Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 17.04.1888, Qupperneq 1

IL fcrg.
I 11 11.
Kgl«aWff."J^lil -■LiiJU-JLJ—J.__________________LJ.JJ”"__________________!_____L________LiLLw”?”llLLLl!l!----■UL"Jl!'LgJ..Ji'Ll_!-1-----_■ ■■U!!JL!L J ■■..JJLLUUL
Ísaíirði, 17. aprll 1888. >Tr. 17.
FIMMJANDA HÖGGIÐ.
Krympið yður eigi, íslendingar!
Einu högginu meira eða minna, meðan
ranginn er heitur, gerir tæplega til eða frá.
Lagafrumrarpi pví, er alpingi sampykkti
síðast liðið sumar, um stofnun lagaskóla,
er allramildilegast synjað um allra hæstu
staðfestingu.
Ráðgjafarpingið sampykkti tíu pegnlegar
bænarskrar, og hlaut í skiptum tíu mildi-
leg nei.
Hjá löggjafarpinginn eru lögin orðin
fimm, og lagasynjanirnar einnig orðnar
fimm.
J>að ct prí í ár ekki nema 1 fimmtánda
skiptið, að hin konunglega danska stjórn í
Kaupmannahöfn rirðir að vettugi óskir
pingsins og parfir pjóðarinnar um að fá
innlenda lagakennslu.
Hvað er föðurleg umhyggja, ef ekki
petta ?
J>rí miður getur hr. Nellomann eigi eign-
að sér Öll pessi afreksverk. í hana ííð eru
hðggin a.ð eins fimm, en lifi hann lengi,
leeiur hann varla standa á stöku.
En hver er pá orsökin til alls pessa
húsaga?
Ja, par veltur á ýmsu, pví að hin „æðri
pekking“ er eigi við eina fjölina felld.
Sé árferðið örðugt, er karðærið til taks,
hversu æskilegt sem fyrirtækið annars kynni
að vera.
En pegar hafísinn er bui’tu og harðærið
um garð, pá er pörfin á innlendri laga-
kenntlu engin. J>að er talið til, að við
háskólann í Hðfn sé ærinn fjöldi íslenzkra
lögfræðinga, og komið með pá kynlegu kenn-
ingu, að pað sé ranglátt að gefa öðrum
kost á að keppa við pá, rótt eins og emb-
ættin séu sjálfsagðir bitlingar, til að stinga
upp í hvern pann íslending, sem einhvern
veginn slampast gegnum próf í dönskum
lögum við Hafnarháskóla.
Stnndum pykir vanta konnslukrapta o.
s. frv. o. s. frv.
Sem sagt, pegar ein átyllan er hralrin,
er önnur á lopti, og hvers vegna?
Af pví að peir verða gjarna tvísaga, sem
eigi segja sannleikann.
Yerum einlægir og segjum hinar sönnu
ástæður.
J>að er pá fyrst, að danska stjórnin vill
fyrirbyggja eigi að eins innlenda laga-
kennslu, heldur alla rannsókn á islenzkum
rétti — styrk til íslenzks laganáms er hún
og hennar fylgifiskar mjög móthverf — af
pvf að hún veit, að ýms peirra laga, sem
beitt er á íslandi, og sem hún byggir á
stjórnarferil sinn, standast vart fyrir vís-
indalegri rannsókn, svo sem stöðulögin,
konungalögin og fl., svo að enda getur
komið til mála, hvort gamli sáttmáli er
eigi enn í dag íslands gildandi stjórnar-
skrá að pví, er sambandið við Danmörku
snertir.
Og svo hitt; pað parf, ef auðið er, að
ala upp krjúpandi kynslóð af íslenzkum
embættislýð, til að bera í brestina og halda
nppi svörum fyrir pví, sem danska stjórnin
viil rera láta.
En hefir eigi Kafnarkáskólinn staðið sig
snildarlega einmitt í pessu efni ?
Hvað annað.
Háskölakennararnir, hægrimennirnir Hen-
ning Matzen og 0. Goos, innprenta pað
islenzkum lögfrajðingaefnum, að ísland hafi
engan stjörnlagalegan rétt, nema pann, er
„Danir oss gefa af góðvildarsefa og gæzku
sín“, og hinir íslenzku lögfræðingar hafa
til pessa, sam kunnugt er, lítt risið önd-
verðir gegn innlimunartilraunum hinnar
dönsku stjórnar.
Lagaskóli á íslandi verður sampykktur
enn einu sinni af alpingi; pað má eiga
paðjvíst.
Og hr. Nellemann getur orðið laushent-
ur einu sinni enn.
Kannske einhver hinna fáu, sem enn
pá fylgja dönsku stjórninni, vakni við,
um pað synjað verður í sextánda
skipti.
Fátt er svo íllt, að einugi dugi.
ÚTLENDAK FRÉTTIK.
Khöfn 29. febr. 1888.
Rússland. Austurríki. |>ýzkaland.
J>oss var getið síðast, að Rússar voru í
óða önn að safna herliði sínu saman við
landamæri sín að vestan. Liðsafnaður pessi
vakti ótta mikinn í Austurriki, pvi menn
héldu, að Rússar hefðu í hyggju að segja1
Austurrikismönnum stríð á hendur. í ung-
verska pinginu var pví gjörð fyrirspurn til
ráðgjafans um, hvort Austurríki gæti vænt
sér hjálpar hjá |>ýzkalandi, ef pvi lenti
saman í öfriði við Rússa. Greinilegt svar
upp á spurningu pessa fengu menn nokkr-
um dögum seinna. Eptir skipun stjórn-
endanna á |>ýzkalandi og Austurríki var
3. febr. birtur samningur, sem pessi tvö
ríki leynilega höfðu gjört síb á milli árið
1879. 1 fyrstu grein samnings pessa, stend-
ur, að ef Rússland segi öðrum lívorum
bandamanninum stríð á hendur, pá sé hinn
skyldur að veita honum liiálp með öllnm
harafla sínum. í annari grein stendur, að
ef önnur pjóð en Rússar ráðist á annan
hvorn af bandamönnum, pá sé hinn skyld-
ur til að vera fremur með, en möti, án
pess pó að taka pátt í ófriðinum. Eins
og sjá má af pessu, eru bandamenn að eins
bundnir við saaming pennan, ef öðrum hvor-
um peirra verður sagt stríð á hendur, en
ekki ef peir sjálfir gera pað. Tilgangur-
inn með birtingu samningsins hefir víst
verið sá, að sýna Rússum, hvers peir mættu
vænta, ef peir vild.u hefja öfrið við Aust-
urríkismenn; en Rússar láta sér fiitt til
finnast um samning pennan, og halda sínu
fram eptir sem áður. Fáum dögum eptir
að samningurinn var birtur, hélt Bismarck
ræðu í pýzka ríkisdeginum, sem var mót-
tekin með fögnuði í allri Evrópu, sem fiið-
arboði. Hann sagði meðal anuars, a,ð ó-
frið væri ekki að óttast fyrst um sinn, og
að þjóðverjum væri fengið pað hlutverk i
hendur, að gæta friðarins, og hið eina með-
al til pess væri, að hafa mikinn og öflivg-
an her. enda gætu peir nú, ef á lægi, haft
eina milljón við landamærin að vestan,
aðra að austan, og priðju hvar. sem vera
skyldi.
Frakkland. Ráðaneytið Tirard, sem
frá pví fyrsta hefir staðið á mjög völtum
fótum, telja menn víst, að muni falla inn-
an skamms. Eptirmaður Tirards verður
eflaust Floquet, sem nú er forseti á ping-
inu. Ef Floquet verðiu- formaður í næsta
ráðaneyti, er líklegt, að pað verði Rússum
hlynnt, pví rússneski sendiherrann i Paris