Heimskringla - 05.02.1941, Qupperneq 5

WINNIPEG, 5. FEBRÚAR 1941
HEIMSKRINGLA
5. SIÐA
hans “Noregs litla” er fjórði í
röðinni að stærð í veröldinni
og að sjómenn Norðurlanda
eru bestu sjómenn í heimi. . .
Mér dettur í hug dálítil saga,
sem hann Adam hefir gaman
af að segja. . . Fyrir mörgum
árum síðan, þegar Sir Thomas
Lipton — te-kóngurinn — var
upp á sitt besta með að iðka
kappsiglingar — en það var,
eins og kunnugt er, uppáhalds-
sportið hans — þá var hér hald-
in kappsigling mikil . . .
Amerískur bátur einn kepti við
enska bátinn hans Lipton’s og
var óskapa spenningur yfir
þessu og miklu veðjað um það.
. . . Kunningjar Adams, ungir
verzlunarmenn í New York,
höfðu allir veðmál á döfinni út
af kappsiglingunni, sumir voru
Ameríkumenn, aðrir Norður-
álfumenn, Danir og Norðmenn.
• . . Bandaríkjamennirnir héldu
auðvitað með ameríska bátn-
um, hinir með bát Sir Thomas-
ar. . . Nú atvikaðist það svo-
leiðis, að ameríski báturinn
sigraði og var nú Norðurálfu-
mönnunum vægðarlaust strítt.
. . . En þá datt einum Dananna
í hug, að athuga í blöðunum
listana yfir sjómennina, sem á
bátunum voru og kom þá á
daginn, að á ameríska bátnum
voru 23 sjómenn: 19 Norðmenn,
3 Svíar og I Dani (Daninn var
kokkur!). . . Og varð nú annað
hljóð í strokknum! . . . Ó já,
fimm Norðurlöndin eru lítil, en
stundum eru þau dálítið drjúg.
Margt er minnisstœtt
Eini íslendingafundurinn,
sem eg var á í San Francisco
. . . þar stóð myndarkonan frú
Brynjólfsson fyrir beina og
gerði það af prýðilegri rausn og
íslenzkum skörungsskap. . .
Hvað Norðurlandafólkið í San
Francsco hjálpaði hvert öðru,
þegar eitthvað bjátaði á. . .
Hvað það var gaman að hlusta
á hana Liv Oddson í San Fran-
cisco halda því fastlega fram,
að hún væri, íslenzk . . . Liv,
sem er falíeg kona og elskuleg,
(gift ágætismanni, Einari Odd-
son), var alin upp í' Reykjavík,
faðir hennar sænskur (David
ana sína (krakka) í poka á
bakinu . . . þær stóðu þarna í
hóp fyrir utan búðina og óð
þessi ósköp á þeim á Indíána-
máli. . . Alt í einu datt í dúna:
logn. . . Kona ein hafði bæzt í
hópinn og allar hinar söfnuð-
ust strax í kringum hana, til
þess að heilsa henni með mik-
illi lotningu. . . Hver hún var,
veit eg ekki . . . en hún var
hærri og þreknari en allar hin-
ar . . . hún var eins og fja.ll.
Einnig hún hafði teppi yfir sér,
mesti dugnaðar- og kappsmað-
ur.
Tvö börn lifa hana ásamt
manni hennar, Guðrún (Mrs.
McDougall) til heimilis í Win-
nipeg, og áðurnefndur Björn.
Nokkur síðustu árin, sem
hún lifði var hún fremur
heilsutæp, en gat þó oftast sint
heimilisstörfum sínum. Hún
veiktist skyndilega f jórum dög-
um áður en hún dó og leið
miklar þjáningar. Jarðarförin
fór fram frá hemilinu 12. jan.
frá kirkju Selkirk safnaðar að
viðstöddu mörgu fólki.
S. ólafsson
ÆFIMINNING
en það var hreint og fallegt | ag mörgUm vinum og kunningj-
teppi og svo tíguleg var hún og um f jölskyldunnar frá Oak
höfðingleg, að hún er méi ó- j poini- yiðstöddum, þótt vegir
gleymanleg. . . Það var eins °g]væru vondir og ílt yfirferðar.
hún ætti alla götuna . . . allan j_jdn var grafin í Oak Point
bæinn . . . öll Bandaríkin • • • grafreit, og talaði undirritaður
hún var í sannleika drotning í noiíi<ur minningarorð við lík
ríki sinu. börur hennar. Með henni er
Þegar hann Davíð frá Fagra- fallin frá tápmikil ísl. kona,
skógi mælti af munni fram! ein af þeim mörgu, sem á hin-
kvæðið sitt, Rómversk brúður, um fyrri og erfiðari árum ís-
kvöld eitt í Kaupmannahöfn íenzks bændafólks í hinum
fyrir mörgum árum síðan . . . nýrri bygðum hér unnu mikið
það var í rökkrinu við arineld- og gott starf, sem blessaðist
inn og hann fór með kvæðið i vel.
G. A.
hálfum hljóðum. Ilmurinn upp
úr íslenzkri jörð. . . Montana
að vetrarlagi . . . þegar storm-
urinn þyrlar drifhvítum snjón-
um yfir óendanlegar breiðurn-
ar . . . og gullbrydd, kolsvört
skýin þeytast um himingeim-
inn . . . en sólin er að síga til f tilefni af flutningi þeirra í
viðar yfir vilta og fagra ver- nýja jjúsjg j Gkt. 1940, þar þau
KUNNINGJA RISS
til hjónanna
Mr. & Mrs. Einars Sigurðssonar
að Oakview. Man.
öldina.
Rannveig Schmidt
ætla að eyða elliárunum.
KATRÍN SKÚLASON
(Æfiminning)
| Það hugnæmt var að heyra,
! er hingað barst sú frétt,
þótt ónýtt sé mitt eyra,
| samt enn þá les eg rétt.
I Þó dugnað um mig dreymi,
Þann 8. jan. síðastliðinn and- það dugar jjfið hér.
aðist að heimili sínu að Oak _á svei því öjju SVeimi,
Point, Man., húsfrú Katrín er svefninn velur mér.
Skúlason, sem um mörg ár átti j
heimili þar og var áður búsett j elli upp að byggja,
í hinni svonefndu Hálands-j sér óðals setur nýtt,
bygð, tíu til tólf mílur austur, þar ei mun eftir liggja,
frá Oak Point. i að andi viðmót þýtt.
Katrín sál. var fædd 25. júní Þar sjálfstæð löng-un lifir,
árið 1868 að Bjarnastöðum í þótt líði vegferð á,
í Grímnesi í Árnessýslu. For- þar hvílir öllu yfir,
eldrar hennar voru þeir ívars- þau öfl er treysta má.
son og Guðrún Jónsdóttir. Var
hún ein af mörgum systkinum. Eg óska allra gæða,
Hún ólst upp með foreldrum í ykkar nýja stað.
, . sínum, en ung að aldri fluttist Hjá ykkur eg mun snæða,
Ostlund), en moðir norsk ... en hún norður j Þingeyjarsýsju, þá æði eg í hlað.^
en og þar giftist hún árið 1899 Með kaffið Oddný kemur,
Skúla Metúsalemssyni Skúla- og kannske í bolla les,
son frá Presthólum. Var Skúli en Einar sögur semur
alinn upp hjá frænda sínum, um Suðursveit og Nes.
Liv er betri Islendingur
margir, sem bornir eru og barn-
fæddir heima á íslandi.
Bréf, sem eg einu sinni fékk
frá góðum vini, þektum dönsk-
um málara, þar sem hann sagð-
ist ætla í kynnisför til íslands
og væri hann að hlakka til
allra hestanna, sem hann bjóst
við að fá þar að gjöf... Einhver
hafði sagt honum, að ef maður
heimsækti ísl^nzkan bónda, þá
fengi gesturinn altaf hest að
skilnaðargjöf . . . og hann ætl-
aði sannarlega að nota sér af
þessu og heimsækja marga
bændur. . . Hrædd er eg þó um,
að honum hafi ekki áskotnast
neinn klárinn . . . og var samt
sú tíðin, að Islendingar gáfu
skilnaðargjafir.. . Var það ekki
íslenzkur bóndi, sem gaf Brynj-
ólfi biskupi handritið af Flat-
eyjarbókinni að skilnaðargjöf
á árunum, handritið, sem nú er
“miljón dollara virði”!
Englendingurinn sem sagði,
að íslendingar væru demantar
• . . ófágaðir demantar . . .
Bandaríkjamaðurinn, sem fór
nieð íslenzka stafrofið fyrir
mig einu sinni, og var heldur
en ekki stoltur af að kunna það
svona vel... en Islendingurinn,
sem hafði kent honum það
hafði verið flámæltur!
Indíánakonan, sem eg sá
einu sinni . . . það var í Poplar,
sem er Indíánahérað í norð-
austur Montana. . . Við vorum
þar stödd á Þorláksmessu og
allir Indíánar í bænum og um-
hverfinu voru að gera jólainn-
kaupin sín. . . Flestar Indíána-
konurnar voru stórar og feit-
lagnar og ekki voru þær neitt
sérlega snyrtilegar. . . Allar
voru þær vafðar í teppum og
sumar höfðu litlu “papoose”
upp
séra Vigfúsi Sigurðssyni á Sval-
barði og Sauðanesi.
Árið 1903 fluttust þau til
Canada og voru fyrst nokkur
ár í Winnipeg, en settust að við
Hove, P. O. árið 1907 og námu
þar land. Þar bjuggu þau
nokkuð fram yfir 1920. Um
það leyti misti Skúli heilsuna
og tók þá Björn sonur þeirra
við búsforráðum. Skömmu á
eftir fluttust þau til Oak Point
og þar var heimili hennar upp
frá því; bjó hún þar með syni
sínum, fyrst mörg ár í þorpinu
og nú nokkur síðustu árin á
landi skamt frá Oak Point.
Katrín var myndar- og dugn-
aðarkona, kjarkmikil og sívinn-
andi fyrir heimili sitt. Hún var
íslensk í anda og hafði mikla
B. J. Hornfjörð
DÁNARFREGN
Mrs. Ingveldur Grímsdóttir
Ólafsson, ekkja Illuga ólafsson-
ar, andaðist í Selkirk, þann 16
janúar s. 1. að heimili Sólveigar
dóttur sinnar og Thomas Part-
ridge manns hennar, eftir langa
legu. Hún var fædd 17. sept
1854 að Gröf í Víðidal í Húna-
vatnssýslu. Hún giftist Illuga
Ólafssyni á Islandi og flutti
vestur um haf árið 1887.
Eftir stutta dvöl í Nýja-ís-
landi, settust þau að í Selkirk
Man., um 1890, og dvöldu hér
æ síðan. Hún mistl mann sinn
árið 1919. Þau urðu fyrir missi
ungra barna sinna; dreng, Grím
„ ^ að nafni, mistu þau 8 ára, á
anægju af að tala um atburði dvajarárum hér í landi
bæði fyrri og siðari tima heima A líf. eru fvær dæfur þeirra
á ættjörðinni og fylgdist enda Thora; .ft Guðm oliver> gmið
furðu vel með öllum fréttum . Selkirk Qg gólveig Tiieódóra
þaðan, sem íslenzku blöðin her kon& Thomas Partridge, bónda
vestra birtu. Hún var gestns- yið Selk-rk Átta barnabörn og
in, vinföst og trygg þeim, sem barna-barna-börn eru á
hun batt vinattu við, jafnan ..f.
glöð í viðmóti, þótt hún hefði 1 l'' . , . T .,
reynt ýmislegt ertitt á liMeið-' »“ hatðl. InJP?dur ver,ð
inni. Eins og aðrir, sem komu .1.13 ar; ™mtost um morg
með lítið eða ekkert trá œtt-;slðarl ar' IIan naul ag“‘
Jörðinni, voru þau hjónin fá. umonnunar Solveigar dottur
tæk framan af, en bú þeirra amnar og manns hennar
... -n ,, hjukruðu henm af nærfærni
blomgaðist vel, og ma ohætt J ... „„„
• * , * u Og kærleika. Hin latna var
segja, að það hafi verið henm m
* L , , , , • •* „ yngst af morgum systkmum
að þakka ekk, s.ður en mann, sem nú eru Ö]114tin Ingveldur
hennar, sem þo var dugnaðar- var ko fram.
maður, meðan hann naut heils- ... * „,
’ ... , Soknargjorn með afbriðum,
unnar. Siðan arm, þau, sem . .
gestnsin og goð viljuð. Hun
hún bjó með syni sínum, var þar með betjulund háan aldur
hún í fremur góðum efnalegum sinn og byrði mafgra ára. Út-
kringumstæðum, enda er hann förin fór fram laugard. 18. jan.
Þjónar bænda
Föstudagskvöldið, 31. jan. s.
1. andaðist að heimili sínu, 706
Home St., Sveinbjörn Gíslason,
80 ára að aldri. Og er hans
saknað af öllum sem þektu
hann, sem voru margir, þó að
margir vinir hans séu líka
horfnir héðan á undan honum.
Hann var fæddur 10. ágúst
1860 á Neðri-Mýrum í Húna-
vatnssýslu. Foreldrar hans
voru Gisli Jónsson og Sigur-
laug Benediktsdóttir kona
hans. Alls voru börn þeirra
ellefu. En nú með láti Svein-
björns, eru aðeins þrjú eftir á
lífi, að best er vltað. Ein
systir, Mrs. James McAfee, sem
á heima hér í Winnipeg og tvö
systkini á Islandi, Ingibjörg
Möller, móðir Jakobs Möllers í
Reykjavik, og Lárus Gíslason
á Blöndúós. Ein systir hans,
Jakobína, dó hér í Winnipeg í
fyrra, 12. janúar, fyrir rúmu
ári síðan.
Árið 1888 kom Sveinbjörn til
jessa lands og settist að hér í
Winnipeg og átti hér heima úr
3ví, og aflaði sér stórs vina-
hóps, senT nú með söknuði
kveður þennan gamla vin og
ágæta samferðamann.
Stuttu eftir að hann kom til
aessa lands kvæntist hann
fyrri konu sinni, Þorbjörgu
Þórarinsdóttur og áttu þau
srjú börn sem öll lifa föður
sinn. Eru þau Thora og Gísl-
ina sem báðar eiga heima hér
Winnipeg og Thórarinn, sem
heima á Gimli.
Árið 1904 kvæntist Svein-
björn sál. eftirlifandi konu
sinni, Jónu Guðmundsdóttur,
og áttu þau fimm börn, en að-
eins tvö þeirra, tvær dætur, eru
lífi. Þær eru Elsabet (Mrs.
E. A. Gisel) og Margrét (Mrs.
W. Brown) báðar til heim-
ilis í Winnipeg. Tvö börn mistu
sau í bernsku, Jakob, í 1911
fjögra mánaða og Jakobínu
Thelmu fjögra ára að aldri,
árið 1921. Arthur, mistu þau
fyrir rúmum tveimur árum, 31
árs að aldri.
Sveinbjörn kom til þessa
] ands sem útlærður smiður frá
íslandi, og stundaði fyrst
smíðavinnu og seinna 'sá hann
um húsabyggingar. Hann gerð
ist “Contractor” og vann lengi
að því og leysti verk sitt altaf
vel af hendi. I meira en 50 ár
vann hann að málum Good
Templara og var gerður að
lífstíðar meðlim. Fyrst fram-
an af var hann meðlimur
Tjaldbúðarsafnaðarins og er sá
söfnuður sameinaðist íslenzku
Únítara kirkjunni og myndaði
Deild, skipuð fœrustu mönnum í öllu er að
akuryrkju lítur, hafa Federal Elevators.
Það sem þeir geta fyrir bœndur gert, er
endurgjaldslaust. Sjóið agent vorn yður
til ráðleggingar.
f W
tís
yi v
(18)
FEDERHL GRHIR LIIHITED
$1.75 hvert bindi, hjá Magnúsi
Petersyni bóksala í Norwood og
Mrs. Hólmfríði Pétursson að 45
Home St., Winnipeg. Upplagið
er lítið, sVo þeir sem hugsuðu
sér að eignast bréfin, og þau
ætti hver Vestur-íslendingur að
eiga, ættu að snúa sér sem fyrst
að því að ná í þau.
* * *
Bœkur til sölu ó Heimskringlu
Endurminningar, 1. og II.
hefti, alls 608 blaðsíður, eftir
Friðrik Guðmundsson. Verð
upphaflega $2.50, báðar bæk-
urnar; nú $1.00.
Hetjusögur Norðurlanda, um
200 blaðsíður að stærð, eftir
Jacob A. Riss. Islenzkað hefir
Dr. Rögnvaldur Pétursson. —
Verð 35c.
Upplag þessara bóka er lítið.
Þeir sem eignast vilja þær,
ættu því að snúa sér sem fyrst
til ráðsmanns Hkr.
* * *
Saga Vestur-íslendinga"
Þessi margumrædda bók er
nú loks komin á markaðinn.
Verðið er $3.50 í ágætu bandi.
Pantanir má senda til ein-
hverra af þessum mönnum: Dr.
Sig. Júl. Jóhannesson ritara
sögunefndar, Sveinn Pálma-
son, eða Einar Haralds, sem
er aðal útsölumaður bókarinn-
ar hér í borginni.
vmmmmmmwmmmmimv
Þarfnastu fjár?
PRÍVAT LAN
SVARIÐ.
ER
Þér getið samið um lán
við félag vort sé fyrirtæki
yðar nokkurs vert, greitt
það til baka mánaðarlega.
Vextir eru lægri hjá oss
en nokkrum öðrum í Win-
nipeg, þar sem við höfum
starfað í 20 ár.
Komið, símið eða skrifið
oss.
Commercial Securities
CORP. LTD.
C. H. McFadyen, stjórnandi
362 Main St. Sími 93 444

HITT OG ÞETTA
Sambandssöfnuðinn í Winnipeg
gerðist hann einnig meðlimur
þess safnaðar.
Fyrir rúmum þremur vikum
lagðist hann í inflúenza veik-
inni sem hér hefir geysað, og
þó að hann sýndist verða góð-
ur af henni, náði hann sér ekki
aftur. Hann var orðinn þreytt-
ur og hjartað þráði hvíld. Og
s. 1. föstudag kvaddi hann þetta
líf.
Útförin fór fram frá Sam-
bandskirkjunni í Winnipeg s. 1.
mánudag, 3. þ. m. að fjölda
vinum viðstöddum. Séra Phil-
ip M. Pétursson stýrði útfar-
arathöfninni. Pétur Magnús
söng “Nearer My God to Thee”.
Útfararstofa Bardals sá um út-
förina. Jarðað var í Brookside
grafreit. P. M. P»
Ný tegund
STRÁBERJA
BARON SOLEMACHER. Þessi óvið-
jafnanlega tegund, framleiðir stærri
ber úr hvaða sæði sem er. Blómgast
átta vikur frá sáningu. Ræktun auð-
veld. Greinar (runners) beinar og
liggja ekki við jörðu, framleiða þvi
stór og mikil ber. Hafa ilm viltra
berja. Ásjáleg pottjurt og fín í
garði. Sáið nú. Pantið beint eftir
þessari auglýsingu. (Pakkinn 25c)
(2 pakkar 45c) Póstgjald borgað.
FRÍ—Vor stóra útsœðisbók fyrir 1941
Betri en nokkru sinni fyr
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
Faðirinn: Jæja, Pétur, hvern-
ig líst þér á litlu systur?
Pétur: O, svona, eg þurfti
bara svo margt annað miklu
frekar!
* * *
Pat var á gangi þegar hann
kom auga á tvo menn, sem
voru að hnakkrífast. Hann
gekk til þeirra og ávarpaði þá:
“Eruð þið að rífast út af fr-
landi?”
“Nei”, svaraði annar. “Þetta
er einkamál.”
Pat lét sér þetta svar nægja
og gekk á brott. En hann var
varla kominn fimm metra, þeg-
ar honum flaug dálítið í hug
Hann sneri við, slcf báða menn-
ina niður og spurði síðan:
“Þið fialdið kannske að ír-
land sé ekki þess vert, að rifist
sé um það?”
* * *
Max ætlaði að ná sér í konu
og fór að skoða “efnið” á skrif-
stofu hjúskaparumboðsmanns-
ins. Hann virti hana fyrir sér
og hvíslaði svo að umboðs-
manninum: “Hún er of feit,; Rauður.
nefið of flatt, hún er kiðfætt, | “Af því að eg á tvær skyrt-
næstum sköllótt og vantar ur,” svaraði Jón.
tvær framtennur”. “Þér er ó- =
hætt að tala hærra,” svaraði KAUPIÐ HEIMSKRINGLU—
umboðsmaðurinn, “hún er útbreiddasta og fjölbreyttasta
heyrnarlaus líka!” íslenzka vikublaðið
Jón ætlaði að ganga í kom-
múnistaflokkinn, en það reynd-
ist ekki eins auðvelt og hann
hafði búist við. Selluformaður-
inn sagði við hann: “Áður en
þú verður tekinn í flokkinn,
verður þú að svara nokkurum
spurningum einlæglega. — í
fyrsta lagi:
“Ef þú ættir 1000 kr. myndir
þú þá láta flokkinn fá 500, ef
hann bæði þig þess?”
“Já,” svaraði Jón.
“Ef þú ættir 100 hesta og
flokkurinn þyrfti 50, myndir
þú þá láta hann fá þá?”
Jón jankaði því.
“Jæja þá,” tók sá rauði enn
til máls, “og ef þú ættir tvær
skyrtur og flokkurinn þyrfti
aðra, myndir þú þá láta hana
af hendi?”
“Eg held nú bara ekki”»
svaraði Jón.
“Hversvegna?” þrumaði
FJÆR OG NÆR
Lút. Messur í Vatnabygðum
Sunnud. 9. feb. — Foam Lake
kl. 3 e. h. Leslie kl. 7 e. h.
Carl J. Olson
* * *
“Bréf” Stephans G. Stephans-
sonar, fyrsta og annað bindi, eru
til sölu á sama verði og áður,
Geymið fé yðar á öruggum stað
X
Opnið sparibankareikning hjá Royal Bank of
Canada og sparið nokkuð á hverjum mánuði. Pen-
ingar yðar eru öruggir (þeir eru verndaðir af eignum
bankans, sem eru yfir $950,000,000). Það fé týnist
hvorki né verður stolið og þér getið notað það hvenær
sem þörfin krefur. Það borgar sig að spara.
✓
THE ROYAL BANK
OF CANADA
Eignir yfir $900,000,000