Heimskringla - 02.06.1954, Blaðsíða 1
LXVIIÍ, ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 2. JÚNÍ 1954
NÚMER 35.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
HEIMSÆKJA ÍSLAND
Frú Ólína Pálsson
sitt með því, að menn sem
kvaddir væru í her 18 ára, ættu
að hafa atkvæðisrétt.
Málið var rætt í öldungadeild
þingsins nýlega. Mæltu strax
nokkrir á móti aldursbreytingu,
einkum suðurríkjamenn, er Eis-
enhower þóttist eiga grátt að
gjalda fyrir afnám Svertingja
sérskólanna. Fór atkvæða, tiJ strígs komi eða þesS( að menn
greiðsla þánnig, að 34 voru með|héðan verði sendir á vígvöU( þá
verði það aðeins gert með sam-
byltingu innar í heiminum, til að sjá at-
höfnina. Píus páfi tólfti var þá
borinn á páfastóli (throne) um
völlinn og tilkynti hvað um var
að vera—að Giuseppe Sarto —
Píus X, væri tekinn í helgra
manna tölu. Var afhjúpuð í
miðri kirkjunni mynd af dýr-
lingnum um leið, og alt sem
tram fór úti og inni flutt í út-
varpi og sjónvarpi um allan
kommúnistum, í Suðvestur-Asíu. m Verður þegsi undur ÖU að
l i r
Það er mikið talað um að ef j sjá og heyra í Canada síöar, þar
að koma að haldi
heimafyrir.
SKRÍTIN AFSTAÐA
S.l. fimtudag lýsti Pearson
utanríkisráðherra Canada þvi
yfir á Ottawa-þinginu, að Can-
adastjórn hygðist ekki vera með
í myndun varnarfélags eins og
Atlaz'hafssamtakanna, á móti
18 ára kosningarrétti (voru 27
þeirra republikanar og 7 demó-
kratar) en 24 á móti, allir demó-
kratar. Með því að hér var um
stjórnarskrárbreytingu að ræða,
þurfti tvo þriðju atkvæða til að
samþykkja hana. Var málið því
felt og er kosninga aldur 21. ár
sem áður.
Það er sagt að margir republik
anar hafi ekki nent að bíða eftir
atkvæðagreiðslunni og farið af
fundi. Þeir létu sig ekki mál
stjórnar sinnar meiru skifta en
þetta.
Páll S. Pálsson
Hér í borginni erú stödd Páll
S. Pálsson skáld og kona hans
frú Ólina Pálsson frá Gimli. H. B. Scott, bæjarráðsmaður og
Leggja þau hinn 7. júní af stað Peter Curry skólaráðsmaður,
þykt Ottawaþingsins. En hvað
hefir þá þessi yfirlýsing Pear-
sons að þýða?
Hún er ekki einungis skrítin af
hálfu stjórnarinnar, ef þingið á
að skera úr þessu, heldur kemur
hún skrítilega fyrir, ef hún á
að skoðast sem stefna Ottawa-
stjórnar, sem er með Atlanzhafs-
samningi Sameinuðu þjóðanna,
en sá samningur er alveg hinn
sami og hinn fyrirhugaða vernd
Sameinuðu þjóðanna í Suðvest-
ur Asíu og vörnin í Koreu, sem
Canada hefir veitt mikinn styrk.
Eða er það vegna þess, að
Bretar og Frakkar vildu ekki
A Kardash, komm- verÍa Indó-Kína fyr en Dien
Bien Phu var fallin, að Canada-
stjórn finst sér skylt, að herma
eftir þeim en leggja sína eigin
skoðun, sem er hin sama og
skoðun Sameinuðu þjóðanna og
Bandaríjanna á hilluna?
í þessari sömu frétt er sem sé
haft eftir Pearson, að hann sé
fyllilega á máli Bandaríkjanna
um þörfina á hervernd í Suð-
vestur Asíu vegna yfirgangs
kommúnista. En er það þá ekki
að ganga í öfuga átt við það sem
horft er, að vera á móti Banda-
ríkjunum í málinu?
KOMMI BORGARSTJÓRA-
EFNI
William
únisti, fulltrúi á fylkisþingi
Manitoba frá Norður-Winnipeg
var kosinn á fundi flokksmanna
sinna s.l. föstudag, til að sækja
um borgarstjórastöðuna í Win-
nipeg á komandi Tiausti. Annar
sem fullyrt er að sæki, er G.
Sharp, bæjarráðsmaður í Suður-
Winnipeg, úr borgaraflokki.[
Um Coulter, núverandi borgar-
stjóra, er ekki vitað hvort endur-
sæki. En aðrir tveir eru sagðir
líklegir til a& vera í vali. Það eru
héðan í heimsókn til íslands. I systur sonur Þorhalls Daniels-
Gera þau ráð fyrir að vera 4 sonar kaupmanns á Höfn í
mánuði heima. Hornafirði.
Páll kom vestur um aldamótin!
en þá hafði móðir hans og tveir GUATEMALA HER-
bræður verið komin hingað VÆÐIST?
þrem árum áður. Hann er fædd-; Guatamala, eitt af ríkjum
ur í Reykjavik 1882, en rnun Mið-Ameríku, er áfast Mexikó
hafa alist upp að Norður-Reykj-; að sunnan. þag er ekki stærra en
um í Hálsasveit í Borgarfirði, j háIft ísland> en hefir nokkuð á
þar sem móðir hans og seinni þriðju miljón ;búa_ Síðan 1944
maður hennar, Skarphéðinn ís- að inræmdu lögregluvaldi sem
leifsson bjuggu. Eftir að Páll^þar rikti var steypt af stóli, hef-
kom vestur, fóru brátt að birtast ir kommúnistum fjölgað þar óð-
kvæði eftir hann, sem hagorð um og nú er þar samvinnustjórn
og smekkleg þóttu. Hefir hann af þeim Qg verkamönnum aðal-
siðan lagt stund á skáldskap og lega Það hafa ekki miklar frétt.
er nú fyrir hann orðinn þektur :r borist fra Guatemala, að jafn
bæði austan -hafs og vestan. aði En frétt þaðan fyrir tveim
Frú Olína Pálsson er ættuð vikuni( vakfi þ- athygU> En hún
úr Borgarfirði eystra. Kom hún;var gúf að skip hlaðið heínaðar.
vestur um haf 1904 með foreldr- yöru hafi komið þangað fr- p61.
11 m sínum, þá 17. ára, að oss; landi, AUg er haldið að vörurnar
minnir, og útlitið bar vott um.j- þyí hafi numið 2000 tonnum.
Hún hefir gefið sig mikið við En það þykir mikil hernaðar.
starfi Sambandssafnaðar í Win-,vara fyrir smáHki Qg menn
npeg, sem maður hennar, og þau spyrja hvað gtandi fU fyrir ;bú.
hafa bæði yfirleitt verið ótrauð-|Um Guatemala? Þeir vildu fyrir
ir stuðningsmenn þjóðræknis- sk8mmu kaupa vopn af Banda^
mála Vesltur.íslendinga. Njóta j rikjunum( en fengu þau ekki hjá
þau hér mikilla vinsælda og virð þeim En Quatemala reiddist
ingar allra, sem þau hafa kynst. þesgu og yildi ekki vera með ;
Héðan fylgja þeim óskir kunn samningunum um varnir, sem
ingjanna mörgu um að þeim | Bandaríkin og öll lýðríki Suður
verði ferðin til heilla og dvölin j Ameríku skrifuðu undir T Car-
heima til ógleymanlegrar á- acas á þessum vetri. A nú að hafa
nægju. gætur á Guatemala og fylgjast
i njeð hvað þeir geri við þessi
21. EKKI 18. j opn. Vopnin eru smíðuð í Sví-
Kosningaaldur manna í Banda Þjóð, en ®end þaðan til Stettin
DÝRLINGUR
Píus páfi tíundi, var gerður að
dýrlingi í Róm með fádæma við
höfn s.l. föstudag.
Biskupzar, prestar, prelátar,
og pílgrímar frá mörgum lönd-
um söfnuðust saman, hálf milj-
ón að tölu fyrir utan sankti
Péturskirkjuna, hina stærstu,
mestu og helgustu kirkju kristn
sem nú er sjónvarp óðum að út-
breiðast.
Píus tíundi var orðinn kunnur
undir nafninu hinn helgi páfi
(papa santo). Nú að 40 árum
liðnum frá dauða hans, er hann í
tölu 'hinna helgu tekinn.
Píus 10 stjórnaði 11 ár og hóf
hina rómversk-kaþólsku kirkju
og kenningar hennar til mikils
vegs og virðingar.
14 HELZTU VÍSINDAFÉ-
LÖG CANADA Á FUNDI
í WINNIPEG.
\
Samtök f jórtán helztu vísinda
og menningarfélaga í Canada,
eru stödd á ársfundi sínum í
Winnipeg. Þau komu til bæjar-
ins um miðja s.l. viku og eru
nöfn þeirra þessi: — the Royal
Society of Canada, Canadian
Political Science Association,
Canadian Historical Assocaton,
Canadan Social Science Re-
search council, Humanities As-
sociation of Canada, Classical
Association of Canada, Canadían
Association of Geographers,
Canadian Association of Phys-
icists, Canadian Association of
University Teachers, Canadian
Institute of International Af-
fairs, National Conference of
Universities, Canadian Museums
Association, University Counel-
ling and Placement Association,
and Association of Canadian
Law Teachers.
Öll þessi félög halda sameig-
ingelan fund á hverju ári til að
kynnast sem bezt starfi hvers
annars. Þau eru 'hér sem gestir
Manitobaháskóla og fylkisstjórn
ar. Hinir mikilsvirtu lærðu gest
ir munu vera nálægt 500 að tölu.
Hér dvelja þeir í tvær vikur.
Mörg erindi eru flutt á hverjum
aegi. Þeir sem tækifæri hefðu
á að sækja þau öll yrðu margs
fróðari, því ræðumenn eru hver
um sig sérfræðingar í sínum
greinum. En gall^nn er sá, að
þeir geta ekki alment verið sótt-
ir. Væri þó ekki hægt að óska
mannkyninu betri skóla en þarna
er kostur á.
Eins og sjá má af nöfnum fé-
lagana, snerta þau allar mögu-
legar vísindagreinar. Eru sumír
félagar þeirra frá Manitobahá-
skóla eins og forseti the Royal
Society, M. Jean Brushesi og
fleiri. Var það félag stofnað
1882 af þáverandi landstjóra, the
Marquis of Lorne, að líkindum
eftir fyrstu ferð hans um sléttu-
fylkin vestur að fjöllum, þar
sem sagt er að hann orti sálmin
“Unto the Hills Around”. Það er
einhver munur fyrir þessi félög
nú að ná saman, en verið hefir
fyrst eftir að þau voru stofnuð.
Á þessum fundi verða 32 menn
innritaðir í Royal Society félag-
ið. Er einn þeirra próf. Skúli
Johnson, sem áður hefir verið
getið.
Dr. Thorvaldur Johnson, sem
the Royal Society heyrir til, hef
ir verið kosinn til vísindastarfs
í akuryrkjudeild Manitobafylkis
stjórnar. Hann hefir jurtafræð-
isstarf með höndum fyrir sam-
bandsstjórn Canada.
FRÉTTIR FRA ÍSLANDI
BRÆÐUR LJÚKA HÁSKÓLAPRÓFI
ríkjunum er 21. ár í 47 fylkjum
i í Austur-Þýzkalandi, og síðan í
Clarence Thorsteinn Swainson og Arthur Kristján Swainson
Þessir efnilegu bræður luku í vor nieð ágætum vitnisburði fulln-
aðarprófi við Manitobaháskólann.
Clarence, er lauk B.A.-prófi, er fæddur í Argylebygð 12. október
1932; hann naut sinnar fyrstu mentunar í Glenboro, en síðar við
Daniel Mclntyre Collegiate og United College, hér í borg; ’hann
hlaut tvö ár í röð A.B. Baird námsverðlaunin, en gegnir um þessar
mundir fréttaritarastöðu við Winnipeg Free Press.
landsins, en 18 ár í einu ríki,; hendur Pollandsstjórnar. Það er[ Arthur, L.L.B., sem nýlega lauk embættisprófi í lögum, er eins og
Georgia, Samkvæmt stjórnar-1 ekki ónýtt fyrir Svía að geta ^ bróðir -hans fæddur í Argyle, en hann fæddist þar 8. ágúst 1921.
skránni ræður hvert fylki aldr^var^ l)etta með hinu fagra orði.Hann stundaði nám í Glenboro, síðar við United College, en inn-
inum. í janúar á þessu ári fór hlutleysi. j ritaðist við lagadeild Manitobaháskóla 1950. Hann hefir í þrjú sum
Eisenhower forseti fram á breytj Guatemala verður ef til vill ur gegnt foringjastöðu hjá R.C.A.F. University Reserve, var um
ingu á þessari grein í stjórnar-' fyrir þetta skoðað sem Sovét-! hríð í London, Ontaro, en síðar á Englandi og nýtur nú flugstjóra-
skránni. Kaus hann að bæta því hreiður í Vesturheimi. Það hef-jtignar hjá University Reserve. Hann verður framvegis í félagi við
við hana, að ákvæði um að aldur ir oft blandað sér inn í kosning- \ Lamont og Buriak lögfræðinga hér í borg.
kosningabærra væri 18 ár, en'ar í nærliggjandi ríkjum. Enn-[ Þessir mannvænlegu bræður eru synir Inga Swainson og frú Lín-
ekki 21. Studdi Eisenhower mál fremur getur verið að þau eigi eyjar Swainson, sem heima eiga að 471 Home Street í þessari borg.
Blökkustúlka frá Gullströnd-
inni í boði hér
Meðal farþega Gullfaxa í gær
var blökkustúlka frá Nigeríu í
Afríku.
Mun hún dveljast hér urn
þriggja vikna skeið í boði
stúlkna í 3 og 4 bekk Gagn-
fræðaskóla Austurbæjar, nema
um páskana, þá verður hún norð
ur á Akureyri í boði ga^gn fræða
skólastúlkna þar.
Blökkustúlka þessi, sem er um
tvítugsaldur, mun vera leikfim-
iskennari og var :hún viðstödd
leikfimisæfingu telpna í gagn-
fræðaskóla Austurbæjar milli
kl. 12 og 1 í gær.
Stúlkan er komin hingað að
frumkvæði Ingu Rúnu Ingóls-
dóttir leikfimiskennara, en þær
voru samtíða við nám í London
og kynntust þar. Hefur Inga
verið leikfimiskennari hér við
Gagnfræðaskólann en dvelzt nú
á Laugarvatni. Tók Inga á móti
stúlkunni er hún kom. Mun hún
hafa vakið áhuga stúlknanna í
gagnfræðaskólanum fyrir því að
bjóða þessari ungu Nigeríu-
stúlku hingað til lands, og hala
stúlkurnar skotið saman nokk-
urri fjárhæð til þess að standa
straum af boðinu, en meðan hún
dvelur hér mun hún búa hjá
þeim til skiptis. Um páska-helg-
ina mun Nigeríustúlkan dvelj-
ast á Aukreyri í boði skóla-
stúlkna þar. —Vísir 9. apríl
MCCARTHY OG HER-
FERÐ HANS
Herbert Morrison komst svo
að orði í þingræðu á dögunum,
að McCarthy öldungadeildar-
þingmaður væri málstað Banda-
ríkjanna hættulegri en nokkur
annar maður. Þessi hvössu um-
mæli vöktu engan úlfaþyt, ekki
einu sinni í heimalandi Mc-
Carthy’s. Þetta er sem sé álit
allra frjálslyndra manna, sem
sem 'hafa andstyggð á pólitísku
athæfi McCarthy’s. Morrison
kom aðeins orðum að því, sem
aðrir hugsuðu.
McCarthy hefur fallið í freist
fSLANDSFARI
Mrs. Kristín Pálsson
Mrs. Kristín Pálsson, ekkja
Hjartar Pálssonar, heimsækir
ísland á þessu sumri. Hún er
ættuð frá Húsafelli. Hún verður
samferða Pálssons hjonum.
ingu pólitískrar auglýsingastarf
semi. Það, sem fyrir honum vak-
ir, er að verða umdeildur og
frægur. Þetta hefpr honum tek-
izt. Hann er í dag umdeidasti
stjórnarmálamaður Bandaríkj-
anna og frægastur—að endem-
um.
Joseph R. McCarthy fæddist í
Grand Chute í Wisconsin 1909,
naut nokkurrar skólagöngu, en
braut sér snemma braut fjár-
afla og viðskipta eins og flestir
Bandaríkjamenn, sem láta stjórn
málin til sín taka. McCarthy
gegndi herþjónustu í síðari
heimsstyrjöldinni og þótti geta
sér góðan orðstír. Hann var ppp-
haflega demókrati, en sneri fljót
lega baki við flokknum og gerð-
ist republikani. Skömmu fyrir
styrjöldina varð hann dómari í
Wisconsin, en manni í þeirri
stöðu er óheimilt að taka þátt í
kosningabaráttu. McCarthy virti
það lagaákvæði að vettugi.
Hann bauð sig fram til öldunga-
deildarinnar í Wisconsin 1945
og náði kosningu. Reynt var að
ógilda kosninguna, og formaður
kjörstjórnarinnar John Smith
lét svo um mælt, að framboð Mc-
Carthys bryti í bága við stjórn-
arskrána. Nokkrum klukku-
stundum síðar undlrritaði Smith
þó kjörbréf McCarthy’s, og er
ókunnugt enn í dag, hver var
möndull þessa hringsnúnings
skattstjórans. Síðan hefur Mc-
Carthy verið endurkjörinn einu
sinni.
McCarthy komst fyrsta sinni á
forsíður heimsblaðanna 9. febi-
úar 1950. Þá flutti hann fyrir-
lestur í kvenfélagi í Ohio, veif-
aði pappírsstranga og sagði: Eg
hef hér í höndunum lista með
205 nöfnum. Þessir 205 menn eru
allir kommúnistar, en eiga að síð
ur í þjónustu ameríska utanríkis
málaráðuneytisins. Daginn eftir
talaði McCarthy á fundi í Den-
ver og stillti orðum sínum meira
í hóf, enda höfðu upplýsingar
hans daginn áður vakið geysi-
lega athygli. Nú lét hann nægja
að fullyrða, að þessir 205 menn
væru “pólitískt hættulegir” í
stað þess að stimpla þá kommún-
ista. Þar næsta dag flutti hanti
tæðu í Salt Lake City og hafði
nú enn lækkað seglin. Að þessu
sinni talaði hann um “57 flokks-
bundna kommúnista.”
Þessar upplýsingar settu Am-
eríku á annan endann, og öllum
er kunnugt, hvað á eftir fór. En
þau fjögur ár, sem síðan eru lið
in, hefur McCarthy aldrei feng-
izt til þess að nafngreina þessa
57 kommúnista, hvað þá hina
Framh. á 4. bls.