Heimskringla - 27.08.1941, Síða 1

The Modern Housewife Knows 1
Quality That is Why She Selects J
“CANADA
BREAD”!
“The Quality Goes in
Before the Name Goes On” j
Wedding Cakes Made to Order j
PHONE 33 604
---------------- .»
i-------------------- .
ALWAYS ASK FOR—
“Butter-Nut
Bread”
The Finest Loaf in Canada
Rich as Butter—Sweet as a Nut
Made only by
CANADA BREAD CO. LTD.
Phone 33 604
LV. ÁRGANGUR
WTNNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 27. ÁGÚST 1941
NÚMER 48.
Kvæði
Flutt í silfurbrúðkaups samsœti Dr. og Mrs. S. E. Björnsson
Árborg, Manitoba, 10. ágúst 1941.
Þú lagðir ungur frá ættarlands strönd
Með einbeittan vilja og starfandi hönd,
Og hitann frá Isa-lands arni.
Spámannsins andi um speglandi haf,
Var spurull um framtíð, og stefnuna gaf;
En skáldið í æskunnar sakleysi svaf,
Á sólríku íslenzku barni.
Ókunna landið varð óskaland þitt
Vor ættjörð er stórlát og gjöful á sitt
Og miðlar af andlegum eldi.
Þú reyndist þeim báðum hinn sannasti Sveinn
Sonur í hvívetna, trúmensku hreinn.
En þó er það varlegra að vera ekki einn
Á vordýrðar indælu kveldi.
Og iy?r átti lífið að leggja þér braut,
Hér logaði ástin við náttúru skaut.
Og nú var hún komin þín kona
Og alt varð nú heilagt sem landnemaljóð,
Hún lýsti upp þinn feril og tíguleg stóð,
Þið stofnuðu inngang að þroskaðri þjóð
1 þættinum “dætra og sona.”
Þið frelsinu unnuð, og öll ykkar störf
Voru andlega frjálslynd, og hugsjóna djörf
1 þágu þess göfuga og góða.
Og læknirinn fann, þó að stefnan sé ströng,
Stormasöm nóttin og andvöku löng,
Skáldið má yrkja þar sigur og söng
Úr sólskini íslenzkra ljóða.
G. O. Einarsson
•' HELZTU FRETTIR <
DR. SVEINN BJÖRNSSON OG FRÚ MARJA BJÖRNSSON
Mynd þessi var tekin sama daginn (10. ágúst) og silfurbrúðkaup læknishjónanna
var haldið í Árborg. Brúðkaupsins hefir áður verið getið í blaðinu, en hér með birt-
ast tvö kvæðin, er heiðursgestunum voru þar flutt.
DR. OG FRtr S. E.
BJÖRNSSON
1 silfurbrúðkoupi 10. ág. 1941
Fjórðungur aldar
Fána tjaldar
Sællar sambúðar
Sveins og brúðar.
Á þeirra andlitum,
Sem eigin ritum,
Vant er ei rósa
Né vizku ljósa.
Búið er öndvegi
Á þessum degi,
Þeim ungu hjónum
Fyrir allra sjónum.
En af þeim skipað
Er annað svipað
Oss í hugskoti
Heima í koti.
Berum við á borð
Vor beztu orð,
Þótt fáir heyri,
—Heiður þeim að meiri,
Heilan vorn hug
Ei hafinn á flug,
Heldur þeim handgenginn
Og heimafenginn.
Það fer sjaldan hæst.
Sem er hjarta næst,
Lætur lítt yfir sér
Það sem lofsvert er,
Bumbur ei það ber,
Sem betur fer
Né hefir sig hátt um
Fyrir hallargáttum.
Er vor aðdáun
Engin fágun
Né silfurþvottur,
En sæmdarvottur.
Vel megi þau njóta
Og virðing af hljóta
Úti og inni,
Á æfi sinni.
Njóti þau hylli
Hárrar skáldsnilli,
Læknislistar,
Langrar heimsvistar
Og geisla fráns
Góðs barnaláns,
Fyrir utan elli,
Á Iðavelli.
Guttormur J. Guttormsson
fslenzkt verzlunarráð sent
á fund Washington-stjórnar
Stjórn Islands hefir sent
nefnd manna til Washington
til þess að kynna sér hvernig
efla megi viðskifti milli íslands
og Bandaríkjanna.
Nefnd þessa skipa meðal
annars Vilhjálmur Þór, stjórn-
andi íslandsbanka, Ásgeir Ás-
geirsson fyrverandi forsætis-
ráðherra Islands, en nú banka-
stjóri (Útvegsbanka) og Björn
ólafsson formaður verzlunar-
ráðs Islands. Þeir komu til
iWashington s. 1. laugardag. —
,Voru þeir boðnir velkomnir af
Sumner Welles, vara-ritara
Bandaríkjastjórnar.
Það sem ræða mun eiga við
Bandaríkjastjórn, eru við-
skifta-, peninga- og samgöngu-
mál milli þessara landa.
fsland hefir unnið nokkuð
síðari árin að því, að reyna að
efla viðskiftin við Vesturheim.
Eitt af sporunum í þá átt, var
þátttakan í sýningunni í New
York, stofnun verzlunarráðs
þar og loks ræðismannsskrif-
stofu.
Nú eru og hermenn frá
Bandaríkjunum á fslandi. Er
sagt að þeir kunni vel við sig
þar og mjög vel semjist
með þeim og íslendingum. Það
er eftir þeim haft, að þeir hafi
ekki búist við að ísland væri
eins skemtilegt og fagurt land
og raun er á. Þeir bjuggust
við því kaldara og ekki eins
svipfögru. Þeir áttu þar held-
ur ekki von á eins blómlegri
nútíma menningu og þeir hafa
orðið þar varir. í bréfum til
vina sinna vestur, má ætla að
dvöl þessara manna geti mikið
greitt fyrir viðskiftum og
kynningu Vesturheimsmanna
af íslandi.
Annað sem tímabært ætti
að gera það, að efla viðskifti
milli íslands og Bandaríkjanna
nú, eru samningarnir sem for-
sætisráðherra íslands og
Roosevelt forseti undirskrif-
uðu, en þar lofast Bandaríkin
til að sjá íslandi fyrir vörum
og flutningum að og frá ís-
landi, eftir því sem þörf gerist.
Með alt þetta í huga, hefir
ísland álitið ráðlegt a‘ð senda
sérstaka nefnd vestur til Wash-
ington til að ræða þessi mikils-
verðu mál við stjórn Banda-
ríkjanna.
Það er, vegna þess, að sam-
göngur eru þannaðar við Ev-
rópu mikil þörf á því, að ísland
efli viðskiftasamband sitt við
Bandaríkin, ekki einungis nú
heldur og í framtíðinni.
Brezkur og rússneskur
her kominn til fran
í byrjun þessarar viku, sendu
Bretar og Rússar hér á hendur
íran, hinir fyrnefndu að sunn-
an, en Rússar að norðan.
Á þessu stendur þannig, að
Þjóðverjar hafa verið að reyna
að koma sér fyrir í landinu.
Ef þeir gætu það, væri þeim
auðvelt að sækja Indland
heim og eyðileggja Baku-olíu-
lindir Rússa. En stjórnari
•landsins, er hrifsaði völd með
ofbeldi á sinum tíma, er auð-
vitað fasisti og hlyntari ein-
ræðismönnunum Hitler og
Mussolini, en Bretum.
Ferðamannastraumurinn frá
Þýzkalandi til íran hefir verið
svo mikill á s. 1. ári að í íran
eru nú um 8,000 Þjóðverjar.
Og stjórnarinn setur þá í mikil-
vægar stöður, svo að þeir ráða
miklu í stjónrmálum og við-
skiftum landsins.
Þjóðverjar eru með öðrum
orðum jafn velkomnir í Iran og
þeir voru í Sýrlandi fyrir Breta.
Bretar og Rússar fóru fyrst
fram á það, að Þjóðverjar væru
reknir burtu úr landinu. En
við því hefir stjórnin í Iran
þverskallast.
Þessvegna hefir nú her þess-
Frh. á 8. bls.
FRA MAYFLOWER TIL PLYM0UTH R0CK
( *_
Nú kveldroðans ljósbjarmi leikur um svið
frá lognskýja dagseturs rönd,
og öldurnar dimmbláa djúpinu frá
í dansinum leika við strönd
og loftið er hreint, eins og himinsins brá
er haustkvöldið bláklæðir nótt.
Það má ekki tefja ykkar dúnlétta dans
því dagurinn líður svo fljótt.
Eg veit það er gott, að þið dansið í dag
í dreymandi tónanna laug,
og hlustið ei lengur á lýginnar orð,
sem lamar o,g sker hverja taug.
Er breiðir sig nóttin, svo niðdimm og hljóð,
sem nálín á harmanna djúp,
borgin, sem áður var bústaður ljóss,
nú býr sig í myrkurisns hjúp.
Þar gengið eg hafði um glæsileg torg
nú greindi eg ei svip eða lag.
Og eins var í borginni horfið hvert hús,
sem hafði eg litið þann dag.
Og járnflækjur brendar þar lágu, sem lík
í langri og samfeldri slóð:
Þar hálffallinn verksmiðju veggur á snið,
sem vofa upp úr öskunni stóð.
Þar kirkja St. Andrews í læðingi lá,
sem lamaður vængbrotinn örn.
í fimm hundruð ár hafði ’ún friðað og glatt
sín ferðlúin, ráðviltu börn.
Hvort stóð nokkuð eftir þá ógæfu nótt,
sem ei var af sprengjunum snert?
Á fótstalli Mayflower merkið stóð eitt,
til minningar, nakið og bert!
Það talaði hljóðlega um feðranna frægð,.
er fóru um brimsollin mar;
er leituðu frelsis í fjarlægan heim,
og frægðar, sem víkingum bar.
Það atvik stóð skrifað um aldirnar þrjár
og áhrif þess framtíðarlands.
Nú alheimur veit, að í vestrinu stóð
vagga hins frjálsborna manns.
Þó ættingja skilnaður yrði þér kvöl
og ömurleg farmannsins kjör
þú harmana grófst inn í granít og stál
og gyltir þá pílagríms för.
Og eins fyrir handan þann óþekta sjó
var ártalið grafið í klett,
er lent var í Plymouth, þess lands, sem var
frjálst
að lögum, sem guð hafði sett.
Og kletturinn vestræni viðtökum frá
og volki og styr hefir skýrt.
Gegn hungri og kulda og rauðskinnum rétt
sinn rak það, og seldi hann dýrt,
það sjógarpalið, er við landnám sitt vann
og lagði þann grundvöll er stóð
um aldir. Á frelsisins forsendum reis
þar framsækin miljóna þjóð.
Og letrið á klettinum mælir við mann
að muna þá pílagríms för,
að brjóta þá fjötra, sem hábinda hug
og heimta sín réttmætu kjör.
Að hætta ei að berjast þó búið sé tjón
þó baráttan oft reynist hörð;
unz hver og einn maður er fleygur og frjáls,
sem fæðist á þessari jörð.
Og þið hafið einnig um aldirnar háð
margt einvígi og sigrað í raun,
og síðast í nótt, þá var borg ykkar brend
í bálviðri haturs, á laun.
En þið hafið, enn sem fyr, unnið þess heit,
að á þeirri nazistaglóð
skal rísa af öskunni eilífðar borg,
með alfrjálsri menningar þjóð.
Og nú er sú mannskæða Mayflower-leið
miðuð við örlitla stund;
því þar, sem að áður var ómælis haf
er nú örmjótt og hverfandi sund.
Og handan við klettinn er heimsálfa ný
og hermenn með karlmensku þrótt,
sem rétta nú frændunum hraustlega hönd
til hjálpar um örlaganótt.
Er Mayflower-liðið í landnámsins þraut
var leikið af atvikum grátt,
þá jafnvel sjálf náttúran, veglaus og vilt
gat verk þeirra ei hindrað, né mátt.
Og nú er svo komið að grasið, sem grær
á gröf þeirra á liðandi tíð,
er vegsauki og hvöt hinni voldugu þjóð
að vinna með hreysti hvert stríð.
Og mannsaldrar liðu, og liðinu því
kom liðsauki af norrænni strönd,
og Evrópulöndum. Þeir alfrjálsu menn
í auðninni numu sér lönd.
Og nú er hin margþætta mannúðar þjóð
í menningarsögunni glæst,
og lýðveldismerkið, með stjörnur og stryk
skal standa með þjóðunum hæst!
Og þannig er ástatt með ykkur í dag
og Evrópu þjóðanna grið;
því frjálsbornar hetjur ei fjötra nein bönd,
þær fylkja sér ykkur við hlið.
Þeir pílagríms feður síns framtíðarlands
nú flýja af harðstjórans leið,
og viljugir ganga ykkur glaðir á hönd,
er guð hefir leitt þá úr neyð.
Eg Mayflower kveðju frá Klettinum flyt
og kem til að skýra því frá:
Þó loftför og skip hafi brúað það bil,
. sem bræðurna aðskildi þá,
að sterkasta brúin, hin andlega erfð,
er endurfædd von, sem að dó,
og draumar, sem gléymdust, og grafirnar þar,
sem grátur og söknuður bjó.
Þó kirkjan St. Andrews í eyði sé lögð
eg enn heyri klukkunnar hljóm.
Hún hringdi inn sigur í sjóstríði fyr
er sjóflotinn spánski hlaut dóm.
Og enn mun hún hringja inn sigur í söng;
því sigur fær barátta hver,
er frelsinu veitir sitt fulltingi í dag.
Og frelsisins vagga er hér!
Og því mátt þú skapa á vaknandi von
þá veröld, sem ávalt er ný;
þar hver getur unnið það verk, er hann vill
og verður í trú sinni frí.
Með handtaki samstarfs, skal byggja hér borg
á bræðralagshugsjón um síð.
Rís Plymouth á klettinum fegri en fyr,
í friði um eilífa tíð!
—18. ág. 1941. S. E. Björnsson