Heimskringla - 22.05.1940, Blaðsíða 6

6. SÍÐA
HEiMSKRINGLA
WINNIPEG, 22. MAÍ 1940
SVO ERU LOG,
SEM HAFA TOG
“Hvað er nú þetta?!’ svaraði Burke mjög
riddaralega. “Hvað er þetta, ungfrú mín góð?
Engum lifandi manni gæti komið til hugar að
hugsa um fangelsisklefa og yður í sömu and-
ránni. Það vær fjarstæða!”
Stúlkan tók strax við þessu skjalli. Hún
ljómaði bókstaflega af ánægju yfir lofinu, er
hún leit augunum, sem voru döggvot af tárum
á lögreglustjórann, sem var hálf vandræðalegur.
“Æ, þakka yður fyrir!” hrópaði hún með
bamslegri gleði.
En Burke lét það ekki lengi bíða, að nota
sér þetta hentuga tækifæri og sagði: “Eruð þér
nú vissar um, að þér hafið sagt mér alt, sem
þér vitið um þessa konu, sem eg hefi verið að
spyrja yður um?”
“ójá! Eg hefi séð hana aðeins tvisvar
eða þrisvar sinnum,” sagði hún mjög greiðlega,
og nú bætti hún við í bænarrómi og spenti
greipar og horfði angistarfull á lögreglustjór-
ann.
“Æ, herra yfirlögreglustjóri! Viljið þér
nú ekki gera svo vel og leyfa mér að fara
heim?”
Að hún ávarpaði hann með hærri titli en
honum bar, kitlaði hégómadýrð mannsins og
hræddi hann til meðaumkvunar. Auk þess var
það auðséð að dráttamót lögreglunnar hafði í
þetta sinn reitt saklausa dúfu, en ekki synda-
sel. Hann brosti mjög hughreystandi.
“Gott og vel ungfrú góð,” svaraði hann
blíðlega. “Ef eg sleppi yður nú, viljið þér þá
heita mér því, að láta mig vita ef þér munið
nokkuð meira um Maríu Turner?”
“Já, vissulega skal eg gera það,” svaraði
hún með miklum ákafa. Það var næstum eitt-
hvað örfandi í augunum er hún leit á hann í
þakklætisskini fyrir alla hans góðsemi í hennar
garð, og þetta hvatti Burke til að gera enn eina
tilraun að koma sér í mjúkinn hjá henni.
“Sjáið þér nú til,” mælti hann með sínum
digra rómi, sem þó var mjög góðlegur og glað-
legur á sinn þunglamalega hátt, “enginn hefir
gert yður neitt, ekki vitundar ögn eftir alt
saman. Nú skuluð þér hlaupa beint heim til
hennar mömmu yðar.”
Það þurfti ekki að segja stúlkunni þetta
tvisvar. Hún stökk upp himinlifandi glöð og
hélt til dyranna, og brosti um leið yndislega við
hinum ánægða embættismanni er sat við skrif-
borðið.
“Eg skal hlaupa eins hart og eg mögu-
lega get,” sagði hljómfagra röddin glaðlega.
“Heilsið föður yðar frá mér,” sagði Burke
kurteislega, “og segið honum að mér þyki
slæmt að hafa hrætt yður svona.”
Stúlkan sneri sér við í dyrunum, því að vel
gat verið að flas yrði þarna ekki til fagnaðar.
“Það skal eg gera herra yfirlögreglu-
stjóri,” svaraði hún með ljómandi brosi. “Eg
er viss um að pabbi verður fjarskalega þakk-
látur yður fyrir, hvað góðir þér hafið verið
mér!”
En á þessu mikilvæga augnabliki kom
Cassidy inn um dyrnar rétt á móti henni. Er
hann kom auga á stúlkuna á móti sér færðist
bros yfir þunglamalega andlitið hans, en stúlk-
an gerðist náföl, litlu rauðu varirnar hennar
lukust sáman í fyrirlitningu við hverful forlög-
in, sem gerðu henni þennan grikk eftir að hafa
tekist að leika þannig á óvininn. Hún stóð
hreyfingarlaus og orðlaus af gremju yfir því,
hvernig atvikin höfðu farið með hana.
“Sælinú Aggie!” sagði leynilögregluþjónn-
inn og glotti háðslega, en lögreglustjórinn
starði á þau á mis með galopin augun, svo var
hann forviða, en hakan hangdi máttlaus niður
af undrun yfir þessu.
Stúlkan sneri rólega til baka og settist eins
og lémagna í stólinn, sem hún hafði áður setið
í, á meðan hún talaði við embættismanninn.
Hún var eins og máttlaus, og bláu augun henn-
ar störðu raunalega á vegginn andspænis henni.
Henni skildist að forlögin ætluðu henni að lúta
í lægra haldi í þessum leik, sem hún var að
leika. Eftir stundar þögn á meðan báðir menn-
irnir gláptu á hana, tók hún til máls og mælti
af mikilli reiði yfir ógöngunum sem hún var
komin í, þrátt fyrir allar tilraunirnar að kom-
ast úr þeim.
“Mikil déskotans óhepni gat þetta verið!”
En Burke hélt áfram nokkra stund að
horfa á þau á mis. Ýmist á Cassidy og svo á
stúlkuna, sem sat hreyfingarlaus og horfði með
bláu augunum á vegginn. Lögreglumaðurinn
var í sannleika sagt alveg ruglaður í þessu.
Þetta var einhver óskiljanlegur leyndardómur.
Loks mælti hann kuldalega við lögregluþjóninn:
“Cassidy, þekkir þú þennan kvenmann?”
“Já, heldur held eg það!” svaraði hann
rólega og svo hélt hann áfram að útskýra þetta
á sinn greinilega og fáyrta hátt, eins og stétt
hans er lagið. “Það er hún Aggie litla Lynch,
tugthússlimur frá Buffalo — fékk tveggja ára
fangelsi fyrir að hræða út fé. Var í Burnsing
fangelsinu.” Að þessari fáorðu lýsingu lok-
inni, sem sagði æfisögu stúlkunnar, er sat þar
þegjandi og horfði á vegginn, þagnaði Cassidy
og starði á yfirmann sinn fremur forviða, því
að hann virtist vera í mjög mikilli geðshrær-
ingu, eða eins og Cassidy orðaði það sjálfur:
þá var það í fyrsta sinni, sem hann hafði séð
lögreglustjórann í standandi vandræðbm.
Nú varð þögn um svolitla stund en á meðan
starði Burke á stúlkuna. Svipur hans lýsti
því, að hann vissi ekkert hvaðan á sig stóð
veðrið. Skyndilega færðist hörkusvipur yfir
andlitið; hann reis úr áfetinu, gekk fram fyrir
stúlkuna, sem alls ekki vildi líta á hann.
“Unga stúlka------” mælti hann í höstum
rómi. Svo fór hann alt í einu að hlægja. “Þú
hittir naglann á höfuðið!” sagði hann næstum
því með hrifningu. Hann hló eins og hann
ætlaði að springa.
“Jæja,” sagði hann er hann náði andanum,
“mér er vissulega óhætt að gefa þér þann vitn-
isburð, að þú ert fallegur unglingur!”
En Aggie, sem ennþá hafði ekki runnið
reiðin yfir þessu óhappi, sagði eins og við
sjálfa sig og starði á vegginn: “Og þegar eg
var rétt að segja sloppin!”
En nú mintist Burke skyldu sinnar og
sneri sér að Cassidy, sem stóð þar og beið
fyrirskipana.
“Hefir þú nokkra mynd af þessari ungu
stúlku ?” spurði hann hvatlega. Og þegar Cas-
sidy hafði neitað því, horfði hann aftur á
æfintýrameyjuna og glotti háðslega, en sá
háðssvipur átti við sjálfan hann engu síður en ,
hana, vegna þess hvernig henni hafði tekist að
leiká á hann.
“Mér mundi þykja afskaplega vænt um að
eiga mynd af yður, Miss Helen Travers West,”
sagði hann.
Þessi orð vöktu nýja athygli leynilögreglu-
þjónsins.
“Helen Travers West,” endurtók hann í
spurnarrómi.
“ó, hún sagði mér að hún héti þetta,”
sagði Burke hálf sneyptur. Svo hló hann á ný,
því að hann skildi spaug þegar því var að
skifta, og var ekkert reiður þótt þannig væri
leikið á hann. “Hún sneri svona á mig!” sagði
hann. “Jú, eg játa það.” Hann sneri sér að
stúlkunni og horfði á hana með aðdáun. “Þú
ert alveg óviðjafnanleg telpa mín, alveg óvið-
jafnanleg!” Hann brosti nú embættisbrosinu,
sem bar vott um yfirburði hans. “Og mætti
eg nú hafa þann heiður að biðja yður að fylgj-
ast með Mr. Cassidy inn í myndasafnið okkar,”
“Aggie stökk á fætur og hvesti augun á
lögreglustjórann, og var nú enginn sakleysis
svipur á þeim framar, eins og þegar hún var að
horfa á hann fyrir skemstu til að blekkja hann.
"ó, sjóddu niður þennan þvætting!” sagði
hún illúðlega. “Við skulum snúa okkur að
efninu og það tafarlaust, og vera ekki með
neinar vífilengjur. Haltu þér við efnið!”
“Þetta líkar mér að heyra,” svaraði lög-
reglustjórinn, með nýrri aðdáun fyrir skyn-
semi stúlkunnar, sem hafði hingað til eytt tím-
anum en vildi nú spara hann.
“Þú getur ekki gert okkur neitt,” sagði
Aggie ákveðin. Nú sást ekki spor af hinni
veikbygðu fjólu, sem hafði verið Miss Helen
Travers West. Nú sást verzlunarkonan, sem
stóð öndverð gegn lögunum albúin að berjast
gegn þeim, vegna þess að þau komu í bága við
verzlunaraðferð hennar.
“Þú getur ekki gert mér neitt, og þú veist
það!” sagði hún á ný með miklum sannfæring-
arkrafti. “Hvað þú, eg varð sloppin héðan
innan klukkustundar.” Hún hló glaðlega, og
minti sá hlátur lögreglustjórann á hið fyrra
samtal þeirra, er hún lék sem best á hann, og
hún talaði með stakri sannfæringu að honum
leist ekki á blikuna. “Því sjáið þér til, seinna
nafn lögmannsins míns er habeas corpus.”
“Segið mér nú hreinskilnislega,” mælti
Burke alveg óskelfdur yfir lögmanni og nafinu,
"hvar sáuð þér Maríu Turner síðast?”
Aggie greip nú til sinnar venjulegu að-
ferðar að ljúga sig út úr vandanum. Rödd
hennar bar svo óviðjafnanlegan sannleikshreim
er hún svaraði, að það var aðdáanlegt, og hún
horfði beint og hreinskilnislega í augu lög-
reglustjórans.
“Snemma í morgun,” svaraði hún. “Við
sváfum saman í nótt vegna þess að mér leið
illa. Hún fór út eitthvað kringúm klukkan
hálf tíu.”
Burke hristi höfuðið miklu fremur rauna-
lega en reiðilega. “Hvaða gagn er það fyrir
þig að vera að ljúga að mér?” sagði hann.
“Hvað þá, eg?” hrópaði Aggie og virtist
vera mjög særð að vera borið það á brýn að
hún færi með ósannindi. “ó, mér mundi aldrei
nokkurntíma detta slíkt í hug — eg segi þetta
satt. Til hvers væri að vera að skrökva? Eg
gæti ekki blekt yður yfirlögreglustjóri.”
Burke strauk sér um hökuna hálf kindara-
lega, því að hann hugsaði til Helenar Travers
West.
“Sem eg er lifandi, bætti Aggie við með
alvöruþrunginni hreinskilni, “María fór ekki
út úr húsinu síðast liðna nótt. Eg skildi sverja
það á himinháum biblíuhlaða.”
“Hann yrði að vera hærri en það,” svaraði
Burke hörkulega, “því sjáið þér til Aggie
Lynch, María Turner var tekin föst skömmu
eftir miðnætti í nótt sem leið.” Rödd hans
var dýpri og hærri er hann bætti við: “Heyrið
mér nú, það væri réttast fyrir yður að segja
alt sem þér vitið um þetta.”
“En eg veit ekki lifandi vitund um þetta,”
svaraði Aggie hörkulega. Hún horfði illúðlega
á lögreglustjórann, og skammaðist sín ekkert
fyrir, þótt hið ákveðna tilboð hennar að fremja
meinsæri kæmi að engu gagni.
Burke stakk hendinni ofan í vasann og dró
í skyndi upp skambyssu og sýndi henni.
“Hvað hefir hún átt þsesa byssu lengi?”
spurði hann ógnandi.
Aggie sýndi engin svipbrigði er hún leit á
vopnið.
“Hún hefir aldrei átt hana!” svaraði hún
ákveðin.
“ó, þá á Garson hana!” hrópaði Burke.
“Eg veit ekkert hver á hana,” sagði Aggie
hirðuleysislega og lék vel. “Eg hefi aldrei séð
þessa byssu fyr en nú.”
Rödd lögreglustjórans varð nú skuggaleg
og ógnandi.
Enski Eddie var drepinn með þessari byssu
í nótt sem leið,” sagði hann. “Hver gerði það ?”
Breiðleita andlitið hans var skuggalegt. “Heyrið
mér! Hver gerði það?”
Léttúðarbragur færðist yfir Aggie. Henni
virtist standa alveg á sama um hrottaskap lög-
reglumannsins.
“Hvernig ætti eg að vita um það?” sagði
•hún. “Hver haldið þér að eg sé — spákona?
“Það væri betra fyrir þig að láta undan,”
sagði Burke ógnandi, en alt í einu varð hann
mjúkur á manninn er hann bætti við: “Ef þú
ert eins skynsamur unglingur og eg held þig
vera, þá gerir þú það.”
Aggie varð ólundarleg yfir þessari þrá-
kelkni. '
“En eg segi yður, að eg veit ekkert um
þetta! En heyrið mér, hvað eruð þér að reyna
til að ákæra mig um?”
Burke horfði þungbúinn á stúlkuna og
hristi höfuðið.
“Nei, þetta dugar þér ekki skal eg segja
þér, Aggie Lynch. Eg veit hvað eg syng.
Hlustaðu nú á mig,” nú varð hann góðlátleg-
ur aftur. “Þu segir mér alt, sem þú veist, og eg
skal sjá um 'að þú sleppir við öll vandræði. Eg
skal auk þess stinga að þér álitlegri f járupphæð
í ofanálag.”
Svipur stúlkunnar breyttist með leiftur-
hraða. Hún horfði slægðarlega á lögreglu-
stjórann og fíkn skein út úr augum hennar.
“Segið þetta skýrt og skorinort,” mælti
hún. “Ef eg segi yður alt sem eg veit um
Maríu Turner og Joe Garson, fæ eg þá að kom-
ast héðan?”
“Já, alveg hreint,” svaraði Burke áfjáður.
“Og þér ætlið að stinga að mér fáeinum
skildingum í ofan á lag?”
“Já, víst er svo!” flýtti hann sér að stað-
hæfa. “Nú hvað segirðu um þetta?”
Hinn smávaxni líkami stúlkunnar.varð all-
ur stæltur. Fíngerða fallega andlitið hennar
afmyndaðist af reiði, heiftarfullri og illúðlegri.
Bláu augun hennar loguðu af heift, en röddin
varð skræk og smjúgandi.
“Eg segi að þú sért mikill þorskhaust!
Hver heldur þú að eg sé?” öskraði hún framan í
lögreglustjórann, sem stóð þarna í standaTidi
vandræðum, en Cassidy horfði á hróðugur er
hann sá svona farið með yfirmann sinn. Aggie
sneri sér snarlega að lögregluþjóninum. “Heyr-
ið mér, farið með mig út héðan,” hrópaði hún
með fyrirlitningu. “Mér þykir miklu betra að
vera í svartholinu en hérna inni hjá honum!”
Rödd Burke var ógnandi er hann tók til
máls: “Þú segir frá þessu, eða eg sendi þig upp
eftir fljótinu, og læt þig dúsa þar um tíma-
korn.”
“Eg veit ekkert um þetta,” svaraði stúlkan
reiðilega. “0g ef eg vissi nokkuð, þá mundi eg
ekki segja frá því — þótt eg væri spurð í miljón
ár!” Hún otaði fram höfðinu að lögreglustjór-
anum og svipur hennar var ákveðinn. “Sendu
mig nú upp eftir fljótinu ef þú getur!” bætti
hún við.
“Farðu með hana burtu,” sagði Burke við
Cassidy.
Aggie fór til hans án þess að sýna nokkurn
mótþróa.
“Já, umfram alla muni,” sagði hún hörku-
lega, “og vertu fljótur að því. Mér verður ilt
af því að vera inni í sama herberginu og hann!”
Hún leit á lögreglustjórann, augum sem voru
skær og hörð eins og tinna. Það var ekkert
barnslegt í því augantilliti.
“Hélst að eg mundi svíkja vini mína, eða
hvað?’ ’sagði hún. “Já,” rauðu varirnar brostu
fyrirlitlega, “og andskotann líka!”
XXII. Kap—Gildren sem brást.
Þótt Burke væri þunglamalegur maður, þá
bjó hann samt yfir skýrum skilningi á fyndni
og glaðlyndi, en oft hafði hann vegna skyldu-
starfa sinna barist árangurslaust við þessar
gáfur sínar. Honum hafði mistekist gersam-
lega að fá nokkrar upplýsingar frá stúlkunni.
Þvert á móti, þessi glæpakona hafði leikið
skammarlega á hann, og stöðu sinnar vegna féll
honum það miður. En þrátt fyrir það var hann
ekkert að erfa þetta við hana. Skilningur hans
á því sem var hjákátlegt, kom honum þar í
góðar þarfir, og hann hafði mjög gaman af að
rifja upp fyrir sér hversu eðlilega hún hafði
farið að því að blekkja hann — því það var
ekki auðgert. Hann dáðist að því hvernig
henni hafði tekist það. Þegar hin reiða ung-
frú fór út um dyrnar ásamt Cassidy, þá hneigði
Burke sig á eftir henni og kysti á fingurgóm-
ana í kveðjuskyni, í háði og virðingu fyrir list
hennar að leika. Því næst settist hann við
skrifborðið, studdi á hnapp, og þegar hann
heyrði að Edward Gilder væri kominn, þá
bauð hann að senda auðmanninn ásamt sak-
sóknaranum inn til sín, og láta Dick koma úr
klefanum þangað líka.
Þetta eru ljótu vandræðin, herra minn,”
sagði Burke af hjartanlegri samúð, er hinir
tveir gestir höfðu heilsað honum. “Þetta er
mjög slæmt ástand.
“Hvað segir hann?” spurði Gilder. Það var
eitthvað aumkvunarvert við eymd mannsins,
sem venjulega var svo sterkur og ákveðinn í
framkomu sinni. Nú voru hreyfingar hans hik-
andi, og hin sterka rödd hans var veikari en
venja var til. Það var átakanlegur bænasvipur
í augunum, sem voru dauf er þau horfðu á lög-
reglustjórann.
“Ekkert!” svaraði Burke. “Þessvegna sendi
eg eftir yður. Eg býst við að Mr. Demarest
hafi skýrt fyrir yður eðli málsins.”
Gilder hneigði sig. Andlit hans var eymd-
arlegt.
“Já, hann hefir lýst þessu fyrir mér,”
sagði hann með hljómlausri röddu. “Þetta eru
hræðilegar ástæður fyrir drenginn minn. En
þér sleppið honum strax, ætlið þér ekki að
gera það ?” Þótt hann reyndi að gera rödd sína
hressilega bar hún samt vott um pínandi efa.
“Það get eg ekki,” svaraði Burke nauðug-
ur, en samt ákveðinn. “Þér megið ekki búast
við því, Mr. Gildre.”
“En”, svaraði hinn með miklu meiri ákafa,
“þér vitið samt mjög vel að hann gerði þetta
ekki.”
Burke hristi höfuðið til að mótmæla því.
“Eg veit ekkert ennþá sem komið er,”
svaraði hann.
Auðkýfingurinn náfölnaði af ótta.
“Lögreglustjóri,” stamaði hann, “þér eigið
þó aldrei við----” En Burke svaraði honum
af fullri hreinskilni.
“Eg á við, Mr. Gilder, að þér verðið að fá
hann til að tala. Þessvegna sendi eg eftir yður,
það er allra okkar vegna. Viljið þér gera það?”
“Eg skal reyna alt sem eg get,” svar-
aði hinn raunamæddi maður vonleysislega.
Stundu síðar leiddi lögregluþjónn Dick inn
í skrifstofuna. Hann var fölur og fremur illa
til reika eftir veru sína í klefanum. Hann var
ennþá í kjólfötum frá því kveldið fyrir. f and-
liti hans voru djúpir drættir, sem áhyggjumar
höfðu markað þar, en hvergi sást á honum
neinn aumingjabragur. En í stað þess var þar
nýr svipyr, sem ást og sorgir hafðu markað.
Þróttur hans var að birtast fyrir reynslu þá,
sem hann hafði orðið fyrir.
Faðir hans flýtti sér til hans og greip fast
um hendi hans.
“Drengur minn!” sagði hann með kæfðri
rödd af geðshræringu, en svo hresti hann sig
upp og vann bug á tilfinningunum að nokkru
leyti, “lögreglustjórinn segir mér,” bætti hann
við, “að þú viljir ekki gefa upplýsingar eða
svara spurningum hans.”
Dick leið einnig mjög illa yfir því, að
hitta föður sinn undir svona ískyggilegum
kringumstæðum. En hann var orðinn eins og
hálf dofinn út af allri þessari eymd, og í stað
þess að svara föður sínum með beinum orðum,
þá hneigði hann sig aðeins til samþykkis.
“Það var ekki skynsamlega gert af þér
eins og á stóð,” sagði faðir hans og bar ört á.
“En hvað sem því líður, þá erum við Demarest
hér til að líta eftir málstað þínum, svo þér er
óhætt að segja okkur hreinskilnislega frá þessu
öllu saman.” Hann bætti svo vfð og mátti
heyra áhyggjuna í málrómi hans. “Heyrðu nú
Dick, segið okkur nú hvðr drap þennan mann.
Við verðum að fá að vita það. Segðu mér það.”
Burke tók nú fram í fyrir honum á sinn
háa og hranalega hátt. “Hvar fenguð þér—?”
En Demarest lyfti upp hendinni til að aðvara
•hann.
“Gerið svo vel og bíðið svolítið við,” sagði
hann við lögreglustjórann. “Bíðið bara svo-
lítið.” Hann gekk eitt skref í áttina til unga
mannsins. Gefið drengnum svolítið tækifæri,”
sagði hann, og rómur hans var mjög vingjarn-
legur er hann hélt áfram. “Mig langar ekkert
til að hræða yður, Dick, en þér eruð í miklum
háska staddur. Eina úrræðið fyrir yður nú er
að tala af fullri hreinskilni. Eg legg dreng-
skap minn að veði, að eg segi yður þetta satt.