Heimskringla - 11.12.1957, Blaðsíða 1
L
CtNTURV MOTORS ITO.
247 MAIN—Ph. WHitehall 2-3311
\?! 11
CENTURY MOTORS LTD.
241 MAIN - 716 PORTAGE
1313 PORTAGE AVE.
LXXII ARGANGUR
WINNIPEG. M3ÐVTKUDAGINN 11. DES. 1957
NÚMER 11.
hugleiðingar um frið á jörðu
Ræða flutt í Fyrstu Sambandskirkju í Winnipeg
af SÉR V PHILIP M. PÉTURSSYNI
Frá fyrstu tíð, er vitað er af,|ar og fýrirgefið mönnunum aft-
hafa menn dreymt um ástand, ur.
sem betra yrði, en það, sem þeir1 En breytiþróunarkenningin,
þektu, og hafa þeir stöðugt leit-jSem allir vísindamenn og flestir
að'betra og fullkomnara og bjart- j lærðir menn fylgja, kennir það,
ara heims. , að aldrei hefur sá tími þekst,
f Ihinum elztu bókum, sem rit- að mennirnir hafa verið alfull-
aðar hafa verið, í elztu ritumikomnir og flekklausir. Aldrei
heimsins, finnast merki þess, aðjhefur það tímabil þekst að menn
menn voru stöðugt, eins á þeim féllu frá æðra ástandi. Heldur
timum og á vo'rum tímum, aðjhitt, að mannkynið er stöðugt að
leita betra heims, þar sem að alt þroskast frá lægra til æðra stigs
hið ófullkomna væri afmáð, ogj þróunnarinnar, og að eftir því,
í stað þess, kæmi fullkomnum, rem menn vitkast og fullkomn-
bæði í hugsun og í framkomu
mannanna, og í allri afstöðu. Og
kæmi fullkomun í hinum ytra
heimi þar sem að fegurð og hið
góða, og bjarta kæmi í stað hins
ófagra, hins vonda og myrka. •
í opin'berunarbók Jóhannesar,
t.d. bregður höfundur upp fyrir
sér mynd af heiminum eins og
hann vildi að hann yrði, og seg-
ir:
Eg sá nýjan himin og sú fyrri
jörð var horfin, og sjórinn var
ekki framar til. Eg heyrði mikla
rödd af himni segjandi: Þetta er
tjaldbúð Guðs mðeal mannanna;
hjá þeim mun hann bústað hafa
°g Þeir skulu vera hans fólk, og
Guð sjálfur mun vera hjá þeim
og vera þeirra Guð. Hann mun
þerra tár af augum þeirra, og
óauðinn mun ekki framar til
vera; hvorki harmur, né vein, né
mæða mun framar til vera, því
það fyrra er farið.”
Það var svo margt, sem
þrengdi að mönnum i hinu dag-
lega hfi að þeim fanst mörgum,
að lífsbaráttan vera næstum þvi
ast, nálgast þeir takmarkið, sem
spámenn og vitringa hefur
dreymt um og þráð að kæmi, frá
fyrstu tíð. Vér erum enn langt
frá takmarkinu, en möguleikarn
ir eru meiri nú en þeir hafa
nokkru sinni áður verið, að því
verði náð, þó á sama tíma séu
hætturnar fleiri, og möguleikarn
ir til ills margsinnis meiri en
þær áður hafa verið. En þróunn-
arsagan heldur stöðugt áfram,
og það er í valdi mannanna að
skapa annað hvort 'himnaríki á
iörðu, eða víti, sem getur sprung
ið upp, brent og eyðilagt alla
iiluti og hnöttinn með, sem vér
búum á.
Menn eru nú orðnir óttafullir
eins og þeir sýnast altaf, á hverri
öld að hafa verið, en þó með enn
meiri ástæðu nú en nokkru sinni
fyr, því menn hafa það í sínu
valdi að gjöreyðileggja heilar
þjóðir og heimsálfur og hnöttinn
með, ef að þeir sleppa sér út í
æði haturs og brjálæðis sem leið
ir til ófriðar.
En allstaðar heyrast raddir
tilgangslaus. Þeim fanst lífið TT>anna» sem vilja vara þjóðirnar
hafa lítið í för með sér, annað en við, að sleppa sér ekki út í slíka
erfiði og þjáningu og vonleysi í'hamsleysu, sumar mjög einhli&a,
framtíðinni. sem bera fram mjög einhliða ráð,
En svo komu spámenn og préd-1 cn aðrar’ sem mJ’°& sanngjarnar
ikarar sem reyndu að telja hug ii vilJa vera’ 0g miðla málum' Þær
fólkið, og með góðum árangri', !eita velferðar heimsins í heild,
með því að telja þeim trú um
að heimurinn gæti orðið öllum 1
mÖnnum ómælilega fegri og
bjartari og fullkomnari, en hann
var’ °g þeir drógu upp myndir,
sem töfrandi fagrar voru, eins
án tillits til stefnu eða skoðunar
pólitík eða trú. Þær leita
friðar þjóða á milli.
Þeir sem afstöðu einhliðarinn
ar taka, eyða tíma og kröftum í
að rógbera eina eða aðra þjóð,
°g t.d. á öðrum stað í opinberun- °g heimta að menn skipi sér í
ar bókinni, þar sem ritað er: fylkingu um þá þjóð, sem þeir
“Og hann sýndi mér möðu lífs- vilia styðja og styrkja, en á móti
vatnsins, skínandi sem kristall, hinnm. En, eins og hver maður
og rann hún frá hásaeti Guðs og hlÝtur að skilja, hlýtur sú af-
lambsins, á miðju stræti borgar-
innar. Og beggja vegna móðunn
ar var lífsins tré, sem ber tólf
sinnum ávöxt. Á mánuði hverjum
staða að bera aðeins þann árang-
ur að framleiða það, sem þeir
Þykjast vera þá, að setja upp
vörn fyrir, tortrygni, hatur, og
gefur það ávöxt sinn, og blöð að iokum, stríði.
trésins eru til lækningar þjóðar- Aðrir menn, aftur á móti, (og
unum.
1 það er með þeim sem eg vil
standa) mælast til þess, að allar
þjóðir jafnt, komi undir alþjóða
sambandið, allar þjóðir jafnt, af-
vopnist, og allra þjóðir jafnt,
gangi inn á alþjóðafriðarsamn-
mga sem stungið hefur verið
UPP á, sem munu tryggja það, að
þjóðirnar allar, standi við lof-
orð sín. En án þesskonar samn-
Menn hafa leitað fullkomnun-
ar, og ieita enn. Fyr á tímum var
þeirri kenningu haldið á lofti,
að einu sinni hafði maðurinn
verið skapaður alfullkominn,
flekklaus og án syndar, en að
hann hafi fallið, og að ávalt síð-
an hafi hann orðið að dragast á-
fram af veikum mætti í gegnum
lífið og berjast við ófullkomleik ings, er afvopnun næst um því
sinn, og að reyna að finna rétt- ómögulegur hlutur, eftir afstöðu
iaetingu hjá guði, sem vildi þó sumra þjóða að dæma.
ekki viðurkenna hann, nema að Eg þekki engann mann, sem
hann aðhyltist þá skoðun, eða
lrú að annar maður, Jesús hafði
úáið, sem fullkomin fórn til
Guðs fyrir syndir mannkynsins,
°g vegna þeirrar fórnar, átti guð
ekki viii( inst i hjarta sinu,
tryggja frið heimsins. En ekki
eru allir á sömu skoðun um að-
ferðina til þess, hvernig bezt
eigi að tryggja friðinn. Þeir eru
að hafa iðrast fordæmingar sinn- til, og meðal þeirra, eru prestar
kristinna kirkna, sem halda því
To ALL OUR FRIENDS
A JOYOUS
CHRISTMAS SEASON AND
A HAPPY NEW YEAR
fram, að eina ráðið sé að fram-
leiða öll þau vopn sem tæki eru
á, og gera hinar vestrænu þjóðir
heimsins eins voldugar og matt-
miklar og hægt er, til þess að
engin þjóð þori að ráðast á aðra,
og í þessu sambandi er vanaleg-
ast hugsað um Bandaríkin, því
þau eru, eða hafa verið valdmesta
þjóðin. Menn vilja að Bandarík-
in geri sig eins voldug og mögu-!
leikar eru á til þess, að, eins og
sagt er, að Rússland segi þeim,j
eða öðrum þjóðum, ekki stríð á
hendur. j
En svo eru þeir til, sem haida
4 I
því fram, að þetta sé með öllu
röng hugsun, og að Bandaríkin,
eigi heldur að afvopnast og veita j
öðrum eftirdæmi, og með þvi,
muni fyrst verða fullvissa fýrir ^
frið heimsins.
En þriðji hópur manna, vill,
að fullgerð afvopnun verði hafin?
meðal þjóðanna, en að allar þjóð-J
ir afvopnist jafnt og gangi inn áj-
afvopnunarsamninga, sem inni- j
feli i sér yfirskoðun, þar sem að-
viss nefnd, viss alþjóðarnefnd, j
hafi yfir skoðunina með hönd-(
um á allri vopnframleiðslu hjá j
hverri þjóð sem skrifar undir j
samninginn, til að sjá að þær j
standi við orð sín. Þeir, sem
þessu halda fram, hyggja að það
sé hin vissasta og traustasta leið
in til friðar, enn sem komið er,
og að það sé eina leiðin til að
tryggja varanlegan frið í heim-
inum. Meðal þeirra eru margir
Bandaríkjamenn og menn á Bret
iandi, sem friðar leita og virða
hann hærra en völd eða yfir-
drottnun. Þeir sem þannig hugsa,
skoða friðarhugmyndina sem
einu leið til að stofna og byggja
á jörðu hið fullkomna guðsríki,
en með völd og vopn vissustu
leiðina til að eyðileggja heim-
in og alt, sem í honum er, (eins
og sumir halda fram að hinar
nýjustu og skæðustu og eyði-
leggingarmestu sprengju r—
vatnsefnissprengjurnar, geri ef
nokkurn tíma til þeirra verði
gripið.
En á sama tíma halda þessir
sömu menn fram, að ekki sé nóg
að Bandaríkin ein afvopnist eða
Bretland eða aðrar lýðræðisþjóð-
ir, nema að Rússland geri það
líka, og finnst mér það vera
sanngjörn og eðlileg krafa. Og
eftir fréttum að dæma, hafa
Rússar einmitt boðist til þes<,
og til undirbúnings vill stofna
til samræðufunda með Bandaríkj
unum og öðrum þjóðum. Með því
yrði áreiðanlega grundvöllur
lagður að hinu fyrirhugaða ríki,
friðar og velsældar, sem menn
byrja nú bráðum, á jólunum að
ræða um, og syngja um, í sálm-
um og lofsöngum, en sem þeim
hefur ekki tekist að framleiða á
þessum tvö þúsund árum, síðan
að kristindómurinn var innleidd-
ur i heiminn.
Eg vitnaði áðan i hugmynd
Jóhannessar, um hinn nýja heim
eins og honum er lýst í opinber-
unarbókinni. En aðrar hugmynd-
ir um hinn fullkomna heim,
komu fram lika í ritum spámann-
anna, og annara, mörgum árum,
mörgum öldum áður en Jóhannes
kom til sögunnar. Vér þekkjum
öll t.d. orð Jesaíasar spámanns í
gamla testamentinu, sem rituð
voru á áttundu öldinni fyrir hið
Kristna tímabil, orðin þar sem
að spáð var um framtíð þjóð-
anna, og sagt, “Þær munu smíðaj
plógjárn úr sverðum sinum og
sniðla úr spjótum sínum. Engin
þjóð skal sverð reiða að annari
þjóð, og ekki skulu þær temja
sér hernað framar”. (2:4)
En nú eru um 2700 ár liðinn
rúðan að þessi orð voru skráð,
og ekki sýnast þjóðirnar enn
hafa lært að lifa í friði. Nú eru
hernaðaraðferðir þeirra orðnar1
svo stórkostlegar og hræðilegar,!
að í samanburði við þær var hernj
aðurinn á dögum Jesaíasar eins
og barnaleikur. Ef að mönnum
á hans dögum þótti hernaðar-
aðferðir vera á móti vilja Guðs,
hversu miklu meira hljóta þær
þá ekki að vera á móti Guðs vilja
á vorum tímum, og hversu miklu
meiri ábyrgð hvílir þá ekki á
mönnum og þjóðum nú um að
hlýða á ráðleggingar spámann-
anna forðum auk hinna, sem nú
eru uppi, og sem vilja varðveita
frið heimsins.
Einn maður í Bandarkjunum,
sem í efri málstofu stjórnarinn-
ar er, hefur 'minst þess, að
Bandaríkin er á hverju ári að
eyða frá 15 og upp i 20 biljónum
dollara til stríðsútbúnaðs. Hann
vill að af þessari upphæð verði
teknar ekki minna en tíu biljón-
ir (þ.e.a.s. tíu þúsund miljónir)
dollara, og að þær verði notaðar
til friðsamlegra athafna meðal
þjóðanna, þeim til hjálpar og að
stoðar á ýmsan hátt til að full
komna framleiðslu á vörum og
öðrum lífsnauðsynjum. Og þar
á meðal, segir hann, eigi allar
þjóðir að njóta góðs af, og hann
telur Rússland með og þau ríki,
sem Rússlandi eru háð, sem
sumir kalla leppriki.
En þetta, segir hann að geti
ekki komist í framkvæmd nema
að samningar séu gerðir milli
þjóðanna, og meðal annars verð-
ur að tiltaka afvopnun í samning
unum og tryggingu fyrir því,
að allar þjóðir, sem inn á samn-
ingana gangi, standi við þá.
Raddir eins og þessi, eru farn
ar að heyrast meir og meir. Á
Englandi nýlega hefur forsætis-
ráðherrann þar látið það í ljósi
að hann hugði að bráðnauðsyn-
legt væri að stofna til fundar
meðal helztu þjóða heimsins, til
að ræða friðarmálin. Og sá fund-
ur verður, hvort sem Bandarikja
forsetinn getur sótt eða ekki.
Fleiri og fleiri raddir hafa
beyrst annarstaðar frá, með sömu
hugmynd, og það getur verið að
eitthvað heilbrigt af þeim fund-
um sem á að halda nú rétt fyrir
jól,—En í milli tíðinni heldur
hin stjórnlausa vopnaframleiðsla
áfram, og þó að sumir haldi að
nauðsynlegt sé að halda áfram
að framleiða stríðsútbúnað, hefi
eg aldrei getað sætt mig við þann
hugsunarhátt.
Fyrir nokkru las eg grein, sem
rituð var um stríðs undirbúning
og hernað, og spurt var, “Er hugs
anlegt að Jesús hefði gerst her-
prestur? (Would Jesus have
become an army chaplain?) Vér
vitum hverjar kenningar hans
voru um frið, — um afstöðu
gagnvart náunganum, um afstöðu
gagnvart óvinum. Ekki er lík-
legt, eftir þeim kenningum að
dæma, að hann hefði gengið i
herin, í hvaða tilgangi sem er,
né heldur samþykt hernaðarað-
ferðir eða stríð.
Á sama tíma veit eg, að eins
og enn er komið, er erfit að
hugsa sér að nokkur þjóð sé það
kristin í anda, að hún byrji að
afvopnast án hinna. Þær kallast
Kristnar, en þó að tvö þúsund
ár, eða næstum því, séu liðin sið-
an að Jesús var uppi, eru fáar
eða engar, sem sýna það af af-
stöðu þeirra gagnvart öðrum
þjóðum, að þær skilji hvað i
kristindóminum felst.
En í milli tíðinni, dreyma
menn um frið, og vona að sá
tími komi, er þjóðirnar geti geng
ið inn á veg friðar og bróður-
hugs, þar sem tortrygni og hat-
ur geta fallið frá, og þær geti
unnið sameiginlega að uppbygg-
ingu mannkynsins á jörðunni,
og að framför þess.
Sá tími, tími friðar og betra
skilings á milli manna og þjóða
getur komið, og er hugsanlegur
innan skamms tíma, annað hvort
það, eða þá algjör eyðilegging.
Eg trúi því ekki að nokkur .þjóð
vilji eiga það á hættu að eyði-
Jeggja sjálfa sig með óvina þjóð-
unum aðeins til þess að þurfa
ekki a ðganga inn á samninga
við þær—eða þá til þess, að ná
sér niður á þeim. Eg trúi því
ekki að ganga inn á samninga
gera slíkt, eða eiga slíkt á hættu.
Eina ráðið er þá að semja hver
við aðra, og leggja fram alla
krafta til uppbyggingar heims-
ins í heild, öllum þjóðum til
góðs og framfarar, þá krafta,
sem nú eru notaðir til vopnafram
leiðslu og stríðs útbúnaðs.
En þegar þjóðirnar stefna að
friði, í alvöru og einlægni og
tortrygni og hattur, gleymast, þá
fer fyrst að koma fram spádóm-
urinn gamli, þar sem sagt var:
“Þá skal eyðimörkin verða að
aldingarði “ og aldingarður tal-
inn verða kjarrskógur, réttvísin
festa bygð í eyðimörkinni og
réttlætið taka sér bólfestu í ald-
ingarðinum, og ávöxtur réttlæt-
isins skal vera friður, og árang-
ur réttlætisins rósemi og örugg-
leiki að eilífu. Þá skal þjóð mín
búa í heimkynni friðarins, í hí-
býlum öruggleikans og í rósöm-
um bústöðum.” (Jes 32:15-18)
FRÉTTIR 1 FÁM CRÐUM
Sex læknar telja heilsu Eisen-
howers forseta hafa batnað svo
að hann geti farið til Parísar á
fund Norður-Atlanzhafs þ jóð
anna sem hefst næstkomandi
föstudag.
•
Leste B. Pearson var í Oslo í
gær að veita móttöku Nobels-
friðarverðlaununum, er honum
voru veitt og nema um 40,000
dölum. Er hann fyrsti Canada-
maður, er hlotnast þau verðlaun.
Hann var um 35 mnútur seinn á
fundinn, en ástæðan til þess var
sú, ag hann var á fundi konungs
og varð þar skrafdrjúgt, sem oft
hendir hann. Er menn spurðu
hvað hann og konungur hefðu tal
að um, svaraði hann, “við skörf-
uðum um alt milli himins og
jarðar”. Mrs. Pearson er með i
förinni. Pearson æskti að menn
um heim allan ynnu að friði.
•
Ottawa stjórn skipaði á þingi
í gær konunglega nefnd til að
rannsaka verðhækkun bænda-
vöru, hvað bóndinn fengi
fyrir hana og hún kostaði
komin í hendur neytanda. Dr.
Andrew Stewart, fyrrum kennari
á Alberta háskóla, er formaður
nefndarinnar.
•
í gærmorgun hófu samtök
Subway Motor-manna í borginni
New York verkfall. Stöðvaði það
miljónir manna á leið sinni til
vinnu. Það hefir stundum verið
ógreitt um umferð á götum New
York borgar. En í annari eins
þvögu hafði hún aldrei áður
sézt og nú i þessu verkfalli.
•
Nokkrar þjóðir í Evrópu, virð-
ast fúsar að kaupa hveiti frá
Canada með lánsfresti. Eru þetta
lönd, sem Norðurlönd, Bretland,
Niðurlöndin og Þýzkaland. Ot-
tawa stjórn kvað á móti að lán-
um til 10 ára, eins og sum lönd-
in fara fram á. En eitthvað mun
af sölu verða með styttra lán-
frseti, t.d. þriggja ára, Einn slík
ur kaupandi var hér s.l. viku og
vildi kaupa 20,000,000 mæla fvr-
i: 25,000,000 dali af númer 5
hveiti. Er líklegt talið að eitt-
hvað af slíkum kaupum verði.
•
Fjárhags-áætlun Canada lagði
Donald Fleming fjármálaráðhr.
fyrir þingið í Ottawa s.l. föstu-
dag. Er hún fyrir fjárhags árið
1957-1958. Aðal atriðin eru þessi
Útgjöld nema $5,144,000,000.
Fyrir skattlækkun er gert ráð
er nemur 26 miljónum, og tekju-
afgangi samt um 80 miljón döl-
um. Tekjuskattur verður eitt-
hvað lækkaður og innanlands-
skattur á bílum úr 10% niður í
7 1/2%.
Þykir liberölum mikið
athugavert við reiknings áætlun
þessa þar sem útgjöldin verða
lægri en á tíð liberala.
Hví var hveitið ekki selt?
Hví var hveiti sala Canada á
s.l. ári um 40 miljón mælum
minni en árið áður?
Um þetta efni hefir verið deilt
fram og aftur. Og eins og alt
sem úr lagi fer, var Ottawastjórn
inni kent um það. Hún reyndi
með þjósti að kenna Bandaríkj-
unum um, að hafa tekið söluna
frá þessu landi með gjafahveiti
og brotið með því viðskiftalög
alþjóðar sem auðkend eru
með nafninu Public Law 480. Nú
hefir þetta efni verið rannsakað.
Er niðurstaðan sú, að Bandarík-
ín eru ekki fundin sek um brot
nefndra viðskiftalaga.
En það sem einnig hefir verið
komist að, er að þáve'randi stjórn
(liberal) eigi ekki sökina heldur
og hún hafi af óþarfri hræðslu
verið að reyna að þvo þar hend-
ur sínar.
Það er pefnd sem eftir birgð-
um heimsins lítur og maður var
i frá Canada, er að þeirri niður-
stöðu komst, að gæði (protein)
hveitis frá Canada hafi verið
lágt, og salan hafi fyrir það orð-
ið minni. Á uppskeru árinu 1956
—1957, héfði hún þessa vegna
íallið um 40 miljón mæla frá ár-
inu áður. Salan nam 261 miljón
í stað 309 árið áður, og alt fyrir
lag gæði. Það var Tjekkóslóvakía
og Rússland, sem hættu við kaup
af þessu á canadisku hveiti. Og
þau hveitikaup námu einmitt
þessari lækkun.
Ný er hveiti hér með allra
bezta móti, og spáir þessi nefmi,
að Canada muni selja um 90 milj-
ón mæla meira á þessu ári eða
um 350 miljón meir en í fyrra.
Skoða þeir likindi til að Bretar
kaupi nú einnig um 40 miljón
mæla meira en á s.l. ári, ef alt
gangi slysalaust.
Um sölu hveitis er það að segja
að samtök ráða úrslitum sölunn-
ar. Eru canadist félög í þessum
samtökum, sem bróðursamlegast
\inna saman. Til dæmis komu
þessi félög sér saman um að
selja hveiti héðan til Suður-Am-
eríku, með að blanda það betra
hveiti fá Bandarikjunum. Voru
Bandaríkin þessu samþykk. Sýn
ir það sannleikan eða hitt þó
heldur í því sem stjórnir þessa
lands hafa verið að ræða um, að
Bandaríkin hafi spilt hveitisölu
Canada.
Viðskiftin halda sína leið og
kaupin gerast eftir því einu iög-
máli, að kaupandi fái sem bezta
vöru á sem lægstu verði, hvað
cem öllum belgingi stjórna og
samtaka líður.
Innihald þessara greinar er
tekið úr langri grein er um efnið
birtist í Wpg. Trib. s.l. laugard.
Eitt meðal annars, sem ekki hef-
ir verið hér tekið fram, er að
canadiskir menn séu austan járn
tjaldsins að skemta kommúnist-
um með frásögn af hvernig
Bandaríkin kúgi nágranna þjóð
sína, Canada þjóðina, og líka
er kommúnistum og sósialistum
hér í landi skemt vel með því.