Heimskringla - 04.08.1937, Síða 6

6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 4. ÁGÚST 1937
Hún tók kjark í sig og segir rösklega um
leið og hún sneri burt: “Fáðu þér bita, lags-
maður, segðu mér svo frá öllu eins og það gekk
til.” Hún átti von á að það bráði af honum og
brosi brigði fyrir á andliti hans, en það brást.
Hann horfði að vísu á hana, en fremur þung-
búinn.
“Farðu og hvíldu þig!” sagði hann aftur.
“Það er óþarfi fyrir þig að leggja á þig vökur.
Þú færð að sjá hann á morgun.”
Með það ætlaði hann að setjast að borðinu,
þess varnaði hún með því að taka skyndilega
um handlegg hans og segir: “Burke! Hvað er
að ? Viltu ekki segja mér það?”
Hún fann að hann kiptist við svo snögt, að
fjörkippur smaug um hana alla, því næst greip
hann um úlnliðina á henni, tók hana svo í fangið.
“Þú ert seiðmögnuð 1” stundi hann. “Þú vekur
megna þrá! Hvernig má eg móti standa?”
Hún saup hveljur, hafði ekki tóm til ann-
ars, því að á sama augnabliki mættust varir
þeirra í kossi svo heitum, svo yfirtak knýjandi,
að henni þvarr öll mótstaða. Augum hans brá
rétt snöggvast fyrir sjónir hennar og þar þóttist
hún sjá inn í djúpan, djúpan, óslökkvandi eld.
Hana langaði að veina, svo hræðileg var sú
sjón, en munni hennar var haldið af hans vör-
um. Hún lá lémagna í höndum hans.
Eftir á skynjaði hún að henni hafði legið
við yfirliði, því að þegar hann slepti tökum að
yfirstöðnu þessu ólma ástríðu kasti, þá var hún
svo lin í hnjáliðunum, að hún mátti ekki standa
ein. En ósjálfrátt varaðist hún að sleppa stjórn
á sjálfri sér. Hann hafði gert henni bylt, komið
að henni voðalegum skelk jafnvel, en hún hafði
bæði kjark og kapp og sharaði af sér óttanum.
Hún hélt um handlegg hans titrandi taki, brosti
titrandi brosi og þóttist aldrei hafa notið hug-
prýði sinnar í sárari raun.
“Nú léztu verða af því, lagsmaður!” sagði
hún óstyrkum rómi. “Eg er nær dauða en lífi
af átökunum!”
“Sylvía!” Málrómurinn lýsti iðrun og því
að hann væri forviða og jafnvel óttablandinni
lotning. Hann tók utan um hana til stuðn-
ings en hún hallaðist upp að honum, laut höfði
og dró andann ótt og títt. Svo segir hún:
“Það gerir ekkert til! Eg sagði að þú mætt-
ir það, var það eklu? Bara þú — lézt svo óðs-
lega og eg var ekki við búin. Eg þykist vita þú
hafir átt erfiða ferð, seztu nú og fáðu þér að
borða.”
En hann hreyfði sig ekki, heldur stóð sem
áður og hélt utan um hana, þó án frekju. Hann
tók til orða djúpum rómi og segir uppi yfir
höfði hennar. “Eg þoli varla þennan feluleik
lengur. Eg er ekki meira en maður og öllu eru
takmörk sett. Eg á ekki gott með að vera and-
fætis alla tíma. Holdi og blóði er það ofraun.”
Hún leit ekki upp, stóð þegjandi í armi
hans. Það var eins og hún væri að bíða eftir
einhverju. Svo tók hún til að strjúka um
handlegginn á honum létt og hægt, en hönd
hennar var ekki mjög stöðug. “Svo”, segir
hún, “þú ert uppgefinn, félagi. Við skulum
ekki halda talinu lengra í kveld. Umtalsefnið
lítur öðru vísi út á morgun.”
“Og ef svo verður ekki?” sagði Burke.
Hún leit upp til hans með titrandi smábrosi
sem fyr. “Jæja, þá er að tala saman þangað
til við komumst að niðurstöðu.”
Þá lagði hann höndina á öxlina á henni og
segir: “Sylvía, þú mátt ekki leika þér að mér!”
Hann var hægur en þó kendi hún þess í rómn-
um, sem olli því að hún leit við honum snögt og
snarplega, stóð þannig litla stund og horfði á
hann, en brjóstin lyftust upp nokkrum sinnum,
eins og henni væri erfitt að anda. Loks sagði
hún, og átti bágt með að koma upp röddinni:
“Það var óþarfi að tala svona til mín, fé-
lagi. Þú þekkir mig ekki — jafnvel eins vel og
— og þú ættir kost á, ef þú — ef þú gerðir þér
far um.” Hér þagnaði hún litla stund og tók
hendinni tli kverkanna, með augun full af tár-
um, segir svo snögglega: “Og nú — góða nótt!”
Hann skildi að þetta var sama sem skipun,
lét hana lausa og í sama bili fór hún í hvarf og
lét aftur á eftir sér. Hann stóð grafkyr og
hlustaði eftir því, hvort hún læsti af, mjög svo
áhyggjufullur, en ekki varð af því, heldur
heyrði hann óskýran óm af niðurbældum grát-
ekka. Á þetta hlustaði hann æðilengi, tekinn í
framan og ósællegur en stundum krepti hann
hnefana, settist svo við borðið.
Þar sat hann Ianga lengi og hreyfði hvorki
legg né lið, þá var hurðinni lokið upp á bak
við hann, hratt og hljóðlega, Sylvía snaraðist
inn og tók báðum höndum á öxlunum á honum.
“Lagsmaður góður, eg lét óvitalega. Viltu
fyrirgefa mér?” Hún var skjálfrödduð og lág-
mælt og klökk, reyndi að fela andlitið þegar
hann ætlaði að snúa sér við, rendi skjálfandi
örmum fram um hálsinn á honum og spenti fa'
greipar. “Þú stygðir mig dálítið — þó þú ekki
ætlaðir þér, held eg. Og nú stygði eg þig —
líklega mikið. Eg ætlaði mér það ekki, félagi
minn. Við skulum láta það jafna sig. Eg er
búin að fyrirgefa þér. Viltu reyna til að fyrir-
gefa mér?”
Hann sat kyr og þagði litla stund, þá lagði
hún vangann létt og óframlega að hnakka hans,
en við það tók hann mjúklega á greipum henn-
ar, þagði þó sem fyr. “Segðu að alt sé eins og
vera ber” mælti hún lágt og bljúgt. “Segðu að
þér mislíki ekki — ekki neitt! Segðu að þú sért
ekki vondur!”
“Eg er ekki,” sagði Burke, mikið einbeitt-
lega.
“Og hugsaðu ekki — hugsaðu aldrei að eg
ætli að hafa brögð í tafli við þig,” knúði hún
fram um klökkva sinn. “Svoleiðis er ekki mér
líkt, félagi, það er bágt að mér skuli farast svo
óliðlega. En það er sama, ástæðan er ekki sú.”
“Eg veit ástæðuna,” sagði Burke stillilega.
“Hana veiztu ekki,” svaraði hún af stundu.
“En við skulum láta svo búið standa að sinni!
Þú veizt ekki nokkurn skapaðan hlut um mig,
lagsmaður. Eg get varla sagt eg þekki sjálfa
mig vel rétt sem stendur. Mér finst eins og
bundið sé fyrir augun á mér og eg sjái ekki
neitt, rétt sem stendur. Svo, viltu reyna að vera
þolinmóður við mig? Viltu — viltu reyna að
vera góður lagsmaður, þangað til skýlan færist
frá aftur? Eg þarf góðs félaga við, — liggur
nokkuð mikið á vænum kunningja, lagsmaður.”
Hann hlýddi á tal hennar, lágt og óskýrt
rétt við eyrað á sér, jafnframt herti hún á tök-
unum og hélt sér fast að honum, þá strauk hann
um greiparnar á henni og segir: “Jæja gott,
stúlka litla, þá það, þá það.”
Henni mun hafa orðið vært af einhverju
í rómnum, hún slepti tökum, lagðist á knén við
hlið hans, föl í framan og sá upp á hann tár-
björtum augum. “Eg vil að þú kyssir mig,”
sagði hún.
Hún sá hann komst við, hann tók um
vanga hennar og ætlaði að kyssa hana á ennið,
þá bauð hún varirnar og svo kystust þau.
“Þú ert svo — vænn við mig,” sagði hún í
hálfum hljóðum. “Þakka þér — ósköp vel.”
Hann sagði ekki orð, slepti henni og lét
hana hverfa á burt orðalaust.
VII. Kapítuli
Sá nýkomni
Þegar Sylvía hitti manninn sinn aftur, þá
var sem ekkert hefði milli þeirra farið til að
rjúfa þeirra einlæga kunningsskap og vinsam-
legu umgengni. Þau settust að máltíð fyrir sól-
ar uppkomu og heilsuðust rétt sem áður, eins og
ekkert hefði í skorist. Svo fóru þau ríðandi
um skrælþurra fold og þá sagði Burke henni
stuttlega af ferðinni og einkum hvar hann
hafði náð Guy, en þó hann hefði ekki mörg orð,
þóttist Sylvía verða vör við að erindið hefði
ekki gengið þrautalaust.
“Hann veit um — mig?” innti hún að lok-
um hikandi.
“Já”.
“Varð honum — var hann hissa?”
“Nei, hann var löngu búinn að frétta það.”
Hún spurði ekki frekar, það var fullerfitt
að spyrja svona mikils, enda var hægur nærri,
því að í dag átti hún að sjá Guy sjálf. Hún
vildi ekki við það kannast, jafnvel fyrir sjálfri
sér, hvað hún kveið fyrir því, nú þegar að því
var komið. Burke kann að hafa ráðið í, hve
vant hún var við komin, því að hann sagði,
eftir langa þögn: “Kannske eg sæki hann til
miðdegis borðs, nema þér líki betur að fara
þangað fyrst.”
“O þakka þér fyrir. Það var vænt af þér.”
Þegar þau komu heim aftur og stigu af
baki, segir hún: “Burke, þú meiddir þig ekki
svona mikið á rakhníf, gerðirðu?” Hún lét sem
hún sæi ekki, að spurningin var miður vel
þokkuð, leit við honum einarðlega og herti á:
“Gerðirðu ?”
“Nú jæja, satt er bezt að segja, ekki gerði
eg það,” svaraði hann hlægjandi. “Og þar með
búið.”
Hún skildi vel hvað gerst hafði, fékk
hræðslusting en sagði ekki annað en þetta:
“Þakka þér fyrir, lagsmaður,” og tók aðra ræðu.
Þau skildu við svalirnar, hann teymdi burt
hestana, hún sneri inn að annast mörg óg mikil
innanhússtörf, festi hugsanir sínar einbeittlega
við þau, en þrátt fyrir það var þetta sá lengsti
morgun sem yfir hana hafði komið. Loksins
kom vikasveinninn Joe og tjáði henni, að kom-
inn væri hvítur herramaður og vildi finna hana.
Hún hafði ekki heyrt neina koma, líka var
Burke ókominn aftur. f því bili kom yfir hana
löngun til að forðast hann, sem hún ætlaði varla
að ráða við, en hún herti sig, skipaði sjálfri sér
að gugna ekki og gekk út.
Við hornið á svölunum stóð maður upp við
stólpa og beið hennar. Hann var einn og þá
varð hún fegin, þótti sem hún hefði ekki afbor-
ið að hitta hann í fyrsta sinn í návist Burkes.
Hún skalf á leiðinni til hans, en jafnskjótt og
þau tóku höndum saman, fór sá óstyrkur af
henni, því þá fann hún að hann skalf og titraði
líka.
Henni urðu engar vanakveðjur á vörum.
Hvernig gat hún nokkurntíma beitt vanans'
viðtektum við Guy ? Og Guy var þetta — hold-
inu íklæddur — svo lítið umbreyttur að útliti
frá því þegar hún sá hann síðast fyrir fimm
árum,að henni flaug í hug, að hann liti út eins og
hann hefði orðið fyrir sótt. Hún skildi nú
hvað Burke átt-i við þegar hann kvað þá ekki
líka framar, en hún átti von á miklu verra.
Hann hafði ekki þroskast á þá leið sem húnhafði
vonast eftir. Á Burke sá hún rætast þær vonir
sem æska Guys gaf tilefni til. En þær höfðu
ekki ræzt á Guy, heldur brugðist. Ennþá var
hann ekki orðinn hrottalegur í útliti né forhert-
ur af löstum. Fyrir hennar sjónum, óreyndum
og vorkunnar fullum, var hann aðeins sóttbitinn
líkt og hann hefði þjáðst mikið og væri til þján-
ingar dæmdur alla sína æfi. Svona varð henni
við er hún sá hann og þess vegna var það, að
hún tók um hönd hans báðum höndum og sagði:
“ó Guy! Hvað þú lítur veikindalega út!”
Hann tók fast í hönd hennar, reyndi samt
ekki að mæta tilliti hennar. “Svo þú giftist
Burke!” sagði hann. “Betra gaztu ekki gert.
Hann er ekki beinlínis glæsimenni, en hann er
þó að minsta kosti í bærilegu áliti. Mig undrar,
að þú skulir vilja veita mér viðtal, eins og eg
brást þér.”
Orðin voru liðlega fram flutt og hitalaust,
en hönd hans titraði og augu hans, sem hann
rendi snöggvast til hennar, brunnu líkt og í
sóttveikum og voru sokkin. En hvað hún mundi
þau augu vel! En þessu líkt hafði hann aldrei
litið á hana fyr. Hann slept ekki hönd hennar
og handtakið virtist leita skilnings og samúðar,
en nú sá hún æ betur að hann hafði breyst
meir en henni sýndist í fyrsta áliti.
“Vitaskuld vil eg veita þér viðtal!” sagði
hún þýðlega. “Eg fyrirgaf fyrir löngu, eins og
eg vona að þú hafir fyrirgefið mér.”
“Eg!” sagði hann. “Góða stúlka mín, tal-
aðu í alvöru!” Rómur hans var óskýr af hæsi,
eem hún hélt stafa af niðurbældri geðshræring,
hún komst við og vatnaði músum áður en hún
I vissi af.
“Hvað sem fyrir kemur,” sagði hún “þá
erum við vinir. “Gleymdu því aldrei. Viltu
muna það? Þú gerir mér sárleikið, ef þú
gleymir því.”
“Blessi brjóstið þitt!” sagði Guy og glotti
við. “Þú varst alla tíð Örlát og brjóstgóð, varstu
ekki? Of brjóstgóð, stundum. Til hvers varstu
að kippa mér út úr mínu skoti í helvíti? Var
það af mislögðum brjóstgæðum eða af tómri
forvitni? Eg var ekki að gera þér neitt, að
minsta kosti meðan eg hékk þar.”
Af þessum orðum ásamt glottinu kendi hún
mikið til. “ó gerðu ekki þetta — ekki þetta!
Hélztu að eg gæti gleymt þér svo fljótt. Datt
þér í hug, að eg gæti verið annað en vansæl,
meðan þú dvaldir þar?”
Hann leit við henni fastlega. “Hvernig
ertu gerð, Sylvía? Ertu að segja mér, að þú
hafir átt hægt með að fyrirgefa mér?”
Hún strauk af sér tárin. “Eg man ekki til
að mér hafi nokkurntíma þótt við þig. Eg vissi
einhvernveginn strax frá upphafi, að — að —
það var baj"a óhepni.”
“Nú gengur yfir mig,” sagði hann.
Hún brosti við honum. “Er svo? Eg sé
ekki vel af hverju. Er það svo furðanlegt,
að maður vilji fara sína leið og reyna að gera
eins gott úr öllu og hægt er? Svona lít eg nú
á. Það virðist svo löngu liðið, Guy — eins og
í annari tilveru, nærri því. Það er svo fyrnt og
fjarlægt, að það gerir hvorki til né frá.”
“Ertu að tala um gamla daga?” innti hann
rámur. “Eða þegar þú komst hér fyrir fáum
vikum og áttir enga úrkosti ?”
Hún brá við höfði til mótmæla. “Það stóð
ekki lengi. Eg vil ekki hugsa til þess. En það
gat farið miklu ver en fór. Burke var góður
við mig — og er enn.”
“Er hann?” spurði Guy og leit við henni
forvitnisaugaum, svo hún sneri sér undan, ó-
sjálfrátt, til að forðast gægjurnar.
“Komdu nú og fáðu að borða. Hann fer að
koma.”
“Hann er kominn,” sagði Guy, “og fór út
í hesthús.”
Hér var enn dæmi um hve vænn hann var,
að vera fjarstaddur þeirra fyrsta fundi. Henni
hlýnaði í hugskoti, af þessari hans nærgætni
hafði hún komist hjá mjög svo beizkum vanda,
fanst nú sem hún hefði alls ekki getað staðist
raun þessa endurfundar, ef hann hefði verið
viðstaddur. En nú er það var afstaðið, nú er
hún hafði kynst þessum nýja Guy — þessum
framandi manni með Guys ásjónu og málrómi
sem sviftur var glaðværð og glæsilegu fjöri,
sem Guy hafði áður til að bera — þá saknaði
hún manns síns, þóttist þurfa hans aðstoðar við.
Því að nú var hún viss um, að hann þekti Guy
betur en hún.
Hún gekk á undan til matborðs og í því bili
gekk Burke í stofuna gegnum aðrar dyr, og
blístraði brag, líkt og vel lægi á honum. Henni
varð að líta á Guy, það hljóð minti hana á
hans fyrra háttalag, og furðaði sig á, hvort
hann hefði lagt þann sið niður. Hún bjóst við
þvingun og stirðlæti en ekki fanst það á Burke,
hann var rétt eins og hann átti að sér að vera og
þó alls ekki mjúkur við Guy, alminlegur, stutt-
ur í spuna, en alls ekki eins og sá sem þykist
öðrum meiri, líkari bróður heldur en húsbónda.
Og Guy varð svo við, að hann gerðist hressari
og öruggari í bragði, kæruleysis og frekju fasið
rann af honum, hann var óframur en þó ekki
feiminn, hann gerði jafnvel að gamni sínu þeg-
ar á leið, en þó beizklega.
Hann drakk öl með Burke, í mesta hófi,
hún gáði vandlega að honum í laumi, meðan
borðhaldið stóð yfir og reyndi að gera sér grein
fyrir hugsunum sínum og niðurstöðu af því sem
hún hafði heyrt og séð, reyndi líka að setja sig
í þau spor, þegar hún elskaði hann og hafði
haldið trygð við hann langa lengi, hugsa sé""
hann sem þann elskhuga, sem hafði skrifað
henni blíðu bréfin fréttalausu, símað henni að
koma og brugðist henni svo hlálega og algerlega.
Hún vissi varla hvað henni var um hann og var
fast að því í uppnámi. Eitt var það þó, sem hún
sannfærðist um til fulls, að heitrof hans hefði
bjargað henni frá gæfuslysi, sem hún hefði
aldrei beðið bætur. Hvað sem hann var, hvern
hug sem hún bar til hans, þá vissi hún frá því
augnabliki sem þau hittust, að þetta var ekki
sá maki sem hún hafði hugsað sér í sínum
meyjardraumum. Væntanlega hefði hún séð
það, ef þau hefðu hizt strax, en þá hefðu
kannske kringumstæðumar þvingað hana til að
bindast honum æfilangt. Og þá-------
ósjálfrátt rendi hún augum til Burkes og
var fegin sínu hlutskifti, hann hafði bjargað
henni frá miklu og þrek hans, óbifanlegt sem
klöppin, stóð æfinlega milli hennar og þess sem
misjafnt var. Nú vissi hún í fyrsta sinn glögt af
því, að hún var næsta fegin að 'hafa trúað hon-
um fyrir sér.
Að máltíð lokinni hugði hún að því og var
hissa, að ekki hafði eitt augnablik hlaupið
snurða á samtalið og enginn þóst vandlega
staddur. Þeir gengu út á svalir að reykja en
hún að sækja kaffi. Þegar hún var á leiðinni
með það heyrði hún Guy hósta í fyrsta sinn —
með hræðilegum sogum og hryglu, sem settu
mikinn óhug að henni. Hún sá hann halla sér
fram yfir stólbak og engjast í hviðunum, svo
sára hviðu hafði hún aldrei séð né heyrt, líkt og
hann glímdi við púka, sem væri að kyrkja hann.
Burke kom og tók við bakkanum af henni.
“Honum léttir strax. Það var af sígarettunni.”
Kastið leið fljótt frá, en maðurinn hékk við stól-
bakið og blés mæðinni, lengi á eftir. Burke benti
henni að setjast, en hún vildi ekki, stóð við hlið-
ina á Guy, og þegar honum rénaði mæðin, lagði
hún hendina þýðlega á handlegg hans.
“Komdu og fáðu þér sæti, Guy! Viltu vatn
að drekka?”
Hann hristi höfuðið. “Nei—nei. Fáðu mér
árans sígarettuna þarna.”
“Láttu ekki eins og flón!” sagði Burke al-
minlega. “Seztu og hvíldu þig,” þar með kom
hann aftan að Guy og tók um herðar hans. —
Sylvía sá og var hissa, að Guy lét strax undan
og lét hinn leiða sig að stóli og þar teygði hann
frá sér alla anga, bleikur í framan, grafkyr.
Burke tók Sylvíu afsíðis og bað hana vera
óhrædda. “Þetta er ekki nýtt, honum batnar
vno bráðar.”
Guy hrestist, settist upp hægt og hægt og
teygði skjálfandi hendi tíl borðsins, þar sem
sígarrettan lá, varla snert. “ó gerðu ekk
þetta!” sagði Sylvía og var fljót til. “Sko, eg
var að koma með kaffi. Viltu ekki reyna að
drekka það?” Burke skar úr málinu með því
að hann tók sígarettuna og fleygði burt. Guy
leit við honum snúðugt, augu hans brunnu en
hann sagði ekki orð, tók við bollanum og saup
af eins og sárþyrstur maður. Svo bað hann for-
láts á látunum í sér.” Það er ólukkans sandin-
um að kenna,” sagði hann, bað svo um meira
kaffi, kvaðst hafa gott af því. “Svo fer eg í
kofann minn að sofa.”
Þá sagði Burke það sem þeim kom óvart.
“Þú getur sofið hérna. Þú þarft ekki að kvíða
hávaða né umgangi. Sylvía hefst hér aldrei
við á daginn.”
Enn sá Sylv,a að Guy hvesti augun rétt í
svip, leit svo niður. “Það er mjög — vel boðið,”
sagði hann. “En eg held eg hverfi til míns hæl-
is, samt.”
Þá skarst Sylvía í talið. “ó Guy, vertu
vænn og farðu ekki aftur í það hræðilega kofa-
kríli á sandauðninni! Eg bjó vistarveru handa
þér í gær, hún er alveg til, ef þú bara vilt nota
hana.”