Heimskringla - 11.11.1942, Blaðsíða 6

HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 11. NÓV. 1942
6. SIÐA
En hversu heiðin var þögul á meðan
hann stóð og starði á hana og hún starði á
hann undrandi og vandræðaleg.
“Viljið þér ekki gefa mér leyfi til þess?”
sagði hann biðjandi og rödd hans titraði ó-
sjálfrátt, en hún mintist þessa sama málróms
sem var svo unglingslegur, hreinn og djúpur.
Hún hafði heyrt hann í smiðjunni. En hún
vildi ekki láta hann vita að hún þekti hann
aftur.
“Herra minn,” sagði hún með undarleg-
um feimnis svip, “þér hafið sigrað menn
mína, sem eru ekkert annað en huglausir
ræflar. Þér eruð mjög vopnaður. Hvernig
get eg þá hamlað skipunum yðar?”
Hann tók skammbyssurnar af belti sínu
og lagði þær á jörðina.
“Nei, náðuga ungfrú. Hér er ekki að
ræða um neinar skipanir. Lítið á! Nú er eg
vopnlaus og menn yðar eru frjálsir fyrir mér.
Skipið þeim að gera hvað sem yður sýnist og
eg skal hvorki hreyfa hönd né fót til að aftra
þeim. Af þessu sjáið þér að það er eg sem
er á yðar valdi . . . en mig langar samt ennþá
að taka i hendina á yður, aðeins eitt augna-
blik.”
Hún hikaði ennþá. Ekki vegna þess að
hún væri hrædd, heldur vegna þess að þetta
augnablik fól í sér svo undarlega sælu og hún
var gagntekin af fögnuði eftirvæntingarinn-
ar þess er mundi ske.
Svo rétti hún honum hendina.
“En . . . hvað hún skelfur,” sagði hann.
“Eruð þér hræddar? Alveg eins og hræddur
smáfugl. Og sjáið hve hvít hún er í hörðu og
útiteknu hendinni minni. Þér eruð þó aldrei
hræddar?”
“Hrædd . . . ó . . . ó . . . en það er svo
framorðið . . . eg- bið yður að lofa mér að fara
. . . eg . . . eg ætti ekki að stansa hérna . . .
það liggur svo mikið við að eg komist áfram.
Leyfið mér'að fara.”
“Nei, nei, farið ekki strax!” sagði hann í
áköfum bænarrómi, er hann þrýsti hendi
hennar og blóð hans sauð í æðum hans. “Far-
ið ekki strax, ekki ennþá. Sjáið hve yndis-
legt tunglsljósið er yfir ásunum þarna yfirfrá,
er það streymir gegn um þokuslæðinginn,
sem hefir grátið tárperlum á hár yðar svo að
það er alsett þúsundum demanta, en eg
vesalings flónið, held í hendi yðar og stari
yður eins og draumsýn, og hlusta eftir rödd-
um sem gefa loforð, er aldrei, aldrei verða
uppfylt. .». Nei, nei, farið ekki alveg strax
ennþá, látið tunglið ennþá einu sinni hylja
auglit sitt í þokunni . . . látið heiðina hyljast
myrkri . . . leyfið mér að njóta draums míns
ennþá eitt augnablik. Hann endar bráðlega
hvort sem er.”
Hann hvíslaði svo lágt að hún gat tæp-
lega heyrt til hans, en hún fann hendi hans,
sem var brennheit eins og hann hefði sótt-
hita, og þegar hann hætti að tala heyrði hún
stunu, sem vareins og ekki, þrungin af sárri
þrá og vonlausri sorg, stunu sem skar hana
í hjartað og olli henni sviða, sem brendi enn-
þá sár^ra, en meðaumkvun.
Hann var í óskiljanlega æstu skapi.
Blóðið æddi gegn um æðar hans. Hann þráði
að faðma hana að sér, lyfta henni á bak
Brandi, og flýja með hana langt langt í burtu
yfir heiðina, yfir lyngmóana, hina fjarlægu
ása, lengra og lengra til æfintýralandsins í
dal skaugganna, flýja meðan hún hvíldi mót-
þróalaus í faðmi hans og hann gæti horft í
hið dásamlega djúp hinna bláu augna hennar.
Hann fann ef til vill til þessarar þráar.
Hún reyndi að losa hendi sína, en hann vildi
ekki sleppa henhi. Hún fann til nærveru
sinnar í ríki draumanna, þar sem enginn var
nema hún og þessi ungi maður, og þar sem
ekkert heyrðist nema málrómur hans, sem
var svo innilegur að augu hennar fyltust með
gleði og meðaumkvunar tárum.
1 grasinu við fætur hennar suðaði fluga
og í fjarlægð heyrðist í flautu hirðis eins,
sem lék á hana gamaldags danslag.
“Heyrið!” hvíslaði hún.
Hljóðið kom nær og nær og henni fanst
hið daufa og fjarlæga bergmál af tónum
hljóðpípunnar svo undislegt að henni fanst
eins og huldufólk heiðarinnar léki undirlag-
ig á hörpur sínar og léku fyrir hið undarlega
hugarástand sem hafði náð hdldi á henni.
“En hvað þetta er yndislegt lag,” sagði
hún og sló ósjálfrátt taktinn með fætinum.
“Eg þekki það vel og oft og mörgum sinnum
hefi eg dansað eftir því.”
“Ætlið þér þá lika að dansa við mig í
kvöld?”
“Nei, herra minn. Þér hljótið að vera að
gera að gamni yðar . . .”
En nú hafði æsing hans náð hámarkinu.
Á heiðinni, þar sem hann rikti, gat útlaginn
að minsta kosti gert hvað sem hann vildi.
Það var ekki á valdi hans að nema hana á
burtu, en því mátti hann ráða að hafa hana
hjá sér ennþá stutta stund og dansa við hana
þarna í tunglsljósinu, halda handleggnum
utan um mitti hennar og i hendi hennar og
sveifla henni í dansinum þangað til vangar
hennar yrðu rjóðir og augun tindruðu.
“Mér hefir aldrei verið fyllri alvara á
æfinni,” sagði hann með sinni venjulegu
rödd, sem var svo glaðvær, “að dansa við
yður hérna í tunglsljósinu. Jú, auðvitað!
Raunverulegur dans í draumi mínum.”
“En herra minn,” sagði hún i bænar-
rómi, “það er orðið svo framorðið og erindi
mitt til London þolir enga bið.”
“Nei, nei, það mun ekki seinka för yðar
neitt til muna, hvort þér eyðið tiu mínútum
til að dansa við mig eða ekki, og svo vinn eg
yður eið að þvi og sver við hin fögru augu
yðar, að þér megið fara í friði fyrir mér.”
“En ef eg nú neita því?”
“Já, ef þér neitið,” sagði hann og kraup
á kné fyrir framan hana, “þá bið eg þess á
hnjánum að þér dansið við mig.”
“En ef eg neita þrátt fyrir það,” hvíslaði
hún.
“Þá ríf eg trén upp með rótum, mölbrýt
vagninn yðar og drep þorparana þarna yfir-
frá. Hamingjan má vita hvað eg tek til
bragðs, ef þér neitið mér um dansinn . . .’
“Nei, nei, herra minn, eg sárbæni yður”,
sagði hún óttaslegin yfir þessum tryllingi,
og hálf smituð af honum og hinu undarlega
tunglsljósi. “Nei, hvernig gæti eg þá neitað
yður? Eg er hvort sem er á yðar valdi . .
og verð að gera það sem þér skipið mér. Ef
þér í raun og veru óskið að dansa við mig . . .”
Mótstöðulaust lét hún hann leiða sig
spölkorn frá veginum, þangað sem lyng og
gras breiddist eins og teppi yfir jörðina, en
alt i kring um balan stóðu þyrnirunnar og
burknar eins og limgirðing, og var þarna
Veizlusalur, sem sómt hefði sjálfum guðun-
um. öðru megin á balanum stóð Miggs fjár-
hirðirinn, en til vinstri var lítill trékofi en á
bak við hann hreysi sem hirðarnir skriðu inn
í til að fá sér skjól þegar rigndi á heiðinni.
Kofinn var auður en Miggs var auðsæi-
lega á leiðinni þangað til að sofa þar fáeina
tíma og var að skemta sér við að spila á
hljóðpípuna sína.
“Já, herna skulum við fá okkur dans!”
sagði Beau Brocade, meðan tunglið og stjörn-
urnar lýsa okkur og hirðirinn spilar, en
huldufólkið á heiðinni horfir á okkur. Heyrðu
mig hirðir minn góður,” kallaði hann til
Miggs.
Jock kom nú auga á þau þar sem þau
stóðu á balanum ekki meira en tuttugu fet
frá honum.
“Jesús minn góður!” æpti hann. “Hafið
meðlíðun með mér!” stundi hann. “Morð!
Ódæði!”
“Nei, nei, vinur minn. Við erum bara að
skemta okkur og ætlum að dansa svolítið
hérna á heiðinni og viljum að þú spilir fyrir
okkur á hljóðpípuna þína.”
“Hvað þá”? spurði hirðirinn á sinn hik-
andi og auðmjúka hátt, “ætlið þið að dansa
á þessum tíma næturinnar?”
“Já, víst er svo.”
“Og viljið þið að eg spili fyrir ykkur. Þið
hljótið að vera brjáluð.”
“Já, auðvitað viljum við það, hirðir góð-
ur. Við skulum öll vera glöð í kvöld! En
hvað sem því líður skalt þú spila fyrir okkur
og það samstundis. Hérna er réttur staður
til þess.”
Að svo mæltu fleygði hann fullri pen-
ingapyngju til Miggs sem hvíslaði eitthvað
um vitlaust fólk, um leið og hann laut niður
og tók pyngjuna.
“Gullpeningar!” tautaði hann. ‘fGullpen-
ingar eins og eg er lifandi maður. Gullpen-
ingar fyrir að spila' eitt lag á hljóðpipuna.
Já, auðvitað hljótið þér að vera vitlaus, það
er alveg áreiðanlegt.”
“Viltu þá spila lagið hirðir?” spurið
Beau Brocade með vaxandi óþolinmæði.
Jock Miggs hristi höfuðið mjög ákveðinn.
“Nú jæja, ykkar vitleysa kemur mér
ekki við. Þér hafið borgað fyrir hljóðfæra-
sláttinn og þér skuluð fá hann. En guð
hjálpi mér, það eru undarlegir tímar sem nú
eru orðnir.”
Hann settist á grasþúfu eina og tók með
óbifanlegri ró að leika hið sama lag á hljóð-
pípuna. Þau hlutu að vera vitlaus, á því var
enginn vafi, en þar sem þessi ókunnugi mað-
ur hafði borgað honum fyrir þessa einkenni-
legu skemtun, þá sómdi það sér ekki fyrir
hann, fátækan smalann, að færast undan að
vinna sér inn á heiðarlegan hátt fáeina gull-
peninga.
Beau Brocade hneigði sig fyrir stúlkunni
með mjög mikilli kurteisi.
“Jæja, ungfrú, eg er yðar auðmjúkasti
viljugasti þjónn.”
Patience tók að stíga dansinn eins og í
draumi. Þetta var alt svo undarlegt og ó-
raunverulegt. Þetta hlaut sjálfsagt að vera
draumur, og hún mundi bráðlega vakna.
Hún sneri sér og sneri eftir hljómfalli
danslagsins, því að smámsaman gleymdi hún
sér líka. Henni fanst að hún sjá álfana fyrir
framan sig í grasinu. Henni fanst allar blá-
klukkurnar endurhljóma danslagið, er
streymdi úr hljóðpípu hirðisins, þetta var
eins og að vera í æfintýraheimi. Hún sá
augu stigamannsins tindra i gegnum opin á
grímunni. Þau töfruðu hana.
Henni fanst eins og hún tilheyrði öðrum
heimi. Hún var kanske norn, sem var að
dansa æðisgenginn faldafeyki við mann sein
var húsbóndi hennar og herra. Hann var frá
heimi andanna og hafði sett henni stefnumót
þarna í tunglsljósinu.
Vangar hennar tóku að roðna og augun
að tindra af gleði yfir dansinum, en brjóst
hennar hófst og hneig af mæði er hún dró
andann gegn um hálfopnar varirnar.
Já, þau voru bæði orðin rugluð. Því þá
ekki? Þau voru svona hrifin, eins og þeir eru
sem orðnir eru eins hamingjusamir og guð-
irnir sjálfir. “Hraðara, hirðir, hraðara! Láttu
danslagið bergmála í dölum þessarar leynd-
ardómsfullu heiðar! Látu alla álfa og undir-
. heimabúa koma hingað, láttu stjörnurnar
fölna af öfund, láttu dísir æfintýranna og
heiðarnar klappa saman lófunum af gleði, af
því að einn einasti maður í víðri veröld er
hamingjusamari, en allir englar himinsins.”
Hvorugt þeirra vissi hve lengi þau döns-
uðu. Tunglið skein á þau alla tíð, en bláleit
móða hjúpaði þau í sinni leyndardómsfullu
slæðu-. Þannig dönsuðu þau áfram. Stundum
þrýsti hún sér inn í faðm hans, en þótt hún
væri orðin heit og móð var hún samt ekkert
þreytt, svo fjarlægðist hún hann á ný, leit á
hann með tindrandi augum, seiddi hann, forð-
aðist hann og rétti honum svo hendina á ný
og gerði hann næstum ærðan af gleði.
Æ, já, þetta var gleðileg stund ærsla full
og yndisleg. Því þurfti hún nokkru sinni að
líða?
Hátt skelfingaróp, sem var endurtekið
kom þeim báðum til að hætta dansinum.
Patience stóð þar með hjartaslætti og
þrýsti hendinni á.brjóstið og mátti sig hvergi
hræra. Hún hafði dansað meðan hún gat
dregið andann, en þegar hún vaknaði við
þetta angistaróp, hvarf draumurinn og hún
var aftur komin til jarðarinnar.
“Hvað er þetta?”
Lokkaðir af hávaðanum höfðu þeir Timó-
teus og Thomas skreiðst á fætur og stóðu nú
faldir bak við þyrnirunn og horfðu á þennan
undarlega dans. Hinu megin stóð John Stich
í skugga rósarunna eins. Hann hafði hlaup-
ið alla leið eftir að hann heyrði skambyssu
skotin. En þótt hann furðaði sig á þessari
sjón, sem hann Sá, þorði hann samt ekki að
taka fram í fyrir þeim. Ef til vill hafði hið
góða og trygga hjarta hans samúð með þeim,
þótt hann gæti ekki skilið þessa brjálsemis- •
kendu ærsl vinar síns.
óttaslegin og hálf móðguð sat Betty í
vagninum og það voru óp hennar sem heyrð-
ust, sem höfðu vakið bæði leikendur og á-
horfendur í þessari heimskulegu sýningu
þarna úti á heiðinni.
“Yðar náð! Yðar náð!” hrópaði Betty
enn einu sinni eins hátt og hún gat.
Og þá skildi Patience á svipstundu hvað
umvar að vera. Dísaheimurinn var í raun
og veru horfinn og hinn hræðilegi raunveru-
leiki blasti við henni.
“Bréfin!” hrópaði hún og hljóp eins og
fætur toguðu að vagninum. En Bathurst var
þegar hlaupinn af stað og John Stich á eftir
honum. Skelfingaróp Patience hafði níst
hjarta hans og hafði á svipstundu að engu
gert þá hamingju tilfinningu, sem hafði
heillað hann. Þessi lífsglaði ungi maður,
sem á augnabliks gáleysi hafði látið ærslin
ráða fyrir gerðum sínum, var nú aftur orðinn
hinn hrausti og kaldrifjaði herra heiðarinnar,
sem yfirvöldin höfðu lagt fé til höfuðs, og
vegna þess hafði hann í hefndarskyni boðið
öllum lögum birgin.
Hann hafði skjótlega orðið var við John.
“Komdu John og hlauptu nú eins og
þú getur,’ ’sagði hann.
Báðir mennirnir brutust gegn um þyrni-
runnana, sem voru milli balans og vegarins
og komust nógu langt til að sjá mann stíga af
dökkjörpum hesti sem stóð fast hjá vagn-
inum. Vagnhurðin stóð opin, en vesalings
Betty lá á jörðinni og æpti af öllum mætti.
Beau Brocade tók undir sig stökk að
Brandi, sem eftir vanda hafði rölt þangað
sem honum sýndist og beið með þolinmæði
eftir þvi að húsbóndi hans kallaði á hann.
Þar sem ungi maðurinn hafði lagt frá sér
skambyssurnar var hann nú vopnlaus, en
Brandur var léttfættur eins og hjörtur og gat
hæglega náð hvaða hesti sem vera skyldi þar
um slóðir.
Beau Brocade hafði lagt hendina á tauma
hestsins og var aðeins fá skref frá þessum
leyndardómsfulla gesti, sem í þeim svifum
bjóst til brottferðar, en í þeim svifum miðaöi
hann skambyssu á andstæðing sinn og skaut
tveimur skotum á hann hverju á eftir öðru.
Ungi maðurinn stansaði ekki strax. Hann
1 greip tauma Brands og reyndi að komast á
bak, en riðaði á fótunum og var næstum
fallinn.
“Flýttu þér á eftir honum, John,” hróp-
aði hann með hásri rödd um leið og hann féll
á hnén. Flýttu þér nú! Taktu Brand og
hirtu ekkert um mig.”
Bathurst þurfti ekki að segja þetta
tvisvar. John greip í tauma hestsins og stökk
á bak eins fljótt og hann gat.
En þessi fáu augnablik höfðu gefið mann-
inum nægilegt tækifæri til undankomu. Þótt
tunglið skini var þokan samt talsvert þykk
og runnarnir báðu megin við veginn mjög
þéttir. Gesturinn var þegar horfinn, og augu
og eyru Johns voru ekki eins næm og Beau
Brocades stigamannsins á heiðinni, sem nú
var særður.
Þegar Lady Patience komst að vagninum
hugsaði hún fyrst um Betty. Hún hjálpaði
stúlku aumingjanum á fætur og reyndi að fá
skiljanlega útskýringu frá henni.
“Eg stóð og hafði höfuðið út um glugg-
ann og hlustaði á hljóðpípuna,” stundi Betty
sem var hræddari en hvað hún var meidd,
“þegar hurðin var rifin upp og mér var fleygt
ofan á jörðina . . . það er alt sem eg veit.”
En það tók ekki langa leit til að opinbera
henni hina hræðilegu staðreynd. Vagninn
hafði verið rannsakaður og leynihólfið undir
sætinu var tómt. Bréfin voru farin!
“Bréfin! Æ, bréfin!” stundi Patiece, sár-
reið og örvæntingarfull. “Philip minn ást-
kæri bróðir. Þú fólst mér hið dýrmæta líf
þitt, og nú hefi eg reynst ótrú þeim vanda að
varðveita það.”
Sársaukinn sem þessi hugsun olli henni
svifti hana öllu hugrekki, hágrátandi hnipr-
aði hún sig saman á vagnþrepinu.
“Náðuga ungfrú . . .”
Hún leit upp og í tunglsljósinu sá hún
mann, sem með miklum erfiðismunum og
auðsæilegum þrautum kom skríðandi í áttina
til hennar.
Hún þaut á fætur. Hún var nú bæði
stolt og fögur. Augu hennar voru full af
fyrirlitningu er hún horfði á manninn við
fætur sér.
“Nei, herra minn,” sagði hún með níst-
andi fyrirlitningu, “ef þér eigið eftir einhverja
ögn af manndómi og heiðri, þú takið nú af
yður grimuna, svo að eg geti séð hver þér
eruð.”
Sorgin og skömmin yfir þessari auðmýk-
ingu var meira en hún gat afborið. Ekki
nema það þó, að hún sem hafði álitið sig svo
tigna og staðfa&ta, skyldi hafa látið blekkja
sig og teyma, og það af þessum manni. Þjóf.
Þessum auvirðilega stigamanni, sem hafði
leyft sér að snerta hendi hennar! Alt ættar-
dramb hennar, alt drambið, sem hún hafði að
erfðum fengið frá sínum göfugu forfeðrum
snerist öndvert gegn slíkri niðurlægingu.
Hver var hann, tað hann skyldi voga sér
að leika á hana, eins og hann gerði? Blygð-
unarroði færðist í vanga hennar er hún mint-
ist þessarar raddar, sem með mjúkleika sín-
um fylti hana unaði, og svo, svo hefði hún
ekki verið nema leiksoppur í höndum hans,
verkfæri hans til að koma fram þessu and-
styggilega níðings bragði, sem hann hafði
gert henni, og sem setti líf hins ástkæra bróð-
ur hennar í ennþá meiri hættu en áður.
Er hann sá sorg hennar hafði hann sigr-
að sitt eigið dramb og farið auðmjúklega að
boðum hennar. Andlit hans var öskugrátt og
afmyndað af kvölum, starði á hana í þögulli
bæn um fyrirgefningu.
“Ræfill, sem lét heimskulegan gáska
ráða . . .”
En hún sneri sér frá honum með fyrir-
litningu, rétti úr sér eins og hún gat og leit-
aðist við með öllum þeim ráðum, sem hún
átti til að sýna honum hvílíka andstygð hún
hefði á honum. Já hún var svo niðursokkin
í sína eigin sorg, sneipu og samvizkubit yfir
því að hafa brugðist trausti því sem bróðir
hennar bar til hennar, að hún sá ekki að hann
var sæfður og var að því komin að líða í
ómegin vegna blóðmissis.
“Þér, þér,” sagði hún með ótta og fyrir-
litningu. “Nei, eg bið yður um að tala ekk-
ert framar við mig,” tautaði hún óttaslegin.
“Þér hafið lokkað mig og blekt. Eg ... eg . ..
æ!” bætti hún við með takmarkalausri ásök-
un og gremju, “hvað hefi eg eða hinn ást-
kæri bróðir minn gert yðar, að þér skylduð
vilja gera okkur svona mikið ilt. Hvað lögðu
fjandmenn hans til höfuðs honum, að það
freistaði yðúr til að selja líf hans?”