Heimskringla - 01.12.1937, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 1. DES. 1937
RÆÐA
flutt I Sambandskirkju, sunnu-
daginn 28. nóv. 1937, af
Thorvaldi Péturssyni
um í huga sér, og eru andvígir
hverri breytingu sem miðar til
þess, að kirkjan gangi frjálslega
til hlutdeildar í gagnlegum at-
höfnum manna á meðal.
Áður en eg byrja á ræðu Þeir brjótast ekki framar
minni, vil eg að tilheyrendumP*11 frjálslyndum trúarhreyf-
mínum sé það ljóst, að eg nota *n£um> samt hjálpa þeim
mér til fulls þau leikmanna rétt- ti!’ >að viÞ'a >eir ekki’ ~
indi únítara, að tala fyrir söfn- Þeir. sýnast. helst vilJa hafa
uðinum eins og mér býr í brjósti. kirk.íuna máttvana og aðgerða-
Eg læt ekki sem eg flytji skoð- lausa °s láta sér 1 lettu rúmi
anir prestsins okkar né safnað- h^'a hær umhætur sem frjáls-
traúrmenn berjast við að koma
fram. í fám orðum sagt: Þeir
eru kærulausir um alla viðleitni
til breyting’a á kirkjunni og
tilraunir til að færa hana nær
því horfi, sem er samboðið sam-
amefndar né nokkurs hóps inn-
an vébanda þessarar kirkju. Eg
tala frá eigin brjósti og bið yður
hafa það hugfast. Fullkomið
frjálsyndi í trúarefnum leyfir
hverjum manni að segja frá því
hverju hann trúir, sömuleiðis frá tíðarinnar högum og þekkingu.
því, hverju hann trúir ekki. Og Við vitum öll, að þessir með-
mér finst það vera hvers manns limir kirkjunnar fylgja kenning-
skylda — þó aldrei sé nema ó- unum með hálfum huga. Mig
skiftingar í trúnni lætur sá
kristni sér hlýða, að fylgja stríði
á stríðstímum og friði meðan
friður helzt. Þegar stríð stend-
ur yfir, tilbiður hann Jehóva,
Guð Reiðinnar, Tortímingar og
Hefnda. Meðan friður varir,
tilbiður hann Krist, Trúar, Von-
ar og Kærleika Guð.
Þetta ættum vér frjálstrúar-
menn vandlega að athuga. Með
öðrum hætti held eg að engin
von sé til að við skiljum í því,
hlýða á og ef eitthvað opinber-
ast áheyranda, þá skal honum
hljóð gefa en sá þagni sem fyr
talaði. Þér megið allir spá, einn
á fætur öðrum, svo að allir læri
og allir huggist.”
Eins og þá stóð á gat trú Post-
ulakirkjunnar orðið allsherjar-
trú, trú alls mannkynsins, með
því að aðalkjarni hennar var
Guðs kærleikur til allra barna
sinna, eins og Jesús kendi. Hann
boðaði trú kærleika og vonar til
hvernig þeir rétttrúuðu láta við í að útrýma trúarbrögðum haturs j
Friði og úfriði. j og örvæntingar. Hann kendi að
Þegar eg hugleiði þrenningar elska er sterkari en hatur, að líf
lærdóminn, get eg ekki orðið því hrósar sigri yfir dauða. Og ein
afhuga, að rétttrúaðra kenning kenning hans ber hann hátt upp
um guðdóm Jesú Krists er ekki j yfir alla aðra trúarboða; sú
annað ' né meira en ein af kenning stendur skrifuð í Guð-
formum Kristinnar ,Trúar.' spjöllunum og ber þau hátt yfir
Trúin er ekki við þá kenningu helgibækur annara trúarbragða,
skorðuð frá upphafi og því er en þar stendur skrifað:
Ijúft __ að segja til vantrúar, grunar lílfa, að það sé ábatavæn- hún alls ekki nauðsynleg kristn- ] “Og hann kallaði á barn að
sinnar á kenningar sem meiri-1 legt að tilheyra réttrúaðrí inni til viðhalds. Jesús sjálfur koma í hópinn til sín, tók það í
hlutinn lætur sér líka eða minni- kirkju, af því að vanatrú og rétt- krafðist þess ekki að hann væri fang sér og sagði: Sannlega segi
VINDLINGA PAPPÍR
TVOFALT SJÁLFGERT BÓKARHEFTI
hluti fólks, ef hann er sannfærð- trúnaður fara saman. Þeir hafa
ur um að þær kenningar hafi ekki hátt um það, að þeir trúi
aldrei haft sannleik að geyma, j ekki að biblían sé Guðs innblásna
geti aldrei haft satt að geyma, orð spjaldanna á milli, heldur
heldur spretti af skakkri til- segja að hún innihaldi sannindi
sögn, röngum skilningi eða til- sinnar trúar og flest af því sem í
gátum sem hafa ekki annað en biblíunni stendur, sé satt. Kenn-
ímyndunaraflið að styðjast við. ingunni um Eilífa Útskúfun vilja
Þó eg hafi ekki neitt nýstár-1 >eir ekki neita að fullu, heldur
legt til brunns að bera, álít eg að tala um eitthvert óljóst eymdar
álitinn vera Guð og postulamir eg yður, nema þér takið sinna-
og næstu tvær aldirnar þurftu skiftum og verðið smábörnum
ekki á þeirri kenningu að halda. j líkir, munuð þér ekki komast í
Hún varð ekki til alt í einu, held-, himnaríki. Hver sem gerist lítil-
ur smátt og smátt, með utanað-! látur eins og þetta litla barn, sá
komandi áhrifum, stundum póli- sami skal verða mestur í himna'
tískum. Saga Kristninnar er
stór hjá sögunni af þeirri kreddu
og tekur langt út yfir hana. Hún
hefir lengi drotnað í Kristninni,
það sem eg hefi að segja sé mik- ástand hinumegin og hnykkja á j en ef hun skyldi hverfa, þá er er á Himnum, augliti til auglit-
ilvægt og eigi erindi tíl ykkar á með Þessu: “Mennirnir skapa ekkl har af að ráða, að sannur is. Og það er gagnstætt vilja
þessum einkennilegu og erfiðu víti hver handa sér hér á Krístmdónmr fari forgörðum míns himneska Föður, að nokkur
tímum í sögu kirkjunnar. j jörðu.” Eg veit af reynslunni, að líkæ . þeirra fyrirfarist.”
þeir halda ekki þessum kenning’-1 Þegar Jesus talaoi um sjalfan (Mer fmst, og get ekki að þvi
um í þröngum skorðum en ef si£> nefndi hann sig Mannsins gert, að ef þessi kenning næði til
þrenningarlærdóminn ber á j ®on- Þa^ heiti var vel kunnugt j hjartna kristinna í háum völd-
góma, þá forðast þeir að tala um Gyðingum á hans dögum, því um, þá mundum vér aldrei fram-
það kemur víða fyrir í gamla
Vér vitum, að altaf hafa uppi
verið í kristninni, mjög margir
hreinlífir og ósérplægnir menn
sem hafa stundað gagn sinna
meðbræðra, langt upp hafnir yfir hann’, segjast ekki hafa neinn
sjást.
Heilbrigt vit segir til þess
líka að sagan af Nóa og örkinni
er ekki alveg ómengaður sann-
leikur, því Dýrafræðingar hafa
nú á sínum skrám 25,000 mis-
munandi hryggdýr og af lindýr-
um um fjórða part úr miljón.
Stærsta skip sem nú er á floti,
Queen Mary, hefði ekki pláss
fyrir örlítið brot af þeim fjölda.
Og aldrei leysir flóðsagan úr
þessum spurningum: “Hvernig
Varist að*lítilsvirða komst Kangaroo og Andarnefja
fra Ástraliu, Python og Tapir fra
Suður Ameríku, Hvítabjörn og
Mörgæs frá íshafinu, Skunk og
Gopher frá sléttum N. Ameríku
— hvernig fóru þessar kindir að
ferðast úr sínum heimkynnum
til Gyðingalands og koma þar í
tæka tíð til að sigla á örkinni til
Ararat ?
Þau vísindi sem kallast ‘evo-
lution” hafa sætt harðari mót-
ríki”, og
nokkurn af þessum smælingjum,
því að eg segi yður satt, að
sálir þeirra sjá Föður minn sem
qíjXo cíct Viö'F'l' lWíiVfff of hug a ,_
slíku fólki telium vér meðal vina °« se«a hvern °* einn sjálfráð- fram sama sem Maður- haft til börn líflátin með vélabyssum.)
í da*^únftarar hafa eZ an að neita honum> ef honum svo að merkja sérstakle*a eðli heirr’ i
í aag. umtarar naia eKKi ,______* , , nr vpv„ spm ÓH vi« .Tp«ií« í
vorra
ur ber hryllilega hluti fyrir hvert
einasta skilningarvit og sálina
líka, og þar eru ámátkir fjötrar,
þungir, digrir, harðir og snark-
andi hefnda bál sem aldrei linn:r,
sem eru eilíf eins og réttlætið
sjálft. Með þessu líkum fjötrum
— og hver glóandi járnhlekkur
brennur inn að svíðandi hjarta
— er hver fordæmd sál bundin a
hvílu brennandi mergils ^lð
harmkvæli óslökkvandi þorsta
. . . . og þar mun vera banvænt
hungur en engin fæða, kveljandi
þorsti en ekkert vatn, eilíí
þreyta en engin hvíld, sívakandi
losti holdsins en engin svölun
. . . . og þar munu vera hræðile#
hljóð og hryllilegar sýnir. Feður
og synir, prestar og söfnuðtfV
eiginmenn og eiginkonur, bræð-
ur og systur, með sollnar æðai
og blóðrauð augu, leitandi líknar
hver hjá öðrum með ægilegri of-
reynslu og forspiltar mann-
eskjur, hryllilega Ijótar fyrir
vorum sjónum að sama skapi og
fríður hinna sælu í himnaríki eru
fagrar.”
“Á slíka samkundu getur ekki
..... ........ ... - - . ar frétta af því, aS vamarlausar *f hálf" rétttaúmU
guðfræðinnar rökræðum Testamentinu °g þýðir blátt á- borgir væru herjaðar og lítil kmkna’ heldur en nokkur onnur
" “ ‘ - - rn líflátin með vélabyssum.) msmál’ af hvi hau kollvarPa
r._. Eins og vér vitum, lagðist hinni guðfræðilegu kenningu um
veríð éftirbátar í Vví •#»«. Þetta kann að stafa ^ J"™* Poatulakirkjan.PÍSur)»garEóm-
kenna nytsemi slíkra manna tilfinningum sem þeim voru inn- j t°k það upp eftir spamonnunum, j verjar toku við hmm nyju tru , . m.,
þeir hafa rétt þeim hönd til sam- rættar á unga aldri, og
vinnu, hvenær sem þess hefir skynseminni fra að naina 07S7 a*? I Canada sama hveiti sem óx ájyiðbjóði. Hans reiði mun sýna
sig á hans ásjónu. Hans ásjóna
mun verða rjóð af reiði. Hann
voru inn-j roK Pao UPP eitir sPamonnunum> I verjar toKu viö nmm nyju tru ---- .— — --.Guðlitið hans auga er hrein ‘
þær aftri Hótti heitið merkilegt og kaus og gerfuðu í ramlegum samtaka verki- Tl1^ dæmis að taka þa en svo, að hann geti horft l,P
frá að hafna hað til að tákna sjálfan sig og skorðum, þá varð Jesú einfalda myndum ver nu rækta a slettum ranglæti nema með megna. „
verið Íeítað Tó má'ev bæta kennmgtmni afdráttarlaust. Og lærisveina sína á sérstakan hátt. kenning um >að hvemigMnenn Canada sama_ hv»iti semi ox: a
við - súsamvLThafiekkináð tvisvar á ári, að minsta kosti á Heitið Mannsins Sonur, með til- skyldu haKa lifi sínu. serð a5 Eeyptaland. ;a dogum b.bhah<rf-
vio su samvmna nai e 1 n # . ... gy.jj.jjo jpgii táknar bann lifihmnfii K’irkinfprSnmir nnf undanna, ef urvals og vaxtar
lengra en til félagsmála. Á því jolunum og paskunum, er þrenn-, „T11 .., ’ taknar Þ " Kmkjufcóurn r nol- hef8u ekki átt sér
sviði hefir líka kveðið mest að ingarkenningunni haldið að sem aðems vill vera maður og að- uðu ser roksemdir Grikkja í °reytingar_ neiou _eKKi au se
Þeir hafa leitast við þeim, þá vaknar barnslund eins Þekkja manninn í sambandi i heimspeki og háspeki og smíð-
þeirra, þeir þykjast þurfa að hans við Guð. Þessvegna út-; uðu Þrenningar kredduna. Og
únítörum.
að láta trúna koma fram
í að-
trésmiðinn frá Nazaret, sem
hafði verið dæmdur fyrir drott-
insvik og líflátinn fyrir að hvetja
stað. Og Luther Burbank setti
til vaxtar jurtir og ávexti, svo
hundruðum skifti, sem alls ekki
voru til fyrir 50 árum. Það kom
til af því, að hann þekti náttúr-
til uppreisnar gegn hinu Róm- unnar Rrdðrarlög_ °g hagaði sér
verska ríki, hann hófu þeir í vandle^a eftir heim'
Þeir sem hafna “evolution”,
gerðum til almennings heilla, trúa kenningunni og vona að hún heimtir hans tru ekki aðra undir-
þeir hafa reynt að gera trúar- sé sönn. j stoðu en mannlegt eðli sem ollum
brögðin mannúðlegri. Þeirra há- Frá mér að sjá veldur keníi- er sam^12in ega ge í . a æ -
leita markmið hefir verið að ingin um óskeikulleik biblíunnar lng desu> 1 senn !tl lat og s or-
ryðja til rúms í skipun mannfé- því og kenningin um þrenning- kostleg, er su að hann hafi orðið
lagsmála þeim hugmyndum sem Una - báðar til samans - að fyrstur til að auglysa i smni eig- hæsta sæti og gerðu að GUD
guðspjöllin kenna við Jesú, eftir skapa trú á tvenna guði í brjóst- in Personu hetta samhand- em: KEISARA Romverja, sem hofðu sl^t upp £ Gu fyrir að hafa
því sem unt er. Það var ekki um rétttrúaðra kristinna manna: ^ön/u mannle*a samband milh tiJbeðið keisara sína ems og
eintóm tilviljun, að únítarar tvo guði, sem eru stundum að- Guðs og Manns. Sem Mannsms Guði, svo öldum skifti. Hinein- henni^er,meði oðru moti en forn-
börðust fyrir afnámi þrælahalds ^eindir, stundum undarlega Sonur’ hað er að se?ja; 1 kraftl læ^a tru faemna Gyðmga varð aldarmenn heldu.
í Bandaríkjunum, þegar klerkar samsteyptir. - Þegar rétt- heirrar mannleRU truar .. sem
hinna rétttrúuðu kirkna beittu trúaður maður heyrir orðin: — hann fl^tur er m! lgon?u;
biblíunni til að sanna, að þræla- “Hefndin er mín, segir Drottinn; maður að- talar hann eins og sa
hald væri fyrirskipað af Guði. eg mun endurgjalda”, þá hugsar sem vaid hefir: fe h.r doma
En hitt er oss ekki síður kunn- hann til Reiðinnar Guðs, Jehóva, Jnr?e ur’ s frnj oru e a ur
ugt að ennþá eru mjög margir Þegar hann heyrirorðin: “Frið- 'ogmahxm um hwldardagmn _
meðal hinna rétttrúuðu, sem Ur á jörðu og guðs velþóknan ann se?:!s e 1 °mmn 1 a„
vilja einangra kirkjuna. Þeir yfir mönnunum”, þá hugsar, fyr!rfara hddur tlí
samþykkja hennar kenningar hann til Krists, sem er Friðar-
erð
til
sín
stríðandi kirkja Rómverja. Þeir balda fast við óskeikulleik Biblí-
trúðu því líka, að Rómaborg unnar> lata sem kirkjan viti bet-
myndi drotna yfir veröldinni um ur en Guð hvernig fjörsprettir
aldur og æfi. Róm var haldin lífsins haga sér. Ef fyrsta frá-
ævarandi, borgin eilífa, í heiðn- sa^an} Gamla Testamentinu er
UUi og í kristnum sið. ekki sönn í hverju einasta atriði,
________ og að öllu leyti, þá getur hún
með fyrirvara, með undanbrögð- ins Guð. Og vegna þessarar tví-
Veríð um jólin
Ættlandinu!
Skipaferðir um jóla-
leytið tll EVRÓPU
•
Frá MONTREAL
25. nóv.—"AURANIA” til
Plymouth, Havre, London
Frá HALIFAX
4. des.—“ANDANIA”
Plymouth, London
11. des.—“AUSONIA”
Plymouth. London
til
til
Frá NEW YORK
8. des,—“AQUITANIA’ ’
til Cherbourg, South-
ampton
15. des.—‘QUEEN MARY’
til Plymouth, Cherbourg,
Southampton
Eg vil með fáum orðum minn- ekki verið bókstaflega innblásin
fullkomna það. Þar með vísar, ast á kenninguna um óskeikulleik af Guði, því að hann myndi ekki
hann til þess að lögmálið er ekki biblíunnar. innblása nokkurn mann til að
fullkomið. Hann koir^til að þjóna; A þeirri kreddu hvílir hugar- skrifa skakt um sitt sköpunar-
mönnum, ekki til þess að láta þá burður guðfræðinga um sköpun lag-
þjóna sér. Hann álítur sig höfð- og aldur heimsins. En vísindin Þetta vita allir skynsamir
ingja þess Guðsríkis, sem hann hafa hnekt henni með svo mörg- menn- Hví heimta þeir ekki að
girnist að stofna hér á jörð dyl- um rökum, að ekki tjáir að halda kirkJan kippi þeim úreltu kenn-
ur þó hvorki sig né sína læri- henni fram lengur. Heimurinn ingum úr sínum trúarjátning-
sveina, að Mannsins Sonur viti hefir ekki skapast á sex dögum. um ? — Hvernig getur kirkjan
ekki hvar hann skuli höfuð sitt i Vor náttúrugripasöfn eru full af búist við að njóta virð-
hvíla og lætur sér lynda ánauð beinagrindum þeirra dýra sem iní?ar hugsandi manna og
reikuðu um jörðina mörg þúsund kvenna, ef hún heldur þessum
öldum áður en fyrstf stafurinn í kreddum? Og hvers vegna held-
og illa meðferð
Þetta má lesa í Guðspjöllunum
mun brýna sitt glitrandi sv
og hans hönd mun grípa
hefndar: og hann mun reisa
skotbyrgi á hæðum og láta baU
þruma frá sínum himnum. Ha°s
augu munu ekki vorkenna þellT1
né sál hans komast við af þeirra
harmakveini. Dagur hefndar
innar er í hjarta hans og hefn
in er það sem hjarta hans þrair;
Af henni mun hann yndis njóta-
Mér varð hverft við að lesa
þessa lýsingu á vistarverunm
hinumegin — einni vistarver:
unni, að minsta kosti — og visS1
varla hvað eg átti að hugsa.
las hana aftur og varð enn verra
við. Ef þetta var satt fyrJr
hálfri öld, þá hlaut það að ha a
verið satt alla tíð. Hvar er ba
Faðirinn á Himnum, sem JesllS
kendi okkur að biðja til me7
kærleika og trúnaðar trausti-
Mér fór að þykja. Hver dirfð13
að tala þannig um Guð?
Þá kom mér saga í hug, senl
eg hafði heyrt fyrir löngu. Ma
ur fór til kirkju einn sunnuda?
með konu sína og son ungan. 'ý
Hann spfnaði undir ræðunnl>
hallaði höfði á bekkjarbríkina
framundan sér og svo fór hann
að dreyma. Hann þóttist stad
ur í stjórnarbyltingunni storj1-
. W
Að vera heima á ættjörðinni
um jólin á meðal skyldmenna,
æskuvina og fyrri ára minning'a, er
það sem þér hafið lengi haft í huga
. . . hví að fresta þvi lengur . . .
fargjöld eru lág og siglingum sér-
staklega hagað svo um jólaleytið,
sem þægilegast er fyrir hvem og
einn og samband fengið um flutning
til hvaða staðar á Islandi sem er.
Cunard White Star hefir einn
stærsta skipaflota á Atlanzhafinu
með "Queen Mary” í broddi fylk-
ingar. Skip þess eru fræg fyrir
hve stöðug þau eru, gott og mikið
fæði, hreinlæti og loftræstun i
svefnklefum og skemtilegar stofur
fyrir ferðafólk.
Leitið upplýsinga hjá agent vorum
um Jesús sjálfan. Hann vararlGamla Testamentinu var skrif- ur kirk.ían á kenningu sem hrind-J vera höfðingi dæmdur til dal!_,a
sína lærisveina við að tilbiðja ■ aður. Rafmagnsvísindin hafa ir fra henni mörgum miljónum
sig, heldur Föðurinn á Himnuni, sett tól á mörgu bygðu bóli, sem karla 0& kvenna, fólki sem veit
mm.
sanna að jörðin er ekki flöt né betur og getur ekki viðurkent,
staðföst í geimnum. T. d. ef hlýtt að forneskjuleg hérvilla hafi hálsinn á honum, sá a
sem einnig sé þeirra faðir.
Eins og vér vitum var Postula
kirkjan stofnuð skömmu eftir er til skammbáru tóls hér í borg saman að sælda við sanna trú.
andlát Jesú, af lærisveinum að afliðnu nóni, þá má heyral ------
; hans. Þeira samtök voru frjáls hvað sagt er í London og að þá: Kristnir menn halda átrúnaði
j og í alla staði kreddulaus. Post- er þar dimt. Ef hið sama er á Vondan Anda, sem getur holdg-
ulanna gjörningabók getur ekki gert seint á vöku hér í Winnipeg, ast eftir vild. Og engin þjóð
og hlýtt til hvað þeir segja í hefir lýst salkynnum Satans eins
London, þá er þar ennþá dimt, Ijóslega né með eins mikilli
en ekki langt að bíða aftureld- hjartans ánægju eins og þeir
ingar. j Kristnu. Hér skal tilfært dæmi,
Ekki ætti að þurfa nema heil- fimtíu ára gamalt:
brigða skynsemi til að skilja, að J “Það er hræðilegt að glatast,
og kominn á höggstokkinn.
En
þegar hann heyrði þytinn af
brá sonurinn hendinni a
jdraði
420 MAIN ST.,
Wlnnlpeg, Man.
CUNARDWHLKstm
hrökk við og — var dauður.
Hvernig vissi sá sem sÖguna
sagði, hvað manninn dreymdl •
“Þetta er það, vitanlega, þarna
er það,” sagði eg við sjá,fan
mig. Hvernig veit sá sem Iý’slJ
Helvíti, hverju sá staður er líkur'
úr því hann hefir aldrei kom
ið
þar sjálfur og þekkir engan sem
þangað hefir farið og komið af
ur þaðan? Þetta er tómur UPP
um nokkurn yfirmann eða bisk-
up: Pétur, Jacob og Jóhannes
virðast allir hafa verið jafnir
að völdum. Um messu og tíða-
söng er hið sama að segja, ef
vér megum dæma eftir orðunum
í fyrstu Korintubréfinu 14:26.
“Þegar þér komið saman,
bræður, hefir hver og einn af
yður sálm eða lærdóm,opinberun,
spádóm eða útþýðing. Spámenn
tali tveir eða þrír, þeir dæmi sem 1 af legi né úr lofti og mun aldrei kastvella ævarandi bruna, held°-' böli. Það er sama hvötin sein
ef jörðin væri flöt og kringlótt, J jafnvel fyrir heiðingja og ungt i spuni.”
þá þyrfti sá garður að vera æði fólk. . .
stór sem héldi sjónum ■*-- -*
renna útaf börmunum.
En þeir sem þjást minst
frá að | verða miklu meira að þola en
En sá1 glötun. Það er ekki einungis
Nei, sagan er ósönn,
aldrei sönn verið. Hún er
uJO
ems vottur um að sá sem
hefir
að-
garður hefir aldrei sést hvorki glötun allra hnossa og óbærileg hana til, hefir yndi af annai‘