Heimskringla - 03.01.1945, Page 6

6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 3. JAN. 1945
STÚLKAN ÚR
FLÓANUM
Hún hoppaði ofan úr vagninum, en fann
brátt að nestistína, bækurnar og örvaroddarnir
voru þung byrði. Hún var næstum komin að
brúnni, sem var á veginum, þegar hún heyrði
óp í barni. Gegn um einn,ávaxtagarðinn í út-
jaðri bæjarins kom lítill drengur hlaupandi, og
á eftir honum kom stór Ihundur, sem maður sig-
aði á drenginn. Meðaumkvun Elenóru var
strax vakin fyrir drengnum. Hún lagði dótið
sitt niður á brúna, greip stein og fleygði honum
með mikilli æfingu í hundinn, sem hnipraði sig
saman með háu væli, drengurinn náði girðing-
unni og Elenóra var þar albúin að hjálpa honum
yfir. Þegar hann stóð á girðingunni sveiflaði
hún honum niður á jörðina, en hann hékk á
henni og faðmaði hana að sér eins fast og hann
gat, higstandi og skjálfandi af ótta. Elenóra
bar hann yfir að brúnni og sat með hann í
fanginu. Fyrstu svör hans við spurningum
hennar voru óskiljanleg, en brátt náði hann sér
svo mjög að hann gat svarað.
Hann var bara svolítill drengsaumingi,
ekkert annað en skinn og bein svo var hann
horaður; sólbrent og freknótt andlitið var alt
löðrandi í tárum og ryki, fötin 'hans voru ósegj-
anlega skitin. Stóra táin á öðrum fætinum var
ein bólguhella út frá rifinni nögl, og alstaðar
þar sem sást í hann beran, var hann löðrandi í
sárum.
“Þú mundir ekki siga hundinum á dreng
bara fyrir það, að hann tæki fáein epli, sem
hann gefur svínunum fullar skjólur af á hverj-
umi degi?” sagði hann.
“Nei, það mundi eg sannarlega ekki gera,”
svaraði Elenóra með miklum hita.
“Þú mundir gefa drengnum öll þau epli,
sem hann vildi fá, ef hann hefði ekki étið neinn
morgunmat og væri svo svangur að hann log-
verkjaði í magann?”
“Já, það mundi eg gera,” svaraði Elenóra.
“Ef þú hefðir nokkuð að borða núna,
mundir þú gefa mér það alveg undir eins, mund-
ir þú ekki?”
“Jú,” sagði Elenóra. “1 bögglinum þarna
er ekkert nema grjót en í nestistínunni minni
er miðdagsmaturinn minn og af honum skal
eg gjarnan gefa þér dálítið.” Hún öpnaði tín-
una. Hungraði drengurinn æpti upp og rétti
fram báðar hendurnar. Elenóra hélt honum
aftur.
“Hvað borðaðir þú í gærkveldi?”
“Ekkert.”
“En í miðdegisverð?”
“Eitt epli og fáein vínber, sem eg stal.”
“Hver á þig?”
“Tom gamli Billings.”
“Því lætur pabbi þinn þig ekki fá eitthvað
að borða?”
“Hann gerir það nú sem oftast, en nú er
hann fullur.”
“Þei! Þú mátt ekki segja þetta. Hann er
pabbi þinn.”
“Hann eyddi öllum peningunum til að
gera sig fullan, þar ofan í kaupið,” sagði dreng-
urinn, “og Jimmy og Bella hljóða í matinn. Eg
hefði nú sloppið með epli handa sjálfum mér, en
eg ætlaði að ná fáeinum handa þeim, og þá
kom Ihundurinn of nálægt mér. En þú getur
hitt með steini, geturðu ekki?”
“Já,” svaraði hún og helti helmingnum af
mjólkinni sinni í bollann. “Drektu þetta,”
sagði hún og hélt honum að vörum hans.
Drengurinn svalg mjólkina og bölvaði af
ánægju um leið og hann greip um bollan með
hinum titrandi fingrum sínum.
“Þei,” sagði Elenóra. “Þetta er hræði-
legt!”
“Hvað er hræðilegt?”
“Að segja svona hræðileg orð.”
“Pabbi segir verra en þetta í hvert skifti
og hann dregur andann.”
Elenóra horfði á þetta hjákátlega andlit og
sá að barnið var eldra, en hún hafði fyrst
ætlað. Eftir hinum hörkulega og veraldarvana
blæ sem á því var, gat barnið verið fjórtán ára.”
“Langar þig til að verða líkur honum föður
þínum?”
“Nei, mig langar til að verða líkur þér.
Gæti nokkur engill verið betri en þú? Má eg
fá meiri mjólk?”
Elenóra tæmdi flöskuna, og drengurinn
svalg hvern dropa af mjólkinni. Hann stundi
af ánægju og blíndi framan í hana.
“Þú mundir ekki fara frá litla drengnum
þínum, eða hvað?”
“Hefir nokkur farið burt frá þér?”
“Já, ihún mamma mín fór burt frá mér og
Jimmy og Bella líka,” svaraði drengurinn. Þú
mundir ekki fara burtu frá litla drengnum
þínum?”
“Nei.”
Drengurinn ihorfði fíknum augum á nestis-
tínuna. Elenóra lyfti upp einni brauðsneiðinni
og þá sást hænsna steikin. Drengurinn smjatt-
aði af hrifningu.
“Þú og eg getum borðað þetta, sem er i
glasinu og svo gæti eg tekið brauðið og hænsna-
steiknia heim til Jimmy og Bellu.”
Elenóra tók ofan af eggjamjólkinni og rétti
barninu glasið ásamt skeiðinni. Aldrei hvarf
neinn matur fljótar, garðmaturinn fylgdi eftir,
því næst helmingurinn af brauðinu og hálf-
brjóstið af hænunni.
“Það er bezt að eg láti það, sem eftir er vera
handa Jimmy og Bellu, þau eru hálfdauð úr
hungri.”
Elenóra gaf honum leifarnar af hinum vel
tilreidda miðdegisverði, drengurinn læst í þær
klónum og þaut svo af stað. Hann hoppaði og
dansaði eins og villumaður.
“Elenóra lét niður diskinn og þurkaði af
skeiðinni og lokaði hinni fallegu tínu, og hún
gat ekki annað en hlegið hálf hræðslulega.
“Ef Margrét frænka vissi þetta fyrirgæfi
hún mér það aldrei,” sagði hún við sjálfa sig.
“Það virðist eins og eg verði að neyðast til að
fara með alt í pukri og það hata eg. Hvað á eg
nú að hafa í miðdegisverðinn? Eg verð neydd
til að fara og selja örvaroddana mína svo að eg
geti keypt mér kaffi og brauðsneið.”
Hún gekk hratt inn í bæinn, seldi örvar-
oddana sína fyrir gott verð og fór svo á skólann
með talsverða upphæð í bankabókinni sinni.
Elenóra gekk ennþá einu sinni í gegn um hinn
mikla samkomusal og enginn veitti henni eftir-
tekt, því að nú leit hún út eins og allar ihinar
stúlkurnar. En í fataherberginu voru ungling-
ar úr hennar bekk.
“Líttu á stúlkuna úr Flóanum í fötunum,
sem konan gáf henni!”
Sjálfsagt ætlaðist enginn til, að hún heyrði
þetta, en þær hvísluðu samt of hátt.
Elenóra sneri sér í áttina til þeirra.
“Þið verðið að afsaka,” sagði hún, “en eg
gat ekki að því gert að heyra hvað þið sögðuð!
Þessi föt hefir enginn gefið mér. Eg hefi
borgað fyrir þau sjálf.”
Einhver tautaði eitthvað um afsökun, en
hún gat lesið vantrú í svip hvers andlits.
Elenóru leið illa. “Margrét frænka valdi
þau fyrir mig, og ætlaði að gefa mér þau, en eg
vildi ekki þiggja þau að gjöf, svo eg borgaði
fyrir þau sjálf.”
Nú varð steiniþögn.
“Trúið þið mér ekki?” stundi Elenóra.
“Þetta er í raun og veru atriði, sem ekki
kemur okkur neitt við,” sagði ein stúlkan. —
“Komið við skulum fara.”
“Eenlóra gekk að henni, sem þetta sagði.
“Jú, þetta kemur þér við,” sagði hún, “vegna
þess að þú sagðir það, sem ekki var satt. Fötin,
sem eg er í hefir enginn gefið mér. .Eg hefi
sjálf borgað fyrir þau með peningum, sem eg
fékk fyrir að selja Fuglakonunni fiðrildi. Eg
kom rétt núna frá bankanum þar sem eg lagði
inn afganginn. Hérna er viðurkenning fyrir
borguninni.” Elenóra (þ-ó fram litlu, rauðu
bókina og sýndi þeim hana. “Þú munt vafa-
laust trúa því sem þar stendur.”
“Já, auðvitað,” sagði stúlkan, sem fyrst
hafði tekið til máls. “Við hittum svo dæma-
laust ástúðlega konu í búðinni hans Brownlee,
og hún sagði, að sig langaði til að fá leiðbein-
ingar um kaup á fötum handa stúlku einni, og
þannig kyntustum við þessu.”
“Það var blessunin hún Margrét frænka,”
sagði Elenóra. “Er hún ekki alveg óviðjafn-
anleg. Það var henni líkt að spyrja ykkur.”
“Já, hún er indæl,” sögðu þær allar me§
einum rómi.
Elenóra lét frá sér bækurnar og nestistín-
una, og tók af sér hattinn, sem hún hengdi á
snaga hjá hinum höttunum. Er hún sneri
þannig baki við, kom stúkan, sem hún hafði
lent í orðakasti við fyrsta daginn, sem hún var á
skólanum. Stúlkan gekk að snögunum og
hrópaði upp yfir sig af aðdáun er hún tók niður
hatt Elenóru.
“Þetta er nákvæmlega það, sem eg hefi
altaf óskað mér,” ságði hún. “Adrei á æfi minni
hefi eg séð svona fallegar f jaðrir. Þær eiga alger
lega við nýja útikjólinn minn. Eg má til, hvað
sem það kostar, að ná mér í slíkar fjaðrir í hatt-
inn minn. Annað eins hefi eg aldrei séð. Hver
á þær? og hvaðan koma þær?”
Enginn svaraði, því að spurning Elenóru,
svarið og svar hennar hefði orðið öllum kunn-
ugt í miðskólanum. Allir vissu að stúlkan úr
Flóanum hafði í fullu tré við þessa stúlku, og
Sadie Reed hafði ekki verið mjög vingjarnleg
hvað snerti litla krókinn sem bi'eytti nafni
Elenóru á töflunni í reikningstímanum. Elen-
óra horfði með vandræðasvip á hinar stúlkurn-
ar, en engin þeirra rétti henni hjálpaihönd.
Sadie Reed leit ýmist á íhattinn eða andlitin í
kring og furðaði sig á þessu.
“Þetta er fyrsta bekkja búningsherbergið.
Hver á þennan hatt?” spurði hún og var nú ó-
þolinmóð í látbragði.
“Þetta er skúfurinn á kornstönginni,” svar-
aði Elsnóra með uppgerðar hlátri.
Svarið féll öllum vel í geð. Allir veltust
um í hlátri. Sadie Reed roðnaði en hún hló líka.
“Gott er það, en þær eru fallegar,” sagði
hún, og mig langar til að fá slíkar fjaðrir. Eg
veit að eg á ekkert vináttubragð skilið af þér, en
samt vilcli eg að þú segðir mér í hvaða búð þú
fékst fjaðrirnar.”
“Það skal eg gjarnan gera,” svaraði Elen-
óra. “Þú getur ekki fengið slíkar fjaðrir sem
þessar í búðum. Þær eru af lifandi fugli.
Phoeme Simms safnar þeim saman jafnóðum
og páfuglinn hennar fellir þær. Þetta eru
vængfjaðrir af karlfuglinum..”
Nú varð djúp þögn. Hvernig gat Elenóra
vitað að engin stúlka, sem þarna var hefði sagt
frá þessu?
“Eg er ekki í neinúm vafa um, að eg get
náð fáeinum fýrir þig,” sagði hún vingjarn-
lega. “Hún gaf Margrétu frænku margar
þeirra, og þessar eru af þeim. Eg er alveg viss
um að hún á fleiri og getur vel látið fáeinar
þeirra.”
Sadie Reed gat ekki að sér gert að hlægja
ekki. “Ekki skaltu ómaka þig út af þessu,”
sagði hún. “Mér missýndist. Eg hélt að þetta
væru dýrar fjaðrir. Eg hélt að eg þyrfti að
borga sjö dali fyrir parið, sem hæfðu nýja úti-
búiiingnum mínum. Séu þær tíndar upp í hag-
anum gæti eg ómögulega notað þær í hattinn
minn.”
“Aðeins á fáeinum stöðum. Þær þekja ekki
jörðina, skal eg segja þér. Páfuglinn hennar
Fhoebe Simms er eini páfuglinn á margra mílna
svæði í nágrenni Onabasha, og hann fellir fjaðr-
irnar aðeins einu sinni á ári. Kosti hatturinn
þinn ekki nema 20 dali, er hann tæplega nógu
dýrmætur fyrir slíkar fjaðrir. Því sjáðu til,
almáttugur guð skapaði þær og litaði sjálfur, og
hann lætur samskonar f jaðrir á páfuglinn henn-
ar Phoebe og hann lét á forfeður hans í skógun-
um í Ceylon endur fyrir löngu. Hverjar hinna
fölsku fjaðra, sem tilbúnar eru í New York eða
Chicago eru fullgóðar á hattinn þinn sem kost-
ar aðeins tuttugu dali. Þú ættir að hafa hatt,
sem væri óviðjafnanlega verðmeiri, ætti hann
að hæfa fjöðrum, sem guð sjálfur hefir skapað.”
En hvað stúlkurnar hlógu! Ein þeirra gekk
með Elenóru inn í samkomusalinn, sat hjá henni
meðan á æfingunum stóð og reyndi að tala eins
oft og Ihún þorði, til að Elenóra skyldi ekki sjá
öll þau forvitnislegu og aðdáunarfullu augna-
tillit, sem henni voru send því að brúneygði
drengurinn lét í ljósi undrun sína með allskon-
ar fettum og brettum á bak við hana þann dag.
Þótt hún væri hamingjusöm yfir bókunum sín-
um, vissi enginn hve mikið hún sá af þessu né
hversu mjög hún ihugsaði um lærdóminn, en
það var Ijóst, að hún hirti of lítið um alt annað
til að veita því athygli. Það varð því öllum ljóst
að Elenóra hirti mest um að læra og fá að vera
afskiftalaus.
Er skólatíminn var liðinn, fór hún aftur til
Fuglakonunnar, og ásamt henni fór hún út í
mýrina og losnaði við fleiri sýnishorn. í þetta
skiftið bað hún konuna að geyma fyrir sig pen-
ingana þangað til næsta dag, er hún kæmi eftir
þeim og legði þá inn í bankann. Hún gekk hægt
heim, því að heim^óknin í mýrina hafði mint
hana á viðburðinn um morguninn. Hún sneri og
skoðaði litla bréfmiðann, því að hún vissi ekki
hvað hann þýddi, þó að hann vekti hjá henni
óljósan ótta.
8. Kap. — Mrs. Komstock ætlar að sýna
Möggu eitt eða tvö atriði.
Það var Wesley Sinton, sem íhugaði málið
á meðan hann ók um og lauk viðskiftum sínum.
Hann þurfti ekki að spyrja sjálfan sig að því,
hvað miðinn þýddi; hann vissi það. Hinn gamli
Carsons óaldarlýður var ennþá uppi. Eldri fé-
lagarnir, sem höfðu sloppið við hegningu lag-
anna, höfðnu fengið hæli hjá yngri bróður sín-
um, Jack að nafni, og hittust þeir í hinuih fáu
skógarþyknum sem eftir voru í Flóanum til að
drekka, spila og slæpast. Við og við heyrðist
um innbrot á einum eða öðrum bóndabænum,
þar sem bóndinn hafði þann sama dag selt korn
og haft heim með sér andvirðið.
Heimili þeirra Komstock mæðganna var
fast við Flóann, næst þeim stóð heimili Sin-
tons og svo var enginn annar bær né hús, sem
hægt var að ná til ef hætta var á ferðum. Hver
sá sem skrifaði þennan miða hafði ögn af mann-
legum tilfinningum í brjósti sér, en eitt var
augljóst, að hann óttaðist um sinn eigin mátt
til að láta þær njóta sín eða ráða ef svo færi að
Elenóra gengi í greipar hans. tlvar hafði hann
verið nóttina áður er hann heyrði hana biðjast
fyrir? Var það í fyrsti skiftið að hann var í
nágrenninu? Sinton ók hart því að hann vildi
ná mýrinni á undan þeim Elenóru og Fugla-
konunni. Klukkan var næstum fjögur þegar
hann kom að kassanum. Hann kraup á kné og
rannsakaði jörðina með eins mikilli nákvæmni
og honum var unt. Hann fann tvö eða þrjú
mörk eftir hæl á skóm Elenóru eða Fuglakon-
unnar. Það sem Sinton langaði til að sjá, hvort
öll hin sporin væru eftir karlmannsskó, og var
auðséð að svo var ekki. Þar voru djúp og
jöfn mörk af nýlegum skóm og önnur af mjög
slitnum hæl. Einhver af hinum gamla óaldar-
lýð Carsons hélt auðsæilega vörð um kassann og
þá sem þangað komu. Það var engin hætta á
því að nokkur réðist á Fuglakonuna. Hún kom
aldrei til Flóans að næturlagi, og allir vissu að
þegar hún fór í einhvern leiðangur, bar hún
hlaðna marghleypu, sem hún kunni vel að nota,
og þannig gat hún óhindruð unnið að störfum
sínum án þess a ð óttast.
Sinton var hræddur um Elenóru, en samt
vildi hann ekki bæta þessum ótta á þá. byrði,
sem Mrs. Komstock hafði að bera, né spilla
starfsgleði Elenóru með honum. Hann stansaði
fyrir framan húsið og gekk hægt upp stíginn.
Mrs. Komstock sat á þrepunum og saumaði.
Hún lét verkefnið falla ofan í kjöltuna, lagði
ofan á það hendurnar og horfði á hann ögrandi
augum.
“Þú lætur ekki grasið vaxa undir iljum
þér,” sagði hún.
Sinton tók eftir hinu föla og hörkulega
andliti Ihennar og skildi strax hvað hún var að
fara.
“Eg varð að fara til að borga skuld og
semja um þessa opnun á skurðinum, Kata,”
svaraði hann. »>i
“Þú sagðist ætla að stefna mér.” ^ií
“Hvað erþetta, Kata!” sagði Sinton. “Hef-
ir þú þá verið að brjóta heilann um þetta í allan
dag?” En eg sagði þér í gær áður en eg fór, að
eg þyrfti þess ekki. En segðu mér. Verður þú
nokkurntíma nokkurs vör hérna úti í Flóanum,
sem gæti bent til að Carson óaldarflokkurinn
sé hér á ferð?” *«
“Ekki get eg sagt að eg hafi orðið þess
vör,” svaraði Mrs. Komstock. “Stundum hefi
eg séð ljós á ferðinni í þeirri átt, en eg hélt ætíð
að það væri fólk, sem gengi með ljósker í
myrkrinu eftir veginum.”
“Kata, eg verð nú að segja þér nokkuð.
Elenóra stansaði við kassann í morgun og ein-
hver hafði verið þar í nótt.”
“Brotið lásinn?”
“Nei, notað falskan lykil. Eg heyrði í dag
að hér hefði sézt maður á ferð í fyrri nótt. Eg
neyðist til að litast um hérna dálitla stund.”
Sinton gekk að austurgaflinum og leit upp
í gluggan, þangað varð ekki komist upp nema í
stiga, því að bjálkarnir í veggnum voru höggn-
ir sléttir og kalki rent í ihverja rifu milli þeirra.
Síðan gekk hann að vestur hlið hússins. Hann
stóð nú fyrir framan víðitréð. Hann skoðaði
stofninn gaumgæfilega. Það var ekki um að
villast, að klumpar af svartri og þornaðri
mýrarfor voru víðsvegar um stofninn. Moldar-
blettir sáust á stóru greininni fyrir framan
glugga Elenóru. Hann stóð á greininni og hélt
sér í minni grein, alveg eins og maðurinn hafði
gert kvöldið áður, og horíði inn í herbergið. —
Hann gat ekki séð mikið inn í það, en hann
vissi, að ef ljós hefði logað inni og dimt verið
úti, hefði hann getað séð auðveldlega um alt
herbergið. Hann lagði andlitið upp að flugna-
netinu og gat séð rúmið með höfðagaflinum í
austur, og við fótagaflinn stóð borðið með kert-
unum, og stóllinn fyrir framan það, og nú vissi
hann hvar maðurinn, sem hafði heyrt bæn Elen-
óru hefði verið.
Mrs. Komstock hafði fylgst með, honum í
kringúm hornið og stóð nú og horfði á hann.
“Heldur þú að einihver mannbjálfi hafi
klifrað þangað þarna upp til að horfa ,inn til
Elenóru?” spurði hún gremjulega.
“Það er mold á tréstofninum og á grein-
inni,” sagði Sinton. “Væri ekki réttast að eg
fengi mér sög og sagaði greinina af?”
“Nei, alls ekki,” svaraði Mrs. Komstock.
“I fyrsta lagi hefir Elenóra skriðið út um glugg-
ann og hiður þessa grein alla sína æfi, og hún á
hana, í öðru lagi er eg ekki hrædd við neinn
þegar eg hefi fengið aðvörun í tíma. Ef einhver
hrafn sezt á þessa grein, þá skal hann verða að
leita eftir fjöðrunum sínum. Horfðu með girð-
ingunni hvort þú sérð hvar hann komst inn.”
Það var auðfundið, þar sem sporin sáust
spölkorn fyrir neðan húsið.
“Farðu nú bara heim og berðu engar á-
hyggjur út af þessu,” sagði Mrs. Komstock.
“Eg skal sjá fyrir þessu. Ef þú heyrir klukk-
unni vera hringt um miðja nótt, getur þú komið
ofan eftir. En eg mundi ekki tala neitt um þetta
við Elenóru, hún verður að læra lexíurnar sín-
ar, ef hún á að ganga á skóla.”
Þegar Elenóra hafði lokið kveldverkunum
tók hún bækurnar sínar, fór til herbergis síns
og fór að lesa fyrir næsta dag. Við og við horfði
hún út í Flóann til að sjá hvort ljósi brigði fyrir
nálægt kassanum. Mrs. Komstock skaraði sam-
an glæðunum í eldstónni, tók fram nestistínuna
og horfði á hana þungbúin. Loks stóð hún á
fætur.
“Það væri kanske ekki úr vegi að sýna
Möggu Slnton hvað eg get,” tautaði hún. Hún
var snemma á fótum næsta morgun og rétti
Elenóru nestið án þess að segja neitt.