Heimskringla - 08.04.1953, Síða 1

r*—
AT ALL LEADÍNG GROCERS
Super-Quality
"BUTTER-NUT”
bread
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look for the
Bright Red Wrapper
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quaiity
“BUTTER-NUT”
BREAD
%
“Tops in Quality & Taste”
LXVII ÁRGANGUR
C,\NADA BREAD —look for the
Bright Red Wrapper
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
VORIÐ KOM
þeir sem það væri eiginlega gert ™aður ekki tali um írið, var bet-
fyrir, væru viðskiftahöldar, sem ur af stað farið með það, en
—Brot úr kvæði eftir Ólaf Hall- með þvi fengju ódýrara burðar- heima setið
SÝNGURBETURí
KOMMÚNISTUM?
ur en ritara-starfs Sameinuðu dórsson, stud. mag., birt í tilefni gjald en á járnbrautum. Nú-jæja
þjóðanna, er Svíinn hrepti. af vorkomunni, 20 marz. En lögin um hvað vöruvagnarn-
I __Studentabl. ir megi vera þungir, eru sett
FRÁ ÍSLANDI
um kom vor,
Þetta er spurning sem tíminn eyereST
einn getur gefið rétt svar við.
Það varð brátt hljóðbært eftir Innan fárra vikna leggur leið
lát Stalins, að breytingar mundu angur brezkra manna af stað til & num tindruðu s61stafa.
verða á stjórnarrekstri í Rúss- Himalayja. Er hugmyndin að gpor
landi. út á við kom það ákveðið reyna að komast upp á hæsta hHðamar kvöldsUini krýnd-
í ljós í tilboði frá Chou En-lai tindinn, Everest, sem svo margir & •
forsætisráðherra Kínverja um að hafa spreytt sig á, en öllum mis-
hefja nýjar tilraunir í Panmun- hepnast til þessa. Síðasta til
jon um að koma á friði í Koreu. raunin var gerð á 8.1. sumri, en
Hélt Chon En-lai fram, að «6r á sömu leið og allar hinar.
Kína væri reiðubúið, að sam- Tindurinn er 29,002 fet og er
þykkja að skiptast á öllum sjúk- hinn hæsti á jor u. enn a a
i komist í 28,000 feta hæð, en það
íram á þá leið, að þeir megi ekki Guðmundur Einarsson fær
Að sunnan—að sunnan á vængj- vera meira en 250 til 350 pund á kross Ljónsorðunnar
um eða slösuðum föngum.
Þetta gæti numið þvi, að Kín-'er það allra lengsta. Ferðin hefir
verjar fengju 3,000 heim til sín flestum gengið þolanlega upp í
af 123,000 föngum alls, og Sam- 23,000 feta hæð. En strandað hef
einuðu þjóðirnar um 1000 fanga ir oftast verið í 26,000 til 28,-
af sínum 12,000 sem í fangelsum 000 feta hæð
kommúnista eru.
Þegar þetta hafði ekki eins ,
góð áhrif og »«l»ð var, gerðu John Hunter. Hann hef.r .
Kínverjar tilboð um að þeir væru angrum þarna aður venð. Það
fúsir að samþykkja fangaskifti sem gera verði til að komast alla
f þessari fyrirhuguðu ferð eru
10 menn og er foringinn Col.
leið-
hvern þumlung breiddar á hjól- Paasikivi Finnlandsforseti hef
unum er jörðina snerta, eftir því ir nýlega sæmt Guðmund Einars
við hvaða veg er átt. Þetta skilja son fra Miðdal storriddarakrossi
víst fáir. Þýngd vöruvagna mátti Ljónsorðunnar finnsku af fyrstu
ust á ný:! ekki áður fara yfir 20 smálestir. gráðu .Guðmundur er mjög met-
__þd kliðandi laufþökin minnt- Ef eitthvao á ao lækka punda- inn í Finnlandi -og var fyrir
ust við ský, j töluna nú verður þaó að líkindum nokkru gerður heiðursmeðlimur
í lundinum titruðu tónar. ! um V4 eða V3 þeirrar vigtar. — finnsku akademíunnar ,enda geta
' Hefói verið alveg nógu vísinda- ekki aðrir en þeir, sem áður eru
Æ þangað—æ þangað mín þrá er legt ao útskýra þetta á þennan orðnir það, hlotið heiðursmerki
svo heit, hátt?
er þýtur af sólvind í blóm-
skrýddum reit RITARI KOSINN *
um söngþyrstar vorsálir fögnuð- . l Steingrímur Steinþórsson, for
r Það voru margir orðmr smeyk- sætisr4öherra íslands, varð sext-
, , , ... Ur. Cr’ ir um að ekki yrði hægt að kjósa ugur 12. febrúar s.l. í tilefni af
Ur fjarskanum ^^‘^^.ineinn ritara hjá Sameinuðu þyí gegir blaðið visir;
,eir tónar þjoðunum. Rússinn syndi sig Steingrímur er Mývetningur,
! líklegan til að kveða niður með fæddur að Alftagerði> og voru
(neitunarvaldi, hvern sem valinn {oreldrar hans Steinþór bóndi
, yrdi. úr þvi hann ekki vildi Björnsson á Litiu.Strönd
það, sem honum hefir nú verið
veitt. —Tíminn
í hörpunni titra þeir
fangavist höfðu hlotið en 5 ára
var timin styttur til helminga.
Pearson, er öll atkvæði hafðil o;
og
noTkru^íariðUam á, og sem var staði á síðustu 6000 feta-leiðinni.|ekki hafa verið dæmdir ’fyrir' jf nu raiSt’ Nýr ritan er kos'ni"! Frá öndverðu hefur Stein-
g - ‘ ---------landráð. En þar sem segja má aðj*r haun heit" Dag grímur Steinþórsson helgað ís-
allur fjöldin hafi fyrir þau verið Hamn«erskjold_Hann var kosinn lenzkum landbunaði starfskrafta rfi
dæmdir, bæði til langs og'1 emu hljoðl; Lr ekkl sína, enda hlotið góða menntun
tlU búllljo J J U O ^ V J - *w ***{^v*« | . -r^ r / 1 L . P Ö w
og Indland hefði fyrir ieiðina, sé að mynda þrjá áninga þetta nær aðeíns til þeirra, sem neu‘a el ' U ram U e U. iá Gautlöndum.
£> J _______ . . __: nn Nur ritari er kosinn. _ . ...
Sigrún Jónsdóttir Sigurðssonar
í því fólgið, að fangar sem ekki Enn fremur verði að velja bezta
kysu að halda heim, yrðu afhent- veður, sem þarna sé á vorinu
ir hlautlausum þjóðum til varð- og hraða svo ferðmm alt sem
veíziu.
Kínverjar höfðu neitað þessu
tilboði áður.
unt se.
Farartálminn upp síðustu 60001 gizka hvað mörgum frelsið er j
fetin eru frost og byljir. En ann
Sameinuðu þjóðirnar eru nu
að er þó verra. Eftir að í 23,000
um það að setjast aftur á rök- íeta hæð er náð er lofuð sívo
skamms tíma, er ekki hægt að 1 anlegt, en að þarna hafi vel tek- „ þv£ gviði Búfræðingur er hann
íst. Nýi ntarinn er þaulvanur, fr. bændask5ianum a Hvanneyri,
og kandidat frá Búnaðarháskól-
f Kaupmannahöfn hafði
Reeves kynnzt Valtý Guðmunds-
syni og Valtýr verið Reeves inn-
an handar við handritarannsókn-
ir hans, jafnframt því sem hann
vann síðar að þýðingum með
honum bæði á Pilti og stúlku og
Laxdælu, og var hinni seinni
ekki lokið, þegar Reeves dó.
Skrifaði Valtýr síðan um rann-
sóknir Reeves og rit hans um
Vínlandsferðir í XIII. árgang
Tímarits bókmenntafélagsins
1892, en síðar ritaði Richard
Beck allýtarlega um Reeves, í
Almanak Ólafs Thorgeirssonar
1935, og enn fleira hefur verið
ritað um hann á íslenzku.
Vinátta Valtýs og Reeves
leiddi til sambands við ættmenn
hans vestrá, þegar þeir Valtýr og
Þorsteinn Erlingsson voru árið
1896 boðnir vestur til fornleifa-
rannsókna í Massachusetts í
Bandaríkjunum. Heimsótti Val-
týr þá systur Reeves. frú Mary
Foulke, í Richmond í Indiana.
Var þá ráðið, að Guðrún systir
Valtýs færi þangað og kenndi
Caroline, elztu dóttur frú Mary,
íslenzku. Dvaldist Guðrún þar í
6 mánuði 1896—97. Síðar á árinu
1897 voru þær Caroline og Guð-
rún saman á íslandi og seinna
um hríð í Kaupmannahöfn.
, * , ^ t 1 stjornarstorfum. Og svo virðist;
nu veitt, eða hvort pað fer frem, J . . b r
. , , , , _. c | Sviþjoö eiga skilið heiður fyrir
ur þvi, sem gert var 1945. 1 ö
anum í Höfn. Hann hefur gegnt
stólana í Panmunjon. Í Þunt, að menn geta ekki haldist
T _ . við í því. Súrefni skortir, en sem
Hvers er að vænta. Blaðið . - — - 1
Time t M York rir ekki mik. Þeir geta bætt ser En a siðustu, innar að þakka En hin ástæðan>1
ið Úr að Kínverjar meini neitt 6-000 fetunum hafa menn orðtð
/ , , lamaðir, þeir hafa mist þrott,
annað með þessu en ! matarlyst, eðlilegan svefn, ekki
iengmgu “kalda stnðsins , þ þorið meira en 2o pund o
iKöÍ- X11..L.01 oA Viínn nvu IOT- » „ ___:
» lj OOlll CV.1V. * Ul 1 ^ 1 u . , , f v • ***** * *—*
Moskva er sú grein fyrir i "£ trúnaðarstöðum i
og hún hefir gert. Þó slíkt sé
1 ö
Þeir óttuðust, að hinn nýji íor- ^ ^ hverfa eða Uggja]. innanrVkismálum og friðar-
seti Bandaríkjanna, Eisenhower _ .
mundi herða sóknina í Koreu.
Samkvæmt þessu vakir þá fyr-
ir Kínverjum, að fá friðarskraf
daga um miðjan maímánuð
Vonandi hepnast ferðin. En
himininn er hvorttveggju líkur j STRÆTISVÖGNUM?
um það, sem fyrri.
En einhvern tíma sigrar mað-
þessu gerð, að þetta sé vaxandi ekk. . stríðsárum metið að verðJ
velmegun og mennmgu ÞÍ°ðar- j leikum> er þar oðrum þjóðum!
innar að þakka. En hin ástæðanj fordæmi sett,
sem líklegri þó er taiin, er ekki
eins góð. Hún er sú, að Malenkov
hefði ekki séð sér annað fært en
að friða þjóðina með bæði þessu
FYLKISSTJÓRA SKIFTI
framlengt á ný, til þess að þeim
gefist lengri undirbúnings-tími
til varnar eins og þegar friðartil-
raunir hófust í Koreu í fyrstu.
Wiviv -- 1 1*1*11*»** - ------ - O
dauðir ella. Þetta ætlar Col. skrafi { utanríkisstefnu sinni. —
j Hunter nú að yfirstíga með
hraða og vali góðs veðurs að vor- frestur> hinnar nýju stjórnar i
inu, sem vanalega standi yfir 10 augum margra
HÆKKAR FARGJALD A
þágu landbúnaðarins, var búnað
armálastjóri árin 1935-1950, for-
maður Nýbýlastjórnar og um
j skeið forstjóri landbúnaðardeild
ar atvinnudeildar Háskólans.
riann var kjörinn á þing fyrir
Skagfirðinga árið 1913, og sat
á þingi til 1933 ,síðan 1937—1942
HEIMTUÐU TALSÍMA
William Lucko, liberal-þingm,
I ivxanitobafylki er búist við
fylkisstjora skiftum eftir næstu
tyikiskosmngar. Nuverandi fylk og 1946 til þessa dags.
Þetta er með öðrum orðum gálga iSSLjori, Hon. K. W. ivlcWilliams Kona hans er Theódóróa Sig-
er naiuio aó segi stöðu sinni! uröardóttir, og eiga þau fjögur
iausn á þessu ári. Hann er 79 áralbörn.
og neiir verió konungsfulltrui i
13 ár.
Eftirmann hans hefir heyrst
Electricjað sambandsstjórnin hugsi sér
Gamla Winnipeg
Nýlega hefur íslenzkudeild
urinn þessa þraut sem aðrar. Það strætisvagna félagið sem nu er Hon. J S. McDiarmid, nama-og I f ^ Bandarfkj_
< . * < i_ ' \A7intimPcr. H’írnf n AinflaraAnprra IVlam- J
GÓÐ BÓKAGJÖF
er undarlegt, hvað sú þrá er þjóðeign, eða eign Winnipeg- náttúrufríðindaráóherra
frá Snrinefield sagði á þingi í1 blind hjá manninum, að sigra borgar hinnar stærri, heitir nú toba. Hann var sambandsþingm.
Manitoba 8.1. miðvikudag, að i þrautir, þó þýðingarlausar, eins Greater Winnipeg Transit Com-, 1926-1930 fyrir Suður-Winni-
kjördæmi þetta má heita, sýnist vera. mission. Yfirmaður eða umsjon- peg,, en hefir verið fylkisþing-
hefir verið honum armaður reksturs strætisvagn- maður í Manitoba síðan 1932. Og
nefnd manna í sinu
hefði fyrir nokkru komið á fund E~verest
til sín og sagt sér, að ef þeir!flestu öðru erfiðari víðureignar. anna, heitir W. H. Carter. Hann ráðherra um 20 ár. Það er
ö b r : liesiu u ____ r\rr V, el cra U----.1,1,1 í b-r
haldið
fengju ekki síma tafarlaust
iagða út í bygðina, mundu þeir
greiða íhaldsmönnum atkvæði.
Þeir fengu simanna um hæl.
UPP MEÐ PEARSON!
Hví ekki! Um leið og kunnugt
var að ritara-embætti Sameinuðu
þjóðanna hefði /fallið öðrum í
skaut, en B. L. Pearson, ráðherra
utanríkismála Canada, var hann
samstundis nefndur sjálfsagðasti
maðurinn í forsætisraðherra-
stöðu Canada. Það var ekki beð-
ið eftir að staðan losnaði að velja
hann eftirmann St. Laurents.
Það getur verið, að núverandi
stjórnarformaður hverfi brátt
frá starfi, sakir aldurs. En með
kosningar framundan á komandi
sutnri, er ekki líklegt að til þess
ko»tii. Það er meira að segja, vís-
ast> að hann haldi starfinu áfram
fyrrí ar kjörtímabilsins, yrðl
stjórn hans endurkosinn. En
komi samt sem áður að því, að
hann víkji fyrir einhverjum
yngri, er eins líklegt, að eftir-
maður hans verði Abbott, fjár-
u^álaráðherra. Það munu fáir á-
iitnir honum færari eða reyndari
1 þá stöðu.
Pearson getur því átt eftir að
reyna, þó mikið sé með hann lát-
að vegur hans sé ekki beinni
111 stJórnarformensku hér, held-
FÖNGUM VEITT FRELSI
á að vera á fullu kaupi og helga að hann sæki ekki í komandi
fyrirtæki þessu vinnu sína. Samt kosningum, sem enginn veit raun
, , er hann á sama tíma stjórnandi ar enn um hvenær verða nema
Það var gert svo mikið úr þvi, winnipeg and Central Gas L. Campbell forsætisráðherra.
þegar útvarpið í Moskvu lýsti Co a eftir sem áður. : En við. þeim er búist á þessu ári.
__ 1 Vi or Ai
yfir að Malenkov-stjórnin hefði
veitt miklu af föngum Rússlands
í löpum hins nýja strætisfé-í
•lags segir. að efy fa,gjald sé :SOCIAL CREDIT DREVM-
frelsi, að Bretland kallaði í hasti h°k’ ** verði Municipal and| IR VEL
fulltrúa sinn, Sir Alvary ’ ’ _ , v,aA ,• ,,
Gascoigne heim til að útskýra Public Utility Board tilkynt það Social Credlt flokkurmn
þetta fvrir stjórninni í Bret- rit samþyktar innan ems m,u a
landi. Sendiherran mátti ekki ar-
- fpría citr á að siá út-l Þetta þykir blöðum þessa bæj-
einu sinni telja sig a, ao sja ui r , ..
. M,r;„ 1 tn:n„_ ar merkilegt. Utility Board hefir I
fararminningu Mariu drotning , t * u r/ * t
, , • /,r ör„t avalt um það haft að segja, ef
ar, sem hann hafði sjalfur efnt ... U_UJJX
til í sendiráðinu í Moskva.
En hvað sem þessu líður, er
fargjald hefir verið hækkað. Nú
á fyrst að hækka það og segja
• I « “ r r’ncr_ ráði þessu svo frá því.
eítir að Vlta va marg I Ekkert einstaklingsfélag hefði
elsishurðir eru af hjorum ^ Ætlar þjóðeigna.
sprengdar. Að veita nokkrum! f ið að stjórna eins og ein.
fongum frelsi arlega, var siður a ° , . . ,.A A ,
Lenins ,1«. A 10 ára afmaeli rúss- valdur. hmkka fargjald.ð að al-
nesku byltingarinnar var og
menningi og Utility Board ó-
mörgum veitt frelsi. Eftir að sPurðu?
Stalin tók við var alt minna um ___
það, þar til að stríðinu 1945 end- HVER SKILUR ÞETTA?
uðu, að hópur fanga var settur ^ fylkisþingi Manitoba var s.
laus. __ 1. viku mikið rætt um hvað vöru-
Þeir sem lausn er nú sögð veitt fiutningsvagnar eyðilegðu vegi
eru allir fangar, sem dæmdir fyikisins og mesta þörf væri á,
Manitoba segir þær fréttir, að
hann ætli að hafa mann til að
sækja um þingmensku í hverju
kjördæmi bæði í Manitobafylkis
og Sambandskosningunum sem
fara fram á þessu sumri.
um. Er gefandinn frú Caroline
höulke Urie í Cleveland, Ohio.
Sendi frú Caroline bækurnar
fyrst til frú Guörúnar Skapta-
son, 378 Maryland Street hér í
bæ, en hún kom þeim síðan á
framfæri. Eru þær Caroline og
Guðrún gamlar vinkonur.
Frú Caroline er systurdóttir
Arthurs M. Reeves (1856—1891),
en hann ritaði á sínum tíma
merkilega ritgerð um Vínlands-
ferðir íslendinga og lét þá jafn-
framt ljósprenta allar hinar
1 helztu frumheimildir um þær.
Hét verk hans The Finding of
Wineland the Good. The History
of the Icelandic Discovery of
America, London 1890. Er þar
þetta mál allt tekið föstum tök-
Með íslenzkunáminu og dvöl-
inni á íslandi komst Caroline í
kynni við íslenzkar bókmenntir
og mat þær mjög mikils upp frá
því. En auk íslenzkunnar lagði
hún stund á fjölmörg önnur
tungumál og gerðist brátt bæði
víðlesin og gagnmenntuð. Við
Ijóðagerð hefur hún nokkuð
fengizt og við ritstörf, og er
bókin Pilgrimage of Protest að
nokkru orðin til úr bernsku-
minningum hennar.
Frú Caroline er nú um áttrætt
og býr hjá dóttur sinni í Cleve-
land.
í bókgjöf hennar eru um 30
verk, alls tæp 50 bindi, og lang-
flest þeirra í forkunnarfögru
bandi. Skulu hér fáein nefnd
sem dæmi: Snorri Sturluson:
Heimskringla, I—IV, Kaup-
mannahöfn 1893-1901, útg. Finn-
ur Jónsson.—Codex Regius af
den ældre Edda (ljósprentuð út-
gáfa Eddukvæða), útg. Finnur
Jónsson og L. Wimmer, Kaup-
mannahöfn 1891. — Graduale.
Ein Almennileg Messusaungs
Bok, Hólum 1765. — Saxo Gram-
maticus: Den danske Krönike,
þýdd af Anders Sörensen Vedel,
Kaupmannahöfn 1851. — Dan-
marks Gamle Folkeviáer, I—V,
Kaupmannahöfn 1853-1889, útg.
Svend Grundtvig, o.fl. — II-
lustrations of Northern Antiqui-
ties, Edinburgh 1814. — M. Mal-
let: Northern Antiquities, Lon-
don 1847. — Viktor Rydberg:
Teutonic Mythology, London
1889. — Paul B. Du Chaillu: The
um og um það f jallað af raunsæi
og skarpskyggni, ímyndunarafl- Viking Age, I-II, London 1889.
biður að GLEYMA
gerlahernaðinum
Fulltrúar Rússa á þingi S. þ
báðu í gær um að gley^a farik því, að hann hafði verið á ís-
hernaðinum i Koreu. Bandarik- wiiHrð
inu ekki gefinn laus taumur eins
og hjá svo mörgum, er um þetta
höfðu ritað á undan Reeves.
Var Reeves mikill styrkur að
in hafa stöðugt krafist hlutlausr
ar rannsóknar á ásökunum Kom-
munista í þessu efni. Kommun
landi árið 1879 með Willard
Fiske og numið þá íslenzku all
vel. Þýddi hann síðar Pilt og
stúlku, og kom þýðingin, Lad
istar eru vissulega að taka sinna;^ ^ ^ j London 1890’ Eng_
skfitum!
UMRÆÐUR UM FANGA-
SKIFTIN GANGA VEL
inn veit nú, hve miklu Arthur
Reeves mundi hafa afkastað í
þágu íslenzkra fræða, ef honum
:hefði orðið lengri lífdaga auðið,
voru í minna en 5 ára fangavist, að setja skorður við því, hvað.
allar óléttar konur, konur með þungir vagnar skyldu vera. — j Umræður hófust í gær í Pan' en það hörmulega slys varð 25.
börnum í eftirdrægi undir 10 ára, Sögðu sumir þingmanna aö einn'munjon um fangaskifti sjúkra- febrúar 1891, að járnbrautarlest,
unglingum undir 18 ára, konum vagn ofhlaðin, eyðilegði vegina;og horfir enn sem komið er hið sem hann var á ferð með vestur
yfir 50 ára aldurs, og föngum, [ einni ferð oft meira, en næmiibezta með þær. Skift verður á í Bandaríkjunum, hljóp af tein-
sem ólæknandi sjúkdómum eru akstursleyfinu. Þetta tæki flutn- j 500 föngum á dag. Ef af þessu unum, og fórst Reeves þar á
haldnir. Fyrir þá sem lengri inga frá járnbrautum landsins og 1 jeiðir almenn fangaskifti, að samri stundu.
— Anglosaxon Classics. Nor-
ræna. Embracing the History
and Romance of Northern Eur-
ope, útg. Rasmus B. Anderson,
I-XIV, 1907.
Eru þetta mestallt verk, sem
voru ekki til fyrir í íslenzka
bókasafninu við háskólann og
því góður fengur að þeim. Vant-
ar þar nú langtilfinnanlegast rit
á enska tungu um íslenzk fræði,
bæði þýðingar hvers konar og
skýringarrit. Er þessi gjöf af
þeim sökum og ekki sízt vegna
hins góða gefanda, sérstaklega
kærkomin. Verður seint ofmet-
inn sá styrkur, sem unnendur ís-
lenzkra fræða erlendis hafa veitt
íslendingum bæði fyrr og síðar.
F. G.