Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 31.10.1889, Blaðsíða 3

Nr. 4
p.TÓÐYILJINN.
15
en hilskarl minn vega, pött yrði' honura á,
inér illt pótti vera.
En orðið var talað, og engin var leið
[mð aptur að taka,
og hefði eg brugðið pað, rögn mundu reið
vm rof pess inig saka
J>ví orðrof er glæpur. J>ótt hitt væri liart,
var hér sá einn vegur.
Nú iðrast eg, pvi að eg mælt hafði’ of raargt;
til raikils pað dregur.
Brynj. Jónsson,
frá Minna-Núpi,
BÓKA F K K G K I R.
—o—o—
Kennslubók i F 1 a t a m á 1 s-
fræði eptir Halldór Briera. Reykja-
vík. 1889. 68 bls. 8vo.
Bæklingur pessi er ætlaður alpýðuskól-
uni. og peira, sem tilsagnarlítið eða tilsagn-
;»rlaust, vilja afia sér pekkingar í einföld-
nstu atriðura flatamálífræðinnar, og bætir
hann að nokkru leyti úr peini tilfinnanlega
skorti, sera verið hefir á íslenzkri nánis-
búk í pessari fræðigrein. Hefir höf. tek-
izt furðanlega að gera efnið ljóst og skilj-
anlegt, pó að töluvert vandhæfi sé á að
rita alpýðlega ura j:\fn torvelda vísinda-
grein. Er vonandi. að bók pessari verði
svo vel tekið hjá alpýðu ínanna, að liöf.
ftjái sér fært að gefa út alpýðlega kennslu-
bók i pykkvamálsfræði, eins og hann hefir
í hyggju.
K v e n n a f r æ ð a r i n n eptir E1 i n u
Brient.
Síðara heptið er nú komið út, og stað-
festir pað að ölln leyti pann vitnisburð,
«r vér gáfum fyrra hoptinu (f>jóðviljinn
II. árg. nr. 32). I pessu heptinu eru
jreinar uin loptið, pvott og meðferð á fatn-
aði, pvott og hirðing á lierbergium, uíú
litun, fatasaum, prjón og fl. — I heild
sinni er „Kvennafr;eðarinn“ ócfað einhver
parfasta alpýðubókin, sein út ludir verið
gefin á síðari áruin.
IJngH konurnar. sem oru að bvrja bú-
,skapinn, raunu ekki eiga til amrars bctri
ritðanautar að leita, pegar pa,T eru að
hugsa um, hternig pær eigi að gera lieira-
ilið sera viðkunnanjegast. og pokkalegast,
Gorulu konurnar inunu lika sninar geta
fúndið par margar ojgi óparfnr bondingar.
F RÁ Al^INGI.
VIII.
L 0 G
afgrejdd af pingínu.
XXI. L ö g u ra hundaskatt o. fi.
1. gr. Hver heirailisráðandi skal á
hreppaskilapingi pví. er liann á sókn að,
vor h'vert telja frara fyrir hreppstjóra eða
bæjarfógeta alla heiinilishunda sína, er
eldri eru en fjögra raánaða í fardöguin, og
skal pað fraintal rita í sveitarbókina. En
á liaustbreppaskilura skal telja frá pá hunda,
sera farizt hafa ura suraarið.
2. gr. Ef einhver vanrækir að telja fram
hunda, eða telur pá rangt fram, eða fram-
tal lians pykir tortryggilegt, gilda um pað
söinu ákvæði sera ura fnuntal á tíundbæru
lausafé eptir 5., 6. og 7. gr. í lögum 12.
júli 1878 ura lausafjártíund.
3. gr. Hreppstjóri skal senda sýslu-
manni skýrslu um íramtal hunda jafufraint
öórum fraratalsskýrslum.
4. gr. Hver sá heimilisráðandi, er býr
á ineiru en einu liundraði nr jörðu utan
kaupstaða, skal greiða af hverjura heiinil-
ishundi sínuni, seiu.éldri er en fjögra mán-
aða, 2 kr. ár hvert, en aðrir gjaldi 10 kr.
Hver heimilisráðandi ábyrgist greiðslu
skattsins af peim hundurá, sem hann liefir
frara talið, en rétt hefir lrann til, að fá
skattinn borgaðan hjá lausaraönnnm, liús-
] mönnuin eða öðrum raönnum í sjálfstæðri
stöðu af peira hunduin. sem peir eiga á
heiinili hans. Sýsluraenn og bæjarfógetar
skulu innheimta skuttinn á manntalsping-
uin ár hvert, í fyrsta skipti á raanntals-
pingum 1891. I kaupstöðum rennur skatt-
urinn í bæjarsjóð, en annarstaðar í sveitar-
sjóð. pó svo, að sýslumaður tekur af skatt-
inum sýslusjóðsgjuld hreppanna, að pví
| leyti, sem haiin til hrckkur, en verði af-
gangur. skilar sýslumaður oddvitanum hon-
um í peningum.
5. gr. Skyldur er hver sá, sem lætur
sjútra skejnni, er sullir finnast í, að grafa
pegar í stað slátur pað, sein sullmeingað
er, að meðtöldum hausura af höfuðsóttar-
j kindúni, svo djúpt i jörð niður, að hundar
; geti eigi náð pví, eða að brenna pað. Brot
; gegn ákvæði pessu varðar allt að 10 kr.
j sckt. og fær sá amran helming sektarinnar,
j er upp ljóstar, on bæjar- oða sveitarsjóð-
j ur liinn.
6. gr. Heimilt er sýslunefnd og bæjar-
i stjórn inoð samráði við hlutnðoigandi liér-
aðslækni að semja reglur uin lækning á
hundum af Randormum, meðforð á sullum
j úr sauðfé, og gora aðrar ráðstafanir, sem
j henni purfa pykir, til varnar gogn sulia-
j voikinni, og liggja við soktir frá 1 kr. til
! 10 kr.. ofútaf peim ráðstöfunuín ór brugð-
ið. Af sýslusjóði og bæjarsjóði má talcafé
til framkvæiudar slikum raðstöíimum.
7. gr. Með mál, sóin risa út af brotum
á móti lögum pessum, skal fara sem al-
menn lögreglumál.
8. gr. Með lögum pessum er úr gildi
numin tilskipun um hundahald á íslandi
25. júní 1869.
XXII. Um lögreglusampykkt-
ir fyrir kaupstaðina.
XXIII. L ö g u m t o 11 g r e i ð s 1 u .
XXIV. L ö g u m a ð f á ú t m æ 1 d-
a r 1 ó ð i r i k a u p s t ö ð u m o g á 1 ö g-
g i 11 u m k a u p t ú n u m o. fl.
(Aðsent).
„PRENTFÉLAG ÍSFIRÐINGAL
J>að munu flestir ísfirðingar á eitt sáttir
um pað, nð prentfélagsstjórnin, sem frá
fór 17. sept. p. á., hafi vel og röggsará-
lega verndað sóma héraðsins og rétt hlut-
liafanna i „prentfélagi Isfirðinga“, er húu
seldi prentsmiðjuna á leigu til lir. óðals-
bónda og oddvita Jakobs Rósinkarssonar
í Ögri.
Isfirðingár, ög einna mest og bezt Magn-
ús kaupmaður Jocliumsson á lsafirði, liöfðu
aptur og aptur gert tilraunir til að koma
á fót prentsmiðju á ísafirði, en ávallt hafði
ýmsum pukúrmennum á ísafirði, mótstöðu-
mönnum málsins, tekizt að hnekkja pví fýr-
irtæki, unz peir Skúli sýslumaður Thorodd-
sen og Jporvaldur prófastur Jónsson gerð-
ust forkólfar pess árið 1885; safnaðist pá
samskotafé nokkurt, en pó fékkst ekki
nándar nóg fé, fyr en hinn fyr nefndi hafði
fengið prentsmiðjuna liingað upp á eigúi
spitur, svo að mótstöðumennirnir sáu, að
engin andmæli dugðu frekar.
J>að var nú að vísu svo, að peir 50 til
60 menn, sem skotið liöfðu saman peim
1600 kr., er til prentsmiðjustofnunarinnar
gengu, höfðu flestir skoðað pet.ta sem lít-
ilfjörlega gjöf fyrirtækinu til framkvæmd-
ar*; en af pvi að einhverjir urðu að hafa,
liönd i bagga með frekari framkvæmdun-
um, var pó afráðið, að félagið skyldi skoða
sein hlutafélag**.
En eg ætla mér ekki að rekja sögu
*) Líklega munu samt pukurmennin, sem
gengu í félagið i peim tilgangi að eyði-
leggja pað, lrafa litið öðruvisi á?
**) Eitin af helztu styrktnrmönnum prenl-
smiðjunnnr, Guðm. Pálsson beykir »v
ísafirði, tók pað pó beinlinis fram urn
nokkuð af tillagi sinu, að pað skyldi
skoðast. sem gjöf'.
J