjonarinnar. Þó eru', og það helzt
á siðustu árum, fleiri og fleiri
að vakna til meðvitundar um
Það, að mennirnir sjálfir ættu
að minsta kosti, að geta haft
ofurhtið hond í bagga með for-
sjóninni ,um fyrirkomulag sinna
félagslegu mála, og skiftingu
framleiðslunnar, öllum til hæfi-
elgrar notkunar; lengra þora
fáir að hugsa, því þá gæti orðið
árekstur, menn gætu komist í
andstöðu' við lög og vana _____
helgaðar venjur, og þannig sett
sig upp á móti þeim er fara með
“umboð Guðs hér á jörðinni”
og þeim sem “forsjónin” hefir
“Þeir
sem ennþá halda fast við þá
stefnu að eicangra Rússland. og
|gJra þ\ i sem trfiöast fyrir, kvað
hann vera þröngsýn fórnardýr
æstra fordrtma, sem feng;u
fræðslu sína um Rússland, frá
óhreinum heimildum.”
“Hin Rússneska þjóð, gengur
í þjóðbandalagið í dag,” sagði
Litvinoff, “sem umboðsmenn
nýs þjóðfélags og hagfræðilegs
fyrirkomulags. Vér breytum í
engu fyrirkomulagi voru, til
þess að gerast meðlimir þjóða-
bandalagsins. Stefna vor er ein-
dregið friðar stefna.” — “Þjóð-
irnar verða að bindast öflugum
samtökum til þess að vinna á
frnóti hinum skipulagsbundnu til-
friði af stað.
| Mislukkun friðar
jhafa þrýst oss til þess að leitast
við að koma á sterkara og
þinganna
hins nýja tíma.
Því verður ekki neitað að
stöku tilraunir hafa verið gerð-
ar til þess að tryggja líf og vel-
ferð undirstéttanna, en þær _ , . . ,
,,, raunum þeirra er koma vilja o
hafa allar átt erfitt uppdráttar, i^.w.
rnest vegna þess að þær hafa
stafað frá mönnum, sem ekki
hafa verið í hugsanalegu sam-
ræmi við yfirstétt sinnar sam-
tíðar, og þessvegna hefir þótt, skiPlagsbundnari hreyfingu,
sjálfsagt að lítilsvirða og troðaimeðal Þjóðanna til friðar. — Eg
þá menn og tillögur þeirra, nið-|er alTCS viss um það, að friður
ur í skarnið, er gerst hafa svo , °S hfídrygging þjóðanna verður
djarfir, að benda á nýjar leiðir, að litlu SaSni bygð aðeins á
og krefjast réttlátara og mann- kviksandi munnlegra loforða,
úðlegra samfélags. - Það virðist!°S yfirlýsinga. Þjóðunum næg-
’ir ekki þessar reykulu friðar
yfirlýsingar valdhafanna, sér-
staklega í þeim löndum þar sem
fólkið má búast við árásum er
minst varir. — Hér eftir munu
hinar 170,000,000 meðlima Sov-
iet sambandsins láta meira til
sín taka friðarmál, ekki ein-
ungis frið fyrir Rússland, held-
ur fyrir allar þjóðir.’’ —
Þetta er andi og stefna hinn-
ar nýju viðleitni, til meiri lífs-
tryggingar og öryggis þjóðun-
að vera sérstök ástæða, nú um
þessar mundir, að láta sér detta
í hug að hinn hlífðarlausi skóla-
meistari “reynslan” sé að opna
augu þjóðanna fyrir nauðsyn-
inni á samstarfi og samvemd-
un, sem sönnun fyrir því að
svo sé, má það teljast all merki-
legt fyrirbrigði, að þjóðbanda-
lagið skyldi bjóða Soviet Rúss-
landi í félagsskap sinn, sem
fullgildum meðlim sem hlyti hin
fylstu réttindi er bandalagið
hafði ráð á að veita. Það sýn-jum: og það sem virðist að vera
ir betur en flest annað, þá
miklu hugarfarsbreytingu, hjá
stjórnmála mönnum stórþjóð-
anna, er að því unnu', til hinnar
Rússnesku þjóðar, og þeirra til-
rauna sem þar er verið að gera
með myndun nýs þjóðfélags
fyrirkomulags, grundvallað á
sameign og samstarfi allj’ar
þjóðarinnar, til sameiginlegra
hagsmuna fyrir alla. Þetta fyv-
irkomulag, hefir verið, og er,
þyrnir í augum allra þeirra er
sífelt svara neitandi spurning-
unni um það, hvort þeir eigi að
gæta bróður síns.
í ræðu þeirri er hinn Rúss-
neski utanríkismáia u'mboðs-
maður hér í Geneva, er hin
Rússneska undirsveit tók sæti
í þjóðbandalaginu, gat hann
þ'ess að ástæðan fyrir því að
Rússar hefðu ekki gengið í
þjóðabandalagið fyr, væri sú, að
á þeim árum er erfiðast hefði
verið hjá þeim heima fyrir, og
mestu hefði um varðað, að
koma á skipulagsbundnu þjóð-
lífi í landinu, hefðu útlend
stjórnarvöld gert alt er þau gátu
til þess að eyðileggja og drepa
hinar þjóðfélagslegu utnbætur,
er þeir voru að koma í fram-
kvæmd. Kvað hann það hafa
verið ástæðuna fyrir því að
þjóð sín, hefði ekki viljað ganga
í þjóðbandalagið. En þar að sú
stefna þjóðanna að einangra
Rússland í verzlun og viðskift-
um, væri nú orðin ljós, allflest-
um framsýnni stjórnmálamönn-
um, bæði, sem óframkvæman-
leg og þeim sjálfum ekki síður
en Rússum skaðleg, hefði af-
staðan breyst svo, að hin Rúss-
neska þjóð gæti tekiö liöndum
fyrsta boðorðið þess nýja boð-
skapar, er að svara játandi
spurningunni, “á eg að gæta
bróður míns?”
G. E. E.
HITT OG ÞETTA
Miðdagslúr í Madrid
Spánverjar vilja líka gera til-
raun með þagnartíma, að dæmi
Breta og Þjóðverja. En þeir
hugsa sér að gera tilraunina í
Madrid um hábjartann daginn,
frá 2 til 4'/2.
Er þeim auðsjáanlega sárara
um miðdagslúrinn en nætur-
friðinn, enda er illheitt eftir há-
degið á sumrin sunnan Pyrenea
fjalla — Dagur.
* * *
Að sitja á ís
Ameríkanar eru alþektir fyrir
áhuga sinn fyrir veðmálum og
hverskonar samkepni.
Fyrir nokkrum árum gekk
það eins og alda yfir landið,
hver gæti lengst setið upp á
flaggstöng.
Metið var nokkrir dagar.
En nú er ný samkepni á ferð-
inni, lítt skárri en sú fyrri. Nú
er sá mestur, sem lengst getur
setið á klaka í sundbol. — Nú
skyldi maður halda að svo kald-
ranaleg ánægja væri illa séð. En
það er öðru' nær. Slík ís-setu-
kepni er ekki sjaldgæf. Og á
móti, þar sem kept var í þess-
háttar ís-setu í Des Moines var
það rauðhærð og fögur stúlka,
sem vann. Eftir 5J/2 klukku-
stund skeið hún skjálfandi af
jakanum. En þá var hún líka
búin að bræða hann til hálfs.
* * *
Veitingahús fyrir,börn
Sum af hinum stóru veitinga-
húsum Evrópu hafa neitað
börnum aðgang. En í stað hef-
ir verið komið upp veitingahús-
um fyrir börn. Er það gert til
þess að mæðurnar geti verið frí-
ar og frjálsar og þurfi ekki að
gæta barna, þegar þær eiga að
hafa frí. Á þessum barna-
veitingahúsum geta börnin verið
eins og þau vilja. Þau hafa nóg
af leikföngum, og geta leikið
sér, undir stjóm þjónustufólks-
ins.
* * *
Snarræði
éjón stóðu fyrir utan tískubúð
í Kaupmannahöfn. Konan starði
hrifin á hatt í glugganum, sem
stóð á “nýjung” á frönsku'.
— Hvað þýðir þetta? spurði
hún.
— Seldur, svaraði maðurinn,
og var ekki seinn á sér.
* * *
Laglegt uppátæki
Við fegurðarsamkepni, sem
haldin var í Deauville komu
margar af stúlkunum með keltu
rakka sína með sér. Og litlu
hvolparnir höfðu lakkaðar klær
í sama -lit og eigendurnir.
* * *
Kínversk hjátrú
Fyrir skömmu var skipi, sem
bygt var fyrir Kína, hleypt af
stokkunum í Glagow. Við það
tækifæri var hinum fegurstu
flugeldum skotið, ekki til prýðis
þó, en til þess að halda öllum
illum öndum frá skipinu.
* * *
Heillaráð við tudda ,
Amerískur bóndi gefur þetta
góða ráð:
Þó mannýgt naut hafi velt
manni um koll, þarf maður ekki
að láta það stanga sig. Reynið
bara að ná í annað eyrað á
nautinu og klórið því, þá verður
það spakt sem lamb.
* * *
Tilboð frá Ameríku
Það er sagt, að páfinn hafi
fengið tilboð frá Ameríku á þá
leið, að Ameríkanarnir vildu
skuldbinda sig til þess að láta
leika vissan fjölda guðræki-
legra mynda, ef hann aftur á
móti vildi leyfa að sýna ýmsar
kvikmyndir, sem hann hefir lagt
bann á. — Mbl..
Pelissler's Limited
BREWERS
MULVEY & OSBORNE WINNIPEG
PELISSIER’S CLUB BEER and BANQUET ALE
A Union Product Made By Union Labor
PROMPT
DELIVERY—
£ 42 304 . . 41 111
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Bldg.
Skrifstofusími: 23 674
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er að finni á skrifstofu kl. 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talsími: 33 158
Dr. J. Stefansson
216 MEDICAL ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Stundar eingöngu augna-eyrna-
nef- og kverka-sjúkdóma
Er að hdtta frá kl. 2.30—5.30 e. h.
Talsími: 26 688
Heimili: 638 McMillan Ave. 42 691
Pianokensla
R. H. RAGNAR
683 Beverley St.
Phone 89 502
Dr. S. J. Johannesson
218 Sherbum Street
Talsiml 30 877
Viðtalstími kl. 3—5 e. h. t
Office Phone Res. Phone
87 293 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
109 MEDICAL ARTS BUILDING
Office Hours:
12 - 1
4 P.M. - 6 P.M.
AND BY APPOINTMENT
THE WATCH SHOP
Thorlakson Baldwin
Diamonds and Wedding
Rings
Agents for Bulova Watches
Marriage Licenses Issued
699 Sargent Ave.
VIKING BILLIARDS
og Hárskurðar stofa
696 SARGENT AVE.
Knattstofa, tóbak, vindlar og
vindlingar. Staðurinn, þar sem
Islendingar skemta sér.
UNCLAIMED CLOTHES
All new^—Not Worn
Men’s Suits & Overcoats
479 PORTAGE AYE.
I. H. TURNER, Prop.
Telephone: 34 585
“WEST OF TÉE MALL—BEST
OF THEM ALL"
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental, Insurance and Financial
Agents
Simi: 94 221
600 PARIS BLDG—Winnipeg
Svanhvít Jóhannesson, LL.B.
Islenzkur "lögmaður"
Viðtalssltfa: 609 McArthur Bldg.
Portage Ave.
(í skrifstofum McMurray & Greschuk)
Sími 95 030
Heimili: 218 Sherburn St. Sími 30 877
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bldg.
Talsími 97 024
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
ISLENZKIR LÖGFRÆÐINGAR
á öðru gólfi
325 Main Street
Talsími: 97 621
Hafa einnig skrifstofur að
Lundar og Gimli og eru þar
að hitta, fyrsta miðvikudag í
hverjum mánuði.
M. HJALTASON, M.D.
ALMENNAR LÆKNINGAR
Sérgrein: Taugasjúkdómar
Lætur úti meðöl i viðlögum
Sími: 36 155 682 Garfield St.
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annas/t um útfar-
ir. Allur útbúnaður sá besti. —
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone: 86 607 WINNIPEG
RAGNAR H. RAGNAR
Píanisti oa kennari
Kenslustofa: 683 Beverley St.
Phone 89 502
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PIANO
854 BANNING ST.
Phone: 26 420
Dr. A. V. JOHNSON
tSLENZKUR TANNLÆKNIR
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúsinu
Sími: 96 210 Heimilis: 33 328
Jacob F. Bjarnason
—TRAN SFER—
Baggage and Furniture Moving
762 VICTOR ST.
StMI: 24 500
Annast allskonar flutninga fram
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K.C.
tslenzkur lögfrœðingur
Skrifstofa:
801 GREAT WEST PERMANENT
BUILDING
Sími: 92 755
Dr. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
MAKE YOUR PLEASANT
LUNCH HOUR DATES AT
The
JBarlfcorougí) l^otel
A Service to Suit Everyone
LADIES MEZZANINE FLOOR
11.30 to 2.30 Speclal Luncheon
35c
BUSINESS MEN CLUB
LUNCHEON—11.45 to 2.30
50c and 75c
also a la carte
COFFEE ROOM (Men & Women)
SPECIAL LUNCH, 12-3......40c
SPECIAL DINNER, 6 to 8....50c
Talsimi: 28 889
Dr. J. G. SNIDAL
\ TANVLÆKNIR
614 Somerset Block
Portage Avenue WINNIPEG
úthlutað ríflegustum skerf af saman við þjóðbandalagið, og _______________________________________
gæðum lífsins. nnniA mhvf nð friðar Og vel- ™8 a^vertisement is not inserted by the Govcrnment Liquor Control Commission. The
o unnio meo pvi, ao I b Oommission is nel responsible for statements made as to quality of produot advertised.
LESIÐ, KAUPIÐ
OG BORGIÐ HEIMSKRINGLU
Dr. A. B. Ingimundson
TANNLÆKNIR
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Sími: 22 296 Heimilis: 46 054
I