Heimskringla - 17.03.1943, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 17. MARZ 1943
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA
lenduvöruvezrlun ein gefur
okkur stóra körfu fulla af á-
vöxtum; stærsta deildaverzl-
unin í bænum gefur okkur
prýðilegt hnappagats-skraut;
fatahreinsunar-verksmiðja gef-
ur okkur fatapoka, sem hvorki
mölur né ryð fær grandað;
blómaverzlun sendir okkur in-
dælan blómvönd; járnvöru-
verzlun sendir matreiðslubók
o. s. frv. Já, min elskanlegu,
alt þetta berst okkur í höndur
gratis í þessum gestrisna og
fagra bæ. Allir eru kurteisir
og hjálpfúsir. Það er alveg
sérstaklega vingjarnlegt við-
mót sem fólkið hefir í Santa
Barbara. (Framh.)
TILKYNNING
um námsstyrk til Vestur-lsl.
í íslenzkum frœðum í
Háskóla íslands.
3. gr.
Ráðherra ákveður, hver
styrks þessa skuli verða ab-
njótandi í hvert sinn, að fengn-
um tillögum stjórnar Þjóð-
ræknsfélags Islendinga i Vest-
urheimi og heimspekideildar
Háskóla íslands. {
Sá, er styrk hlýtur, skal
njóta hans meðan hann stund-
ar nám í deildinni, þó aldrei
lengur en 4 ár.
Athygli skal dregin að því,
að í lögunum um styrkinn eru
engin skilyrði sett um það,
hvaða störfum væntanlegir
námsmenn ætli að gegna að
afloknu námi sínu í Háskóla
Pálsson, “Gamla heyið” eftir niður fjallshlíðina. Hann sér
Guðmund Friðjónsson og “þeg-
ar eg var á fregátunni” eftir
Jón Trausta, að nokkrar séu
nefndar. Auk þess eru hér
þýddar sögur eftir Kristinu Sig-
fúsdóttur, Huldu, Jakob Thor-
arensen, Guðmund Gíslason
líagalin, Kristmann Guð-
mundsson og Halldór Kiljan
Laxness.
Mrs. Mekkin Sveinson Per-
kins, í Washington, D. C., hefir
að það hrífur með sér steina
og smáspítur. Hann býr þá til
vatnshjól. Brátt veitir hann
því athygli, að það hefir snún-
ingskraft; og eftir margra kl,-
tíma umhugsun og erfiði, læt-
ur hann vatnshjólið snúa
myllu, til að mala korn sitt.
Finnur hann þá skjótt, að hann
hefir nægilegt afl, til að mala
kornið fyrir hina 99. Hann
segir við þá: ‘JEg skal láta
lagt við það verk mikla alúð;
hún hefir einnig í því starfi
notið stuðnings íslenzkra
mentamanna hérlendis. Aðrar
smásagnaþýðingarnar eru eft-
Islands. Ennfremur skal það ir frú Jakobínu Johnson, Axel
tekið fram, að með stúdents- Eyberg og John Watkins.
prófi mun átt við B.A. (Bachel-
or of Arts) próf eða jafngildi
þess.
Umsækjendur um námsstyrk
þýtt flestar þessar sögur og i mylluna mína mala kornið
ykkar, ef þið gefið mér einn
tiunda hluta af tímanum sem
þið sparið.” Þeir samþykkja
það; og á því hefir starf-
rækslumaðurinn enn meiri á-
góða. Tímann, sem hinir 99
gjalda honum, notar hann til
að byggja sér betri híbýli, auka
Bók þessi, sem er 315 blað-
síður að stærð og prýðileg að ÞæS’ndi æeð betri húsgögnum
frágangi, kostar $3.00 í falleéu! befri Þirtu og betri vörnum
bandi.
Eins og skýrt hefir verið frá
í íslenzku vikublöðunum, sam-
þykti Alþingi íslands síðastl.
vor frumvarp um styrk til Is-
lendinga vestan hafs til náms í
íslenzkum fræðum í Háskóla
Islands.
Fyrir stuttu síðan barst
stjórnarnefnd Þjóðræknisfé-
lagsins tilkynning frá sendi-
herra Islands í Washington
þess efnis, að með lögum frá 4.
júlí 1942 væri kenslumálaráð-
herra Islands heimilað að veita
vestur-íslenzkum manni styrk
úr ríkisstjóði til fyrnefnds
náms. Fylgdi þeirri tilkynn-
ingu bréf frá kenslumálaráðu-
neyti Islands þar sem mælst
var til þess, að stjórnarnefndin
gerði Islendingum í Vestur-
heimi kunnug ákvæði um-
ræddra laga og tæki við um-
sóknum um styrkinn. Verða
slíkar umsóknir síðan sendar
til heimspekideildar Háskóla
Islands með tillögum stjórnar-
nefndarinnar. Mun kenslu-
málaráðuneytið síðan ákveða
hver styrksins veíður aðnjót-
andi með hliðsjón af tiliögum
Þjóðræknisfélagsins og heim-
spekideildarinnar.
i
Samkvæmt þeim fyrirmæl-
um eru ofannefnd lög því birt
hér almenningi til fræðslu og
sérstaklega væntanlegum um-
sækjendum til leiðbeiningar:
1. gr.
Kenslumálaráðherra skal
heimilt að veita manni af ís-
lenzkum ættum, einum í senn,
sem búsettur er í Canada eða
Bandaríkjum iNorður-Ameríku
og lokið hefir stúdentsprófi
þar, styrk úr ríkissjóði til náms
í islenzkum fræðum í heim-
spekideild Háskóla Islands.
2. gr.
Námsstyrkur samkvæmt 1.
gr. skal miðaður við það, að
nemandinn fái greiddan hæfi-
legan kostnað af húsnæði, fæði
og kaupum nauðsynlegra náms
bóka. Ráðherra úrskurðar
kostnað þennan, að fengnu á-
liti heimspekideildar háskól-
ans, og skal fæðis- og húsnæð-
iskostnaður greiddur á mánuði
hverjum fyrirfram.
þennan eru beðnir að senda verða til sölu í Björnsson’s
umsóknir sinar til annarshvors Book Store, 702 Sargent Ave.,
undirritaðra fyrir 15. mai næst- Winnipeg, en Islendingar í
komandi. I Norður Dakota geta pantað
F. h. Stjórnarnefndíir Þjóð- hana frá University Book
ræknisfélags Islendinga i Vest- ,store, University -Station,
urheimi,
Richard Beck, forseti,
University Station,
/ Grand Forks, N. Dak.
J. J. Bíldfell, ritari,
238 Arlington St.,
Winnipeg — Manitoba
Hún mun bráðleia i kulda- Þessu fer þannig
fram, að þessi hundraðasti
maður, ávalt finnur nýjar leið-
ir til að spara hinum 99 mik-
inn tírna; en tekur aðeins 1/10
hluta af honum sem borgun
fyrir starfrækslu sína.
Að lokum fær þessi hundrað-
asti maður full umráð yfir
starfstíma sínum; og getur not-
að hann eftir eigin vild. Hann
þarf ekki að vinna, nema hann
Grand Forks, N. Dak.
HVAÐ ER ÁGÓÐI?
Skóladrengur skrifaði afa
sínum og bað hann að útlista j v’Þji. Hinir leggja hon
ENSKAR ÞÝÐINGAR
ÍSLENZKRA LJÓÐA
OG SMÁSAGNA
fyrir sér á hvern hátt ágóði
getur fengist, án þess að hann
sé tekinn af verkalaunum ein-
hvers. Afinn, Fred I. Kent,
forseti háskólaráðsins í New
York, gaf drengnum eftirfylgj-
andi svar:
um til fæði, húsnæði og fatnað.
En hugur hans er sí-starfandi,
og hinir 99 fá meiri og meiri
tíma til eigin umráða, vegna
hugvits hans og ráðlegginga.
✓
1
Það er
TVÖFÖLD aNÆGJA
VOGUE
SIGARETTU
TÓBAKI
Það er ekkert sem tekur fram pakka af Vogue
sígarettu tóbaki. Pakkarnir eru stórir og
mikið í þeim. Tóbakið er og efnisríkt. Vogue
er tegund sígarettu tóbaks, sem skemtilegt
gerir, að vinda sína eigin vindlinga.

yðoeocooseoosccososcccoGoc.
MORE AIRCRAFT
WILL BRIN6
QUICHER
yjjCT O RY
Nýkomið er út í Bandaríkj-
unum allmikið safn enskra Kæri dren£urinn minn:
þýðinga af íslenzkum ljóðum ^g skal svara spurningu
og smásögnum, Icelandic þinni svo skilmerkilega sem eg
Poems and Stories. Hefir hið §et- Ágóði kemur af fyrirtæki,
virðulega útgáfufélag Prince- sem er f11 gagns fyrir aðra,
ton University Press gefið út e^^i síður en fyrir þann sem
bók þessa fyrir hönd menn- Þefir la&t fram fé til fyrirtæk-
ingar- og fræðafélagsins The isins- Látum okkur lita á slíka
Amerioan-Scandinavian Foun- starfsemi í smáu sveitarfélagi,
dation. Hefir félagið áður gef- tökum til dæmis félag sem
ið út hliðstæð þýðingasöfn úr keflr meðlimi með upp-
öðrum Norðurlandamálum, og fræðslu sem aðeins nægir þeim
er fylgt sömu réglu og í fyrri tii Seta unnið sér brauð, við
bindum ritsafnsins, efnisvalið erviða vinnu liðlangan daginn.
bundið við bókmentir heima- Þessi litla sveit, sem liggur
þjóðarinnar, nema hvað 1 jóð við fjallsrætur,' verður að fá
eftir Stephan G. Stephansson neyzluvatn. En hvergi er vatn
hafa verið tekin með í safnið að fá, nema í uppsprettu, því
vegna þeirrar sérstöðu, sem nær upp undir fjallsbrún; þess-
hann skipar í íslenzkum bók- ir 100 íbúar verða því að klifra
mentum. upp þangað á hverjum degi.
Dr. Richard Beok, prófessor í Það ferðalag tekur einn kl,-
Norðurlandamálum og bók- tíma. En þetta gera þeir dag
mentum við ríkisháskólann í eftir dag, þangað til einn þeirra
Norður-Dakota, hefir safnað tekur eftir því, að vatnið úr
efninu í nefnda bók og búið 'uppsprettunni rennur niður eft-
hana undir prentun. Hann hef- ir niðri í jarðveginum, í sömu
ir einnig skrifað yfirlitsritgerð stefnu sem hann tekur þegar
um íslenzkar bókmentir síð- hann gengur heim. Honum
ustu hundrað ára og æfiágrip kemur þá til hugar að gera
þeirra höfunda, sem eiga ljóð vatninu farveg alla leið niður
eða sögur í bókinni i þýðingu, að bústað sínum. Hann tekur
en þeir eru nær þrjátíu talsins. þá til starfa; en hinir mennirn-
Þýðingar eru þar á kvæðum ir, 99 að tölu iáta sig slíkt engu
eftir meirihluta hinna kunn- skifta.
ustu ljóðskálda íslenzkra síðan gn ejnn góðan veðurdag veit-
á tíð Bjarna Thorarensen og jr þessi hundraðasti maður
Jónasar Hallgrimssonar. Eru vatninu i farveginn og það
flestar þeirra þýðinga eftir frú rennur n>ður fjallshlíðina i
Jakobínu Johnson og prófessor vatnsgeymir sem hann hefir
W. Kirkconnell, og má segja, bnið til nálægt heimili sínu.
að þar sé um að ræða úrval úr Hann segir þá við samsveit-
hinu víðtæka þýðingasafni unga sína, sem eyða kl.tíma á
þeirra beggja úr íslenzkum hverjum degi til að sækja vatn,
kveðskap. Þá eru hér einnig ag ef þejr vilji gefa sér þá
ljóðaþýðingar eftir dr. Yil- ^ upphæð peninga sem þeir vinni
hjálm Stefánsson, prófessor ggr jnn a io min. á hverjum
Skúla Johnson, séra Runólfjjjggj shuli hann gefa þeim
En látum okkur segja að
hinir 99 hömluðu ekki hundr-
aðasta manninum að hugsa og
framkvæma; og að sveitinni
farnaðist vel. Og setjum svo,
að brátt væru þar 100 fjöl-
skyldur/ En þegar börnin
Til dæmis, veitir hann því at-1 þr0skuðust, sáu menn að þau
hygli, að einn af hinum 99 býr hlutu að fá tilsögn. Og af því
til betri skó en hinir. Hann kjör sveitarmanna voru góð,
lætur því þann mann eyða öll-
um tíma sínum við skósmíði;
af því hann getur tekið af á-
góða sínum til að borga fyrir
fæði hans, klæðnað og ibúð.
Hinir 98 þurfa þá ekki að fást
var nú hægt að taka menn frá
framleiðslunni og borga þeim
laun fyrir að kenna ungling-
unum.
Þegar vitsmunirnir þroskuð-
Þér sem notið—
TIMBUR
KAUPIÐ AF
THE
Empire Sash & Door
CO.. LTD.
Birgðit: Henry Ave. East
Sími 95 551—95 552
Skrifstofa:
Henry og Argyle
VERÐ - GÆÐI - ÁNÆGJA
við skósmíði handa sér; en þeir,usf fóru rnenn einnig að veita
eru látnir greiða 1/10 hluta af feSurð náttúrunnar meira at-
þeim tíma sem þeir spara. —hyfilh- Menn reyndu að draga
Nitugasti og níundi maðurinn j UPP my,n(iir af landslagi og
fær einnig styttan vinnutíma;, dýrum’ hað veru upptök listar-
vegna þess að hundraðasti mnar- Þe*m sem voru vel
maðurinn miðlar honum j færir ’• dráttlist og músik gerð-
nokkru af þeim tíma sem hinir jisf mögulegt að eyða öllum
98 gjalda. Þegar tíminn liður tímum vl(5 Þst sína; og fá hlut-
sér hundraðasti maðvarinn ; deild í framleiðslu sveitarinnar,
einnig, að einn býr til betri sf™ endur^ald fyrir listaverk
fatnað en hinir; lætur hann þá sin’
þann manna vinna einungis Hver meðlimur sveitarfélags-
fatasaum, o. s. frv. ins gaf þannig nokkuð af hæfi-
Vegna framsýni hundrað- leikum sínum, er þessi fram-
asta mannsins, er starfi sveit- þróun ágerðist, en gerðist um
armanna skift þannig, að sem leið meira háður framleiðslu-
flestir þeirra fáist við þau tilraunum annara. Og ef öf-
verk sem fara þeim bezt úr und og tortryggni, eða rang-
hendi. Og við þá tilhöghn spar- lát löggjöf hamláði ekki ær-
ast tíminn mjög mikið. Hver legri starfrækslu, öllum til
fyrir sig, að þeim sljófustu hagsmuna voru framfarir stöð-
undanteknum, lætur sig skifta ugt væntanlegar.
hvað hinir eru að gera, og leit- þurfum yig ag segj& meira
ast við að gera sem bezt sjalf- rfl að sanna) ag starfræksla
ur. Og afleiðingin verður, að .________________________
hver finnur þá stöðu í hinu
skynsama sveitarfélagi sem1
honum bezt hentar.
geti gefið ágóða, án þess að
taka nokkuð frá öðrum?
Þessar grundvallarsetningar
eru eins áhrifamiklar í stóru
þjóðfélagi svo sem Bandaríkj-
unum, eins og í okkar litla, i-
myndaða sveitarfélagi, Lög
sem drepa framsóknar-hvötina,
og sporna við æríegri starf-
rækslu, stöðva framfarimar.
Sanngjarnan ágóða þurfa
menn ekki að óttast; því hann
er öllum til hagsmuna.
Vér verðum að reyna að
byggja upp, án þess að rifa
niður það sem aðrir hafa bygt.
Vér verðum að vera sanngjarn-
ir við aðra menn; því annars
getur heimurinn ekki verið
sanngjann við oss.
Þinn einlægur,
Afi
KAUPIÐ HEIMSKRINGLU—
útbreiddasta og fjölbreyttasta
islenzka vikublaðið
<3^4tWAR SAVINGS
£#?>CERTIFICATES
CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCC'
Fjelsted og fleiri. Hafa eigi
allfáar þessara þýðinga aldrei
áður komð á prent í bókar-
formi og sumar eru hér prent-
aðar fyrsta sínni.
Meginefni bókarinnar er þó
þýðingasafn ekki færri en sex-
tán smásagna úr íslenzkum.nú-
tíðarbókmentum, er aldrei hafa
í enska búningnum áður komið
út í bókarformi og fæstar verið
prentaðar fyrri. 1 safni þessu
eru meðal annara sagna:
“Heimþrá” eftir Þorgils Gjall-
anda, “Vistaskifti” og “Þurk-
ur” eftir Einar H. Kvaran,
“Sigurður formaður” eftir Gest
vatn úr vatnsgeymi sínum. —
Hann fær þá 990 mínútna
verkalaun hinna mannanna á
hverjum degi; og þarf hann þá
ekki að vinna 16 kl.tíma á dag
til að afla sér nauðsynja sinna.
Hann fær stórkostlegan ágóða;
en fyrirtæki hans hefir sparað
hverjum hinna 99 manna 50
mínútur á dag, sem þeir geta
notað til sinna þarfa.
Starfrækslumaður þessi, sem
nú getur varið 16. kl.tímum á
degi hverjum eftir vild sinni
og er athugull að eðlisfari,
eyðir nokkru af tima sínum til
að horfa á vatnið, sem rennur
En setjum nú svo, að þegar
hundraðasti maðurinn hafði
lokið vatnsveitu sinni og sagði
við hina: “Ef þið viljið gefa
mér það sem þið vinnið ykkur
inn á 10 mínútum, skal eg leyfa
ykkur að taka vatn úr vatns-
geyminum”, að þeir þá hefðu
snúist að honum og sagt: “Við
erum 99 á móti þér einum. Við
tökum svo mikið vatn sem við
þurfum. Þú getur ekki varnað
okkur þess; og við borgum þér
ekkert.” Hvað hefði þá viljað
til? Hvöt rannsakandi hugar
til að koma hugsjónum sínum
í framkvæmd hefði verið þeytt
út í veður og vind. Hann hefði
séð að honum var gagnslaust
að greiða úr vandamálum, ef
hann samt sem áður þurfti að
verja öllum tímanum til að afla
sér brauðs. Engar framfarir
hefðu gei'st í sveitinni. Flónsk-
an hefði haldist þar óbreytt.
Allir hefðu átt við sama þræl-
dóminn að búa; og ekki átt
annars kost enn að strita allan
daginn, til að geta dregið fram
lífið.
*** -
OG-BElW
GJUGEKÐAfc
Hér « áagkgs\arf'{yt'r
rcá\ '£
AU y°u*l w AH0 )
boh lES .
tekið bein, flot og
aðra urgangs fitu til kjotsala
yðar, og hann greiðir yður ó-
kvœðisverð fyrir. Ef þér viljið,
getið þér gefið peningana til
nœstu sjálfboða "Salvage"
nefndar, eða til skrásettrar
stríðs-líknarstofnunar, eða—
Þér getið gefið fituna, beinin
og flotið til "Salvage" nefnd-
arinnar á staðnum, ef hún er
nokkur. eða
Þér getið, eins og áður, látið
fituna og beinin á einhvern
stað sem strœtishreinsunar-
deildin annast um að koma
þvi til skila.
SF 433
Department o( National War Services
MtTIONÚ. SALVAGE D1VISI0N