Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 14.09.1894, Blaðsíða 3

Þjóðviljixn ungi.
147
III, B7.
meira en %)% á viðskiptum sínum við
England um mörg undan farin ár, og
má af því augljóst vera, hve áætlun vor
er hófleg. (Meira).
----ooogooc------
%
LögTOglan í Xciv-Yorlí. Eptir nýlega lokn-
um rannsóknum, k fullur helmingur allra lög-
regluþjóna í New-York að hafa misbeitt mjög
hraparlega stöðu sinni, til þess að komaþjóíum
og öðru illþýði undan refsingu — auðvitað gegn
sæmilcgri þóknun.
8 miljónir fugltl verða k ári hverju að lkta
iíf sitt, til þess að svala hégómagirni ameriskra
kvenna; þær hafa þá til þess, að skreyta með
þeim hatta sína.
Á Stórbrctalnndi fær hver maður að meðal-
tali 53 sendibréf og bréfspjöld k kri, en a Rúss-
landi fær hver maður til jafnaðar 1 bréf k án.
Vcrzlnnarliús eitt á Englandi býður ítölum
50 milj. lira (33 milj. kr.) fyrir einkaleyíi til
þess, að verzla þar með brennivín í eitt ár.
Hraðskreiðasta skip i heimi verður torpedo-
bátur einn, sem verið er að byggja í Havre k
Erakklandi, og á að fara 77« viku sjávar á
klukkustundinni. Vélin k að hafa 3,200 hesta afl.
Járnbraut milli Englands og Frakklands hafa
verkfræðingarnir Hersent og Schnejder búið til
áætlun um. Þeir hafa liugsað sér, að lmn verði
lögð yfir sundið milli Kap Blanc Nez og South
Foreland, en það eru 337« kilometri. Ætlast
þeir til, að hlaðnir verði 72 steinstólpar, með
4—500 metra millibili, og gera rkð fyrir, að
liæsti stólpinn þurfi að vera 65 metrar að hæð,
tii þess að þeir nái, um stórstraums-flóð, 14
meti-a yfir sjávarmál. Á steinstólpa þessa hugsa
þeir sér svo að settar verði járnsúlur, svo að
brúin verði alls 56 metra frá yfirborðj sjávar.
Kostnaðurinn gera þeir ráð fyrir að verði um
820 milj. franka (500 milj. kr.). Félag hefir
þegar myndazt, til þess að framkvæma stór-
virki þetta, og heíir það sótt uui leyfi parla-
mentsins enska.
87,000,000 gallona (1 gallon = 37« íitrar) af
áfengum drykkjum voru síðast, liðið fjkrhags-
tímabil drukknir í New-York. Sé þettareiknað
út í staupum, þá verða það 6,000 miljónir staupa,
eða 50 staup handa hverju einasta mannsbarni
í allri Ameríku. Áfengi þetta kostar 609 milj.
dollara.
Alþingis-fréttir.
„Stói-ív málið44- í 34. tölubl.
„Þjóðv. unga“ er niáli þessu lýst, eins
og það kom frá nefnd þeirri, er kosin
var í það í neðri deild. Eptir það urðu
langar og snjallar umræður um málið,
og að lokum samþykkt sú breyting á því,
að styrkurinn til gufuskipaferðanna skyldi
eigi veittur nema um 20 ar; þannig var
álið samþykkt í neðri deild með 12 ; 10
atkv., og afgreitt til efri deildar.
Efri deild skipaði 5 manna nefnd í
rnálið, þá Iíallgr. Sveinsson, Kristjan
Jónsson, Sig. Jensson, Þorleif Jónsson
og Jón Jakobsson. Aðliylltist nefndin
frumv. í einu hlj., en stakk þó upp a
ýmsum breytingum á því, og þeirri lielztri,
að gufuskipa-tíminn yrði færður niður í
15 ár. Með málinu töluðu eindregið í
þeirri deild: Hallgr. Sveinsson. Sig. Jens-
son og Þorl. Jónsson, en móti því tóluðu
Jón Hjaltalín og síra Þorkell. Var 1.
umr. í efri deild lokið einum degi fyrir
þinglok, og málinu visað til 2. umræðu
með meiri hluta atkvæða; en — þá var
þingtíminn á enda. — Mótspyrna sú, er
málið fékk á þingirm, var að mestu sprott-
in af því, að andmælendum þótti það
ekki bafa fengið nægan undirbúning, til
þess að geta gengið fram á þessu þingi.
Fyrirspurn Skúla Tboroddsen
til landshöfðingja um það, hvaða laga-
heimild væri til þess, að Lárusi Bjarna-
son befðu verið greidd hálf laun sem
yfirdóms-málfærslumanni í Reykjavík í
þá 23 mánuði, sem bann var að vasast
vestur í Isafjarðarsýslu, var til umræðu
í neðri deild þingsins 18. ág., og tóku
engir aðrir þátt í þeim umræðurn, en
þeir landshöfðinginn og Sk. Th.; taldi
landshöfðinginn mál þetta of snemma
upp borið, því að það væri ætlunarverk
endurskoðunarmanna landsreikninganna,
að íhuga það, þegar þar að kæmi, hvort
nokkuð hefði ólöglega verið greitt úr
landssjóðnum, og þá fyrst er tillögur
þeirra lægju fyrir þinginu, væri það
þingsins, að úrskurða um málið. En á
liinn bóginn sýndi Sk. Tli. fram á, að
liér væri eigi að eins um hina reiknings-
legu hlið málsins að ræða, — sem gjarna
mætti bíða, unz landsreikningarnir yrðu
úrskurðaðir —, heldur og um „principið“,
eða um þá reglu, sem í þessu tilfelli
hefði beitt verið, og engan stuðning
liefði i gildandi lögum, að láta mann
njota launa af tveimur embættum, þott
liann vitanlega hefði eigi þjónað nema
öðru; eptir sömu reglu gæti landstjórnin
liaft embættin til þess að láta vildar-
menn sína pranga á þeim, með þvi að
láta Pétur eða Pál fyrir einhverja litla
þóknun þjóna í þeirra nafni því embætt-
inu, sem þeir gætu eigi sinnt um sjálfir,
en leyfa þeim sjálfum að stinga launa-
afganginuin í eigin vasa, auk launanna
fyrir það emhættið, sem þeir þjónuðu í
raun og veru; slík aðferð hefði verið
tíðkuð hér á 17. öld, þegar sami maður
tók fleiri embætti á leigu, og leigði þau
svo út aptur, en nú á tímum væri það
livorki heimilt né æskilegt.
Eptir talsverðar umræður, samþykkti
svo deildin þannig lagaða rökstudda dag-
skrá, er Sk. Th. bar fram:
„I því trausti, að landstjórnin láti
það eigi framvegis eiga sér stað, að
verzlegur emhættismaður eða sýslun-
armaður, sem settur er til að þjóna
öðru embætti eða sýslan, njóti launa
fyrir bæði þessi embætti eða sýslanir,
nema liann i raun og veru þjóni þeim
háðum, tekur deildin fyrir næsta mál
á dagskránni“.
Tillaga þessi var samþykkt með 15 atkv.
gegn 2 (Tr. (4. og Jón Þór.), en þeir
Guðl. Guðm., Ben. Sv., Þorl. Guðm. og
sira Þórhallur greiddu eigi atkvæði.
*"»<> úi'a tií'niíKíli alþingis.
Á sumri komanda eru 50 ár liðin, síðan
alþingi Islendinga var endurreist að nýju,
og liefir aukaþingið í því skyni, sam-
kvæmt tillögu Ben. Sv., kosin 5 manna
nefnd (Ben. Sv., Tr. G., Sk. Th., Öl. Br.
og síra Þórhall), til þess að íhuga og
láta uppi álit um það, hvernig lieppileg-
ast sé að minnast þessa.
Latinuskólinn. Br. Valtyr
Guðnmndsson, sem að ýmsu leyti liefir
tjáð sig sem einkar nýtan þingmann á
þessu aukaþingi, bar fram tillögu um
ýmislegt fyrirkoinulag á íslenzku kennsl-
unni í lserðaskólanum, og var tillagan
samþykkt í neðri deild, en efrideildar-
menn höfnuðu lienni. Við umræður máls-
ins komu þó fram ýmsar ágætar bend-
ingar, bæði frá dr. Valtý o. fi., svo að
vonandi er, að af því fræi spretti góðir
ávextir, áður langt um líður.
Dingsályktunav tillög’VTX*
nokkrar hafa verið samþykktar á auka-
þinginu, og skal hér getið hinna helztu:
í báðum deildum þingsins hefir verið