Heimskringla - 09.04.1952, Blaðsíða 1

"-----------------------)
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look tor the
Bright Red Wrapper
v-______________________r1
AT ALL LEADING GROC’.ERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look for the
Bright Red Wrapper
LXVI ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN , 9. APRÍL, 1952
NÚMER 28.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
ATKVÆÐAGREIÐSLAN
16. APRÍL
Hér skal tekið fram það helzta
sem að muna ber við atkvæða-
greiðsluna í orkumálinu í Mani-
toba.
• Átkvæðagreiðslan fer fram 16
apríl frá kl. 10 að morgni til
klukkan 9 að kvöldi á þeim stöð-
um sem vanalega eru valdir til
hennar í bæjar kosningum.
• Allir sem atkvæði greiddu í
bæjarkosningunum 24. október
1951, hafa rétt til að greiða at-
kvæði 16. apríl, ef 21 árs eru og
búið hafa í bænum síðustu 12
mánuði.
• Ef þú ert fylgjandi svo-
nefndu “Plan C”, markarðu
miðan með krossi (X) í þeim
dálki sem orðið YES, stendur
yfir. Ef þú fylgir ekki “Plan C”,
markarðu kross (X) í dálkinum
með yfirskriftinni NO.
Hafyrðu rétt til að greiða at-
kvæði, en ert ekki á kjósenda
skrá, þá leitið upplýsinga hjá
fasteignamatsdeild (Assessment
Department) bæjar-skrifstofunn
ar í byggingunni bak við bæjar-
ráðshöllina, eða símið 849 123.
“C. Planið”, sem svo er nefnt,
fer fram á, að fylkinu verði fal-
in orkurekstur bæjarins og fylk-
isins sameiginlega. Þeir, sem
með því eru, marka miða sinn
samkvæmt því (það er með X í
jádalki), en þeir sem á móti eru
að bærinn sleppi haldi af sínu
orkukerfi, marka með krossi (X)
í nei dálki.
Þetta skýrir vonandi það sem
kjósendur þurfa á að halda, við
í höndfarandi atkvæðagreiðslu.
w * * *
Ummæli L. McCormicks,
yf irflotaforingja:
lendingar ekki að þurfa að ótt-
ast neitt, þótt friðslit yrðu.
Flotaforinginn lauk lofsorði á
varnarundirbúning þann, sem
framkvæmdur hefir verið hér á
landi undir stjórn E. J. McGaws
hershöfðingja, en McCormick er
yfirmaður hans. Ennfremur
sagði flotaforinginn:
“Mér er það sérstök ánægja að
koma í heimsókn til íslands og
votta íslenzku þjóðinni virðingu
mína vegna hins merkilega hlut-
verks hennar í sögu hinna frjálsu
þjóða. Alþingi yðar er formóðir
þjóðþinganna, stjórnarhættir
yðar eru gott dæmi um lýðræði
í framkvæmd, og íslendingar
hafa sýnt, hvernig þjóð getur lif
að í friði og eindrægni við allar
þjóðir heims. Aðrar þjóðir geta
lært mikið af fslandi.
Undanfarna mánuði hefi eg
notið mjög ánægjulegra sam-
skipta við Pétur Eggerz, full-
trúa yðar í hermálanefnd At-
landshafssvæðisins.
Eg hefi komið hingað til að
kynnast ríkisstjórn yðar og
starfsmönnum hennar og ræða
við þá um hina sameiginlegu
ábyrgð vora á Atlantssvæðinu.
Mér þykir ennfremur vænt um
að fá þetta tækifæri til að ræða
við yfirmann varnarliðsins á fs-
landi, Edward J. McGaw, hers-
höfðingja.
Sem þátttakendur í Norður-
Atlantshafsbandalaginu munum
vér með festu framkvæma sam-
eiginlegar skuldbindingar vorar,
þær að varðveita frið og fresli,
sem íslendingar hafa jafnan lát-
ið sér annt um.
McCormick flotaforingi mun
fara héðan vestur um haf lí nótt.
—Vísir 17. marz
STERLINGSPUNDIÐ
HÆKKAR
ÍSLAND ÞARF EKKERT
AÐ ÓTTAST, ÞÓ AÐ
ÓFRIÐUR BRJÓTIST ÚT
“ísland á ekki að þurfa óttast
neitt, þótt ófriður brytist út, ef
mér tekst starf mitt að halda|
uppi eftirliti á Norður-Atlants-
hafi og Eisenhower hershöfð-!
ingja að halda óbreyttri aðstöðu |
í Evrópu.”
Þetta sagði Lynde McCormick
flotaforingi, yfirmaður flota At
lantshafsbandalagsins, er blaða-
rnenn áttu tal við hann í skrif-
stofu utanríkisráðherra laust fyr
ir hádegi í dag.
Flotaforinginn kvaðst vera á|
kynningarferð um lönd þau,,
sem þátttakendur eru í banda-
laginu, og kynna sér sérstök
vandamál hvers þeirra um sig.
Hann þyrfti að gera sér grein
fyrir því, hvaða framlag þjóð-
irnar gætu innt af hendi, velja1
foringja í foringjaráð sitt ogj
taka ákvörðun í sambandi við ís- j
lenzk stjómarvöld um það, hver j
verður sambandsfulltrúi íslands, |
sem hann geti snúið sér til varð-
andi mál, sem ísland snerta.
Hefir verið ákveðið, að full-(
trúi íslands í þessu efni verði
Pétur Eggerz, sendiráðunautur.
við sendiráð íslands í Washing-
ton.
McCormick kvaðst gera sér
grein fyrir því, að fsland hefði
ekki bolmagn til að halda uppi
vörnum landsins, til þess að
mæta ógnunum þeim, sem sprott
ið gætu á þessum tímum. Þar af
leiði, að hann muni telja það eitt
helzta verkefni sitt að verja ís-
land, ef svo illa skyldi fara, að
ófriður brytist út, og ættu ís-
Sterlingspundið er að hækka
á heimsmarkaðinum. Dollars-
gengið var nú 1. apral 2.81 og er
hærra en það hefir verið nokkur
undanfarin ár.
Ástæðan fyrir þessu er þökk-
uð fjármála ráðherranum, Rich-
ard A. Butler. Breytingin átti
sér stað, eftir að hann birti hina
nýju ársreikninga Churchill-
stjórnarinrtar.
Reikningarnir sýna niður-
skurð talsverðan á ýmsum bitl-
ingum til viðskifta og fram-
leiðslu, sem gerðir voru út af
uppskrúfuðu kaupi.
Verkamannaforingjar segja
þetta ekki skuli halda þeim frá
að krefjast sanngjarnrar kaup-
hækkunar ef nauðsyn krefji.
Þeir gagnrýna og stjórnina
fyrir að þetta leiki hina fátæk-
ustu harðast. Butler segist yita
það, en þar á móti komi aukið til
lag til þeirra, sem í samningi sé.
Áhrærir það fjölskyldu með-
lag og fleira.
Bretland er nú ekki búið að
ráða bætur á f járhag sínum með
þessu. Það er búist við árasum
frá verkamannasamtökum á árs-
reikningana. En stjórninni er
að aukast fylgi heimafyrir og
traust erlendis. Fari ekki alt í
ofsa milli verkalýðssamtakanna
og stjórnarinnar er ekki að -vita
nema Bretland eigi eftir að
finna traustan grundvöll til að
reka þjóðarstarf sitt á ennþá.
377,700 ATVINNU-
LAUSIR
f Canada voru 13. marz (1952)
377,700 atvinnulausir.
Þeim fjölgaði mest fyrstu
tvær vikur mánaðarins. Eru þeir
nú 82,000 fleiri en þeir nokkru
sinni voru á síðast liðnu ári.
í Austur-Canada var í byrjun
marz fjölda manna sagt upp
vinnu við skógarhögg. Þó er at-
vinnuleysi þar ekki ólíkt þvíj
sem er í vestur landinu. í Ont.
og British Columbia, stendur
það í stað. En það eru einu fylk-
in, sem það verður sagt um.
12 MENN í SKEMTIFERÐ
Héðan frá Winnipeg lögðu 12
menn af stað með CPR í skemti-
íerð til Austur Canada og N.
York s.l. laugardag. Var þeim til
ferðar þessarar boðið af Park-
Flannesson félaginu í þessum bæ
en það fer í stórum vesturhluta
þessa lands með umboð hins
iandskunna Drummondville neta
gerðar félags í Que. Túristarn-
ir eru fulltrúar fiskimanna og
útgerðarfélaga hér og er með
þessu gefinn kostur á að sjá hin
miklu netagerðarverkstæði, sem
þeir—og aðrir fá netin sín frá,
er veiðar hér stunda. Verða þeir
í umsjá Drummondville félags-
ins, er síðast liðinn fimm ár hef-
ir á móti sliíkum gestum tekið og
skemt þeim og móttökur veitt
sem konungar væru.
Um Toronto , Ottawa, Mont-
real og N. York, verður farið
og staðið eitthvað við, einkum
í N. York. Er þar eins og allir
vita mikið um dýrð, en sem al-
menningi sem fjarri býr, gefst
sjaldan tækifæri að sjá.
Þeir sem lukkan hefir nú elt
og takast ferð þessa á hendur
sér að kostnaðarlausu, er helm-
ingur Islendingar. En hér eru
nöfn allra þeirra:
Roy A. Schlader, Mclnnes
Products Corp., Edmonton, Al-
berta.; Jas Harwood, Fish Mer-
chant, Dilke, Sask.; D. F. Cor-
ney, and C. W. Christensen,
Sask., Fish Marketing Services,
Prince Albert, Sask.; Richard
Waite, Waite Fisheries Ltd.,
Big River, Sask.; Ole Josephson,
and Simbi Josephson, Joseph-
son Bros. Gimli, Man.; Haddi
Peterson, and Sam Peterson,
Peterson \ Bros., Gimli, Man.;
Snorri Jónasson, Perfection Net
?nd Twine Co., Winnipeg, Man.;
Lawrence Goodman, Booth Fish
eries (Can) Co. Ltd. Selkirk,
Man.; R. E. Park, Park-Hannes-
son Ltd., Winnipeg. Man.
Áður en þessir menn lögðu af
stað s.l. laugardag, var þeim
haldin hin veglegasta veizla og
máltíð á CPR hótelinu, er Park-
Hannesson félagið stóð fyrir.
Var þar samankomið um 60
manns. Voru gestir flestir úr
hópi þeirra er áður hafði vérið í
slíka ferð boðið.
Ritstjórum íslenzku vikublað-
anna var og báðum boðið.
Hófið stóð yfir frá kl. 3 e.h.
til kl. 7 að lestin lagði af stað
með hóp hinna kátu túrista. Var
skemt sér við samtal og söng, og
neyzlu svalandi drykkja, fram
að aftni og undir borðum var
ierðamönnum óskað góðrar ferð
ar.
Þeir sem þarna voru í fyrsta
skifti, eins og sá er þetta ritar,
fékk þá hugmynd, að þarna væri
um eitthvað nýtt og ákjósanlegt
að ræða í sambúð og samstarfi
manna, er á ánægju og einingu
minti í athöfnum borgara þjóð-
íélagsins, en sem svo sjaldan
verður raunverulega vart.
,1 Brazilíu eignaðist kona 1.
apríl fimmbura, 4 drengi og 1
stúlku. Er nafn móðurinnar
Julia Alves de Souza. Börnin
lifa og móðurinni líður vel.
ÚR HEIMI TÝZKUNNAR
Skyldi nokkurs staðar vera
hægt að uppdrífa dýrari að-
göngumiða, heldur en að týzku-
sýningunum í París? Og skyldi
nokkurs staðar vera hæga að
klambra saman dýrari kvenkjól
heldur en í húsi hins fræga Di-
or ?
Um þessar mundir er sýning-
um þeim, sem ætlaðar eru blaða-
mönnum og fréttafólki, að ljúka
Eftir það hefjast sýningar fyrir
bá, sem vilja kaupa eða sækja
“línuna”, en sumir koma einvörð
ungu til þess. “Týzkufrömuðir
frá verksmiðju- og verzlunar-
rekstrinum hafa streymt til Par-
ísar frá fjölmörgum löndum
heims til þess að sjá alla “dýrð-
ina”, fá innblástur og auðga
anda sinn til þess síðar að geta
notað fyrirmyndirnar á heima-
slóðum. En það er dýrt spaug að
sækja slíkar sýningar. Hinn dýr-
seldasti meðal hinna stóru, er
hinn kunni Dior. Hjá honum
kostar aðgangurinn um 3500 kr.,
en í þessu verði er falin kaupa-
heimild á einum kjól. Ef þátt-
takandinn, aftur á móti, hefur
ekki löngun til að kaupa neitt
af því, sem á boðstólnilm er, tap-
ar hann fénu, þ.e.a.s. þá borgar
hann þessa upphæð aðeins fyrir
að fá að sitja þarna nokkrar
klukkustundir og horfa á.
Stranglega er bannað að teikna
nokkuð upp, en ekki er haft á
móti, þótt menn skrifi hjá sér
til minnis. Það gildir því að hafa
augun opin og minnið í lagi.
Þegar sýningunni er lokið, fara
menn og konur á þeysings
spretti heim á hótel sín og rissa
niður hjá sér það helzta, sem
fyrir augu hefur borið.
Það er heldur ekkert spaug að
eignast kjól frá týzkusýningun-
um. Þá er betra að vera vel “múr
aður” eins og sagt var d gamla
daga. Glæsilegir samkvæmiskjól
ar frá Dior kosta allt upp í 10
þúsund krónur og sagt er að
hægt sé að finna þá ennþá dýr-
ari. Engar myndir hafa enn ver-
ið birtar frá vor sýningunum,
öllu er haldið leyndu fram til 1.
marz, en þá er myndunum sleppt
iausum. Þá fyrst kemst veruleg-
ur skriður á týzkufréttirnar,
blöðin keppast við að birta
myndir af sköpunarverkum
týzkumeistaranna og síðan ryðst
frú Týzka áfram, stundum hratt
og með miklum bægslagangi,
en stundum hægt og treglega og
stundum kemst hún hvergi fyrir1
þvermóðsku okkar, íhaldssemi
eða kannske skynsemi?
—Úr kvennadálki Dags
HAMINGJULEIT
Eg lagði eins og fleiri upp í leit að hamingjunni,
er lífs sól fegurst skein.
En hafði ekki lag á að hlúa að gæfu minni
og hérna sit eg—ein.
Nú, er eg hætt að gráta yfir æskudraumum mínum
en undrazt hef eg þrátt,
hvað lífið getur úthlutað óskasteinum sínum
á undarlegan hátt.
Oddfríður Sæmundsdóóttir
einstaklinga með lögleyfðu okri.
Hvað gengur stjórninni til?
Ekkert annað en það sem öllum
öðrum gerir, að hafa peininga
handa á milli til hvers, er henni
kemur í hug að verja þeim.
Hún kann að meta það eins
og það er vert fyrir flokksstjórn
ir, þó við berum ekki skyn á það
fremur en annað í stjórnmálun-
um.
í gærkveldi var orð gert á því
í útvarpi, að lækka ætti innflutn
ingstoll á einhverjum vörum.
En það verður varla svo mikið
að nokkurn mun geri almenn-
ingi.
*
Atkvæðisrétt hafa 163,000
kjósendur í Winnipeg 16. apríl.
*
Albert Shephard, 21 árs Eng-
lendingur, og “plomara”-iðn-
menni, fékk skeyti um það 1.
apríl, að hann hefði unnið $75,-
000 sterlingspund í happdrætti,
(soccer sweepstake). Pilturinn
trúði þessu ekki og hélt að ein-
hver væri að láta sig hlaupa
apríl. En svo var ekki. Hann var
að vinna í húsi, sem Rauðskjöld
ur barón átti einu sinni, er hon
um barst fregnin. Lyptu sam-
starfsmenn hans honum á hönd-
um sér axlar hátt, og kölluðu
hann nýja Rauðskjöld. Shephard
er giftur og á eina dóttur barna.
Hann greiddi 2 skildinga (shil-
lings) fyrir happdrættismiðan.
*
Manitobaþingi var slitið s.l.
fimtudag. Þingið var eitt hið
styðsta sem hér hefir verið hald
ið ,enda hefir það helmingi
minna fyrir lífinu, sáðan að
Sambandsstjórnin fékk skatta-
hlunindin sem fylkisstjórnin fær
sinn hluta af sendan sér í einni
ávísun frá Ottawa. Sú ávísun
nemur mjög nærri helmingi allra
tekna fylkisins, en þær eru 49
tniljón dalir á árinu sem í hönd
fer. Þingið hefir því lítið að
gera.
Á þessu ári er ekki líklegt að
það komi aftur saman, nema ef
“C planið” í orkumálinu verður
samþykt. Þá þarf þing að koma
greitt aðallega vegna þess, að
þeir fái ekki að segja það sem
þeim býr í brjósti og fyrir það
sé fræðsla þeirra of einhliða. Að
nota skattfé til þess, sé ekki af-
sakanlegt.
Einn af talsmönnum “C plans-
ins , hétt því fram að orkuskort
urinn stafaði af of litlu vatni hér
um sloðir. Hann var spurður
hvort ekki hefði verið nóg af f
vatni í Winnipeg fyrir tveimur
árum.
I ræðu R. Turners, fjármála-
ráðherra Manitoba á þinginu,
sagði hann Pine Fall kerfið hafa
verið reiðubúið að taka til starfa
í byrjun vetrar, en orkan seldist
ekki. Það væri ekki hægt aö
finna markað fyrir hana. Þetta
cr nú um þennan hættulega orku
skort að segja, sem hér á að vera.
Undirtektir sölunnar á City
Hydro, þykja bæði þessa vegna
og margs annars, mjög athyglis-
verðar.
*
Ársreikningur Winnipegborgar
nemur nú orðið fullum 19 milj-
ón dölum. Meira en helmingi
þess fjár, eða 51.77%, er varið til
skólamála, en 48.23% til allra
annara bæjar þarfa. Reikningur-
mn var talsvert hærri til að byrja
með. Þótti ekki gott að þurfa að
hækka skattana úr því sem er,
en samt varð nú að gera það um
Vz mill. Fasteignaskatturinn
nam 13 miljónum eða tveim-
þriðju meira en allir aðrir skatt
ar. Skólaskatturinn hefir aldrei
verið helmingur allra tekna fyr
en nú. Það líklega er, að aðrar
þarfir bæjarins verði einhvern-
tíma einnig að hækka.
KJÖR FORSETA ISLANDS
FER FRAM 29. JÚNÍ N. K.
Forsætisráðuneytið auglýsti í
gær, að kjör forseta íslands
skuli fram fara sunnudaginn 29.
júní n.k. Framboðum til forseta-
kjörs skal skilað í hendur dóms
málaráðuneytinu eigi síðar en
fimm vikum fyrir kjördag. Þeim
skal fylgja samþykki forsetaefn
í FÁUM ORÐUM
is, ásamt nægilegri tölu meðmæl
saman og stækka og skipuleggja anda og vottorðum yfirkjör-
Það þóttu venjulega góðar
íttir, er svo tókst til, að stjórn
hér sýndu fremur tekjuaf-
ng en tekjuhalla, við lok f jár-
gsársins.
Sambanásstjórn Canada hefir
þessu leyti þóknast þegnum
íum fyllilega síðustu sex árin,
a frá því að stríðinu lauk.
tíkningar hennar hafa ávalt
nt mikinn tekjuafgang. Og
óðin hefir verið undur ánægð.
Á þessu ári er tekjuafgangur-
n $355,737,000. En þá vakna
lir eins og af svefni og segja
:tta ekki einleikið. Og nú er
rið að gera sér grein fyrir, af
rerju slíkt stafi og hvað £að
•ði.
Nú. — Það er eins með tekju-
gang stjórna og gróða auðfé-
ga. Hann er úr vasa almenn-
gs .tekinn. Það er enginn mun
á lögleyfðum gróða stjórna
eð miskunarlausum sköttum og
orkurekstur fylkisins.
Nefnd, sem kosin var fyrir
tveim árum til að athuga umbæt-
ur á vínsölu fylkis, lagði fram
langa skýrslu, en í henni voru
tvo fáar breytingar á núverandi
lögum, að þingmenn höfðu engar
athugasemdir við það að gera.
*
Heyrst hefir að fylkisstjórn
og bæjarstjórn komi ekki rétt
vel saman um fjáreyðsluna í
sambandi við atkvæðagreiðsluna
16. apríl. T. d. þykir sumum óvar
xega farið með almenningsfé að
eyða því í heillar síðu auglýsing
er í dagblöðum. Sú auglýsing
kostar 1,000 dali. Ennfremur
þykir útvarpið fullmikið notað
og ofmörgum að borga fyrir
ræðuhöld. Þetta er alt greitt fyr
ir með skattfé almennings. Minn
ir blaðið Winnipeg Free Press
einkum á, að ræður bæjarráðs-
manna, sem fluttar séu í óslitn-
um straum yfir útvarpið, séu
ekki þess virði sem fyrir þær er
stjórnar um að þeir séu á kjör-
skrá.
Forsetaefni skal hafa meðmæli
minnst 1500 kosningabærra
manna og mest 3000, er skiptist
þannig eftir landsfjórðungum:
Úr Sunnlendingafjórðungi —
(V.-Sktaftafellssýslu —Borgar-
fjarðarsýslu, að báðum meðtöld-
um,) séu minnst 920 meðmæl-
endur, en mest 1835.
Úr Vestfirðingaf jórðungi —
(Mýrasýslu—Strandasýslu, a ð
báðum meðtöldum) séu minnst
180 meðmælendur, en mest 365.
Úr Norðlendingafjórðungi —
(V-Húnavatnssýslu —S. Þing-
eyjarsýslu, að báðum meðtöld-
um) séu minnst 280 meðmælend
ur, en mest 560.
Úr Austfirðingaf jórðungi —
N-Þingeyjarsýslu — Austur-
Skaftafellssýslu, að báðum með-
löldum) séu minnst 120 meðmæl-
endur, en mest 240.
—Mbl. 22 marz.