Heimskringla - 16.02.1944, Blaðsíða 2

2. SlÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 16. FEBRÚAR 1944
RÆÐ A
flutt í Sambandskirkjunni í
Winnipeg 13. febr. s. 1. af
séra Halldóri E. Johnson.
Texti: Guð er andi, og þeir
sem tilbiðja hann, eiga að
tilbiðja hann í anda og sann-
leika.—Jóh. 4. 24 v.
Það ber við, og ekki allsjaldan,
að náungarnir aumkva okkur
fyrir trúleysið og þá höfuð
heimsku, að eiga sér enga trúar-
játningu: ekkert til að halla sér
að, ekkert til að binda sig við,
ekkert sem gefi bendingar um
hverju beri að trúa og hverju
eigi að hafna. “Þetta er stefnu-
laus kristindómur, líklegast eng-
in kristindómur,” segja þeir. —
“Okkur er þó betur farið. Við
vitum hverju við trúum”, og svo
vitna þeir í játningarnar sem
hina einu og sönnu tjáning á hin-
um eina og sánna kristindómi.
Það er alls ekki ætlun mín að
fara að munnhöggvast við menn
um sanngildi þessara trúarjátn-
inga. Eg læt það algerlega liggja
milli hluta hvert þær séu sann-
ar, skynsamlegar eða nauðsyn-
legar. Mér nægir að benda á þá
sannreynd að engin þeirra er sér-
kennileg fyrir hina kristnu trú
því samskonar játningar finnast
í hinum forn-heiðnu trúarbrögð-
um.
Við eigum biblíuna og álítum
hana innblásna og óskeikula —
margir hverjir. Aðrar þjóðir og
trúflokkar eiga einnig sín helgi-
rit og eru alveg eins sannfærðir
um að þau séu innblásin af
þeirra guðum og rituð af þeirra
spámönnum. Eg skal nefna
nokkrar “biblíur” en það má
sjálfsagt bæta við þann lista:
Brahma-trúarmenn trúa á Veda-
bækurnar en Buddhistar á Tripi-
taka. Biblía Persanna heitir
Zend Avesta en Kínverjar trúa
á helgirit þeirra Confúsíusar og
Loatsze. Muhamedsdýrkendur
trúa því að Kóraninn hafi upp-
haflega verið skrifaður á himn-
um. Eddur Norðmanna geymdu
goðasvör Ásatrúarmanna. Enn
í dag eru menn að fá vitranir og
innblásnar opinberanir. Mor-
mónarnir trúa á Mormónabókina
og í því tilfelli gáfu englarnir
Joseph Smith gleraugu svo hann
las hið forna hebreska letur sem
ensku en aðrir rituðu eftir.
Hugmyndin um þríeining guð-
dómsins er heldur ekkert kristi-
legt sérkenni.
Höfuðguðir forn-Egypta voru
þrír og sameinaðir í persónu
Osirusar himinguðsins, kona
hans hét Iris, jarðlífs gyðjan en
sonur þeirra Horus, leiðari lýðs-
ins og honum voru sálmar sungn-
ir. Samkvæmt fornum goðsögn-
um myrti íllvættið Set Osirus og
fól líkamsleifarnar víðsvegar á
jörðinni. Iris grætur bónda
sinn og leitar leifanna. Af tár-
um hennar þrútnar Níl og flæðir
yfir landið til að frjóvga það.
Þegar Iris hefir fundið allar lík-
amsleifar Osirusar á hann sér
upprisu og stígur til himna þar
sem hann lifir og ríkir að eilífu.
í hinum indversku Veda-bók-
um er sagt frá Brahma höfuð-
guði; út frá honum gengur Vish-
na, stundum nefndur Krishna og
frá þeitn Brahma og Vishna út-
gengur svo þriðja persóna guð-
dómsins, Siva. í Zoroastra-trú
Persa endurtekur þetta sig þar
sem guðirnir Ahura, Gemi og
Sosiosh sameinast í þríeiningu
Ahura-Mazda. Þessi hugmynd
kemur ennfremur fram í Taoista
guðfræði Kínverja þar sem þrí-
einingin samanstóð af Dimiurgi,
eða skapara, Lao-tsze, eða fræð-
ara og Yu Huanng Shang Ti,
mann-guði og fyrsta keisara
Kínveldis.
Um meyjarfæðingu og guðlegt
faðerni eru til ótal sagnir. Mesa-
dóníumenn trúðu því um Alex-
ander mikla. Rómverjar um
Rómulus og Scapio Africanus.
Buddhistar trúa því enn, að
Maya drotning, en móðir Sidd-
harta Gátama (Buddha) hafi
frjóvgast af snerting guðs er
heimsótti hana í fíls líki. Persar
trúðu því, og Zoroasters fylgj-
endur, hinir svonefndu Parsees
trúa því enn, að Zoroaster hafi
fæðst af 17 ára gamalli meyju.
Lengst komast þó Taoistarnir í
Kína, því Tao-Tsze var 85 ára
gamall þegar hann fæddist.
Að færa guðum fórnir til að
kaupa sér grið frá goða gremi er
altítt samkvæmt fornum trúar-
brögðum. Stundum gengu
menn sjálfviljugir í dauðann til
að færa þessar fórnir. Eg veit
um tuttugu tilfelli sem bera vitni
um svo göfuga fórnarlund eftir
gömlum söngum að dæma. í goð-
söngum norðurlanda höfum við
frásögn Hávamála um Óðinn al-
föður er hékk níu nætur í trénu,
særður spjótstungu.
“Veit ek, at ek hékk
vindga meiði á
DIPHTHERIA
7 Deaths During 1943 in Winnipeg
Xot One of These had received TOXOID!
Protect Your Children NOW
Consult Your Family Doctor
or
Telephone the City Health Dept. — 849 121
CHILD HEALTH CENTRES
North—466 Stella Ave., Tuesday 1.30-4.30
Robertson House, Friday 1.30-4.30
Centre—St. Andrews Church, Wed._1.30-4.30
St. Pauls Church, Friday 1.30-4.30
South—La Verendrye School, Tues. 1.30-4.30
SCHOOLS—9 A.M. SATURDAY MORNINGS
North Lord Selkirk-----------------February 26th
Elmwood ________________________ “ “
Norquay ------------------------ “ “
David Livingstone Mar. 8th Apr. 8th Apr. 29th
King Edward_______
Ralph Brown_______
Centre Victoria Albert_________Feb. 12th Mar. 4th
Greenway ________________ “ “
Pr. Sparling_____________ “ “
Isaac Brock___May 6th May 27th June 17th
South Riverview ______________Feb. 19th Mar. llth
La Verendrye____________
Queenston_______________ “ “
Alexandra _____May 6th May 27th June 17th
Mulvey ________ “ “ “
Alderman Wm. Scraba, Dr. M. S. Lougheed,
Chairman Committee on Health Medical Health Officer
CUT THIS ADVERTISEMENT OUT AND
HOLD FOR REFERENCE
kristnina þá áttu þessir Forn-
Persar sér mikla trúareinlægni
og að mörgu leyti göfuga guðs-
mynd, eins og sjá má af trúar-
ljóðum þeirra hinum svokölluðu
“gaþas” sálmum. Hér er eitt
vers til sýnis:
Með sannleikann í hjarta mínu, I
með göfugar hugsanir í huga j
mínum,
með orku andsans í sál minni;
nætur allar níu
geir undaður. . . .
Hér bregður fyrir sömu hug-
myndinni og í kristni, að guð
færir guði fórn í sjálfspynding-
um. Óðinn gerði þetta samt
ekki til að bæta fyrir misgerð-
ir, því Ásatrúarmenn höfðu
enga hugmynd um erfðasynd,
heldur til að hljóta meiri vizku.
Um syndafallið er sama að
segja. Um það eru ótal sagnir í krýp eg í lotningu fyrir þér minn
fornum fræðum. herra |
Allar þvíljkar undrasagnir eru með lofgerðar sálma á vörunum;
sameign fornþjóða, á vissu og að síðustu þegar eg stend við
þroskastigi, hvert sem þær himins hlið
þroskast hjá þeim sjálfum hverri mun eg heyra eins og bergmál af j
fyrir sig eða berast frá einni þjóð í bænum mínum,
til annarar.
Frá því er greint í fornum rit-
um, af Beda presti, að Jatvín
konungur hafi eitt sinn setið að kristninnar og að htferju leyti
sumbli með hirð sinni á vetrar- greinist hún frá öðrum trúar-
kveldi. Eldar brunnu í höllinni brögðum? Ekki í kynjasögnum
en vindaugun stóðu opin undir kraftaverkaundrum, enda
upsum. Þá varð það að spör- befir mönnum aldrei komið sam-
fugl flaug inn í birtuna og sveim- an um Þýðing þeirra og fyrir það
aði yfir höfðum hirðgestanna. greinst í andvíga flokka. Með
Varð þá einum þegn að orði: því að binda sig við hin ytri tákn
“Þannig er voru lífi háttað, við bafa menn gleymt andanum. -
komum úr myrkrinu til að Það beinir athyglinni frá hinu
hverfa til þess aftur. Því er það háa tU Þess lága, útilokar allan
mitt ráð að hlusta á hinar nýju skilningá sannftldi_kriý“ms;
kenningar (kristnina) ef vera
gleðisöngva himneskra herskara.
í hverju liggja þá yfirburðir
mætti að við af henni gætum
nokkra fræðslu fengið.” Menn
voru þá, sem nú altaf að leita að
fræðslu um sjálfan sig og um-
heiminn og guðina. Þessvegna
íns. Hér er ekki einungis um
það að ræða hvert menn geti tal-
ið þessar sagnir trúanlegar; hitt
er meiru varðandi, að þetta sjón-
arsvið f jötrar oss við fornar venj-
ur og heiðinglegar kreddur. Að
vísu kunna þessi trúarbrögð
eru hugmyndirnar langfleygar heiðingjanna að eiga sér kosti og
og einn kynflokkurinn lærir af
öðrum.
I vera villumönnum eðlileg en
með því, að binda sig við þau
Við höfum þessa Ijós dæmin í sver maður sig úr samfélagi við
trúarsögu Gyðinga. Trúarbrögð otal ættliði spyrjandi, vakandi
þeirra tóku miklum breytingum og rannsakandi sannleiks votta,
eftir herleiðinguna. Þegar Cyr- sem þrátt fyrir alt hafa afrekað
us perskonungur hertók Baby- okkur dýpri skilnings á tilver-
lón árið 536 f. Kr. komust þeir í
kynni við Zoroasterstrúna og um
200 ára bil lutu þeir Zoroasta
konungum og kyntust trúar-
brögðum þeirra. Tók þá trú
þeirra stórum breytingum og á-
hrifa þeirra breytinga gætir
enn í kristninni. Fyrir herleið^
inguna höfðu Gyðingar óljósa menn.ingm
unm.
Hvernig getum við vænst
góðra ávaxta af prédikunar-
starfi, sem rígbindur sig við hjá-
trú fávísra frummanna.
Sigurður Nordal segir einhver-
staðar: “Reynslan hefir sýnt að
getur kastað elli-
hugmynd um aðeins einn eilífðar belgnum, er menn leita beint til
heim, Sheol, þar sem allra sálir, uPPsprettunnar i stað þess að
llra sem góðra, eyddu eilífð sinni una við Þekking og skilnmg
í endalausu rökkurrófi um næstu kynslóðar á undan.
draugalega dánar heima. Upp En hver er þá kjarni kristin-
úr herleiðingunni taka þeir að dómsins eins og hann lýsir sér í
trúa á djöfulinn og helvíti og var orðum og gerðum Jesú Krists?
hvortveggja frá Persum tekið. Hann hvílir á þremur megin
Oftast eignuðu þeir sjálfum stoðum: h Á trúnni á a*staðar;
guði upptök hins illa fram að nálæ§ð °S föðurkærleika guðs;
herleiðingunni og er um það 2' Á trúnn! á sigiirmátt mann-
kynleg sögn í ananri Samúels- le^s vilía 111 oenÚ5_n efrar u
bók, 24. kap. Aðalefni hennar er
Það er
TVÖFÖLD ÁNÆGJA
VOGUE
SIGARETTU
TÓBAKI
Það er ekkert sem tekur fram pakka af Vogue
sígarettu tóbaki. Pakkarnir eru stórir og
mikið í þeim. Tóbakið er og efnisrikt. Vogue
er tegund sigarettu tóbaks, sem skemtilegt
gerir, að vinda sína eigin vindlinga.
þannig. Drottin skaut þeirri
flugu í hjarta Davíðs konungs
að hann skyldi manntal halda,
í Gyðingalandi. Samt reiðist Je-
hóva svo þessu tiltæki að hann
sendi hefndarengil sinn inn í
komnunar; 3. Á siðfræði, sem er
í fullu samræmi við þessa trú.
Jesús Kristur feldi allar sínar
hugsanir, alla sína lífsskoðun og
siðfræði inn í þennan ramma.
Þetta var mjög í andstöðu við
trúarskoðanir fornaldar — og
konungdóm Davíðs. Skyldi hann nútíðar í reyndinni.
láta drepsóttir eyða fólkinu í 3 Meðal fornþjóða birtist guð í
sólarhringa. Fyrsta dagin féllu mynd og líkingu persónulegs
70 þús. fyrir reiði guðs. En er þjóðhöfðingja og tilbeiðslu sið-
Jehóve sá hversu miklu illu hann irnir sniðnir eftir hirðlífi Austur-
hafði til leiðar komið iðraðist landa konunganna, þar sem
hann gerða sinna, og stöðvaði drambsamur drottinvaldur mæli
pláguna. Frá þessu er svo aftur tign sína og vald í tölu hnéfall-
sagt í fyrstu Kronikubókinni, 21. andi þegna. Valú guðánna birt-
kap., og ber sögnunum saman að ist frummanninum ekki fyrst og
öðru leyti en því að nú er það fremst í morgunblænum, vor-
Satan, sem kemur Davíð til að gróðrinum eða mildu aftanskini,
framkvæma manntalið. Samúels heldur í landskjálftum, fellibylj-
bókin er rituð fyrir herleiðing- Um og farsóttum. Enn í dag
una. nefnum við ósjálfráð óhöpp guðs
Svo líkar eru sagnirnar um gerðir í brezkum lögum og í
Zoroaster í Zenda Avesta, trú- kirkjunum er oftast talað um
bók Persa og guðspjalla sögurn- giiðsóttann sem æðsta takmark
ar um Krist að ef Zoroaster sinni trúarþroskans. Guðsmynd vora
væri að því spurður: hver er sá skortir alla samkvæmni. Drott-
traúrbragða höfundur er fædd- inn er að vísu nefndur faðir en
ist af mey, var bjargað frá bana hann er alt annað en föðurlegur
á undursamlegan hátt, í æsk- þegar hann kemur að hinum
unni, gerði vitringa orðlausa á efsta dómi. Fár og skelfingar
ungdómsárum sínum, tók að pré- eru fyrirboðar þessarar drottin-
dika um þrítugt, var freistað í legii heimsóknar og eilífar kvalir
eyðimörkinni af djöflinum, út- hlutskifti trúlausra. Hann er að
rak illa anda og læknaði sjúka, vísu talinn alstaðar nálægur en
myndi hann hiklaust segja Zoro- samt er heimurinn slík afrétti
aster, því um alt þetta má lesa í illra ára að æðsta skylda hinna
Zend Avesta. sannkristnu er að afneita honum
Sanngirninnar vegna verður 0g fyrirlíta hann. Það er sérstök
samt að geta þess,-að þótt Zoro- bæn í gamalli guðsorðabók
asterisminn hefði, að sumu leyti “Hinn Sanni Christindómur
slæm áhrif á Gyðingdóminn og Eður Náttúrunnar Bók”, til
skaparans að kenna aumum
mönnum að fyrirlíta heiminn.
Kristur aftur á móti er raun-
hygginn og talar ekki einungis
um guð alföður heldur eignar
honum föðurlega umhyggju og
kærleiksríka fyrirgefningar
byggju. Þetta kemur einna
greinilegast fram í dæmisögunni
um hinn glataða son. Hér er
einkis krafist nema þess eins að
syndarinn bæti ráð sitt, snúi
heim til föðurhúsanna. 1 föður-
húsunum myndi hverju því
barni vera sérstaklega vel fagn-
að, sem gengið hefir á glapstíg-
um en snúið frá villu síns vegar,
með hvaða móti, sem afturhvarf-
ið hefir gerst. Mér finst það nú
hálfgert guðlast að ætla guði
minni ást en manninum.
Margir hafa það á tilfinning-
unni að guð sé í rauninni hvergi
nema í kirkjunum. “Er það ekki
undarlegt að fólkið skuli ekki
vilja koma til fundar við guð í
hans eigin húsi”, heyrði eg einn
klerk segja fyrir skemstu. 1
þessu sambandi er vert að geta
þess að Kristur var ekki kirkju-
rækinn um dagana. Þrisvar er
hans getið í musterinu. Fyrst
færðu foreldrarnir hann þangað,
sem barn til helgunar. Hann
vitjar þess aftur, á drengja ár-
unum, í þeirri fylgd, og ætlar að
nota tækifærið til að afla sér
fræðslu af prestunum, sem ekki
gátu leyst úr spurningum hans.
í síðasta skifti fer hann þangað
inn til að reka prangarana út úr
helgidómnum. Einu sinni sté
hann í stólinn til að prédika, í
samkunduhúsi, en guðsþjónust-
an endaði með skelfingu. Pré-
dikarinn var útrekinn og ná-
grannarnir í Nazaret ætluðu að
grýta hann. Hann hélt sínar
ræður undir beru lofti og út á
grænum grundum. Þar fann
hann fyrst og fremst til hinnar
guðlegu nálægðar. Fuglarnir
sungu honum fegurstu sálmana,
Safnbréf vort inniheldur 15 eða fleiri
tegundir af húsblóma fræi sem sAr-
staklega er valið til þess að veita ser.
mesta fjölbreytni þeirra tegunda er
spretta vel inni. Vér getum ekki gefið
skrá yfir það eða ábyrgst vissar og
ákveðnar tegundir þvi innihaldinu er
breytt af og til. En þetta er mikill
peningaspamaður fyrir þá sem óska
eftir indælum húsblómum.
Bréfin 15c; 2 bréf 25c, póstfrítt.
ÓlteypÍS___Stór 1944 útsœðis
og rœktunarbók
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
vorvindarnir mintu hann á þann
mátt, sem vekur lífið úr vetrar-
svefni. “Hann trúði á tvent í
heimi tign sem æðsta ber, guð í
alheimsgeimi og guð í sjálfum
sér — og þér.”
Eftir játningunum getur eng-
inn trúað á guð í manninum. —
Samkvæmt þeim er hann mjög
auvirðileg vera svo jafnvel gull-
munnur íslenzkrar kirkju, Jón
Vídalín líkir honum við hundtík
er skríður , flaðrandi að fótum
herra síns. Þegar eg var að nema
guðfræði, í vissum prestaskóla,
var mikið talað um hinn náttúr-
lega mann, en vel að merkja var
sá maður næsta ónáttúi;legur:
Hann var illur að innræti og
náttúru, til ills eins líklegur, til
alls góðs ómyndugur. Þetta kom
alt frá erfðasyndinni, sem hon-
um var ásköpuð frá fæðingunni.
Margir eru í fátækt fæddir og
eiga sér enga arfsvon, en hversu
fátækur sem maðurinn er gaf
forsjónin honum eina vöggu-
gjöf í veganesti — erfðasyndina.
Sökum hennar hneigir hann höf-
uðið að tálræðum freistarans
fremur en aðvörunum föðursins.
Hénnar vegna er hann getinn í
synd og til glötunar fæddur
First of a Series of Advertisements Explaining the Reasons
for Beer Rationing
THAT ALL MAY UNDERSTAND
AND FREELY GIYE CO-OPERATION!
The Government of Canada, on December 16th, 1942,
announced a reduction in the amount of beer made
available to the peopie of Canada. Brewery Sales were
limited to 90% of the beer consumed in the twelve
month period ending October 31st, 1942.
This space contributed by THE DIIEWRYS LIMITED
MD 104