Heimskringla - 15.10.1952, Qupperneq 1
^
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look £or the
Bright Red Wrapper
L
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops iu Quality & Taste”
CANADA BREAD —look lor the
Bríght Red VVrapper
LXVII ARGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN 15. OKT. 1952
NÚMER 3.
frettayfirlit og umsagnir
þakkargerðardagur
Saga þessa dags er sú að vet-
urinn 1622 var hin harðasti í Ný-
Englandsríkjunum. Áttu pála-
grímarnir þar við hungur og
harðrétti að búa. En sumarið
1623, var mesta uppskera. Þótti
þá ekkert eiga betur við en að
þakka hana gjafara allra góðra
hluta. Skipaði því Brantford for-
ingi pílagrímanna svo fyrir ,að
þakkargerðardag skyldi halda í
nóvember það ár. Var það og
gert.
Þegar aðrar bygðir fréttu um
það, héldu þær einnig uppskeru-
hátíð. En fyrsti þakkargerðar-
dagur um alt land, var skipaður
26. nóvember í Washington. Al-
mennur siður varð þetta þó ekki
undir eins. En árið 1864 vakti
Lincoln siðinn upp að nýju og
lýsti yfir að þakkargerðardag-
ur skyldi haldinn fjórða fimtu-
dag hvers nóvembersmánaðar.
Hefir hann verið haldinn síðan,
en ekki ávalt sáma dag. ”
Þa'kkargerðardags var um svip
að leyti byrjað að minnast hér og
syðra. Er það aðallega gert í
kirkjum. Var hans um alt Canada
minst s.l. sunnudg, 12 okótber.
Kalkúnaát þann dag mun eiga
rætur til þess að rekja, að þess-
ir lostaetu fuglar, sem hér voru
þá viltir, voru aðalrétturinn á
í'yrsta þakkargerðardegi píla-
grímanna í Ný-Englandsríkjun-
um.
GEKK á BAULU OG EIRÍKS-
JöKUL 82 ÁRA GAMALL
Það mun ekki altítt, að 82 ára
gamlir menn séu svo brattsækn-
ir, að þeir gangi á há og erfið
fjöll oft á sumri. Það má þyí til
tiðinda telja, að Jónas Kristjáns-
son, læknir Náttúrulækningafé-
lagsins, hefir tvívegis í sumar
gengið á Baulu í Borgarfirði.—
Gekk hann alla leið frá hressing-
arheimili félagsins að Varma-
landi í sumar yfir Norðurárdal
°S upp á Baulu. Eftir þessi afrek
fór Jónas að hugsa til erfiðari
tiallgöngu og réðist á Eiríks-
jökul og gekk upp á hann. Er
auðséð, að Jónas á enn þol og
krafta þótt kominn sé á svo há-
an aldur. Geri aðrir betur.
—Tím. 20 sept.
STÆRSTA ÍSLENZKA LÖG-
FRÆÐINGAFÉLAG VEST-
AN HAFS
Fyrir skömmu birtist tilkynn-
ing um það, að breyting hafi orð-
ið á nafni lögfræðingafélagsins,
Andrews and Andrews, Thor-
valdson and Eggertson. í stað
þessa nafns, sem félagið hefir
borið síðan 1943, heitir það nú
Thorvaldson, Eggertson, Bastin
and Stringer, lögfræðingar. —
Skrifstofa þess er í Bank of
°va Scotia Bldg, Portage and
Garry St. Winnipeg.
Saga þessa félags, sem nú er
stjórnað af íslendingum, er sú
að það var stofnað 1881, af An-
drews & Andrews, sem brátt urðu
hér leiðandi menn og þjóðkunn-
ir fyrir lögfræðistarf sitt. Árið
1943 gerðust tveir íslendingar fé
lagar þeirra Andrews bræðra.j
Voru þeir lögfræðingarnir G. S.'
Thorvaldson og Arni Eggertson.1
orðnir aðal-stjórnendur fé-
lagsins, þeir Andrews bræður,
dánir. Eru því íslendingarnir
orðnir aðal - stjórnendur fé-'
lagsins. Er óhætt að segja, að
þar sé um stærsta lögfræðinga-
félag að ræða, sem íslendingar
Um formenn þess er það að
segja, að þeir eru báðir útskrif-
aðir af Manitoba-háskóla, Mr.
Thorvaldson 1925 og Mr. Eggert
son 1920. Hefir hinn fyrnenfdi
stundað lögfræðistörf í Winni-
peg síðan, en Mr. Eggertson
flutti til Wynyard og hafði þar
lögfræðistörf með hörðum til
ársins 1938 ,að hann kom til
Winnipeg og myndaði hann þá
og Mr. Thorvaldson félag und-
ir þeirra nafni, er þeir ráku til
ársins 1943, að þeir gerðust félag
ar hinna góðkunnu Andrews &
Andrews bræðra.
Ásamt lögfræðisstarfinu, var
G. S. Thorvaldson þingmaður
þessa bæjar frá 1941 til .1949. Var
hann ódeigur í því starfi og
deildi á háa sem lága.
Mr. Eggertson hefir og verið
Etkvæðamikill starfsmaður liber-
al-flokksins og formaður félags
þeirra í Manitoba um mörg ár.
Báðir eiga miklum vinsældum
áð fagna hjá íslendingum, enda
hafa þeir verið boðnir og búnir
til að greiða veg þeirra, þegar á
hefir þurft að halda. Þeir eiga
og til þeirra að telja, er eldri ís-
lendingar hér munu seint gleyma
sem hinum ágætustu á meðal
frumherja vorra hér vestra,
þeirra Sveins Thorvaldsonar
kaupmanns við íslendingafljót og
Árna Eggertsonar, fasteignasala
í Wpg. íslenzj^a þjóðfélagið
gleymir hvorugum þessara
manna fyrir þjóðræknisstarf
þeirra hér vestra. Hinir ungu lög
fræðingar hér eiga þvi ekki
langt að sækja það, sem þeir
gera hér fyrir íslenzk málefni,
sem Ijósast og ágætlegast kemur
fram í því, hvernig þeir styðja
að velferð íslenzku vikublað-
anna. Eru þeir í stjórnarnefnd-
um þeirra og sterkir stuðnings-
menn þjóðræknisfélagsins og
annara íslenzkra félaga hér. Ber
slíkt að meta, ekki sízt þar sem
báðir eru fæddir hér og kunna
einnig íslenzku og nota hana
þegar tækifæri gefast til þess.
Þeir hafa og sýnt í starfi sínu,
að þeir hafa erft dugnað feðra
sinna, sem kunnir voru fyrir
framtak sitt, þar sem þeir hafa
nú með höndum rekstur hins
stærsta ísl. lögmannafélags, sem
hér vestra hefir starfað og hafa
átt sinn þátt í vexti þess og við-
gangi, siðan þeir gerðust félagar
þeirra Andrews bræðra.
Vér litum inn á skrifstofu lög-
fræðinganna nýlega og fanst
býsna margt fólk þar að starfi.
Eg taldi þar yfir 20 manns og
spurði þá hvort þetta væri alt
þeirra vinnufólk. Sögðu þeir já,
við því. Sýnir þetta, að hér er
ekki um smáræðis starfsvið að
ræða.
ekki að leggja til, að stjórnmála-
menn bæði tali og berjist?
*
Yfir síðustu helgi dóu 8 af
slysum í Manitoba, flestir í Win
nipeg. Á meðal þeirra var einn
íslendingur, Johannes Sigurðs-
son, maður um sjötugt og átti
heima að 322 Vimy Road, Kirk-
field Park. Hann dó á McCreary
Við byrjun 75 kensluárs Mani-
toba háskóla sem fer fram 28.
október, verður 14 manns sæmdir
heiðurslagatitlinum og er einn
íslendingur á meðal þeirra, Dr.
P. H. T. Thorlakson.
» * »
Kennarar úr Inspectorial Div.
22 og 23, er fund höfðu s.l. föstu-
dag í Young United Church,
ar forseta kennara félagsins.
spítala s.l. föstudag af afleið- kusu s K si dson fr4 Lund.
íngum bilslyss.
*•
Á hinu nýja pósthúsi í Winni-
p«g, kvað vera gert ráð fyrir að SÓLSKINSSTUND Á ELLI-
þyril-flugur (helieoptera) iendi; HEIMILINU HÖFN 28. SEPT.
á þakinu, með póst, sem þær j
sækja til pósthúsa í nágrenninu Sunnudaginn 28. sept. var
eða fylkinu. Nýja pósthúsið er' íjöimenn samkoma að Elliheim-
sagt að sé svo vel úr garði gert,! ilinu Höfn- Vancouver til þess
að bygt megi heita fyrir fram- að halda hátíðlegt fimm ára af-
tíðina.
ANNA MARIA NELSON
1878 — 1952
Hún var fædd 5. nóv., 1878 á
Björgólfsstöðum í Húnavatns-
sýslu, dóttir Ólafs Ólafssonar
mæli heimilisins. Heimilisnefnd-] johnson og fyrri konu hans Guð
in, efndi til samkomunar og runar Gestsdóttur. Árið 1900
kvenfélagið Sólskin gaf og sá
að
Á fyrstu sex mánuðum þessa - (
árs, frá 1. jan. til 1. júlí, gatlum allar veitinSar vann
stjórnin á Bretlandi sýnt ágóða framreiðslu allri fyrir ekki neitt.
af rekstri sínum. Án þess að með Það var framúrskarandi vel gert
sé talið stríðslán Bandaríkjanna, °S falleSa- Enda lauuaðist kon-
eru tekjurnar nú 65 miljón dali unum vel fyrlr þvr 400 dollarar
meiri en útgjöldið. Með þessu hárust heimilinu þennan dag,
er meira en lítið unnið. Á sex 1 Peuiugum °g fjölmargar aðrar
mánuðum ársins 1951 nam tekju- góðar °g nytsamlegar gjafir sem
halli stjórnarinnar 1 biljón dala. of yrði UPP að tella‘ Heim'
Með hernaðarhjálp Bandarikj- iHsnefndin og Sólskin þakka
anna nemur tekjuafgangur 200 innilega öllum sem tóku Þátt 1
miljón dölum. j samkomunni og færðu heimilinu
Árangur þessi er sagður sparn Soðar gíafir-
Afmælisfagnaðinum stjórnuðu
þau vara-forseti heimilisnefnd-
arinnar hr. Óskar Havarðson og
skrifari nefndarinnar frú Þóra
Orr. Bauð vara-forseti gesti vel-
komna og lét í ljósi gleði allra
viðstadda yfir því að forseti
1 FÁUM ORÐUM
hér
vestra hafa starfrækt.
L. B. Pearson, utanríkismála-
iáðherra Canada var kosin for-
seti á þingi Sameinuðu þjóð-
anna, sem kom saman s.l. þriðju-
oag. Hann hlaut megin hluta
aHra greiddra atkvæða. Fulltrú-
ar Rússa og fjögra leppríkja þess
greidu ekki atkvæði. Pearson
yað Canada ekki mundi sví'kja
Þa er í Koreuhernum berðust
me þvi að senda þeim enga að-
stoo .
★
M. J. Coldwell formaður OCF
flokksins, hélt því fram í ræðu í
gær í Winnipeg, að það fengist
aldrei friður í Koreu, meðan her-
menn íjölluðu um málin. Um
friðinn ætti stjórnmálaforingjar
að semja, að hans áliti. En því
aði í hvívetna að þakka og mínk
andi vörukaupum frá öðrum lönd
um. Þó þetta geti ekki heitið já-
kvæðar framfarir, er hitt meira
að það skyldi geta átt sér stað.
Það hefir bjargað landinu frá
fjárhruni. Og í það er nokkuð
varið. Lofa nú flest blöð R. A.
Butler f jármálaráðherra Breta
og teíja honum flesta hluti færa
úr því þessu hafi verið í ló kom-
ið.
»
Krýningu Elizabetu drotning
ar kvað eiga að sjónvarpa til
Frakklands, Belgíu, Hollands,
Danmerkur og Vestur-Þýzka-
lands. í Bandaríkjunum og vest-
an hafs, er ekki búist við að at-
höfnin verði þannig sýnd.
*
í Bulgariíu voru nýlega einn
kaþólskur biskup og þrír prest-
ar skotnir, samkvæmt dóms úr-
skurði fyrir að “spæja” fyrir
páfan í Róm. Tuttugu fleiri
prestar hlutu langa fángavist.
★
Félagar í Western Manitoba
Teachers Association, kusu á
fundi nýlega í Brandon Theo-
dore Sigurdson yfirkennara Earl
Haig junior high school, forseta
félags síns.
★ * *
Trausti ísfeld frá Selkirk
var staddur í tenum s. 1. mið-
vikudag.
runar
giftist hún eftirlifandi eigin-
manni sínum, Þorláki Nelson,
og sama ár fluttu þau hjón til
Ameríku og settust að í Winni-
Peg-
Þorlákur er listasmiður og hef
ir í hjáverkum smíðað mikið af
mjög vönduðum og fíngerðum
húsmunum. Hann vann við húsa
smíði öll þau ár er þau hjón
bjuggu í Winnipeg. Fyrsta heim
ili þeirra var að 542 Toronto St.
en eftir nokkur ár byggði Þor-
lákur þeim veglegt heimili að
615 Lipton St. Árið 1917 seldu
Nelsons hjónin hið fagra heimiái
sitt og keyptu bújörð f jórar míl-
ur austur af þorpinu Clarkleigh
í Manitoba. Þar stunduðu þau
búskap í all mörg ár en fluttu
síðan á annað land í grend við
nefndarinnar hr. Leifur E. Sum- Oak Point. Er þau bruggðu búi
mers væri á samkomunni og gafjíluttu þau til Lundar og er heim
hann honum orðið fyrstumjili Þorláks þar nú. María andað-
ræðumanna. Flutti forsetinn
prýðilegt ávarp, gagnort og stór-
merkilegt. Þakkaði hann öllum
scm auðsýnt hefðu heimilinu
velvild og stuðning á liðnu ári
og þær góðu undirtektir sem þau
tilmæli um aðstoð við heimilið
hefðu fengið, og hann hafði vit-
að um í bréfi er sent hafði ver-
íð mörgum í maí í vor. Hefðu
gjafir borist mjög rausnarlega
og væru enn að berast. Þakkaði
hann forstoðukonu og starfs-
fólki fyrir vel unnin störf. Hann
lauk ræðu sinni með þessum orð-
um: Það er eðlilegt og sjálfsagt
að leita stuðnings við heimilið
utan British Columbia þar sem
flestir vistmenn eru frá Mani-
toba, Sask., Alta., auk þess sem
öllum ætti að vera það ljúft kær-
".eiksverk að styðja starfsemi
þessarar ágætu stofunar fyrir
aldraða íslendinga. Við biðjum
alla íslendinga, sem ekki hafa
enn styrkt Höfn að minnast
lieimilisins til dæmis með gjöf-
um um jólin eða á öðrum hátíð-
TILKYNNING UM NÁMSKEIÐ í
ÍSLENZKUM BóKMENNTUM
Háskólinn hefir beðið blaðið fyrir eftirfarandi tilkynningu:
The Evening Institute of the University of Manitoba
announces a course of twelve lectures, “A reading Course
in Icelandic”, on Tuesdays, commencing October 28th.
Professor Guðmundsson, the holder of the recently
created Chair of Icelandic, offers this winter the Evening
Institute’s first course in Icelandic.
It is a course that will provide a splendid opportunity
for those who know Icelandic and wish to become more
familiar with its literature through reading. It will be
given mostly in Icelandic.
Selected chapters of Icelandic literature will be read,
explained, and discussed and related to their social and
cultural environment.
Fees are $7.50 for the course. You may enroll in advance
by going personally to the Evening Institute Office
(Room 203, Phone 3-6626), or by mail, enclosing your
cheque made payable to the University of Manitoba. Clas-
ses are held in the Broadway Building (Memorial Blvd.
Entrance) at 8 p.m. For further details telephone the Even-
mg Institute Secretary, 3-6626.
um og merkisdögum, og í arf-
leiðsluskrám. Gjafir er best að
senda með þessari áritun: Ice-
landic Old Folks Home Society,
Care of Mrs. Emily Thorson,
treas. 3930 Marine Drive, West
Vancouver., B. C.
Aðrir ræðumenn voru: fyrsti
forseti heimilisnefndar., G. F.
Gislason, íslenzki ræðismaður-
inn í Vancouver hr. L. H. Thor-
lakson og W. Friðfinson Lyng-
dal og mintist hann vel og mak-
lega Armanns heit. Björnssonar,
er unnið hefði af miklum áhuga
íyrir heimilið. Mæltust þessum
ræðumönnum vel og fengu góð-
ar þakkir. Undirritaður mælti
einnig nokkur orð. Við almennan
söng aðstoðaði hr. A. S. Solva-
son með píanóleik. Einsöng-
vari var ungfrú Anna Árnad., og
undirleik hjá henni annaðist
Dora Sigurdson. Þórður Kristj-
ánsson flutti mjög snoturt kvæði
eins og hans var von og vísa.
Það var mjög ánægjulegt að
vera að Höfn þennan afmælis-
dag. Allir voru glaðir og kátir
og auðséð var á öllum gestun-
um að þeim leið vel og að allir
vistmenn voru innilega ánægðir
yfir heimsókninni. Enda mega
íslendingar sannarlega vera
hreyknir af þessu glæsilega og
prýðilega umgengna heimili. —
Það er lofsvert afrek að hafa
keypt svo glæsilegt hús fyrir
gamla fólkið og starfrækja það
af frábærum myndarskap og al-
úð. Það sýnir meðal annars hverj
ir íslendingar hér í álfu koma í
framkvæmd, þegar þeir standa
sameinaðir eins og fyrrverandi
og fyrsti forseti heimilisnefndar
innar G. F. Gislason tók svo
prýðilega fram í sinni ræðu.
Eg flyt Elliheimilinu Höfn
mínar beztu óskir og bið Guð að
blessa það nú og um öll ókom-
inn ár.
Eiríkur S. Brynjólfsson
ist á heimili sínu 18. marz s.l. eft-
ir langvarandi heilsubilun, og
var jarðsungin 22. marz af sr.
Philip M. Péturssyni.
María og Þorlákur ólu upp tvö
börn — Kristjönu, sem nú er gift
kona og býr í Noregi; og Björn
Nelson sem búsettur er í Winni-
peg. Björn er giftur Evelyn
Hurst frá Oak Point og eiga þau
hjón mannvænlegan barna hóp.
María var fríð sýnum og yfir
öllu látbragði hennar hvíldi tign
arleg festa og einbeitni sem ein-
kennir þá sem búa yfir innri ró
og eiga sálarþrek til þess að
mæta, æðrulaust, stríðu sem
blíðu á lífsleiðinni. En tilfinn-
mgarík var hún og alvörusvipur
hennar breyttist auðveldlega í
blíðu bros, og til æfiloka var
hún ungleg útlits og ung í anda.
Er hún var kát brá yndisþokka
yfir ásjónu hennar. Léttlyndi
hennar og lífsgleði báru yfir-
höndina yfir langvarandi van-
heilsu, og einatt var hún kát í
vinahóp.
Og samfélagsstundir með vin-
um og kunningjum voru margar,
því gestrisni og rausn þeirra
Nelsonshjóna var annáluð, eink-
um er þau bjuggu í Clarkleigh,
þar sem heimitli þeirra var við
þjóðbraut og enginn mátti fram
hjá fara í kaupstaðinn án þpss
að koma inn og þyggja góðgerð-
ir.
Sem heimlismóðir var María
fyrirmynd. Hún hafði næman
íegurðarsmekk fyrir öllu því
sem að húsprýði lýtur. Frá barn-
æsku vann hún við alskonar fín-
gerðar hannyrðir, og vandaðann
fatasaum iðkaði hún alla æfi.
Hún var og þau hjón bæði, sér-
staklega nýtin og nægjusöm, og
hin stöðuga iðjusemi hennar kom
oft að góðum notum fyrir aðra
sem einhvers þurftu með. Mörg-
um miðlaði hún í kyrþey því
bæði voru þau hjónin brjóstgóð
og umhyggjusöm við þá sem bágt
áttu.
María var framúrskarandi
söngelsk og oft er gestkvæmt
var á heimili þeirra, var slegið
upp í sóng og jókst þá um mun
kærleikur og gleði meðal gesta,
þegar þau hjón bjuggu í Clark-
leigh, tilheyrðu þau söngflokki
sem stofnaður var í Vestfold-
byggðinni. Voru Einar Johnson,
kona hans og Þorgilssons-fjöl-
skyldan forsprakkar í því söng-
félagi sem hafði í för með sér
margar sameiginlegar gleði-
stundir.
Bókhneygð var María með af-
brigðum og ljóðelsk. Þau hjónin
voru samvalin í dálæti sínu á öll-
um sönnum andlegum verðmæt-
um og einkum íslenzkum bók-
mentum. Þau áttu merkilegt ís-
lenzkt 'oókasafn, þar á meðal ís-
lendingasögurnar í skrautbandi,
fornaldarsögur, fræðirit og mik-
ið af nýrri bókum frá íslandi.
Þessar bækur voru stöðugt lesn-
ar og ævinlega, er kunningjar
komu, snérist samtalið að bókum.
Þetta er aðeins stutt ágrip af
æfiferli einnar íslenzkrar konu,
en við sem þekktum hana bezt
vitum að með henni er fallin í
valinn ein af þeim þrekmiklu,
lífsglöðu konum sem eru máttar-
stoðir heimiíanna. Hún var
heiðruð og virt af öllum sem
áttu með henni samleið. Lundar-
búar, sérstaklega konurnar,
sýndu mikla alúð og umhyggju
í síðustu veikindum hennar. Er
mér Ijúft að votta hjartanlegt
þakklæti fyrir hönd manns henn
ar og annara skyldmenna, öllum
þeim sem svo mikla umönnun og
vinarþel létu henni í té.
Sella Johnson
(Systir hinnar látnu)