Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 24.11.1898, Qupperneq 3
Þjóðviljinn cngi.
47
VIII, 12.
sem heimili eiga forsjá að veita, þurfi nú allt
að þvi helmingi meiri tekjur, en fyrir 40—50
árum, ekki sízt þar sem ltaupgjald allt hefir á
seinni árum hækkað svo mjög.
Til þess að standast þessi auknu útgjöld
þyrftu tekjur manna að hafa aukizt að
sama skapi, sem útgjöldin hafa hækkað; en því
er ekki að heilsa.
Og því er líka ástandið víðast, til sjós og
sveita, eins hörmulegt, eins og það er, almenn-
ingur sokkinn í kaupstaðarskuldir, og sveitar-
þyngslin víða lítt þolandi.
Hér við ísafjarðardjúp má að ýmsu leyti
teljast all-lífvænlegt pláss, slík „gullkista" sem
Djúpið er, og þó er sá siðurinn hjá öllum fjöld-
anum ár frá ári, að eta einatt fyrir sig fram,
lána upp á ófenginn afla; og margir eru þeir,
sem eru meira en ár á eptir tímanum, geta
livergi nærri horgað það allt að sumrinu, sem
þeir fengu lánað til lífsviðurværis, og annara
þarfa sinna, veturinn fyrir.
Slíkt er báginda ástand, og vandi úr að ráða,
þegar einu sinni er í skuldasúpuna og vand-
ræðin komið.
Eina ráðið auðvitað,samfara dugnaði og fyrir-
^yggju, að við hafa allan þann sparnað, sem
auðið er, og reyna þannig smám saman að bæta
efnahaginn, sem unnt er.
En hvað unga fólkið snertir, sem fyrst er
að komast út í lífið, eða að byrja að eiga með
sig sjálft, þá ætti það að láta sór dæmi feðranna
að varnaði verða, og helzt ekki að hleypa sér
út í sjálfsmennskuna, nema það ætti skuldlausan
ársforð* fyrir sig að leggja.
Galdurinn er, að vera að minnsta kosti einu
ári á undan tímanum, en ekki á eptir.
En því er miður, að enn sjást þess lítil mót,
að unga fólkið fylgi þeirri reglu. og á meðan
svo gengur, að ein kynslóðin fetar i fótspor
annarar i þessu efni, þá er lítilla breytinga til
batnaðar að vænta.
------pojgoa----
fsafirði 24. nóv. ’98.
Tíðarfar. TJtsynningskafaldsbvlnum, er get-
ið var í síðasta nr. blaðsins; slotaði nokkura
kl.tíma aðfaranóttina 18. þ. m., en að morgai
sama dags var skollið á norðan hvassviðri, með
kafaldshríðum, og hélzt svo til 21. þ. m., er
loks gerði þolanlegt veður.
Sjóðstofnun. Danskur maður, stórkaupmað-
ur V. Gígas, sem látinn er fyrir nokkru, hefir
í arfleiðsluskrá sinni gefið 3000 kr. til styrktar
duglegum íslenzkum fiskimönnum. — Sjóður
þessi, er ber nafrí gefandans, stendur undir
stjórn landshöfðingjans, og veitir hann árlega
vexti sjóðsins tveim fiskimönnum, öðrum áísa-
firði, og hinum í Beykjavík, sinn helming vaxt-
anna hvorum, til útvegunar veiðarfærura, svo
sem eru net, bátar o. s. frv. — Styrknjótendur
skulu vera atorkusamir, duglegir og reglusamir
menn, og má veita hinum sömu styrkinn í tvö
ár í röð, og ef sérstakleg ástæða er til þess.
jafn vel í 3 ár. —
Styrktarsjóður þessi tekur þó fyrst til starfa
að ekkju gefandans látinni, því að meðan hún
lifir, nýtur hún óskertra vaxta sjóðsins.
Sexæringurinn héðan úr bænum, sem getið
var um í síðasta nr. blaðsins, hafði náð lend-
ingu í Ögurnesinu, og kom hingað í veðraslot-
inu aðfaranót.tina 18. þ. m. Vildi mönnum
þessum það til lífs, að ögn hafði rofað til, er
þeir átt.u örskammt (tæpa lóðalengd) að svo
nefndum Breiða-boða hjá Vigur, og gátu þvi í
tíma sueitt hjá boðanum.
Gipting. Laugardaginn 10. þ. m. voru
gefin saman í Eyrarkirkju: ungfrú Kristjana
Þorvarðardóttir, heitins Sigurðssonar. frá Bakka
í Hnífsdal. og Kjartan búfr. Guðnmvdsson, son-
ur Guðmundar bónda Pálssonar í Fremri-Hnífs-
dal, og eru þau hjón af öðrum og þriðja að
skyldleika, með því að Elízahet Kjartansdótt-ir,
móðir Kristjönu, og Sigríður Kjartansdóttir, móð-
ir MargVétar, konu Guðm. Pálssonar, voru systur.
Lýsi til bjargráða. Samkvæmt hinni nýju
fiskiveiðasamþykkt Norður-ísfirðinga, er gildi
öðlaðist 1. þ. m., er hverjum formanni skylt,
að hafa að minnsta kosti 4 potta af lýsi innan-
borðs á sjóferð hverri til bjargráða, og er von-
andi, að gæzlunefndirnar sjái svo um, að þess-
ari þörfu ákvörðun verði fylgt. þó að lítið hafi
á því bólað framan af mánuðinum.
Ilóraðsdómur var 21. þ. m, kveðinn upp hér
í bænum í máli, er höfðað hafði verið af hálfu
hins opinbera gogn ,7. Vedholm gestgjafa, út af
helgidagavínveitingum, og með því að gestgjaf-
inn hafði áður nokkurum sinnum verið sektaður
fyrir sams konar brot, þá urðu nú dómsúr-
slitin þau, samkvæmt 10. gr. helgidagatilskip-
unarinnar frá 28. marz 1855, að kærði var dæmdur
til þess, að hafa fyrirgjört veitingarétti sínum,
sektaður um 30 kr., og dæmdur til að greiða
allan sakarkostnað.
Dómi þessum kvað þó dómf'elldi skjóta til
landsyfirréttar.
Aflabrögð. Það hefir verið fram úr hófi
tregt um sjógæftirnar nú um hrið, en dagana
eptir síðustu helgi, þegar róðrar hófust aptur,
eptir vikulandlegutíma, var fiskreita nokkur
hjá almehningi, um hundrað að fiska, og þar
undir, en þó nokkuð skár hjá stöku bát.
í'lneste s<lxa,ziclijaaxrisli.
Export Kaffe Surrogat,
er óefað hið bezta og ódýrasta Export-
kaffi.
F. Hjortli &, Co.
Kjobenhavn, K.
^Förð til dbuðar.
Svarfhóll í Súðavíkurhreppi,
2 4 h u n d r. f. m., fæst til ábúðar í næstu
fardögum. Jörðin hefur all-gott tún,
miklar og góðar slægjur, góða sumarbaga
og landrými. Byggingarskilmálar góðir.
Semja má við undirritaðan, sem gefur
nánari upplýsingar.
Vigur 12. nóv. 1898.
Sigurður Stefánsson,
48
Já, svona var benni rétt lýst meyjunni fögru, henni
Kristinu Törvestad.
En svo var það eitt sinn, er Elfring kom, sem
optar, þar á bæinn, að honum brá eigi lítið, er bann, í
stað Kristinar, hitti karl föður hennar í bæjardyrunum.
Karl vísaði bonum inn í herbergi sitt, bauð bonum
að tylla sér þar niður, og mælti síðan umsvifalaust:
„Má jeg spyrja yður, lautenant, bver meining yðar
er eiginlega með því, að venja bingað komur yðar? Mig
er farið að gruna, að það só eittbvað annað, en fossinn
og útsjónin, sem dregur yður bingað“.
Og þegar Elfring fór að stama einhverju upp um
gestrisni, — gott og þægilegt viðmót — og, og — —,
þá greip bóndinn óðara fram í, og mælti:
„Er það meining yðar, að fylla böfuð dóttur minn-
ar með ástarugli, eða gera má ske enn verra að verkum,
og hverfa svo vonum bráðar aptur beim í yðar eigið
land? Segið mér nú eins og er! Kristín er einka-barn-
ið mitt, og á mannorð Jiennar má engum skugga eða
bletti slá! Svarið mór því, sem ærlegur drengur“.
Við þessi orð búanda spratt Elfring upp, lýsti ást
sinni til Kristínar með fjörugum orðum og tilburðum,
°g kvað það einlægan ásetning sinn, að fá hennar til
eiginkonu.
„Jeg elska dóttur yðar, jeg er foringi í hernum,
og á eptir foreldra mina 8 þús. specíur. — Þetta er nú
sannleikurinn br. Jakob Törvestad".
„Jæja þá! En bafið þér sagt dóttur minni frá
þessum áformum yðar?“
„Nei, það hefi jeg nú satt að segja enn ekki gert“,
anzaði Elfring, og fór um leið töluvert hjá sér.
45
Húsbóndinn sat á móti mér, náfölur í framan, og
nú var það í fyrsta skipti, að við horfðumst í augu, áu
þess bann liti undan.
En slíka skolfingu, sem út úr augnaráði bans skein,
hefi eg aldrei, íyr eða síðar, á æfi minni séð.
Kona hans rak og í mig nálarglyrnurnar, svo heipt-
arfullar, sem væru þær hvítglóandi.
„O, verkfræðinginn hefir dreymt“, sagði búsráðandi
í básum rómi, og brosti um leið undirferlislega. „Drausi-
ar renna, sem straumar“.
„Má vel vera“, svaraði eg rólega, „en einu vil eg
þó lofa, og það skal jeg lika efna“, bætti eg svo við,
„og það er það, að birtist mér sýn þessi aptur — og
slíkar sýnir eru vanar að sjást optar, en einu sinni —,
þá skal eg spyrja vofuna spjörunum úr“
„Nei, gjörið það eigiw, æpti húsráðandinn upp
yfir sig.
Hann var nú staðinn upp frá borðuin, og er eg
leit á bann, þóttist eg sjá, að hann skildi það á svip
mínum, að liann hefði gefiö Loggsfað sér, og að eg
myndi vita, hvernig í öllu lá.
G-afiállinn datt úr bendi honum ofan ’ gólfið.
Strax eptir nónið ók liann svo eitthvað burtu. og
kom heim aptur að stundu liðinni.
Lét bann mig þá vita, að þar sem jeg hefði látið
þá ósk í ljósi, að búa beldur í kaupstaðnum, þá befði
hann mér til hægri verka útvegað m-n þar berbergi, og
annað, sem eg þyrfti, og gæti eg því fli riig -m,
hvenær sem mér sýndist, enda kvaðst bann þess a a-
inn, að aka mér þangað samstundis, ef eg sro ós>k v:I.
Sama kvöldið fór eg svo burtu.