Heimskringla - 31.03.1937, Qupperneq 6

6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 31. MARZ 1937
Húsið Milli
Sandhæðanna
Eftir Robert Louis Stevenson
Síðar nieir skýrði hún fyrir mér hvernig á
þessu stóð. Hún sagði að við mundum hafa
haldið áfram að rífast, alt af meðan hún var, og
var það satt, því að þegar hún var farin þá fór-
um við að tala saman í einskonar trúnaði.
Northmour starði á eftir henni þar sem
hún gekk eftir sandhæðunum. “Hún er eina
konan í heiminum,” hrópaði hann og bölvaði
um leið. “Sjáðu hvað henni datt í hug.”
“Líttu nú á Northmour,” mælti eg, “við ^
erum öll komin í kreppu, eða erum við það
ekki?”
“Eg trúi þér, drengur minn,” mælti hann
og horfði fast í augu mér. “Við megum eiga von
á sjálfum fjandanum. Þú mátt trúa mér hvort
sem þú velt eða ekki en eg er ekki óhræddur um
líf mitt.”
“En segðu mér eitt,” sagði eg. “Eftir
hverju eru þessir ftalir að keppa? Hvað vilja
þeir Mr. Huddlestone ?”
“Veistu það ekki?” hrópaði hann. “Þessi
gamli syndaselur hafði til meðferðar “Carbon-
ari” fé' — eitthvað tvö hundruð og áttatíu þús-
und pund, og auðvitað spilaði hann því burtu á
kauphallar braski sínu. Það átti að verða upp-
reisn í Tridentino eða Parma, en það fórst fyr-
ir, og nú er allri hefndinni snúið gegn Huddle-
stone. Við erum öll lukkufólk ef við getum
sloppið lifandi.”
“Carbonari!” hrópaði eg. “Guð hjálpi hon-
um þá!”
“Amen,” sagði Northmour. “Sjáðu nú til.
Eg hefi sagt þér að við séum í vandræðum og
hreinskilnislega sagt þætti mér vænt um hjálp
þína. Ef eg get ekki bjargað Huddlestone, vildi
eg forða stúlkunni. Komdu heim í sumarhúsið,
og hér er hönd mín upp á það, að eg skal
breyta við þig eins og sóma maður, þangað til
gamli maðurinn er annaðhvort dauður eða
sloppinn. En”, bætti hann við, “þegar það er
útkljáð, þá verður þú keppinautur minn á ný og
þá máttu gæta þín.”
“Eg geng að þessu,” svaraði eg og við tók-
umst í hendur.
“Látum okkur nú fara beint heim í vígið,”
sagði Northmour og lagði af stað í áttina til
hússins.
Clara opnaði fyrir okkur og eg furðaði mig
á hversu allar varnar ráðstafanir voru fullkomn-
ar og vel úr garði gerðar. Dyr og gluggar voru
víggirtir og var eg leiddur inn í borðsalinn, þar
sem dauft ljós logaði.i.ét eg í ljósi aðdáun mína
yfir þessu.
“Eg er verkfræðingur,” mælti Northmour.
“Þú manst eftir plönkunum úti í garðinum. Hér
sérðu þá.”
“Eg vissi ekki að þú værir svona fjölhæf-
ur,” mælti eg.
“Ertu vopnaður?” spurði hann og benti á
sæg af byssum og skammbyssum, sem þarna
var dásamlega niður raðað á skáp í stofunni.
“Þakka þér fyrir. Eg hefi gengið vopnaður
síðan við hittumst síðast,” svaraði eg. “En
svo að eg segi þér satt frá þá hefi eg ekkert
étið síðan snemma í gærkveldi.
Northmour kom með kalt kjöt, sem eg
snæddi með góðri list. Einnig kom hann með
flösku af góðu burgundy víni. Sarmkvæmt lífs-
reglu minni hefi eg verið mjög mikill bindindis-
ihaður, en það er þýðingarlaust, að láta lífs-
reglur sínar setja líf manns í hættu, og við
þetta tækifæri býst eg við að eg hafi lokið
tveim þriðju úr flöskunni. Meðan eg át dáðist
eg að víggirðingunni. “Mundi þetta standast
áhlaup?” spurði eg loksins.
“Ja-á,” tautaði Northmour. “Mjög lítið á-
hlaup kanske. Eg er ekki svo hræddur um að
húsið sé ekki nógu sterkt, en það er hin tvö-
falda hætta, sem eg óttast. Ef við hef jum skot-
hríð þá mun það heyrast jafnvel í stjálbygðu
iandi eins og þessu. Þá kemur þetta alt í sama
stað niður. Þá verðum við annaðhvort klófest-
ir af lögunum eða drepnir af Carbonari sinnum.
Það er bölvað að hafa lögin á móti sér í þessum
heimi, og það hefi eg sagt gamla herramann-
inum þarna uppi, og hann er mér öldungis sam-
þykkur.”
“Já, vel á minst, mælti eg. Hverskonar
fugl er það?”
“ó, hann er óféti og mér þætti ekkert á
móti því, þótt einhver þessara ítölsku djöfla
sneri hann úr hálsliðnum á morgun. Eg er nú
ekki að hjálpa honum hans vegna, máttu trúa.
Það var hönd dóttur hans, sem eg sóttist eftir og
þér er óhætt að reiða þig á að eg ætla að íá
hana.”
“Já, mér skilst það nú, en hvernig mun Mv.
Huddlestone taka komu minni hér,?”
“Þú skalt láta Clöru um það,” svaraði
hann. Eg hefði getað gefið honum utanundir
t
fyrir hina ruddalegu framkomu hans, en eg
virti samninga okkar og það gerði Northmoui
líka, því að meðan hættan vofði yfir okkur
skygði ekki ský á samkomulagið. Þennan vitn-
isburð gef eg honum með óblandinni ánægju, og
er líka upp með mér af framkomu minni, því
að sjaldan munu tveir menn hafa lent í jafn íll-
viljuðum og ögrandi viðskiftum.
Þegar eg hafði lokið snæðingi, fórum við
að athuga neðri hæð hússins. Við reyndum
gluggana og varnir þeirra og hamarshöggin
bergmáluðu með dynjandi hávaða gegn um hús-
ið, er við gerðum smábreytingar. Eg man að
eg stakk upp á því að gera skotaugu, en hann
sagði mér að þau væru þegar gerð í glugga efri
hæðarinnar. Eg var mjög áhyggjufullur yfir
þessari yfirskoðun minni og jók hún mér ekki
hugrekki. Þarna þurfti að verja tvær dyr og
fimm glugga, og með Clöru voru eigi nema fjói-
ir til varnar gegn óþektri tölu óvinanna. Eg
lét í ljósi ótta minn og sagði Northmour mer
með mestu rósemi, að hann væri alveg á minu
máli.
*
“Fyrir dögun í fyrramálið verðum við öil
myrt og grafin í kviksyndinu. Það eru skráð og
staðfest forlög að mínum dómi,” mælti hann.
Eg gat eigi bælt niður hroll hvað kviksyndíö
snerti, en eg benti honum á að óvinirinr hefðu
hlíft mér úti í skóginum.
“Ekki skaltu treysta slíku,” mælti hann,
“þú varst þá ekki komin í lið gamla mannsins.
Við lendum eitt og öll í kviksyndið.”
Eg óttaðist mjög um Clöru og í því heyrð-
jm við hina hugðnæmu rödd hennar kalla okkur
upp á loftið. Northmour vísaði mér leið upp á
loftið og barði að dyrum að herbergi því sem
hann nefndi “herbergið hans frænda” síns.
“Komdu inn Mr. Northmour, komdu inn
kæri Mr. Cassilis,” sagði einhver inni.
Northmour opnaði dyrnar og lét mig ganga
á undan sér ipn. Er við komum inn, sá eg dótt-
urina læðast út um dyrnar inn í lesstofuna,
sem hafði verið búin út sem svefnherbergi
handa henni. í rúminu, sem hafði verið dregið
upp að veggnum, sat Bernard Huddlestone, hinn
brögðótti bankamaður. Þótt eg sæi hann ekki
nema í svip niðri í fjörunni, efaðist eg samt
ekki um að þetta væri sami maðurinn. Hann
var langleitur og þunnleitur og með mikið al-
skegg rautt að lit. Háa nefið hans var hnýtt og
há kinnbein létu honum svipa til kalmuks og hin
ljósu augu hans ljómuðu af sótthita. Á höfð-
inu hafði hann kollhúfu úr svörtu silki. Stor
biblía lá fyrir framan hann á rúminu ásamt
gullspanga gleraugum, þar var og sægur ann-
ara bóka á borði hjá rúminu. Þarna, sem hann
reis upp við koddana virtist hann mjög saman-
skroppin þótt hár væri, svo að haka hans nam
næstum við hnén. Eg hygg að hefði hann eigi
dáið um örlög fram hefði tæringin orðið bana-
mein hans innan fárra vikna.
Hann rétti mér hendi, sem var löng, mögur
og óþægilega loðin.
“Komdu inn, komdu inn, Mr. Cassilis,”
mælti hann. “Annar verndari, ahem! — annar
verndari. Ætíð velkominn, sem vinur dóttur
minnár, Mr. Cassilis. Hversu vinir hennar
safnast undir merki mín! Eg bið guð á himn-
um að blessa þá og styrkja fyrir það!”
Eg rétti honum auðvitað hendina af því að
eg mátti til, en samúð sú sem eg bjóst við að
finna til með föður Clöru, dofnaði brátt, er eg
sá úlit hans og heyrði hinn lokkandi uppgerðar-
lega málróm hans.
“Cassilis er hraustmenni,” mælti North-
mour, “Hann er á við tíu aðra.”
“Svo heyri eg,” mælti hinn ákafur. “Dótt-
ur mín segir mér svo. Æ, Mr. Cassilis, syndir
mínar koma mér nú í koll, eins og þú sérð. Eg
er mjög aumur, mjög aumur, en eg vona ámota
iðrunarfullur. öll verðum við að mæta fyrir
dómstóli náðarinnar að síðustu, Mr. Cassilis. Eg
fyrir mitt leyti mæti þar seint, en með fölskva
lausri auðmýkt, vona eg samt.”
“Að heyra þetta!” mælti Northmour
hörkulega.
“Nei, nei, kæri Northmour minn,” mælti
bankastjórinn. “Þetta máttu ekki segja; þú
mátt ekki reyna til að breyta skoðun minni, pú
gleymir því að eg verð kannske að mæta fyrn
dómstóli skapara míns þegar í nótt.” Það var
átakanlegt að sjá æsingu hans og mér &ramdist
við Northmour, sem eg vissi að var guðleysingi
að skojðunum. Fyrirleit eg það hversu han
reyndi að ögra vesalings syndaranum vegna iðr-
unar hans.
“Hvað þá, kæri Huddlestone minn!” mælti
hann. “Þú ert heimsmaður að hugsun og at-
höfnum og framdir allskonar hrekki áður en eg
var fæddur. Samvizka þín er því eins mórauð
og sútað leður frá Suður-Ameríku, en þú
gleymdir einu, og það var að súta lifrina í þér,
en þú mátt trúa mér til þess að þar býr þetta
ónæði.”
“Þrjótur, þrjótur! Þú ert strákur!” mæ'lti
Mr. Huddlestone og hristi fingurinn framan í
hann. “Eg forðaðist alt meðalhóf og meðai-
hófsmaður var eg aldrei, en eg glataði aldrei því
sem betra var gegn um alt mitt líf. Eg hefi
verið ódæll drengur, Mr. Cassilis; eg reyni ekki
að bera á móti því, en það varð eg eftir að konan
mín dó, og eins og þú veizt, þá er þetta alt öðru
máli að gegna með ekkjumann, eg neita því
ekki að það er kannske synd, en það eru til stig-
breytingar, skulum við vona. Hugsum okkur —
þey”. Hann þagnaði snögglega, lyfti upp hend-
. inni og yfir andlit hans færðist áfjálgur ótta-
svipur. “Aðeins reynið, guði sé lof,” bætti
hann við eftir stundar þögn og létti ósegjanlega
mikið fyrír brjósti.
Hann hvíldist um stund upp við koddana
eins og maður í 'yfirliði, en náði sér svo brátt og
tók að þakka mér með skjálfandi rödd fyrir
þátttöku mína í að verja hann.
“Leyfðu mér að spyrja þig einnar spurn-
inga,” mælti eg þegar hann þagnaði. “Er það
satt að þú hafir mikið fé með þér?”
Spurningin virtist snerta hann óþægilega
en hann játaði það mjög treglega að hann heíði
þó nokkuð fé.
“Jæja,” bætti eg við “Þeir eru að sækja
peningana sína. Er ekki svo? Því þá ekki að
afhenda þeim þá?”
“Æ,” mælti hann og hristi höfuðið, “eg hefi
nú reynt það, Mr. Cassilis. Það er sárt til þess
að vita, en samt er það satt, að það er bióð
mitt, sem þeir sækjast eftir.”
“Þetta er nú hálf ósanngjarnt,” mælti
Northmour. “Þú ættir að minnast á að það
sem þú bauðst þeim var næstum tvö hundruð
þúsund pundum minna, en þeim ber. Það er
upphæð sem vert er að taka til greina, og þess-
ir náúngar hugsa á sinn skýra, ítalska hátt og
þeim finst að þeir geti bæði tekið féð og fjörið
í senn, úr því þeir fóru af stað á annað borð.
Svalað hefnigirninni, án nokkurrar aukinnar
fyrirhafnar.”
“Er féð hérna í sumarhúsinu ?” spurði eg.
“Já, og eg vildi að það væri á hafsbotni,”
sagði Northmour, og svo alt í einu við Huddle-
stone — “til hvers ertu að gretta þig framan í
mig? Heldur þú að Cassilis svíki þig fyrir fé?”
Mr. Huddlestone fullyrti að ekkert væri
fjarlægara sinni skoðun.
“Það er vel farið. Það gæti verið að þú
preyttir okkur á endanum á að hjálpa þér. —
Hvað ætlaðir þú að segja? Mælti hann og sneri
sér til mín. “Eg ætlaði að stinga upp á starfi
fyrir okkur seinnipartinn í dag,” sagði eg. “Við
skulum bera þessa peninga út, hvern einn og
einasta , og leggja þá niður fyrir framan sum-
arhúsíð. Ef ftalarnir koma, þá eiga þeir þá
hvort sem er.”
“Nei, nei,” hrópaði Huddlestone. “Þeii
geta ekki tilheyrt þeim. Það ætti að skifta þeim
hlutfallslega milli allra sem eg skulda.
“Heyrðu mig nú Huddlestone. Hættu
þessu.”
“Já, en hún dóttir mín,” stundi mannræfiil-
inn.
“Dóttir þín kemst af. Hér eru tveir biðlar,
Cassili^ og eg, hvorugur okkar er neinn fátækl-
íngur og hún getur kosið milli okkar. Og það
sem úr sker um þetta mál er þetta, að þú átt
ekkert í fénu, og ef eg get rétt til þá deyrð þu i
nótt.”
Þetta var mjög grimdarlegt af Northmour,
en Mr. Huddlestone vakti litla samúð, og þótt
eg segi að honum hrylti við þá bætti eg ofan á
þetta og sagði:
“Við Northmour erum viljugir að hjálpa
þér til að forða lífinu, en ekki til þess að sleppa
með stolið fé.”
Hann barðist við sjálfan sig um hríð, eins
og hann ætlaði að reiðast, en skynsemin varð
svo ofan á.
“Mínir kæru drengir,” mælti hann, “gerið
við mig og fé mitt hvað pem ykkur líkar. Eg
fel ykkur alt saman. Lofið mér nú að jafna
mig.”
Við yfirgáfum hann og það með ljúfu geði,
er eg viss um.
Þegar eg sá síðast til hans hafði hann tekið
upp stóru bibliuna og var að laga á sér gleraug-
un með skjálfandi hendi til þess að fara að lesa.
Minningin um þennan seinni hluta dags
verður ætíð grafin á minni mitt. Við North-
mour vorum því sannfærðir að árásin mundi þá
og þegar hafin, og hefði það vcrið á okkar valdi,
mundum við fremur hafa flýtt fyrir henni en
seinkað. Við bjuggumst við því versta, en það
var gull, borið saman við þessa óþqlandi bið.
Eg hefi aldrei verið ákafur lestramaður
]>ótt eg hafi lesið mikið, en engar bækur hefi eg
lundið eins bragðdaufar og þær, sem eg reyndi
að lesa þennan seinni part dags í sumarhúsinij.
Okkur var jafnvel ómögulegt að tala saman.
Eitthvert okkar var ætíð að hlusta eftir ein-
liverju hljóði, eða þá að stara gegnum glugga
efri hæðarinnar út yfir sandhæðirnar. En
hvergi sást neitt til óvinanna.
Við ræddum hvað eftir annað uppástungu
mína um peningana, og hefðum við verið með
réttu ráði, er eg viss um að við hefðum horfið
frá henni, en við vorum ærðir af ótta og gripuin
í hvert strá, og þótt þetta auglýsti nærveru
Huddlestones í sumarhúsinu, ákváðum við að
koma þessu í framkvæmd.
Þessi upphæð var í mynt, seðlum og sumt i
gjaldgengum ávísunum er hljóðuðu upp á nafn
i
James Gregory. Við höldum féð og komum því
síðan fyrir í peningakassa, er heyrði Northmour
til, síðan skrifuðum við bréf á ítölsku er við
bundum við handfangið á kassanum. Það var
undirskrifað undir eiðskilboð að þetta væri alt
það fé, sem eftir væri í þrotbúi Huddlestones.
Þetta var ef til vill hið heimskulegasta fyrir-
tæki, sem nokkrir heilvita menn gátu gert, því
hefði kassinn lent í höpdum annara, en réttra
hlutaðeigenda höfðum við undirskrifað sekt
sjálfra okkar. En eins og eg hefi sagt þá var
hvorugur okkar í því ástandi að geta dæmt ró-
lega, og við þráðum að eitthvað bæri við í stað
þessarar óþolandi biðar. Ennfremur vorum við
þess sannfærðir að hver laut leyndi njósnara
og mundi þessi breytni okkar með féð Ieiða tii
samræðu við þá og kannske til samninga.
Klukkan var næstum þrjú þegar við geng-
um frá húsinu. Það var uppstytt og sólin skein
í heiði. Aldrei hefi eg séð mávana fljúga eins ná-
lægt liúsinu, eða vera eins gæfa. Rétt á tröpp-
unum flaug einn fast yfir höfðum okkar og rak
upp ömurlegt garg í eyrað á mér.
“Þarna færðu fyrirboða,” mælti North-
mour, sem eins og allir'trúleysingjar var mjög
hjátrúarfullur. “Þeir halda að við séum þegar
dauðir.”
Eg svaraði einhverju spaugi, en það var af
engum huga mælt. Þetta snerti mig óþægilega.
Við settum niður kistilinn eitthvað sex fet
frá garðhliðinu á sléttum grassvörð, og North-
móur veifaði hvítum vasaklút yfir höfðinu á
sér, en enginn svaraði. Við hrópuðum á ítösku
að við værum þarna komnir, sem erindsrekar
til þess að semja um sakirnar, en þögnin var
ekki rofin af neinum nema mávunum, sem görg-
uðu og brimgnýnum. Farg hvíldi á brjósti
þegar við þögnuðum og eg sá að hann var ó-
venjulega fölur. Hann leit um öxl eins og að
hann byggist við að einhver hefði komist milii
sín og hússins.
“Guð minn góður,” hvíslaði hann, “þetta
er of þungt fyrir mig að bera.”
Eg svaraði í sama rómi, að ské kynni að
þarna væri enginn eftir alt saman.
“Sjáðu þarna,” sagði hann og bandaði með
höfðinu eins og hann væri hræddur við að benda.
Eg rendi augunum í áttina og sá þunnan
reykjarstrók leggja upp frá skóginum.
“Northmour/ sagði eg ■ (við hvísluðumst
á eins og áður), “það er ómögulegt að standast
þessa bið. Þúsund sinnum vil eg heldur bíða
bana. Statt þú hérna og gættu sumarhússins,
en eg ætla að fara áfram og verða viss í minni
sök, þó eg verði að ganga beint inn í hóp þeirra.”
Hjartað í mér hamaðist er eg gekk í áttina
til reyksins og þótt eg hefði alt til þessa kent
kuldahrolls, þá fann eg nú að eg var allur
brennheitur. Landið var í þessa átt mjög hæð-
ótt. Hundrað manns hefðu getað falist á jafn-
mörgum blettum við slóð mína. En eg hafði
ekki læðst eftir þessu landslagi til einskis og
kaus því leyndustu slóðirnar, sem þarna voru,
til rannsóknar, fór eftir þeim hryggjum sem
gerðu mér auðið að sjá sem flestar lautirnar.
Ekki leið heildur á löngu áður en mér launaðist
fyrirhöfnin, því þegar eg kom á hæð eina, sem
gnæfði dálítið hærra en hinar, sá eg mann eitt-
hvað fimtán faðma frá mér, er þaut næstum því
tvöfaldur eftir einni lautinni. Eg hafði gengið
fram á einn njósnarann í felustað hans. Strax
og eg sá hann kallaði eg til hans bæði á ensku
og ítölsku, en þegar hann sá að upp um hann
var komið, rétti hann úr sér og þaut eins og
kólfi væri skotið inn í kjarrið. Það var óþarfi
fyrir mig að elta hann, eg vissi nú um það, sem
eg ætlaði að fá að vita, að auga væri haft á okk-
ur 'í sumarhúsinu, sneri eg því við og fór hina
sömu slóð eins nálægt og mér var auðið, þangað
sem Northmour stóð hjá peninga skríninu. —
Hann var jafnvel fölari en fyr og rödd har.á
titraði er hann spurði hvorf feg hefði séð hvaða
maður þetta var.
“Hann sneri við mér bakinu,” mælti eg.
“Við skulum fara heim í húsið, Frank. Eg
hugsa að eg sé enginn heigull, en þetta stenst og
ekki lengur,” hvíslaði hann.
Alt var rólegt og sólríkt í kringum húsið,
er við komum heim að því, mávarnir flugu nú
lafnvel fjær og sáust í flokkum yfir fjörunni
og sandhólunum, en þessi þögn hræddi mig,
jafnvel meira en heil vopnuð hersveit hefði
gert, og það var ekki fyr en við höfðum byrgt
dyrnar að eg þorði að draga andann til að létta á
hrjósti mínu. Northmour og eg litum hvor á
annan og eg býst við að við höfum hvor í sínu
Iagi dregið okkar ályktanir af hinu föla yfir-
bragði og óttasvipnum, sem á okkur var.
“Þú hafðir rétt fyrir þér,” mælti eg. “öliu
er lokið fyrir okkur. Taktu í hendina á mér.
gamli kunningi í síðasta sinni.”
“Já,” svaraði hann, “en eg skal taka í
hendina á þér og það af heilum huga. En
mundu eftir því, að ef svo ólíklega fari, að við
sleppum lifandi frá þessum þorpurum, þá reyni
eg með illu eða góðu móti að snúa á þig.”
“Æ,” sagði eg, “þú þreytir mig.”
Hann virtist firtast við þetta og gekk þegj-
andi að stiganum þar sem hann stansaði.