Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 13.07.1887, Qupperneq 2

74
Jíim tiiii Yorftlagsskrániar.
—o—
Eins og vér gátum um i síðásta blaði,
hefir hr. lariflshöfðinginn í liðlangan vetur
staðið í bréfaskiptum við ráðherrann út af
peSSftri ólukkans ályktun alpingis um verð-
lagsskrárnar, og aðalkjarnyrðin lir bréfum
peirra stórhöfðingjanna hafa síðan verið
látin á „prykk út ganga“ fáfróðri alþýðu á
Xslandi til uppbyggingar.
J>að er ekki nema skylt að athuga önn-
ur eins „skrif-1.
Hver er pá mergurinn málsins?
J>að er pá fvrst komið upp ur kaíinu,
að vor danski ráðhcrra, eins ömissandi og
hann er, pykist í raun og veru pekkja
sára lítið til hinna sérstöku mála vorra.
Enda ekki stærra máli, en pessu um verð-
lagsskrárnar, fannst liouuiu hann eigi gcta
ráðið til lykta, nema leita til landshöfð-
ingjans.
Og landshöfðinginn segir honum svo af-
dráttarlaust, að petta geti pó eigi gengið,
tillaga hans um að koma á priðju skýrsl-
unni jafnhliða skýrslum hreppstjóra og
presta eigi hér alls ekki við.
J>að er ekki margt að pví fyrir oss, sem
höldum fram stjórnarskrárbreytingunni, að
annar eins maður og laudshöfðinginn skuli,
að oss virðist, jafn greinilega gefa ráðlierx--
anum vottorð um vanpekkingu á högum
lauds vors.
J>etta er annar aðallærdómurinn, sem
l'elst i pcssum fróðlcga bréfkafla.
Landshöfðinginn skýrir ráðhcrranum pví
næst frá pví, „að engin ástæða sé til eptir
rcynslu peirri, sem hingað til sé fengin, að
cfast um, að skýrslur iireppstjóra og presta
séu áreiðanlcgar".
jþetta segir hr. landshöfðinginn prátt
fyrir pað, pótt neðri deild alpiugis liafi ein-
mitt æskt breytinga, til pess að koma í
Teg fyrir öáreiðanlegleik verðlagsskránna.
Með cðrum orðum; livað sem pingið
lætur í Ijósi, pá er svarið:
„Engin ástæða“.
Hinn annar höfuðksrdómur Ixréfkafians
verður pví pessi:
..Landshöfðinginn er einn“.
,.Hann er uppliaf vizkunnar og samein-;
ing aihar lífsreynslunar“.
En sleppum pessari skoðun hr. lands-
höíðingjans á vilja pingsins, og íinyndum!
o»s, að í svari lians felist öll sú kurteisi
við pingið, sem eiginleg er hinni æðri pekk- j
ingu.
Hitt viljum vér huglciða, hvernig lierra
landshöfðinginn hcfir komizt að pcssari
leyndardómsfullu ályktun um áreiðanlcgleik
, verðlagsskránna.
J>ví að leyndardómsfull er liún öllum,
sem eitthvað pekkja til pessa mál.s.
Hcfði herra landshöfðinginn viljað
láta svo litið, að bera saman skýrslur
hreppstjóra og presta, pó ekki hefði verið
nema úr 4 eða 5 sýslum, efumst vér eigi
! um, að hann hefði fellt annan dóm um á-
| reiðanleik verðlagsskránna.
Og hefði pessi rannsókn pótt ósamboðin
| stöðunni, hefði hr. landshöfðingjanum verið !
innan handar að leita „pjönustusamlega“
; „póknanlegs“ álits sýslumanna og prófasta,
sem pessu máli hljóta að vera kunnugastir,
par sem peir, hver í sínu lagi, semja aðal-1
j skýrslur pær, sem verðlagsskráin er sett j
eptir. En reynsla sýslumanna og jxrófasta j
muu einmitt ganga í gagnstæða átt við
í reynslu hr. landshöfðingjans. Yér höfum
að minnsta kosti haft tal af fieirum en
einum sýslumanni og prófasti, og hafa svör
peirra allra gengið í sömu áttina, að setn-
ing verðlagsskránna væri „skandale“.
Svar hr. landshöfðingjans virðist benda j
á, að hann liafi eigi farið pessar leiðir, til j
pess að leita lífsrcynslunnar, lieldur hafi1
hann haft iniður hepjxileg skijiti á orðunura
skoðun og reynsla.
|>að er hætt við, að margir peir, sem
trúað liafa á óskcikulleik landshöfðingjacm-
liættisins, verði veikir í trúnni, ef lifs-
reynsla pcss skyldi víða vcrða jafngagnstæð
reynslu annai'a og í pessu ináli.
Eyrir framtíðina leyfir „J>jóðviljinn“ sér
pví að beina peirri vinsamlegu bendingu
til hr. landshöfðingjans, að birta alpýðu
ofurlítið skýrari ástæður fvrir synjunartil-
lögum sínum.
Að skirskota svona blátt áfram til1
reynslunnar, virðist oss, satt að segja, vcra j
alveg mislukkað.
Héraftsfundur.
—o—
Héraðsfundur var haldinn á Ísaíirði 9. j
p. m., til pcss að ræða breytingar pær á !
fiskiveiðasampykkt Isafjarðarsýslu og kaup- j
staðar 15. róv. 18H4. er gcrðar höfðu ver-
ið á sýslufundinum í síðastliðnum marzin.
Svo var og lögð undir fundinn tillaga sýslu- i
nefndariunar um að nema úr gildi hákarla- í
veiðasampykktina frá 16. ágúst 1879.
Eundinum stýrði sýslumaður Skúli Thor- j
oddscn.
I. E i s k i v e i ð a m á 1 i ð. Bæjarfulltnii I
Th. Thorsteiiisson tók fyrstur ti! máls;!
haun kvaðst vilja halda sampykktinni frá
15. nóv. 1884 alveg óbreyttri. kvað hana
hafa vel gefizt; hinn míkli tiskiafii, sem
verið hefði í vor, sýndi pað fyllilcga. Eng-
in ástæða virtist honum til að takmarka
beitubrúkun fremur en t. a. m. net. J>ar
sem sýslufundurinn hefði lagt pað til. að
utiloka skeltisk til beitu fyrir utan linu.
sem hugsast dregin frá Arnarncshnmri í
Snæfjallahryggju, taldi hann pessa ákvörð-
uu óeðlilega og lítt tryggjandi í framkvæmd-
inni. Skoðanir manna um fiskiveiðamálið
taldi hann óljósar og gngnstæðar liver ann-
ari. Evrrv. alpin. J>. Magnftsson kvað cng-
an vafa gcta á pví leikið, að nllur porri
manna teldi brcytingar á snmpykktinni
æskilegar og hefði myndað sér fasta skoð-
un um málið, pað sýndu liinnr mörgu á-
skoranir, er sýslunefndinni liefðu borizt um
mál petta hvað ejxtir annað; hann var yfir
höfuð hlynntur hreytingartillöguin sýslu-
fundarins. — Sýsluncfndnrmaður Ólafur
Gissursson varaði mcnn við að gera brevt-
ingnr við frumvarji sýslufundarins; slíkt
gæti orðið málinu til hindrunar; hann réð
pví til að gera annað tveggja, að sampykkja
frumvarpið óbreytt cða fella pað. — Haíl-
dór J nsson frá Rauðamýri vildi banna
alla skelfisksbeitu, hvar sein væri í Djúp-
inu, og sömu skoðun fylgdu peir fram Há-
varður Sigursson frá Grundarh’di, Alex-
ander Yagnsson frá Höfða og Jön Arn-
órssón frá Kollsá; bentu pcir á pað, að á
ljósabeitu vicri cigi s:ður afiavon en á skel-
fiskshcitu, cf skclfisk væri eigi beitt i veiði-
stöðuimi. Aðrar breytingartillögur sýslu-
fundariiis póttu peim óparfari, svo s('in
slægingarliannið á öllum árstímum.— .Takob
ttósinkarsson oddviti í Ögri taldi alla tak-
mörknn á tálbeitu óhcjxpilega, sérstaklcga
livað Inndjúpið sncrti; Inndjúpsmönnum
væri með heitutakmörkuninni hartnær hann-
að :*ð bjarga sér; i Inndjúpinu fcngist
fiskur lítt á ljósabeitu, en að eins á tá 1-
beitu. Sýslunefndarm. B. Gíslasnn lagði
pað til, að ölium breytingartillögum sýslu-
fundarins væri liafnað; kúfiskiim víldi hann
fyrir engan inun missa. J>á reis tlpjj séra
Jjorsteinn Benediktsson og kvað síg furða,
er jafnvel hinir trúlyndu féllu frá; scr
skildist ekki betur, (>n að sumir peirra.
er máii pessu liefðu hlynntir verið á sýslu-
fundimim, væri nú orðnir pví móthvcrfir.
Að öðru leyti var hann pakklátur fvrir
pað, er engin mótmæli hefðu risið gegn
peirri tillögu sýslufumlarins, að sampykkt-
in skyldi ckki ná yfii pá. er fiskiveiðar
stunduðu f vesturpart; sýslunnar, enda nttí
hún par eigi við. — Th. Thorstcinsson
talaði enn margt gcgn frumvarpi sýslufund-
arins. Beitutakmðrkunina taldi hann ó-
frjálslega, pað væri að taka að sér fjár-
hald manna. — Fundarsijóri benti á. að
frjálsræði einstaklingsins yrði að takmark-
ast við almenningsheillina; slíkt væri hið
rétta frelsi. Pljxtir peirri pekkingu, scm
hann hefði afiað scr á n álinu við umr eð-
ur við marga greinda f 'menn bæ úr