Heimskringla - 27.08.1941, Síða 7

WINNIPEG, 27. ÁGÚST 1941
HÍIMSKRINGLA
7. SIÐA
SYAR TIL J. P.
“Jörðin er gefin á vald
hinna óguðlegu . . . og þeir
fálma í Ijóslausu myrkri.”
—Jobsbók, 9-24 og 12-25.
Þessi orð Jobs sjálfs eru ekki
nein sérstæð speki, en hafa þó
það til síns ágætis að vera til-
einkuð byltingamanni; því eins
og við vitum eru það einu menn
þessa heims, sem í sögunni lifa.
Og Job var að deila á hvorki
meira né minna en guð sinn
sjálfan — og lét hann bekenna
að lokum eftir hið vanalega
stríð og þjáningar, sem öllu
þessháttar fylgir.
Aftur á móti er Elífasar frá
Teman hvergi minst nema sem
lítilsháttar þátts í reynslulífi
Jobs; og er því vist óhætt að
láta tilvitnun J. P. í orð hans
eins og vind um eyrun þjóta,
án þess þó að gefa í skyn neina
sérstaka lítilsvirðingu fram
yfir það, sem ber öðrum já-
mönnum þeirrar stéttar. Sagan
lætur þá alla njóta sannmælis
með þögn sinni og hinum eilífa
dauða. Hinsvegar á hvorki
stormurinn né vindstaðan, svo
eg viti, neitt sammerkt við
gáfnafarið og rökfimina, eður
öllu heldur skort hvers tveggja,
því síðar í Jobsbók stendur
þetta: “Þá svaraði Jahve Job
úr stormviðrinu og sagði,” o.
s. frv.
Eg hafði vonast til að sleppa
við frekari nudd í þessari
sennu, en síðasta grein J. P. er
þess eðlis að ekki má svo búið
standa. Auk þess að kald-
hamra sömu rangfærslurnar og
áður, leggur J. P. fyrir mig
þrjár ákveðnar spurningar,
sem mér finst eg verða að
svara, málstaðsins vegna, eins |
náið og mér leyfist, þótt þær
séu auðsjáanlega valdar með;
það fyrir augum að fullkomin |
andsvör myndu varða við lög, j
og því bannast okkur “hús-1
bændunum”. Verða því svör
mín fremur bendingar en á-
kveðnar staðhæfingar, og les-
aranum falið að ráða fram úr.
í greininni “Svarta ljósið”
gat eg þess að J. P. hefði lagt
mér í munn og deilt á orð, sem
eg hefði aldrei talað, og þóttist
eg viss um að hann myndi
skyndilega játa yfirsjón sína í
því tilliti; því öllum getur yfir-
sézt. En í stað þess endurtek-
ur hann umkvörtunarorð mín
og reynir að raska réttmæti
þeirra með því að hafa eftir
mér skýringu þá, sem eg við-
hafði, honum og öðrum til
leiðréttingar í því sambandi,
og lætur sem það eigi að vera
sér til bjargar í vandræðum
sínum. Með því að láta sem
hann skilji ekki einföld orð og
algenga framsögn reynir hann
að molda mistökin. En þrátt
fyrir það, sem okkur ber á
milli af og til, þarf J. P. ekki
að ímynda sér að eg og aðrir
geti afsakað hann á grundvelli
sljóleiks.
Það er sitt hvað að ná kosn-
ingu og komast á þing, eins og
eg mintist á í hinni fyrri grein
minni. Alstaðar þar sem kosið
er til stjórnarþings, líður ávalt
nokkur, og oftast langur tími,
þangað til hinir nýkosnu taka
við völdum. Á því tímabiii
ræður sú stjórn áfram, sem
áður var í sessi; og þó slíkt
Sálufélag
INNKQLLUN ARMENN HEIMSKRIN6LU
í CANADA:
Amaranth........................-......J. B. Halldórsson
Antler, Sask.........................-K. J. Abrahamson
................................Sumarliði J. Kárdal
Árborg.................................G. O. Einarsson
Baldur...............................Sigtr. Sigvaldason
Beckville...............................Björn Þórðarson
Belmont....................................G. J. Oleson
Bredenbury..............................
....................................Thorst. J. Gislason
Churchbridge.......-.......-........... ^ „ .
Cypress River... ......................Guðm. Sveinsson
Dafoe....................................S. S. Anderson
Ebor Station, Man..................'.K. J. Abrahamson
Elfros...............................J. H. Goodmundson
Eiriksdale..............................Ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask................................Rósm. Árnason
Foam Lake..............................H. G. Sigurðsson
Gimli....................................K. Kjernested
Geysir............................................Tím. Böðvarsson
Glenboro................................. G. J. Oleson
Hayland................................Slg. B. Helgason
Gecla.................................Jóhann K. Johnson
Hnausa........r................:........Gestur S. Vídal
Húsavík.............................•••
Innisfail......................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar.................................S. S. Anderson
Keewatin.........................................Sigm. Björnsson
Langruth........................................-.Böðvar Jónsson
Leslie...............................................Th. Guðmundsson
Luhdar................................... D. J. Líndal
Markerville......................... ófeigur Sigurðsson
Mozart..................................S. S. Anderson
Narrows....................................S. Sigfússon
Oak Point......................... .....Mrs. L. S. Taylor
Oakview...................................S. Sigfússon
Otto.....................................Björn HördaJ
Piney...................................S. S. Anderson
Red Deer.......................................ófeigur Sigurðsson
Reykjavík.................................
Riverton..........................................Björn Hjörleifsson
Selkirk. Man...........Mrs. David Johnson. 216 Queen St.
Silver Bay, Man.........................Hallur Hallson
Sinclair, Man.......................K. J. Abrahamson
Steep Rock........................................Fred Snædal
Stony Hill.........................................Björn Hördai
Tantallon..............................
ThornhiU.............................Thorst. J. Gísiason
Víðir...................................Aug. Einarssou
Vancouver.............................Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis.................................S. Oliver
Winnipeg Beach.........................;
Wynyard.................................S. S. Anderson
f BANDARÍKJUNUM:
Bantry................................ -E. J. Breiðfjörö
Bellingham, Wash.................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash....................................Magnús Thordarson
Cavalier and Walsh Co.................
Grafton................................Mrs. E. Eastman
ivanhoe............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....
Milton..............................................S. Goodman
Minneota...........................Miss C. V. Dalmann
Mountain............................ Th. Thorfinnsson
National City. Calif.....,John S. Laxdal, 736 E 24th St
Point Roberts, Wash.......................Ásta Norman
Seattle, W'ash.........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Upham...................................E. J. Breiðfjörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba
Hún flutti úr vordýrð og fuglasöng
og fylgdi honum inn í steininn.
Þar dvaldi hún með honum dægrin löng
og dreymdi um sníktu beinin.
— 1 myrkrinu þróast meinin.
Þó seldar hugsjónir sæktu henni að
sem svipir úr kirkjugarði,
á móti þeim fulltingis fjandann bað.
Hann fúslega dyrnar varði,
og alstaðar beit þær og barði.
Hún sást eigi framar við sólskinsdyr
því saman við maka sinn hékk hún.
Hún gleymdi því öllu er hún unni fyr
og ístru á sálina fékk iiún.
Um gólfið með reigingi gekk hún.
Hjá makanum síðan í myrkranna þró
meingerða vefinn sinn óf hún.
Sem prestur í mannsandans pintinga kró
pund sitt í jörðu gróf hún,
og askinn frá almenning skóf hún.
J. S. frá Kaldbak
hafi máske aldrei skeð að svo
komnu, má vel hugsast að
hinum nýkosnu yrði aftrað að
taka völd ef um róttækilega
breyting í stjórnarfari væri að
ræða. Fyrir nokkrum árum
síðan, til dæmis, voru fjórir
svokallaðir sósíalistar kosnir
til þings í ríkinu New York, og
öllum varnað að faka sæti sín.
Fyrir minna en ári síðan var
nýkosinn þingmaður (íslenzk-
ur í móðurætt) í ríkinu Wash-
ington dæmdur ólögmætur og
rekinn af þingi fyrir þá einu
sök að vera lýðræðissinni. Og
fyrir skömmu síðan var kosin
fólksstjórn á Spáni með stór-
kostlegum meirihluta; en þrátt
fyrir það, að komast á þing-
staðinn og gera tilraun til
stjórnrækslu var henni hrund-
ið af stóli með ofbeldi og af-
tökum, vegna þess, að þeir,
sem fyrir voru, og vinir þefrra
höfðu ennþá herinn og vígin á
valdi sínu. Og nú var þó ekki
um neina gerbreytingarstefnu
að ræða i því tilfelli, þótt það
að sönnu væri látið í veðri
vaka til afsökunar. Væg og
varfærin umbóta loforð var öll
hættan, sem fyrir lá. Við
hverju mætti því ekki búast,
ef svo ólíklega vildi til að
fólkinu yrði einhverntíma leyft
að kjósa fullveðja lýðræðis-
stjórn? Það segir sig sjálft.
Það er sem sagt hvorki líklegt
né eðlilegt, að nein stjórn, sem
við völd er nokkurs staðar í
heimi, leyfi valdtóku, eða jafn-
vel kosningu þeirra, er vitað
væri að stjórnarfarinu myndu
breyta að neinum mun. Það,
fyrst og fremst afx öllu, hefir
begnunum verið innrætt að lita
á sem landráð.
J. P. eyðir nærri heilum dálk
við að kljúfa hár í sambandi
við merkingu ýmsra orða og
isma, er málinu koma lítið sem
ekkert við, og til þess að leggja
mér á sinni alskonar höfuðóra,
sem eg á alls ekkert tilkall til
og nenni hreint ekki að greiða
úr. En eitt eða tvö atriði verð
eg að skýra stuttlega.
Það er ekki skoðun mín að
lýðræðisstjórn þurfi “að sam-
anstanda af alsleysingjum og
fjármálalegum labbakútum.”
þvert á móti er eg sannfærð-
I ur um að hver og einn þeirra
!yrði nauðsynlega að vera rík-
ari en nokkur einstaklingur,
j sem nú er til á jörðunni. Undir
lýðstjórn gæti enginn fátækl-
|ingur verið til; því öll auðæfi
jríkisins, svo langt sem hann
gæti notið þeirra, stæðu hon-
um til boða að kostnaðarlausu.
Þar gæti skorturinn ekki orð-
ið æðsti tilgangurinn og aðal
féþúfan, eins og kaptilisminn
j fyrirskipar og hvílir á. En enga
i peninga myndi neinn þar hafa
handa milli, né óska sér, því
enginn myndi þá svo blár að
telja þesskonar drasl til verð-
mætis.
í öðru lagi gefur J. P. í skyn
að eg álasi þingmönnum, og
herrum þeirra, auðvaldinu,
sem hann sjálfur segir að skil-
dagana skipi, fyrir það að
skara eldinn að sínum eigin
kökum og ráða ríkjum alþýð-
unni í óhag. En það er alger
misskilningur. Eg hvorki err-
ist við né fordæmi neinn. En
eg fyrirlít í hófi bæði þá og
aðra, sem ala þann heigulskap
og þá heimsku, að vilja ekki
skara enn meiri eld að kökum
sínum með því að gerast lýð-
ræðissinnar, jafnvel þótt þeir
, sæu að allir aðrir yrðu að njóta
góðs af. Og eg samhryggist
jþeim í tilbót fyrir ok sín og
ierfiði undir ánauð vanans.
Svo tekur J. P. mig á hné sér
og hvíslar að mér hvernig eg
Ihefði átt að haga orðum og at-
lögu til þess að vinna vígið —
án þess þó, að mér skilst, að
höggva undan honum stoðirn-
ar. Eg átti nefnilega að ráð-
ast á hina umkomulausu al-
þýðu, sem honum þóknast að
kalla húsbændurna mína í
svipinn, fyrir það að vera eins
og sofandi rollur og láta “hjú-
in” rýja sig og þrælka til ó-
bóta. Eg átti að tala um fyrir
kjósendunum, svo þeir yrðu
Ivissir að kjósa rétta “höfuðið
á sama stórgripnum”, ef svo
— NAFNSPJÖLD -
1 =*■
Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg. Skrifstofusími: 23 674 Stundar sérstaklega lungnasjúk- • dóma. Er að finna á skrifstofu kl. 10—12 f. h. og 2—6 e. h. Heimili: 46 Alloway Ave. Talsími 33158 Thorvaldson & Eggertson LögfrœSingar é 300 NANTON BLDG. Talsimi 97 024
Office Phone Res. Phone 87 293 72 409 Dr. L. A. Sigurdson 109 MEDICAL ARTS BUILDING Office Hours: 12—1 4 P.M. 6 P.M. AND BY APPOINTMENT M. HJALTASON, M.D. ALMENNAR LÆKNINGAR Sérgrein: Taugasjúkdómar Lsetur úti meðöl í viðlögum Viðtalstímar: kl. 2—4 e. h. 7—8 að.kveldinu Simi 80 857 643 Toronto St.
Dr. S. J. Jóhannesson 215 RUBY ST. Beint suður af Banning Talsími 30 877 Viðtalstími kl. 3—5 e.h. A. S. BARDAL selur líkkistur og annast um útfar- ir. Allur útbúnaður sá besti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. 843 SHERBROOKE ST. Phone 86 607 WINNIPEG
J. J. Svvanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Insurance and Financial Agents Sími: 26 821 308 AVENUE BLDG.—Winnipeg Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave., Phone 27 989 Presh Cut Flowers Daily. Plants in Season We specialize in Wedding & Concert Bouqueits & Funeral Designs Icelandic spoken
DR. A. V. JOHNSON DENTIST 506 Somerset Bldg. Ofíice 88 124 Res. 27 702 Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Graham & Kennedy Sts. Phone 22 866 Res. 114 Grenfell Blvd. Phone 62 200
atvikast að honum þóknist að ræða.
skjóta á kosningum framvegis J. P. spyr:
eins og verið hefir. Og einnig
hefði eg sjálfsagt mátt hvetja
lýðinn til þess að senda eitt.
hvað meira af bænarskrám til
hjúanna. j skildum kommúnistum hér í
,Canada, sem stendur?”
Jú, sem stendur! En það
Er ekki öllum
atkvæðisbærum mönnum og
konum leyft að greiða atkvæði
við þingkosningar í Canada og
í Bandaríkjunum, að undan-
En þótt mér væri, satt að
segja, kært að hjálpa J. P. út úr
ógöngunum á einhvern hátt,
eins og eg bauð til dæmis í
sambandi við rangfærsluna,
þolir málstaðurinn ekki þá á-
níðslu, sem uppástungan vísar
til. Þegar verið er að ræða um
áhuga-atriði og velferðarmál
heils mannkyns, þótt í smáum
stíl sé, er tæpast afsakanlegt j
að' flækja málið til ólífis, ein-* 1
um einstakling til augnabliks
ábata.
hefir ekki ávalt verið svo. —
Kosningaréttur kvenna er ný-
kominn til sögunnar; og fyrst í
stað fengu þann rétt aðeins
þær, sem áttu náin skyldmenni
í stríðinu mikla. Og þá voru
lika sviftir þeim rétti allir karl-
menn, sem ekki höfðu verið
þegnar í meira en fimtán ár.
Og það, sem einu sinni hefir
skeð, getur sennilega skeð aft-
ur ef svo ber undir, og þá ef til
vill á víðfeðmari hátt. Svo
Eg er ósköp hræddur um að mœtti hér eiga við að gagn-
það hafi farið fyrir Jónasi mín-! gpyrja hvort J. P. viti hvað
um í þetta sinn eins og þeim, margir atkvæðisbærir einstakl-
sem altaf villast á hausum jngar j Canada eru ekki kom-
stórgripsins hans, með þeim1 múnistar.
mismun þó, að þeir velja vilt
vegna einskærrar blindni, en
jhann hefir aðeins gleymt að í-
grunda málin með neinni al-
vöru áður en hann færði for-
tölur sínar á pappírinn. Nöfn-
in eintóm eru svo oftlega gefin
út til að ginna menn á glap-
stigu. Til dæmis þykist J. P.
vera sósíasti, en getur þó sagt:
“Mér finst sömuleiðis að þetta
sanni það, að kapitalisminn
beri af öðrum stefnum, þar
sem hann er svona sigursæll
um heim allan.” Hitler segist
einnig vera sósialisti, og gefur
fult svo góðar ástæður fyrir
beirri staðhæfing. Ef sigur-
sældin ein á að ráða úr um rétt-
mætið, virðast rökin öll vera
hans megin að svo komnu.
Sannleikurinn er sá, að
hversu mörg nöfn, sem notuð
eru á stefnufarið, þá er um að-
eins tvenn augnamið að ræða.
Orustan stendur um séreignar-
réttinn og sameignarstefnuna
og ekkert annað. Hinn sæli
BANDARÍSK HERSKIP AÐ KOMA TIL BRETLANDS
Á þessari mynd sjást fáein af skipum Bandaríkjanna,
sem Bretland fær á leigulánsskilmálunum. Þessi skip eru
geysilega hraðskreið og eru vel til þess gerð að elta kaf-
báta.
Spurning nr. 2. “Hafa stjórn-
ír þessara tveggja landa
nokkru sinni gefið út skipun
til kjósendanna, að þeim væri
aðeins leyfilegt að greiða at-
kvæði með vissum mönnum
eða stefnum?”
Nei, ekki formlega, svo eg
viti. Þess var ei þörf. Með
því að setja ókleifar tálmanir í
sambandi við kjörskrárnar í
hinum ýmsu fylkjum, og með
því að lögbanna alt, sem að
breyttu stjórnarfari lýtur, er
ónauðsynlegt og jafnvel ó-
hyggilegt að skilgreina menn
og málefni of nákvæmlega.
Spurning nr. 3. “Ef fólkið
hefir verið látið sjálfrátt af
stjórnanna hendi, en þing-
manna valið reynst óheppilegt,
var það þá ekki kjósendunum
sjálfum að kenna?”
Kemur ekki til. Það hefir
aldrei verið látið sjálfrátt.
Að öllu sjálfráðu læt eg svo
þetta mál niður falla að sinni.
Gæti nokkurs lýðræðis við
“stórgripur” hefir því í verunni sjónarbaug í framtíðinni verða
ótal mörg höfuð auk hinna frekari hugleiðingar tímabær-
stærstu tveggja, og J. P.» eftir ari og þýðingarmeiri en nú er.
eigin sögusögn, eyðir æfinni 1 —P. B.
að afla fæðunnar fyrir eitt —.........- ■ . •■■■——---=
þeirra. Hver, sem ekki er með,
er á móti, hvenær sem um stór-
mál eða grundvallaratriði er að
KAUPIÐ HEIMSKRINGLU—
útbreiddasta og fjölbreyttasta
íslenzka vikublaðið