Heimskringla - 31.12.1952, Síða 3

WINNIPEG, 31. DES. 1952
HEIMSKRINGLA
3. SÍÐA
menn gjarna eftirtektarverðra at hnoss, eru sjaldnast við nám greiða tólfta hluta í skatt. Af því ellinn sækir alla heim,
hugasemda hins bandaríska nema brot af þeim tíma, sem eðli því sésí að það er fjölskyldunum þó ungt fólk, stundum deyi,
blaðamanns, Negley Farson, sem legast væri. Aðeins um 10 þús- ofvaxið að kosta börn sín á skóla en Guð, hefur bústað, fengið j
hann hefur sett fram í bók sinni: und unglingar ljúka undirbún- þótt gjaldið sé ekki hærra en heir
þeim j
Professional and Business |
—= Directory~~
“Last chance in Africa”. Farson ingsnámi á ári hverju, þar af þetta.
lætur sig málefni Austur-Afríku rúmlega helmingurinn í gagn-;
mestu skipta, þar á meðal ný- fræðaskólunum, en ekki liggja
lendunnar Kenya, sem kunnust fyrir skýrslur um hversu margir
er í hinum vestræna heimi af ljúka námi þaðan. Markere-skól-
frásögnum veiðimanna. —í inn, sem er í Unganda og æðsta
þeim er hins vegar að jafnaði lít- menntastofnun landsins, hefur
Framh. á 4. bls.
AFMÆLISHEIMSÓKNAR
ÁVARP
til gestanna,
sem ganga a rettum vegi.
Vort heimili þakkar þessa stund,
og þeim, sem skemtu og sungu.
, Já, öllum er sóttu vorn afmælis-
fund,
fyrir ást á feðra tungu.
ið rúm fyrir lýsingu á þjóðfélags ekki nema um 70 nemendur. Það elliheimilinu Höfn 28. sept. Og fólkinu, sem vort félag skóp,
vandamálum landsins, en um; fer þó nokkuð í vöxt, að sérlega ------ og forystu verkin leysti.
þau segir Farson m.a.: I dug-miklir nemendur þiggi náms j Hafnar-sölum hér í dag, hann’ Mundi Þóra’ eru 1 Þeirra
# í Kenya eru sem næst 29 þús.; styrki og fari til framhaldsnáms ef húsrúm nóg fyrir alla> I y + hoP’
hyítir menn, um það bil 100 þús.' í Englandi, jafnvel í Oxford og sem koma til að taka lag> j og þeim eg ávalt treysti(
Indverjar, sem allir hafa hand-, Cambridge og meira að segja til yið heimilisfólkið heilsum þeim.S
verk eða verzlun að atvinnu Bandaríkjanna. Innfæddir náms- Qg hússtjórninni þökkum, | 1 veizlulok, með sólskms söng,
sinni. — Niður við ströndina eru' menn eru margir vel gefnir and- að bjóða SVQ góðum gestum heim, Því sumarið er að líða,
um 24. þús. Arabar, en tala inn-Slega og líkamlega og framúrskar agj gleðjast með—Elli-krökkum. °r vpr*!' 1o
fæddra manna nemur um 5 millj-(andi iðnir og dug-miklir. Segja Qg tungu vora að Spjalla.
Indverjum líður vel í Kenya og má, að trúboðar hafi með hönd-
sömu leiðis Evrópumönnum. — | um alla undirbúningskennslu í Vort fimm ára afmæli, er í dag,
Það myndi einnig gilda um hina landinu, og ástæðan til þess, að af öllu> er nóg á borðum.
innfæddu menn, ef þeir gætu Svo margir hætta námi fljótlega Qg Ö11 þessi gieði er okkur í hag,
iagt niður hina rótgrónu tor- er hinn mikli námskostnaður . ! sem £ æskudögum forðum.
Vyggni sína í garð allra hvítra1 Það kostar víðast frá 3—4 Svo við verðum ung, í annað sinn
manna og fyrirætlana þeirra. — steriingspundum að ganga í trú- og eignumst nýja vini,
Það er alls staðar farið vel með hoðsskóla. Mönnum kann að ’því gestirnir hingað gengu inn,
innfædda, þar sem þeir eru í virðast að það sé ekki há upp- í gjafa og kærleiks skyni.
þjónustu hvítra manna. Hins hæð >en miðað við meðaltekjur
ef vetrarkvöldin verða löng,
við þurfum engu að kvíða.
Og vinum, sem við fréttum frá
úr fjarlægð, þökk, eg segji.
Við biðjum Guð, að blessa þá
bæði á nótt sem degi.
*) Guðmundur F. Gíslason
Fyrsti formaður, framkvæmdar-
og stjórnarnefndar heimilisins,
fyrstu 4 árin frá stofndegi þess
5. október 1947, og frú Þóru Orr
sem hefur verið skrifari nefnd-
vegar hefur tortryggni þeirra í lancjsmanna er hún gífurlega há. Það var alda-gömul íslenzk dygð, annna, fra byrjun til þessa dags,
Rangt merki
ÞÝZK FRÁSAGA
garð hvítra fyrr á támum orðið Laun daglaunamannsins eru sem og arfeng nekt við snauða
1l1 þess, að þeir drógu sig út ún gá viðast hvar um j sterlingspd. við kynstofn sinn, að taka trygð,
öllum félagsskap og samneyti á múnuði> þar af verður hann að sem tefla um líf og dauða,
Evrópumanna og mynduðu ein-,
angraðar byggðir Og þar lifir
langmestur hluti landsmanna. í
þessum einangruðu héruðum er!
allt land þegar fyrir löngu tekið
í notkun og fólkið orðið þar
allt of margt, og hinum inn-
fæddu finnst sem hvátir menn!
haldi þeim þar innilokuðum og ,
vilji ekkert gera fyrir þá, sem |
þar búa, þótt raunverulega eigi
þeir sjálfir þar mesta sök fyrir
oraunhæfan ótta við samfélag
hinna hvítu. Það eru starfandi
margháttaðar stofnanir í nýlend
unni, sem gera allt, sem ‘þeim er
unnt til þess að fræða svertingj-
ana um, hvernig þeir bezt geti
hagnýtt sér landið og fengið
uppskeru, en andúð hinna inn-
fæddu er svo rótgróin á slíkum
og er enn.
-28. september 1952
Þ. K. K.
dapra og raunalega, og auðsæilega fulla hugar-
angurs.
Office Phone Res. Phone 924 762 726 115’ Dr. L. A. SIGURDSON 528 MEDICAL AJRTS BLDG. Consultations by Appointment DRr A. V. JOHNSON DENTIST ★ 506 Somerscí Bldg. ★ Office 927 932 Res. 202 398

Dr. P. H. T. Thorlakson WINNIPEG CLINIC St. Mary’s and Vaughan. Winnipeg Phone 926 441 Thorvaldson Eggertson Bastin & Stringer Lögfrœðingat Bank of Nova Scotia Bldg. Portage og Garry St. Sími 928 291
J. J. Swanson & Co. Lld. REALTORS Rental. Insurance and Financial Agents Sími 927 538 308 AVENUE Bldg. — Wlnnipeg H. J. PALMASON & Co. Chartered Accountants • 505 CONFEDERATION LIFE Bldg. • TELEPHONE 927 025
WINDATT COAL CO. LIMITED Established 1898 506 PARIS BLDG. Office Phone 98-7404 Yaid l’hone 72-0573 Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Ph. 932 934 Presh Cut Flowers Daily. Plants in Season We specialize ín Wedding and Concert Bouquets and Funeral Designs Icelandic Spoken
að gagni.
Sem stendur er langmest á-
herzla lögð á það af yfirvöldun-
um í Kenya að vinna sér traust
svertingjanna. —Hinsvegar er á-
standið þannig í þéttbyggðustu
héruðum landsins, t.d. í héraðinu
Kavirondo, þar sem búa 350
manns á
En meðan hann lá þannig örbjarga og hálf-
dauður úr leiðindum, varð hann var við miklu
meiri nærgætni og umhyggjusemi hjá gömlu bú-
stýrunni sinni, heldur en hann hafði getað búizt
við af svo vitgrannri og framtakslausri konu.
Hún sýndi honum á hverjum degi einhverja ó-
vænta hugulsemi, og þreyttist aldrei á því, að
finna ný og ný ráð til þess, að reyna að sefa óþol
hans og eiruleysi, og fjörga og gleðja huga hans.
, Þegar hann vaknaði, sá hann stundum jurta-
ráðleggingum, að þær koma ekkij potta með útsprungnum blómum í fyrir fram-
an rúmið sitt, stundum úrvals ávexti, dagtblöð,
sem höfðu eitthvað það að flytja, er hann ein
hverra ástæða vegna hlaut sérstaklega að hafa
gaman af, í stuttu.máli, ætíð eitthvað til ánægju
og gleði, eitthvað, sem lýsti dæmalausri um-
hyggjusemi og nærgætni við sjúklinginn.
Hartmann komst mjög við af þessari ná-
kvæmni og huglátsemi gömlu konunnar, og ætl-
hverjum ferkílómetra adi ad fsra að þakka henni fyrir það af
lands, og lífsbaráttan þar svo' h®rðu hjarta, en konan varð þá ætíð hálf-vand-
hörð og erfið svertingjunum, að ræðaleg, færðist undan hrósinu og þakklætinu
þeim er nokkur vorkunn þótt' með stakasta iítillæti en einkennilegum flýti,
þeir séu farnir að halda, að það! hypjaði sig burt frá honum svo fljótt sem
séu hinir hvítu menn, sem ábyrg- henni var auðið. Og ef Hartmann varð þá litið
ir séu fyrir eymdarástandinu en á ömurlega og hálf-ólundarlega andlitið henn-
ekki “forsjónin”. ar, þá átti hann bágt með að skilja í því, að hún
væri í raun og veru frumkvöðull að allri þess-
ari hugulsemi. En með því að systur hans voru
í fjarska, og engum öðrum kvenmanni gat verið
til að dreifa, er gæti sýnt honum svona mikinn
kærleiksvott, svona óþrjótandi umönnunarsemi,
þá hlaut hann að komast að þeirri niðurstöðu að
undir þessari óálitlegu skel dyldist gnægð af
hjartagæsku og viðkvæmni.
Það Var komið fram í miðjan októbermánuð,
þegar læknirinn leyfði Hartmann loks að fara ^
á fætur. En þótt áliðið væri, var samt oftast
heiðskírt veður, logn og hiti. Hartmann sat þá
á daginn á hægindastól úti við opinn gluggann,
naut hreina loftsins og virti fyrir sér tén og
grasið í garðinum, er þegar var farið að taka á
sig lit þann, er mninir á fallvaltleik lífsins. Oft
sofnaði hann svo út af á stólnum.
Einn dag, er hann sat þannig, færðist smám
saman yfir hann þetta einlrennilega draummók,
er augun lokast ósjálfrátt, en hin skynjunar-
196,181, og 40 af hundraði þess1 færin geta ennþá tekið á móti utan að komandi
mannfjölda á ekkert land, en þaðj áhrifum. Honum virtist þá sem barið væri hægr
land, sem í notkun er, er allt of að dyrum á herberginu, en hann gat ekki al-
mennilega gert sér grein fyrir því, hvort það
var draumur eða veruleiki, og honum kom að
minnsta kosti ekki til hugar að svara.
Og ekki raknaði hann heldur við úr þess-
um einkennilega dvala, eða fékk magn til þess
að hræra legg eða lið, er hann heyrði, að dyrun-
um var lokið hægt upp, og fann ósjálfrátt á
sér, að einhver lifandi vera kom inn í herbergið.
En svo fann hann hlýjan anda leika um hönd-
ina á sér, sem hvíldi á stólbríkinni, og þá var
eins og bönd þau, er draumgyðjan hafði fjötr-
að hann með, slitnuðu allt í einu. Hann opnaði
augun, og varð svo forviða, að hjartað stöðv-
aðist snöggvast í brjósti hans, því að hann sá
Mörtu Werner á hnjánum við hliðina á sér,
Farson lýsir á einum stað á-
standinu í einni þeirra einangr-
uðu byggða, sem áður var á
minnst. Hann tekur sem dæmi
Kiambu-héraðið. Þar búa ein-
göngu Kibuyu-menn, og það er
eitt þeirra héraða, þar sem á-
standið er þolanlegast og lífs-
kjörin skást, enda er landið þar
einna bezt fallið til ræktunar og
áveitur í saemilegu lagi. Samt er
ofnotkun landssvæðis þessa slík
vegna hins mikla mannfjölda, að
tekið hefur verið til bragðs að
flytja meira en þriðju hverja fjölj
skyldu til annarra staða, eða nán-j
ar tiltekið 10 þús fjölskyldur af
Þeim 28,500, sem þar bjuggu tilj
skamms tíma. Mannfjöldinn erj
samtals þar eftir burtflutningana
btið handa þeim, sem hafa yfir-
ráð þess .Af þessu sést, að í
Þessu eina héraði eru um 90 þús.
menn, sem enga möguleika hafa
tl1 þess að framfleyta lífinu.
Maður hlýtur að hrærast til
meðaumkuna ryfir hinni sterku
fróðleikslöngun svertingjanna
Þegar þess er gætt, hversu illa
er að þeim búið í þeim efnum.
Aðeins sem næst tíundi hluti
barna og unglinga á skólaaldri
fær nokkurn tíma að ganga í
skóla, og þejr> sem hljóta það
væri hræddur um, að þessi undislega mynd,
væri sjónhverfing ein, er hyrfi, þegar hún væri
ávörpuð. “Góða Marta mín!”
Hún rak upp hljóð, spratt á fætur og flúði
fram að dyrunum. Hún var eldrauð í framan, og
þrýsti ósjálfrátt höndunum að brjósti sér.
“Fyrirgefið, herra Hartmann”, stamaði hún!
loksins út úr sér. “Eg hélt að þér svæfuð—og eg;
ætlaði bara svona í kyrþey að biðja fyrirgefn-j
ingar á öllu því illa, sem þér mín vegna hafið |
orðið fyrir í lífinu, áður—áður en eg yfirgef I
þetta hús fyrir fullt og allt.”
Það kom gleðiblær á magra andlitið hans, |
eins og honum hefði allt í einu borið eitthvert
mikið lán að höndum.
“Áður en þér farið, Marta? Hafið þér þ4
verið—hérna hjá mér? Og blómin hérna, eru
þau frá yður?”
Hún hélt báðum höndunum fyrir andlitinu,
og notraði eins og hrísla. en reyndi af öllum
mætti að buga grátinn.
“Fyrirgefið mér, herra Hartmann—eg var
svo ólánsöm—svo ólánsöm--------”
“Og unnustinn yðar—hefir hann leyft yður
þetta?”
Hún tók nú hendurnar frá andlitinu, og
fögru augur hnenar leiftruðu sem eldur
brynni úr þeim.
“Unnustinn minn? Hann var það ekki leng
uri þeg3r hann var svo guðlaus að ráðast á yður,
því að eg hafði þá komizt að raun um, að eg
myndi aldrei—aldrei geta orðið konan hans. En |
jafnvel þótt eg hefði elskað hann—þá myndi
eg samt hafa hatað 'nann frá þeirri stund, er
hann gerði það.”
Einkennilegi fagnaðarsvipurinn, sem ljóm-
aði á ásjónu Hartmanns, sýndi henni þegar,
hverju hún hafði ljóstað upp með þessum orð-
um, og hún varð aftur eldrauð í framan, sneri
sér við og ætlaði að skunda sem fljótast út úr |
herberginu.
En nú nefndi Hartmann nafn hennar, og
jafnvel þótt það væri mjög lágt, þá hlýtur þó
eitthvað það að hafa verið í röddinni, sem dró
hana til hans með ómótstæðilegu afli. Hún j
fleygði sér aftur á hnén fyrir framan hann, og
laut hann ofan að henni, tók utan um höfuðið á
henni með báðum höndum og spurði:
“Marta, kæra Mar.ta mfn, viltu offra mér,!
gamla piparsveininum, æsku þinni? Viltu vera
förunautur minn á lífsleiðinni?”
Gleðitárin streymdu af augum hennar, ogj
hún hvíslaði lágt með röddu, er sagði margfalt
meira, heldur en löng og brennandi ástarjátn- j
ing:
"Já— til dauðans!”
CANADIAN FISH
PRODUCERS Ltd.
,t. H. Page, Managing Directoi
Wholesale Distributors oi
Fresh and Frozen Fish
311 CHAMBERS ST.
Office Ph. 74-7451 Res. Ph. 72-3917
A. S. BARDAL
limited
seiur líkkistur og annast um
u-tfarir. Allur út*>únaður sá besti.
Ennfremur selur hann nllninin^
minnisvarða og legsteina
843 SHERBROOKE ST
Phone 74-7474 Winnipeg
M. Einarsson Motors Ltd.
Distributors
KAISER AUTOMOBILES
The 1951 Kaiser Car is hcre
Built to Better the Best on the Road
IMMEDIATE DELIVERY
Showroom: 445 RIVER AVENUE
Phone 44 395 & 43 527
I nion Loan & Investmen!
COMPANY
Rental, Insurance and Finandal
Agents
Sími 92-5061
Toronto General Trusts Bldg.
508
The BUSINESS CLINIC
(Anna Larusson)
306 AFFLECK BLDG. (Opp. Eaton’s)
Office 927 130 House 724 315
Bookkeeping, Income Tax, Insurance
Mimeographing, Addressing, Typing
GUNDRY-PYMORE Lid. |
British Quality - Fish Neuin*
60 Victoria St., Winnipeg. Men.
Phone 928 211
Your Patronage Will Be
Appreciated
Manager: T. R. THORVALD6QN
MALLON OPTICAL
405 GRAHAM AVENUE
Opposite Medical Arts Bldg.
TELEPHONE 927 118
Winnipeg, Man.
Halldór Sigurðsson
tc SON LTD.
Contractor & Builder
•
542 Waverley St.
Sími 405 774
COURTESY TRANSFER
& Messenger Service
Flytjum kistur, töskur, húsgögn,
píanós og kæliskápa
önnuinst allan umbúnað á smásend-
ingum, ef óskað er.
Allur fltuningur ábyrgðstur
Sími 526 192 1096 Pritchard Ave.
Eric Erickson, eigandi
FINKLEMAN
OPTOMETRISTS
and
OPTICIANS
Kensington Bldg.
2<5 Portage Ave. Winnipeg
PHONE 922 496
Ir'-
Gimli Funeral Home
PHONF. - 59 - PHONE
Day and Night Ambulance Service
IIRUCE LAXDAL
(Licensed Embalmer)

Vér verzlum aðeins með fyrsta
flokks vörur.
Kurteisleg og fljót afgreiðsla.
TORONTO GROCERY
PAUL HALLSON, eigandi
714 Ellice Ave. Winnipeg
TALSIMI 3-3809
Baldvinsson’s Bakcry
749 Ellice Ave., Winnipeg
(milli Simcoe & Beverley)
Allar tegundir kaffibrauðs.
Brúðhjóna- og afmæliskökur
gerðar samkvæmt pöntun
Sími 74-1181
TBOS. JAdSON & SIHS
LIMITED
BUILDERS’ SUPPLIES
COAL - FUEL OIL
Phone 37 071
Winnipeg
Reimers gamli yfirprentari hafði víst al-
drei á allri sinni löngu æfi fengið ósk sinni svo
fljótt fullnægt, sem í þetta skifti, og þegar hann
viku fyrir jól hélt á bréfspjaldinu í hendinni,
þar sem hann var hátíðlega boðinn í brúðkaup
húsbónda síns og ungfrú Mörtu Werner, þá
klóraði hann sér í gráhærða höfðinu sínu og
mælti:
“Þið viljið máske segja, að tími kraftaverk-
anna sé löngu liðinn, en eg segi nei. Krafta-
verk eiga sér enn þá stað. En eg held nærri því
--------að eg hafi sjálfur komið þessu krafta-
kraftaverk af stað!”
— ENDIR —■
:/'XweVí ON NEW RUGS
CARPET REWEAVING
NEW RUGS MADE FROM YOUR
OLD WORN OUT CLOTHES
OR RUGS.
Writc For Free Illustrated Cataloge
CAPITOL CARPET CO.
701 Wellington Ave.
Winnipeg, Man. Ph. 74-8733

Off. Ph. 74-5257 700 Notre Dame Ave.
Opp. New Maternity Hospital
NELL’S FLOWER SHOP
Wedding Bouquets, Cut Flowers
Funeral Designs, Corsages
Bedding Plants
Mrs. Albert J. Johnson
Res. Phone 74-6753
r/“
T
GUNNAR ERLEN DSSON
PIANIST and TEACHER
Repres. for J. J. McLean & Co. Ltd.
(The Wests Oldest Music House)
636 Home St.
Office Ph. 74-6251
Winnipeg, Man.
Res. Ph. 72-5448
L
SAVE MONEY
On Diamond Rings, Bulova and
Swiss Watches and Jewellery
at
SARGENT JEWELLERS
884 Sargent Ave.
Wlnnipeg, Man. Fh. 3-3170