Heimskringla - 12.04.1944, Blaðsíða 2

2. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 12. APRIL 1944
MYNDARFóLK
IV.
Eftir Rannveigu Schmidt
Fyrir mörgum árum síðan í
Kaupmannahöfn sá eg oft stúlku,
sem þekt var sem teiknari við
danska blaðið Politiken. Eg
kyntist henni aldrei í Danmörku,
en um daginn, þegar Hedvig Col-
lin steig út úr flutningabifreið-
inni á stöðinni hér í Santa Bar-
bara þá þekti eg hana samstund-
is. Var þarna komin efnilega
unga stúlkan, sem þekt var fyrir
teikningarnar sínar í kóngsins
Kaupmannahöfn í gamla daga —
og hún var að heimsækja okkur.
Hárið er orðið hér um bil hvítt,
en að öðru leyti er lítil breyting
sjáanleg.
Collin-fjölskyldan er mikils-
metin í Danmörku. Langafi
Hedvig Collin var sá, sem fyrst-
ur manna uppgötvaði hæfileika
æfintýraskáldsins mikla, Hans
Christian Andersens, þegar And-
ersen var ungur og bláfátækur í
Kaupmannahöfn og enginn vildi
við honum líta. Collin þessi
hjálpaði skáldinu með ráðum og
dáð og á skilið þökk okkar allra
fyrir.
Hedvig Collin var orðin þekt
sem málari í Danmörku, þegar
hún málaði mynd að Alex-
andrínu drtoningu; segist hún
sjaldan hafa fyrir hitt jafn blátt
áfram konu sem dönsku drotn-
inguna og ber henni þar saman
við bændakonurnar heima á Is-
landi, ef eg man rétt.
American Scandinavian Foun-
dation bauð Hedvig Collin að
koma til Bandaríkjanna árið
1939 og var hún hér á vegum
þess félags þegar Hitler sölsaði
undir sig Danmörku. Hún hefir
látið hendur standa fram úr erm-
um síðustu fjögur árin, málað og
teiknað, kent í skólum, mynd-
skreytt ótal bækur og komist
prýðilega af. Hún hefir teiknað
myndið í fimtíu bækur um æfina,
sagði hún mér, en flestar bæk-
urnar eru barnabækur og fyrir
þetta er hún orðin stórfræg kona.
Danska skáldkonan Karin Mich-
aelis, sem einnig er “strönduð”
hér í Bandaríkjunum og á nú
heima í Los Angeles, hefir skrif-
að sumar bækurnar, sem Hedvig
Collin hefir myndskreytt, og ein
þeirra, “Bibi”, hefir verið þýdd á
22 tungumál.
Hedvig Collin var að segja
mér, að dönsk börn hefðu beðið
sig, þegar hún fór til Bandaríkj-
anna, endilega að hafa tal af
Walt Disney, sem býr til Mickey
Mouse og Donald Duck teikn-
filmurnar, en börnin í Danmörku
elska þær filmur, eins og annara
landa börn. Ekki vildi Hedvig
Collin láta dönsku börnin verða
fyrir vonbrigðum og einu sinni,
þegar hún var í Hollywood fór
hún inn á skrifstofur Disney’s
og bað um að fá að tala við hann.
Hún var þá lítt kunnug hér í
landi og vissi ekki, að það er ekki
blátt áfram hlaupið að því að ná
tali af slíkum höfuðpaurum í
Hollywood. Þegar skrifstofu-
stúlkan svaraði, að hún yrði að
sækja um leyfi til þess að hitta
Disney og bíða svo átekta, þá
varð Hedvig Collin að orði: “og
eg sem hefi komið alla leið frá
Danmörku til þess að hitta
hann”, en hún var á förum út
þegar stúlkan kallaði á hana og
sagði, að Disney biði henni inn.
Þeim kom prýðileg saman og
Disney sagði henni, að hann ætti
margar af teikningunum henn-
ar.
Mikið dáist Hedvig Collin að
ungu stúlkunum hér í Banda-
ríkjunum . . . “eg get ekki að því
gert,” segir hún, “að eg rek upp
stór augu, þegar eg sé barnung-
ar stúlkur við stýrishjólið á stór-
um flutningabifreiðum . . . þær
sitja þarna með allavega litar
slaufur í hárinu og blóðrauðar
varirnar og stýra þessum bákn-
um fullum af fólki; og þær gera
það með sömu lægninni og mæð-
ur okkar stýrðu barnavögnunum
í gamla daga”.
Listakonan Hedvig Collin hef-
ir ferðast mikið um æfina, en á
hús í Kaupmannahöfn og verk-
stofu á Fanö, frægum baðstað í
Danmörku. Hún býst við að
fara heim til Danmerkur að
stríðinu loknu, en svo vel líst
henni á Bandaríkin, að ekki er
ólíklegt, að hún komi hingað aft-
ur og setjist hér að fyrir fult og
alt. Allir sem hafa kynst henni
hér í Santa Barbara eru hrifnir
af henni, enda er hún óvenjulega
elskuleg og skemtileg kona. . .
Hún er góður gestur og gaman
að tala við hana um alla heima
og geima . . . og er óvanalegt að
hitta Dana, sem kann íslendinga-
sögurnar spjaldanna á milli, en
Hedvig Collin kann þær eins og
Islendingur væri og hefir á þeim
mikið dálæti. Ein af barnabók-
unum hennar heitir “Tveir Vík-
ingadrengir” og er sniðin eftir
sögunum. Mörgum fögrum orð-
um fór hún Hedvig Collin um
hann Kjarval okkar og finst
henni hann vera stórkostlegur
málari . . . “eg hefi oft séð eftir,
að eg aldrei fór til Islands meðan
eg gat ráðið ferðum mínum —
en koma tímar, koma ráð,” segir
hún.
OPIÐ BRÉF
“Nú vakna eg alhress í ilm-
andi lund
við óminn af vorfugla
kliði.”
Það er engin furða þó manni
komi til hugar einhver gömul
hending í þessari líking núna
komið fram í apríl mánuð, gró-
andinn í nánd og vorhugsanir
farnar að dansa í efri sölum heil-
ans. Svo er annað, Ný-íslending-
ar eru nú að skreiðast út úr sínu
andlega hýði eftir tveggja ára
svefnmók. Þeir eru svona rúm-
lega búnir að þurka stírurnar úr
augunum og nú er dagsbirtan að
verða dýrðleg á ný.
Það skrítnasta var að það voru
Winnipeg Islendingar sem vöktu
upp hér norður frá. Þeirra rödd
var rödd hrópandans í eyðimörk-
inni. Það vöknuðu strax nokkr-
ir menn sem léttast höfðu blund-
að og heyrðu að það var verið að
hrópa til þeirra um liðveizlu. Þið
vitið hvernig landinn bregður
við þegar hann er kvaddur lið-

KATTSBBK«nlCAR
jrvc
w«,e,Sa .044
APRII*
30.

HVERJIR GEFA TEKJUSKÝRSLUR
Ef þú ert ógiftur og tekjur þinar eru yfir $660.00—
Eða ef giftur og tekjur þínar eru yfir $1,200.00—
Eða ef skattur hefir verið tekin af þér 1943—verðui þu
að geía skýrslur.
HVAÐA EYÐUBLÖÐ AÐ NOTA
Fyrir tekjur lægri en $3,000.00 notið T.l Special.
Fyrir tekjur yfir $3,000.00 notið T.l General.
3. HVAR HÆGT ER AÐ FÁ EYÐUBLÖÐ
Þið getið fengið eyðublöð hjá—
1. Næsta póstmeistara.
2. Næstu tekjuskatts skrifstofu.
Bregðist fljótt við þessu boði. Yfir 2,000,000 einstakl-
ingar í Canada Verða að senda inn tekju-skýrslur. Þið
getið létt verkið með því að fá eyðublöðin nú, og senda
þau strax með pósti.
Það er áríðandi að þetta sé gert sem fyrst. 1 fyrsta lagi
vegna þess að þá verður hægt að láta þig njóta þeirra
upphæða er þú allareiðu hefir verið skattaður. í öðru
lagi getur þú beðið um endurborgun á þeim skatti sem
þú hefir greitt um of. Þriðja lagi til þess að ákveða hver
hluti skattsins tilheyrir sparisjóðs-deildinni, og sem þér
verður endurgreitt með vöxtum að stríðinu loknu.
Tekju-skýrslurnar eiga að sendast strax, eða ekki seinna
en 30. apríl, annars verður 5% bætt við skattinn.
Eftirstöðvar af tekjuskatti fyrir 1943 mega greiðast hve-
nær sem er fyrir 31. ágúst án þess sektarfé sé bætt við.
FAÐU ”T.4 SLIP” HJÁ HÚSBÓNDA ÞÍNUM
Fáðu skrá hjá vinnuveitanda þínum yfir hvað þér hefir verið
borgað og einnig það sem haldið hefir verið eftir upp í tekju-
skatt, og fáðu afrit af “T.4 Slip” sem hann hefir sent til stjórn-
arinnar. Þetta sparar tima og kemur í veg fyrir villur.

*

'W " WS
*
-
D0MINI0N 0F CANADA — DEPARTMENT 0F NATI0NAI REVENUE
INCOME TAX DIVISION
COLIN GIBSON
Minitfr o( Notionol Rovonv
C. FRASER ELLIOTT
Doputy Minitioi of National Rovonvo tor Taxotion
Conservation of
Materials
Lack of materials and labour, coupled with a
recent Government order limiting the supply of
carton materials, has made necessary the re-use of
cartons.
When you get deliveries encased in a re-used
carton you will know that the Breweries are co-
operating with the Government in an effort to con-
serve materials and labour.
DREWRYS.mted
veizlu. Liðveizlu við eitthvert
gott málefni. Og málefnið var
gott. Málefni sem alla Islend-
inga varðar, yngri sem eldri. —
Málefnið var “Þjóðminningar-
dagur Islendinga”.
“Við höfum ákveðið að halda Is-
lendingadag á Gimli 2. ágúst.
Viljið þið vera með?” sögðu Win-
nipeg landarnir.
Ný-lslendingar hafa nú í
fjölda mörg ár haldið hátíðlegan
2. ágúst til og frá í bygðinni. Var
alt af tilfinnanlegur agnúi á því
að færa sig úr einum stað í ann-
an frá ári til árs. Mun það hafa
verið gert til hægðarauka fyrir
hina minni máttar er erfitt áttu
að sækja langt, farartæki gamal-
dags og vegir lélegir, að þeir
gætu þó endrum og eins notið
dagsins er hann var færður nær
þeim, því það mun hafa verið
álitið að öllum Islendingum væri
þessi hátíð kær og engu síður
nauðsynleg heldur en pílagríms-
ferðir til Mecca eru Aröbum.
Árið 19 var loks afráðið að
breyta til og skipuleggja þetta
hátíðahald á traustari grund-
velli. Allstór landspilda var
keypt (11 ekrur) á vatnsbakkan-
um fyrir sunnan Hnausa-þorpið
í því augnamiði að halda þar Is-
lendingadag árlega, og svo hef-
ir verið gert síðan, unz hætt var
við það fyrir tveim árum.
Fimta desember var fyrsti
fundurinn kallaður í Árborg
(tveir eða þrír síðan) og málið
rætt frá ýmsum hliðum. Fund-
urinn var ákveðinn með því að
styrkja annan ágúst á Gimli í
ár, eins og norðanbúar hafa æfin-
lega gert. Það er naumast hægt
að segja að hér sé nokkurt það
heimili (íslenzkt) í öllu falli hin
síðari árin, sem ekki hefir sýnt
það í verkinu.
Hin stórsögulega breyting á
stjórnskipulagi íslands var einn-
ig rædd á þessum fundi og var
það eindregið álit fundarins að
þess yrði minst með annari hátíð
17. júní; varð það einnig að
fundarsamþykt og eins og minst
hefir verið á í ísl. blöðunum
verður sú hátíð haldin í skemti-
garðinum á Hnausum og er gott
til þess að vita að fólk úr nær-
liggjandi héruðum hefir hér
tæki að létta sér upp við á-
gætar útiskemtanir tvisvar á
sumrinu með mátulega löngu
millibili, þar sem borg og bygð
mætast.
1 umboði nefndarinnar, <
V. J.
Mamma: — Það er kominn
tími til þess að þú farir að klæða
þig. Það er langt síðan að fugl-
arnir vöknuðu.
Tommi: — Það þykir mér ekk-
ert skrítið, ef eg myndi sofa í
hreiðri gerðu úr kvistum og strá-
um, er eg hræddur um að eg
hefði vaknað eins snemma og
þeir.
* ★ ★
Bjarni Thorarensen amtmað-
ur og skáld skrifaði 1836 í bréfi
til Isleifs Einarssonar á Brekku
um ýmislegt, er honum þótti
miður fara hér á landi, og endaði
bréfið á þessa leið:
“Ef þessu fer fram, þá verð eg
að biðja þess, að föðurlandið mitt
taki dýfur og drepi á sér lýsnar.”
BERGSTEINN B.
MÝRDAL
1882 — 1944
Minningarorð
“Sem elding með ljóshraða um
hauður og höf
við hverfum frá lífsbraut til
hvíldar í gröf.”
Á þriðjudagsmorguninn 11.
jan. s. 1. andaðist á almenna spít-
alanum í Brandon, Bergsteinn
B. Mýrdal frá Glenboro eftir
uppskurð, hann hafði átt við van-
heilsu að stríða um alllangan
tíma. Viku fyrir andlátið var
hann flutiur á Ninette heilsuhæl-
ið til rannsóknar, var úrskurður
læknanna þar að hann yrði að
fara undir uppskurð og gáfu góð-
ar vonir, og er hann var fluttur
til Brandon var hann hress og
bjartsýnn með úrslitin en það
fór á annan veg, sem oft vill
verða, og voru hin snöggu enda-
lok vinum hans og aðstandend-
um þungt reiðarslag. Bergsteinn
sál. var fæddur í Mýrdal á Is-
landi í nóvember 1882, voru for-
eldrar hans Bergur Gunnarson
Mýrdal Jóhannssonar og kona
hans Steinunn Þorkelsdóttir frá
Hryggjum. Ársgamall fluttist
hann til Norðfjarðar og ólst þar
upp til tvítugsaldurs, stundaði
faðir hans sjómensku, og þegar
á æskuskeiði fylgdi hann föður
jSÍnum á sjóinn og stundaði hann
sjósókn þar til er hann fór til
Vesturheims 1902, ásamt Þor-
steini bróðir sínum, er dó í Ar-
gyle-bygðinni fyrir mörgum ár-
um.
Foreldrar hans fluttu vestur
ári seinna, dó móðir hans hér í
Glenboro fyrir mörgum árum
en faðir hans dó á elliheimilinu
Betel 23. des. 1942.
Bergsteinn vann algenga
bændavinnu fyrstu árin; stund-
aði síðan landbúnað á eigin
reikning nokkur ár. Um 1912
brá hann búi og flutti til Van-
couver, B. C., en hvarf aftur til
baka til Glenboro nálægt 2—3
árum síðar, Keypti hann Frið-
jóns búðina gömlu í Glenboro og
stundaði þar aktýgjasmíði og
skósmíði til dauðadags, en við og
við vann hann við trésmíði er
færi gafst, hann var hagur til
verka og hann var sívinnandi,
vann hann oft við trésmíðar á
daginn en við handverk sitt fram
eftir allri nóttu. Hann var mað-
ur trúverðugur og sannsýnn í
starfi sínu, og trygglyndur vin-
um sínum en lét sér fátt um
finnast þá er á hluta hans gjöðu.
Hann var á yngri árum góð
skytta, söngmaður var hann og
trúr meðlimur söngflokks Glen-
boro safnaðar frá því fyrsta, tók
um allnokkur ár þátt í íslenzku
leikstarfi í Glenboro, eða á með-
an því var haldið uppi hér, og
fórst honum það vel.
Hann var tvígiftur, var fyrri
kona hans Guðbjörg Tait, ættuð
úr Snæfellsnessýslu systir Mag-
núsar Tait er lengi bjó að Sin-
clair, Man., vel gefin og væn
kona; hún dó 1930. Seinni kona
hans var Björg Albertsdóttir
Guðmundssonar, og Ólínu Jóns-
dóttir er lengi bjuggu nálægt