Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 25.08.1901, Side 3

XY. 35.-36.
Þjóðviljinn.
139
huga frv. um flutning gagnfræðaskólans
á Möðruvöllum til Akureyrar, leggur
eindregið á móti flutningi skólaus, nema
einn nefndarmanna: Stefán kennari Stef-
ánsson.
Má þvi telja vist, að frv. þetta nái
eigi fram að ganga.
Ny frímerki. Ritstjóri Hannes Þor-
steinsson ber fram þingsályktun þess efnis,
að skora á stjórnina, að láta búa til ný
íslenzk f'rimerki, að einhverju leyti frá-
brugðin núgildandi frímerkjum, og lög-
leiða þau, annaðhvort þegar í stað ein sór,
eða þá samhliða núgildandi ísl. frímerkj-
um, meðan frímerkjabirgðir þær endast,
sem nú eru til.
Frá bankanefndinni i neðri deild, eða
réttara sagt frá meiri hluta hennar, hafa
þessi frv. komið fram í neðri deild:
1, Frv. til laga um sparisjóð í Reykjavík.
(Frv. fer þvi fram, að sparisjóðsfé það,
sem nú er í landsbankanum, skuli ept-
irleiðis raynda sórstakan sjóð, og skip-
ar landshöfðingi stjórn sjóðsins: 1 fram-
kvæmdarstjóra og 2 gæzlumenn. Af
varasjóði landsbankans skulu sparisjóðs-
stjórninni afhentar 40 þús. krónur, til
varasjóðs sparisjóðsins, auk annara
eigna, er til heyra sparisjóðsdeild lands-
bankans).
2, Frv. til laga um heimild, til að veð-
setja jarðeignir landssjóðs fyrir hlutum
i hlutafélagsbanka.
Landstjórninni heimilað, að skrifa sig
fyrir hlutum í hlutafólagsbanka, er
stofnaður kann að verða á Islandi, og
veðsetja í því skyni jarðeignir lands-
sjóðs. — Hlutaupphæðin má þó eigi
nema meira, en 20 °/0 af virðingar-
verði þeirra jarðeigna, sem veðsettar eru.
3, Viðaukalög við veðdeildarlögin. —
Yeðdeildinni heimilað, að lána gegn 2.
veðrétti í jarðeignum, sem veðbundnar
kunna að verða fyrir hlutum í hluta-
félagsbanka.
Frv. þessi standa öll í sambandi við
frv. um stofnun hlutafólagsbanka.
Bann gegn því, að reka botnvörpuveið-
ar frá Islandi. Sýslumaður Axel Tulinius
hefur i efri deild borið fram frv. þess
efnis, að öllum, hvort heldur einstökum
mönnum eða hlutafélögum, sem reka
veiðar með botnvörpu, skuli bönnuð bú-
seta á Islandi.
Aiikapóstferðir. Sk. Tlioroddsen ber
fram í neðri deild þingsályktunartillögu
þess efnis, að skora á landstjórnina, að
hlutast til um:
1, Að aukapóstur verði látinn ganga milli
Holts og Valþjófsdals í Önundarfirði.
2, Að aukapósturinn milli Isatjarðarkaup-
staðar og Botns í Súgandafirði verði
látinn ganga alla leið að Suðureyri í
Suðureyrarhreppi.
3, Að aukapóstur sá, er fer milli ísa-
fjarðarkaupstaðar og Traðar í Alpta-
firði, fari alla leið að Eyri i Seyðis-
firði.
4, Að aukapóstur só látinn ganga frá
Stað í Grunnavik að Furufirði á Horn-
ströndum, eptir komu aukapóstsins frá
ísafirði.
5, Að aukapóstur fari jafnan frá Hesteyri
i Sléttuhreppi að Höfn í sama hreppi,
eptir komu aukapóstsins frá ísafirði til
Hesteyrar. _________________
Framkvœmdarstjóri söfnunarsjóðsins fyr-
ir næsta 6 ára timabil var á fundi sam-
einaðs alþingis 16. ág. kosinn:
Eiríkur Briem, prestaskólakennari.
Gjafasjóður Jóns Sigurðssonar. I rit-
nefnd þessa sjóðs voru kosnir á fundi
sameinaðs þings 16. ág.: dr. Björn M.
Olsen, Steingr. Thorsteinsen og Eir Briem.
Ferðakostnaðarreikninganefnd. Til þess
að úrskurða ferðakostnaðarreikninga al-
þingismanna voru kosnir 16. ág.: Gutt.
Vigfússon, Kl. Jónsson, Sig. Jensson, dr.
Valtyr Guðmundsson og Þórður J. Thor-
oddsen.
Avarp til konungs. Efri deild sam-
þykkti, eptir tillögu biskups HaUgr.
Sveinssonar og Kr. Jónssonar yfirdómara,
að skipa nefnd, til að semja ávarp til
konungs, og mun ávarp það síðar birtast
hér í blaðinu.
Innjiutningur ósútaðra skinna og liúða.
Efri deild hefur breytt bannlögum þeim,
er neðri deild hafði samþykkt, á þá leið,
að stjórnarráðinu fyrir ísland er að eins
veitt heimild, til að banna slikan inn-
flutning, nema trygging sé fyrir þvi, að
ekki felist i þeim sóttnæmi.
Hreindyra friðun. Effi deild hefur
samþykkt frv. þess efnis, að hreindýr öll
séu friðuð hór á landi í 10 ár, og varð-
ar 50 kr. sekt fyrir dýr hvert, ef drep-
ið er.
Frv. þetta má telja afar-nauðsynlegt,
þar sem hreindýrum fer óðum fækkandi,
svo að hætt er við, að þau dæju út inn-
an fárra ára, ef algjörðri friðun þeirra
væri frestað.
Fjárlaganefnd var kosin í efri deild
12., ág. og var við höfð hlutfallskosning.
Kosnir voru:
Kr. Jónsson yfirdómari
sira Magnús Andrósson
— Sig. JenssoD
— Eir. Briem og
Gruðjón Guðlaugsson,
og eru þrír hinir fyrst nefndu úr flokki
stjórnbótamanna. Formaður nefndarinn-
ar er Eiríkur Briem, en skrifari Kr.
Jónsson.
Framkvœmd kosningarlaganna frá 14.
sept. 1877. — Ritstjóri blaðs þessa hef-
ur borið fram þingsályktunartiliögu þess
efnis, að skora á landsstjórnina, að brýna
fyrir öllum alþingiskjörstjórnaroddvitum,
að fylgja nákvæmlega fyrirmælum laga
nr. 16, frá 14. sept. 1877.
Tilefnið til þingsályktunartillögu þess-
arar eru misfellur þær, sem brydda þótti
á í stöku kjördæmum við kosningarnar í
fyrra.
Skipting kjördæmis. —- Frv. fellt. Frv.
um skipting Isafjarðarsýslna í tvö kjör-
dæmi þannig, að Vestur-ísafjarðarsýsla
kysi 1 alþingismann, en Norður-ísafjarð-
arsýsla og ísafjarðarkaupstaður annan
þingmanninn, var fellt við aðra umr. í
efri deild 17. ág., með 6 atkv. gegn 5.
Bæði í neðri og efri deild komu fram
tillögur um skiptingu ýmsra annara kjör-
dæma, er 2 alþingismenn kjósa, og þótti
þá réttast, að láta málið i heild sinni
bíða, þar sem nú stendur til, samkvæmt
stjórnarskrárfrumvarpinu, að þingmönn-
um verði fjölgað, og þá samin ný skipt-
ing kjördæma um land allt.
Verður þá að öllum líkindum sú nið-
urstaðan, að kjördæmi það, er hér um
ræðir, fær 3 þingmenn, og kjósa þá
Vestur-ísfirðingar óefað einn þeirra.
Að öðru lejdi verður síðar skýrt ná-
kvæmar frá gangi máls þessa á þinginu,
þvi sögulegur mátti hann að ýmsu leyti
heita, þar sem apturhaldsliðar fylgdu
skipting þessa eina kjördæmis, sem einn
maður.
Ofriðun á sel, Nefnd sú, er fjallaði
um frv. þetta, hefur eigi orðið á eitt mál
sátt. Meiri hluti nefndarinnar (Sk. Th.
og Þ. Gruðm.) telur ógjörlegt, að ófriða
sel, þar sem lax gengur, nema selveiða-
eigendum væru þá jafn framt ákveðnar
fullar skaðabætur, og telur eðlilegast, að
slikar skaðabætur væru greiddar af lax-
veiðaeigendum, er hag hafa af sela-ófrið-
uninni á hverjum stað, nema heppilegra
kynni að þykja, að auka útflutningsgjald
af laxi, sem skaðabótunum nemur, og
láta þá greiða þær úr landssjóði; en þar
sem vafasamt sé, hvort laxveiðieigendum
myndi þykja þetta tilvinnandi, og skýrsl-
ur um arð af selveiði eigi nægar fyrir
hendi, leggur meiri hluti nefndarinnar
það til, að frv. só fellt.
Minni hluti nefndarinnar (Sig. búfr.
j Sigurðsson) ræður aptur á móti til þess,
í að frv. um ófriðun á sel só samþykkt ó-
breytt.
í ===========
Breyting' fiskiveiðiisainþykkta. Efri deild.
i samþykkti lagafrumvarp þess efnis, að fiski-
veiðasamþykktir skuli aldrei gilda lengur, en
10 ár í senn, nerna þœr séu þá endurnýjaðar
á sama hátt, sein þœr eru settar. Þó skyldu
fiskiveiðasamþykktir, sem þegar eru í gildi, eigi
falia úr gildi, fyr en ár vœri liðið frá því, er
lögin öðlast gildi.
Út af frv. þessu spunnust nokkrar umræð-
ur i neðri deild, og vildi Sk. Th. eigi láta á-
kvœði frumvarpsins ná til eldri fiskiveiðasam-
þykkta, og bar því fram breytingatillögu þess
efnis, en sú tillaga var felld, en aptur á mótt
samþykkt sú varatillaga frá Sk. Th., að fiski-
veiðasamþykktir, sem nú eru, skyldu eigi úr
gildi falla, fyr en 5 árum eptir það, er lögin
nœðu gildi.
Framkvæind kesningarlaganna. — 1‘iiigsá-
lyktun felld. Á fundi neðri deildar 20. ág.
spunnust nokkrar umrœður, út af þingsálykt-
unartillögu Sk. Thoroddsen, að skora á land-
stjórnina, að brýna fyrir öllum alþingiskjör-
stjórnaroddvitum landsins, að fylgja nákvœm-
lega fyrirmœlum kosningarlaganna frá 14. sept.
1877.
Taldi Sk. Th. þœr misfellur hafa á orðið
við síðustu kosningar, einkum í Dalasýslu, að