Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 03.06.1905, Qupperneq 3

Þjósviljinn
91
^LIi , '2‘ó.
Þeir eiga ágætt athvarf þar sem er
holdsveikraspítalinn í Lauganesi.
Þar er þeim veitt nákvæm hjúkrun,
dregið úr þjáningum þeirra, sár þeirra
hirt.
Þar er þeim látin í té stöðug læknis-
hjálp og reyndar við þá allar nýjar lækn-
ingaraðferðir, sem einhver von er um að
geti læknað höfuðsjúkdóm þeirra, holds-
veikina.
Þar eru þeir aldrei móðgaðir eða hryggð-
ir, eins og opt vill verða í heimahúsum, af
því að fólk óttast og forðast þá.
Þar þurfa þeir sjálfir ekki að óttast,
að þeir verði með veiki sinni ástvinum
sínum eða öðrum að meini.
En þar með er ekki sagt, að spítal-
anum sé í engu áfátt, að þar mætti ekk-
ert betur fara.
Mér, fyrir mitt leyti, virðist mestur
bagi að þvi, að rúm sjúklinganna eru
ekki svo góð sem skyldi. Það eru járn-
rúm, fremur veik; botninn fjaðralaus og
harður, i hverju rúmi eru tvær þangdýn-
ur (uodirdynur) og 1 eða 2 svæflar; þess-
ar þangdýnur endast illa, verða fljótt
harðar og hnúskóttar.
Þegar spítalinn var settur á fót, varð
auðvitað að fara sem sparlegast með það
fé, sem þingið veitti til útbúnaðar.
Þessi rúm voru þá keypt, af því að
þau eru miklu ódýrari en vanaleg, góð
sjúkrahúsrúm; þeim hefir auðvitað verið
haldið við, og eru þau því nú lík því,
sem þau voru í fyrstu. Þess vegna má
ekki vænta þoss, að þing og stjórn sjái
sér fært að ónýta þau og láta spítalanum
í té önnur dýrari og betri rúm.
Ný, góð sjúkrahúsrúm í allan spítal-
ann, 60 að tölu, mundu kosta um 2000
krónur.
Það er altítt í öðrum löndum, að
sjúkrahúsum berast miklar eriafir. Sjúkir
menn eru jafnan hjálparþurfa, og öllum
góðum mönnum er ljúft að rétta þeim
hjálparhönd öðrum fremur.
Nú er eg sannfærð um, að brjóstgæði
og hjálpfýsi eiga jafndjúpar rætur í hug-
um manna hér á landi sem í öðrum lönd-
um.
Og þess vegna sný eg mér til islenzkr-
ar alþýðu, í þeirri von og vissu, að hver
maður muni með ljúfu geði vilja leggja
lítinn skerf til þess að gleðja mestu aum-
ingja þjóðarinnar, auka þægindi þeirra,
lina þrautir þeirra.
Eg bið ekki um mikið.
Eg bið engan um meira en 10 aura;
en eg bið alla um 10 aura.
Til þess að fá 2000 krónur, þarf 10
aura frá 20,000 manns, fjórða hluta þjóð-
arinnar.
Eg hefi hugsað mér að koma sam-
skotunum á stað á þann hátt, sem hér
segir.
Eg sendi beiðni til 12 eða 16 kunn-
ingja minna hér í bænum. bið hvern þeirra
um 10 aura, bið hvern þeirra að senda
samskonar beiðni til 4 kunningja sinna
og svo koll af kolli. Með bessum hætti
kvíslast samskotabeiðnin i allar áttir út
um allt land.
Skeytin má auðvitað orða á ýmsan
kátt, hver getur farið eptir sínum hug-
þótta, en efnið ætti að vera þetta:
Gerðu gott verk.
Sendu mér 10 aura handa sjúklingun-
um í Laugarnesi.
Sendu 4 kunningjum þínum samskonar
skeyti oq þetta.
Sendu þá 40 aura, sem þér herast, til
fröken Harriet Kjær.
Holdsveikraspítalanum við Reykjavík
Lauganesi í aprílm. 1906.
Harriet Kjœr.
húsmóðir holdsveikraspítalans.
Bessastaðir 3. júní 1905.
Yeðrátta frámunalega köld, og frernur þurr-
viðrasöm og því lítið um gróður, er slíkt eðlilegt
ef sannar eru þær fregnir, er nýlega hafa borizt
með frönsku fiskiskipi, að hafís mikill sé við
Horn, og á reki all suður á móts við Dýrafjörð.
lleiðurssamsœti héldu Oddfellowar félags-
bróður sínum G-eir kaupmanni Zoega 26. f. m.
Var Ge1'r kaupm. þá 75 ára gammall. Bæjar-
búar drógu fána á hverja stöng honum til virð-
ingar.
Dáin er 23 f. m. húsfrii Sigurlaug Fridriks-
dóttir, fædd 13 nóv, 1840. Maður hennar var
Lúðvík Alexiusson steinhöggvari; voru þau 46
ár í hjónabandi og eignuðust 12 börn, eru 7 þeirra
1 á l(ifi; Lárus skósmiður, Málfríður, kona síra
Rich. Torfasonar, Guðlaug gipt Páli skipstjóra
Hafliðasyni, Guðrún gipt Sig. stud. Jónssyni á
Ísafirðí, Sigríður, ekkja Bjarna skipstjóra Kristj-
ánssonar á ísafirði, Priðrika og María ógiptar.
Mislingarnir hafa ekkert gert vart við sig í
76
að í gærkveldi kom skipun þess et'nis, að hann ætti að
fara til hersins á morgun, ásamt liðsflokk sínuma.
„Svo fljótt?u spurði Edirh, og var þó auðráðið af
málrómnuro, að lítil meining fylgdi máli.
Faðir hennar, sem hafði vænzt þess, að fregn þessi
myndi fá rnjög á hana, varð all-hissa; en Grerald gekk
til hennar, hallaði sér að henni, og mælti:
„Já, jeg verð að fara burt, og Edith mín verður að
fyrirgefa mér, þó að mig fýsi nú einnig að taka þátt í
hættum þeim, er félagar mínir verða að þola, enda verð
eg í herferð þessari að sýna það; að eg sé unnustunnar
maklegur. En þegar jeg kem aptur, hverfum við héðan,
og fer jeg þá, með ungu konunni minni, til fögru sólríku
héraðanna í Tyrol, þar sem móðir mín er, og trúðu mér,
Edith, að þar getur manni liðið vel, já, fjarska velu.
Enda þótt G-erald mælti þetta mjög hlýlega og inni-
lega, svaraði Etidh ekki einu orði
Ofurstinn, sem var nú orðinn alsáttur, svaraði á hinn
bóginn:
„Þetta finnst mér skynsamlega talað, og Edith mín
sem er hermanns dóttir, sættir sig í bráðina við skilnað-
inn. — En farðu nú, sonur, og gerðu þær ráðstafanir í
kastalanum, sem við höfum talað um, og skal eg svo sjá
um, að þú getir skemmt þér með unnustunni i kvöld, síð-
asta kvöldið, sem þú ert heimau.
G-erald kyssti litlu höndina, sem hann hélt í, og
þrýsti hana iengi, innilega.
Þetta var líkast forlátsbón, enda leit hann Edith
angurblíðu augnaráði, er hún loks dró hendina til sín.
„ísinn farinn að bráðna!u mælti ofurstinn glaðlega
«r hurðin lokaðist á eptir unga liðsforingjanum.
73
minntist þess nú, að hann haf ði eigi gert henni nein orð,
enda þótt hann mætti vita, að hún kynni að vera áhyggju-
full, hans vegna.
„Fyrirgefðu“, mælti hann fijótlega. „Jeg hugði, að
faðir þinn befði sagt þér, hve lítilsvirði allt þetta upp-
þot varu.
„Það er þó sagt, að flóttamennirnir hafi skotið á
pig, og að þú hafir skotið aptur, og hafi þá einn þeirra —“
„Menn ýkja, eins og vaat eru, greip ofurstinn fram
í. „Gerald var auðvitað viðstaddur, eins og skyldan bauð;
en nú sérðu, með eigin augum, að ekkert er að honum.
— A hinn bóginn hefir hann skýrt mér frá ýmsu, sem
gerir það að verkum, að jeg neyðist til þess, að fara að
beita ýmsum varúðarreglum hér á heimilinu. Hvar er
Daníra?u
„Hún er farin“
Gerald kipptist við, og gat eigi hjá þvi farið, að
ofurstinn, og dóttir hans, tækju eptir þvi þó að það væri
rétt í svip.
Ofurstinn spratt upp, og spurði:
„Farin? Hvert?“
„Það veit eg ekki“, svaraði Edith. „Hún kom í
nótt, til að kveðja mig, og var svo undarleg, að jeg var
enn þá hræddari við það, en við það, sem hún sagði. —
Hún bannaði mér, að vekja þig, eða skýra frá flótta sín-
um, og var horfin, áður en jeg gat áttað mig, þvíaðjeg
skildi alls ekkert af því, sem hún sagði, nema boðin, sem
hún bað mig að færa Geraldu.
„Skilaboð til Gerald’s?u hváði ofurstinn, all forviðau.
„Já, einmitt til hans!“
„Þetta grunaði mig, að hún biði ekki morgunsu,