Heimskringla - 10.07.1935, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 10. JÚEÍ 1935
HEIMSKRINGLA
3. SIÐA.
Dakota komst “Tornado” í
hundrað nautgripa hóp, og drap
helminginn; núna í vikunni sem
leið. Þannig er allra veðra von
þegar sunnar dregur, sem við
þurfum sjaldan að bera kvíð-
boga fyrir í Norður Dakota eða
Manitoba.
Á meðan við vorum í Red
Wing ringdi meira og minna á
hverjum degi í heila viku; og
síðan her kom 10 daga út úr
15. En altaf sólskin milli
skúra. Hér í þessu umhverfi
liafa engin stórlys átt sér stað,
af öflum núttárunnar, eins og
víða annarstaðar í þessu ríki.
— Þessi borg telur um 80,000
íbúa, og tekur yfir um 36 “sec-
tions” af landi. íveruhús standa
liér ekki eins þétt eins og í Win-
nipeg. Meira andrúsmloft um-
hverfis hvert heimili. Og minni
hætta að menn troði hver á
annars tám. — Járnbrautirnar
eru hér dreifðar um allan bæ-
inn, austur, vestur, út og suður,
og þykir mér það óprýða bæ-
inn, meir en lítið, fyrir utan
hvað það er mikið hættulegra,
fyrir alla umferð. — Bæjar-
stjórinn hér er bróðir hins nafn-
kunna ræðuskörungs William
Jennings Bryan. Eg veit varla
því eg hefi ruglað svona mikið
við þig. Eg ætlaði ekki að
skrifa neina ferðasögu þegar
eg byrjaöi, enda geta þessir
sundurlausu þankar varla talist
það. Þú mátt nota einhverja
púnkta úr þessu sem fréttir ef
þér sýnist. En ekki er eg á-
fram um aö nokkuð af því kom-
ist á prent. — Nú hefi eg ekki
fengið “Hkr.” fyrir vikuna sem
leið og stend nú á öndinni yfir
að eg tapi henni alveg.
Vinsamlegast,
TH. Thorfinnsson.
EINN DAGUR í PARADÍS
Ferðaminningar frá Ceylon
eftir S. F.
Fáir íslendingar munu hafa
komið til eyjunnar Ceylon og
mörgum mun þykja gaman að
kynnast fegurð þessarar fögru
eyjar, jafnvel þó ekki sé með
öðru en sögusögn annara. S.
F., sem ritar eftirfarandi grein
er íslenzkur sjómaður. Kom
hann til Ceylon 1931 og er auð-
séð á frásögn hans, að hann
á varla orð til að lýsa náttúru-
fegurðinni þar.
Eg stóð á þiljum uppi og virti
fyrir mér umhverfið meðan
skipið skreið hægt inn á höfn-
ina í Colombo.
Ein af heitustu óskum mínum
var að rætast, að fá að líta hina
dásamlegu fögru eyju Ceylon,
sem talin er að vera pardís á
jörðu, um hverja sagan segir að
þar hafi aldingarðurinn Eden
verið. Ceylon er af innfæddum
og reyndar fleirum talin vera
vagga mannkynsins.
Eg beið með óþreyju eftir því
að varpað væri akkerum, svo
að hægt væri að komast á land
sem fyrst. Eg var þess fullviss,
að tíminn myndi ekki of langur,
margt væri að skoða og við-
staðan heldur stutt. Skipið átti
að standa við í hálfan annan
sólarhring, og vorum við skips-
læknirinn, sem ekki höfðum
komið svona langt austur á
bóginn fyr, búnir að fá leyfi til
að nota þennan tíma eftir því
sem okkur bezt líkaði.
Nú er akkerum varpað, og í
því kemur Willadsen og segir,
að við verðum að bíða dálitla
stund, þar til skipstjóri sé búinn
að fá peninga hjá umboðsmanni
félagsins. Hann huggaði mig
samt með því, að sú bið myndi
ekki verða löng. Við áttum báð-
ir dálítið af énskri mynt, en
vildum ef hægt væri sleppa við
þau óþægindi, sem ávalt leiðir
af því að skifta erlendri mynt,
og gott að hafa þá aura á bak-
hendinni ef að við yrðum uppi-
skroppa af innlendum pening-
um á ferðalagi okkar.
Peningamynt sú, sem notuð
er á Ceylon, er kölluð “Rupie”,
og jafngildir hún 137 aurum
dönskum. Tæpur hálftími leið
þar til við vorum komnir með
aurana upp á vasann. Við flýtt-
um okkur að ná í bát til þess
að ferja okkuf á land. Nóg var
af bátunum, þeir sveimuðu í
tugatali utan um skipið.
Ferjukarlarnir eru slungnir,
svo að bezt er að semja við þá
um fargjaldið áður en lagt er á
stað, sé það ekki gert eru þeir
vissir til að heimta tvær til
þrjár “Rupíur” í ferjutoll, ann-
ars er hann venjulega /2 “Rup-
ie”.
Eftir töluvert þref komumst
við að þeim samningum, að
ferjugjald skyldi vera /2 “Rup-
ie” fyrir báða. Að loknum
samningum var svo haldið á
land.
Klukkan var að verða 10 f. h.
þegar á land kom. Hitinn var
afskaplegur, og kom okkur því
saman um að láta fyrsta verk-
ið vera að fá okkur svaladrykk.
Héldum við því sem leið lá upp
að “Grand Oriental Hotel”, sem
stendur skamt frá lendingar-
staðnum. í hinum mikla sal
veitingahússins er sæmilega
svalt, og var þar gott að koma.
Við báðum um whisky og sóda-
vatn, var það borið fram af inn-
fæddum þjónum. Þjónar þessir
voru klæddir skósíðum kjólum,
berfættir voru þeir, og allir þeir,
sem eg sá, með hálfmánalag-
aða skelplötukamba í hárinu
og hnút í hnakkanum.* Þóttu
mer þeir harla undarlegir á að
líta. Kynflokkur sá, er Ceylon
byggir, nefnist Singhalesere.—
Eru þeir all smávaxnir og mjög
hörundsdökkir, þó ekki gljáandi
svartir eins og Afríkunegrar, og
miklu eru þeir fríðari en hinir
síðarnefndu, þar eð andlitsfall
þeirra líkist allmjög andlitsfalli
Evrópumanna.
Meöan við neyttum drykkjar-
ins, útvegaði þjónninn okkur
leiðsögumann. Var sá innfædd-
ur, en talaði allvel ensku. Kall-
aður var hann Bobby, ekki veit
eg hans rétta nafn, lét mér
nægja þetta gælunafn hans. —
Fyrsta verk okkar félaga vav
að semja um kaupið við hann.
Eftir langar bollaleggingar og
þref varð það úr, að við skyld-
um greiða honum 8 “Rupier”
og ferðakostnað allan meðan
hann fylgdist með okkur. Að
þessum samningum loknum var
farið að semja ferðaáætlunina.
Bobby sagði, að fyrst af öllu
yrðum við að heimsækja John
Hagenbeck, það gerðu allir sér
að skyldu, er til Colombo kæmu
og hefðu ástæður til. Að því
loknu gætum við haldið til
Kandy, sem er ákvörðunarstað-
ur á þessu ferðalagi okkar.
John þessi Hagenbeck er
bróðir Karls Hagenbecks, þess,
er stofnsetti dýragarðinn í
Hamborg. John Hagenbeck út-
vegaði um langt árabil vilt dýr
bæði handa dýragörðum og
fjölleikahúsum víða um heim.
Hann hefir skrifað fjöldann all-
an af ritgerðum og bókum um
dýralíf á Indlandi og dýraveið-
ar. Hann, sem hefir búið hér
um 40 ára skeið og sem lengi
var þektasti maður á Ceylon,
lifir hér nú mjög kyrlátu lífi.
Þrátt fyrir sinn mikla aldur (er
nær sjötugu) er hann vel ern og
fullur af áhuga, sem bezt sézt
á því, að hann hefir fyrir
sktömmu sett hér á stofn dýra-
garð, sem hann stjórnar sjálfur.
í bifreið sinni ók hann okkur
til dýragarðsins og sýndi okkur
dýr þau, sem hann er búinn að
safna sér, en að því loknu
kvöddum við hann og héldum
þaðan.
Ferðinni var nú heitið til
Kandy. Þangað er farið með
járnbrautarlest. Ekki komumst
við samt strax áleiðis, því að
við urðum að bíða 1 klukku-
stund eftir lestinni.
Leiðin til Kandy er vafalaust
hin fegursta, sem mannlegt
auga fær litiö. Leiðin liggur
* Kamburinn og hnúturinn
er einkenni æðri stétta (caste).
fyrst um lálendi, framhjá óend-
anlegum hrísekrum, sem þakt-
ar eru vatni, í gegnum pálma-
viðarskóga, gegnum smá þorp.
Hvar sem augað lítur er ó-
endanlegur gróður, eins og
náttúran hafi safnað öllum
gæðum sínum í eina bendu hér
á þessari litlu eyju.
Landslagið breytist, brátt fara
að koma brekkur, brattinn
.verður meiri og meiri, nú verð-
ur að nema staðar til þess að
beita öðrum eimvagni fyrir lest-
ina. Áfram er haldið upp á við,
hærra, hærra. Lestin heldur á-
fram um göng, fram á hyldýpis-
brún, áfram og upp á við.
Niðri í dölunum renna silfur-
tærar ár. Hrísekrurnar stíga
hver upp af annari eins og sæti
í leikhúsi, terunnar breiða sig
um fjallshlíðarnar og þekja þær
að mestu.
Hér og þar sjást kofar og
þorp umvafin fegursta gróðri,
svo sem kókospálmum, kakó-
trjám, brauðaldinum og mango-
trjám. Vegurinn slöngvast eins
og silfurband um fjöll og dáli.
Hér og þar sjást fílar vera
að baða sig, og krókódílarnir
liggja og njóta sólarinnar.
Nú skríður lestin framhjá há-
um tindi, sem ber nafnið “Ad-
ams fingur”.
Sannlega hlýtur hér að vera
aldingarðurinn Eden, og eg
sannfærist ennþá betur um það
þegar eg stend við grafir þær
sem fylgdarmaðurinn sýndi
okkur þegar til Kandy kom, og
sagði með fullvissu í röddinni,
að þar hvíldu þau Adam og
Eva.
Loks eftir fjögurra stunda ó-
slitna ferð í gegnum paradís
komum við til Kandy.
Vegurinn frá brautarstöðinni
liggur meðfram bakka á “til-
búnu” vatni, sem síðasti inn-
fæddi konungurinn lét gera til
þess að höfuðborgin yrði enn-
þá fegurri. í hótelinu fengum
við okkur bað og máltíð. Að
því búnu leigðum við okkur
“Rickshaws”* og héldum út í
borgina.
Hitinn var afskaplegur, en
heldur en að hætta við förina
hefði eg farið á nærbuxunum
einum. Gott var að eg keypti
“sólhattinn” í Port Said, hann
skýldi mér vel fyrir sólarhitan-
um. Eg sendi í huganum Moses
gamla, Arabanum, sem seldi
mér hattinn, mínar beztu þakk-
ir, og voru um leið gleymdar
allar skammirnar þegar við vor-
um að prútta um hattverðið
forðum.
Fyrst lögðum við leið okkar
til trjágarðsins Peradynia. Göt-
ur þær, sem um garðinn liggja,
eru allar heitnar eftir konum
ensku landstjóranna á Ceylon.
Þarna er hver gatan annari feg-
urri, meðfram þeim eru gróður-
sett hin fegurstu blóm.
Leiðin liggur gegnum haf af
pálmum, “pamarinder”, man-
grove og kaneltrjám, gegnum
breiður af orkider, aturium, og
alls konar blómum, sem eg ekki
kann að skilgreina. Blómin
þekja ásamt risavöxnum pálm-
um bakka árinnar “Mahaveli
Gangas”, þau breiða sig um
vatnsbakkana. “Viktoria Regia”
breiðir út risablöð sín. Frá lót-
usblómunum leggur deyfandi
angan svo ljúfa að orð fá ekki
lýst.
Sólin er að ganga til viðar,
og brátt skellur myrkrið á. Við
ákváðum því að hlada til hó-
telsins, fá okkur hressingu og
fara svo að taka á okkur náðir.
Margt var eftir að skoða, og
ætluðum við því að taka daginn
snemm og nota þann hluta
dagsins vel, er við máttum eyða
hér, því að frá Kandy þurfum
við að fara kl. 3 e. h. næsta
dag.
Þegar við böfðum snætt fóru
þeir læknirinn og Bobby til her-
bergja sinna. Hvernig þeim hef-
* Richshaw er léttur tví-
hjólaður vagn, sem dreginn er
af innfæddum.
ir gengið að sofna læt eg ósagt,
mér var það ómögulegt.
Eg ráfaði út og hafnaði á
bekk, sem stendur á bakka
Kandy-vatnsins. Þar í kyrðinni
renna upp í huga mér myndir
af viðburðum dagsins, þær eru
hver annari fegurri. Eg hefi
aldrei séð jafn-fagra kvikmynd
og þá, er nú leið fyrir í hug
mér. Eg athugaði með gaum-
gæfni hvert smáatvik, sem hinn
líðandi dagur hefði fært mér.
Eg vildi greypa þessa viðburði
svo fast í huga mér, að þeir
gleymdust mér seint, helzt
aldrei. Það er svo sjaldgæft
að við mennirnir fáum lifað
heilan dag, þar sem ekkert ann-
að er en fegurð, fegurð, sem
eykst eftir því, sem á daginn
líður og fleira ber fyrir augun.
Einn slíkur dagur getur orðið
það veganesti, sem bætir ótelj-
andi komandi raunastundir,
bara. að sem flestum mætti
auönast að lifa slíkan dag!
Þarna við Kandyvatnið heill-
aði hin mikla kyi'ð mig svo, að
sál mín liefir aldrei notið hvíld-
ar í eins ríkum mæli og þessa
kvöldstund.
Hitabeltisnóttin breiðir yfir
umhverfið sinn tinnusvarta en
silkimjúka hjúp, stjörnurnar
glitra eins og dementar á kol-
svörtum feldi. Skjaldbökur
teygja höfuðin upp úr vatninu
og líta forvitnislega í kringum
sig, en hverfa aftur á svip-
stundu, hversu litla hreyfingu
sem þær verða varar við. Yfir
höfði mér svífa stórir fuglar,
þetta voru þó engir fuglar, held-
ur fljúgandi hundar, eftir því
sem leiðsögumaðurinn skýrði
mér frá næsta morgun. Eg verð
að trúa því að svo hafi verið.
Eg nýt ennþá um stund þessa
yndislega kvölds. Alt er hljótt
í kringum mig. Sjálf náttúran
er að taka á sig náðir, bezt er
að eg fari að dæmi hennar.
Meðan ljósin í húsunum
slokna hvert á fætur öðru, held
eg heimleiðis.
Sé hin fyrirheitna paradís á
himnum nokkuð lík þeirri, sem
eg hefi séð í dag, er óþarft fyrir
mennina að kvíða dauðanum
(það gera raunar ekki aðrir en
kristnir menn).
“Sahib, Sahib, you have to
stand up.”
Þessi orð hljóma í eyrum
mínum, eg á bágt með að átta
mig á þeim, en brátt skýrist
hugsunin, það er þjónninn, sem
er að vekja mig.
Eg minnist þess alt í einu
hvar eg er staddur og þýt fram
úr rúminu. Baðið er tilbúið, oð (
hér er glas af pálmavíni, það
hressir svo dæmalaust vel, seg-
ir þjónninn, um leið og hann
réttir mér heljarstórt glas af
þessum ljúffenga drykk. Eg
baðaði mig og klæddi í skyndi.
Að því loknu fór eg til þess að
hitta lækninn, lá hann þá ekki
í rúminu, húðarselurinn! Hon-
um er vorkunn, þar eð hann er
maður við aldur, og því ekki
eins léttur á sér og yngri menn,
Eltki yfirgaf eg hann fyr en
hann var kominn fram úr rúm-
inu. Frá honum fór eg til þess
að hitta Bobby. Náttúrlega lá
hann í bælinu, eins og skata á
heitri fjöl! Hann er maður á
bezta aldri og því engin ástæða
til þess að hlífa honum. All-
mörg orð og þau ekki öll af
betri endanum fóru okkar í
milli áður en hann drattaðist
fram úr.
Fyrsta verk okkar þennan
morgun var að heimsækja
“Gangarama,” þ. e. klettamust-
erið. Þar er Búddhalíkneski
eitt afarmikið höggvið í klett.
Líkneski þetta er mjög skraut-
lega málað og gylt. Yfir því
halda prestar í gulum klæðum
vörð dag og nótt.
Næst var skoðað “Dalada Ma-
tilgwa”, musteri “hinnar heil-
ögu tannar”. í musteri þessu
er sagt að sé geymd tönn úr
Buddha, og er hún til sýnis þar.
Hingað færir fólkið fórnir sínar,
sem eru hin helgu hvítu must-
erisblóm, ásamt aríkahnetum,
og leggur það þær á þar til gerð
fórnarborð, síðan kastar það sér
'í duftið og ber fram bænir sín-
ar. Fyrir dyrum musterisins
liggja betlarar hópum saman og
umla bænir sínar, bæði til guðs
og manna.
í þessu musteri eru um
hverja tunglfyllingu haldnar
guðsþjónustur Buddha til lofs
og dýrðar.
Þá er eftir að heimsækja
musterisfílana í ánni við “Katu-
gastota”.
Fílar þessir eru heilög dýr, og
eru því hafðir sérstakir menn
til þess að gæta þeirra og þjóna
þeim. Meðan fílarnir velta sér
makindalega í aumum, sofa
þjónar þeirra á sín grænu eyru
í brennandi sólarhitanum.
Heimfarartíminn nálgast,
bara að eg mætti vera hér kyr!
Því er nú ver, að svo er ekki.
Skyldan kallar til annara starfa.
Eftir létta máltíð höldum við
heimleiðis með lestinni.
Kandy! Vertu sæl. Við nafn
þitt munu fegurstu endurminn-
ingar mínar bundnar í framtíð-
inni. Þráin að sjá þig aftur og
fá að njóta fegurðar þinnar
lengi, lengi mun ávalt verða
efst í huga mér. Þótt það ekki
verði, er eg þó einn af þeim
fáu íslendingum, sem hafa litið
þig. Það ætti að nægja, enda
er eg þakklátur þeim skapa-
nornum, sem beindu leið minni
hingað. Tíminn dregur vafa-
laust fjöður yfir sumar þær
minningar, sem að þú gafst
mér, en eitt gleymist mér eigi:
Kvöldið við vatnið þitt fagra.
Þegar við komum aftur til Col-
ombo, leigjum við okkur Rick-
shaws, og látum aka okkur
gegnum “Cinnamon Garden”,
gegnum útborgina “Kolapitya”,
meðfram ströndinni alla leið til
“Mount Lavinia”.
Meðfram veginum standa hin
fátæklegu smáhýsi hinna inn-
fæddu við hliðina á geysistór-
um musterum og kirkjum krist-
inna og Múhameðstrúarmanna.
Við mætum á leiðinni fjölda
innfæddra kvenna,, sem klædd-
ar eru fötum með öllum regn-
bogans litum.
Buddhaprestar ganga um með
hátíðasvip klæddir hinum gulu
skikkjum sínum.
Framuridan ströndinni vagga
fiskibátarnir hægt og tignar-
lega, líkt og þeir séu að hneigja
sig fyrir hinum undurfagra
degi.
Við ökum gegnum svarta bæ-
inn “Pittah”. Þar er líf í tusk-
unum. Margt ber fyrir augun,
en mest ber þar á fátæktinni,
liún lýsir sér hvarvetna mjög
áberandi. Hinir innfæddu virð-
ast þó bera hana með rólegu
geði, þeir eru börn náttúrunnar
og láta því hverjum degi nægja
Frh. á 7. bls.
INNKÓLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
I CANADA:
Árnes..........
Amaranth........
Antler.........
Árborg.........
Baldur.........
Beckville......
Belmont........
Bredenbury......
Brown...........
Calgary.........
Churchbridge...
Cypress River....
Dafoe..........
Elfros..........
Eriksdale.......
Foam Lake......
Gimli...........
Geysir..........
Glenboro.......
Hayland........
Hecla..........
Hnausa..........
Hove...........
Húsavík........
Innisfail.......
Kandahar.......
Keewatin........
Kristnes........
Langruth........
Leslie.........
Lundar..........
Markerville....
Mozart..........
Oak Point......
Oakview........
Otto............
Piney..........
Poplar Park....
Red Deer........
Reykjavík.......
Riverton.......
Selkirk........
Steep Rock.....
Stony Hill.....
Swan River.....
Tantallon......
Thornhill......
Víðir...........
Vancouver......
Winnipegosis....
Winnipeg Beach
Wynyard........
.....F. Finnbogason
.....J. B. Halldórsson
.......Magnús Tait
.....G. O. Einarsson
..Sigtr. Sigvaldason
.....Björn Þórðarson
........G. J. Oleson
.....H. O. Loptsson
...Thorst. J. Gíslason
..Grímur S. Grímsson
....Magnús Hinriksson
.......Páll Anderson
.....S. S. Anderson
■J. H. Goodmundsson
.....ólafur Hallsson
.......John Janusson
.......K, Kjernested
.....Tím. Böðvarsson
........G. J. Oleson
..Sig. B. Helgason
..Jóhann K. Johnson
.....Gestur S. Vídal
.....Andrés Skagfeld
.....John Kernested
..Hannes J. Húnfjörð
.....S. S. Anderson
.....Sigm. Björnsson
.....Rósm. Ámason
........B. Eyjólfsson
..Th. Guðmundsson
......Sig. Jónsson
..Hannes J. Húnfjörð
......Jens Elíasson
.....Andrés Skagfeld
...Sigurður Sigfússon
.......Björn Hördal
.......S. S. Anderson
.....Sig. Sigurðsson
...Hannes J. Húnfjörð
.......Árai Pálsson
..Björn Hjörleifsson
.....G. M. Jóhansson
.......Fred Snædal
.......Björn Hördal
.....Halldór Egilsson
.....Guðm. ólafsson
..Thorst. J. Gíslason
.....Aug. Einarsson
..Mrs. Anna Harvey
John Kernested
..S. S. Anderson
I BANDARÍKJUNUM:
Akra.....................................Jón K. Einarsson
Bantry....................................E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash........................John W. Johnson
Blaine, Wash.....................Séra Halldór E. Johnson
Cavalier.................................Jón K. Einarsson
Chicago: Geo. F. Long, 2428 Hamlin Ave., Logan Square Sta.
Edinburg......................................Jacob Hall
Garðar..................................s. M. Breiðfjörð
Grafton.................................Mrs. E. Eastman
Hallson..................................Jón K. Einarsson
Hensel................................. J. K. Einarsson
Ivanhoe..............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 3314 Sierra St.
Milton......................................F. G. Vatnsdal
Minneota.............................Miss C. V. Dalmann
Mountain................................Th. Thorfinnsson
National City, Calif.......John S. Laxdal, 736 E 24th St.
Point Roberts............................Ingvar Goodman
Seattle, Wash..........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold...................................Jón K. Einarssop
Upham....................................E. J. Breiðfjörð
The Viking Press, Limited
Winnipeg Manitoba