Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 09.01.1907, Side 1

Verð árganqsina (minnnt \
60 arkir) 3 kr. 50 anr.; j
erlendis 4 kr. 50 aur., og
5 Ameríkn doll.: 1.50. \
t orgist fyrir júnímán- I
aðarlok.
ÞJÓÐVILJINN.
---[===: TdTTUGASTI OG F Y R S T I ÁKGANGUB. =|— ‘
1= H I T S T .1 (■) R I: SKÍU THOKv. DDSEN. - -
| ZJppsögn skri/leg, ógíd
\ netna kornið sé til útgef-
1 anda fyrir 30. dag ii'wí-
\ mánaðar, og kaupandi
1 s amhliða uppsögninni
borgi skuld sína fyrfir
I blaðið.
M 1.
Bessastögum. 9. JAN.
19 0 7.
Til lilaölesantlaima.
Þ(-'ir, sem ætla sér að gjörast kaup-
eiadur að XXI. árg. .Þjóðv.% og eigi
áður liafa keypt blaðið, fá
s™™ alveg ókeypis ==
siðasta ársfjórðung XX. árgangs.
Enn fremur fá nýir kaupendur, er
'borga blaðið fyrir fram, sem kaupbæti,
rúmar
200 bls. af skemmtisögum. ^
Eldri kaupendur blaðsins, er senda borg-
un fyrir XXI. árg/ „Þjóðv.“ fyrir fram,
fá sögusafnsheptið einnig að sjálfsögðu ó-
keypis.
Eins og almenningi mun kunnugt,
hafa mörgumþóttneðan málssögur _Þjóðv.“
vera fremur skemmtilegar, svo að senni-
legt er, að ýmsir sæti því Uappakaupi
á blaðinu, sem hér er kostur á, þar sem
sögusafnsheptið kostar ella 1 kr. 5Ö a. í
lausasölu, og geta menn valið úr sögu-
safnsheptum blaðsins, sem seld eru fyrir
nefnt verð.
Utsölumenn, er útvega minnst sex
nýja kaupendur í viðbót við kaupanda-
tölu þá, er þeir hafa haft á yfirstnnd-
andi ári, og standa greið skil á andvirð-
inu, fá, aUlt vanalegra sölulauna, einhverja
af forlagsbókum útgefanda, er þeir sjálf-
ir kjósa.
Nýir kaupendur, og nýir útsöiumenD,
eru vinsamlega beðnir að gera aðvart sem
bráðast.
Utanáskript útgefanda er: Bessastaðir
pr. Reykjavik.
Otgefandi „Þjöðv.íé
fiiðna drið.
Um leið og vér óskum lesendum vor-
um góðs og gleðilegs nýárs, viljum vér
atuttlega minnast nokkurra helztu við-
burða liðna ársins, eins og venja blaðs
vors hefir verið.
Á öndverðu árinu (29. janúar) urðu
li«>nixnoraskipti, er Christján IX.
féll frá, en sonur hans, Friðrih VIII., tók
við ríkisstjórninni, og eru beztu horfur
á, að hann verði Islendingum engu siður
hlynntur, en faðir hans.
Að því er veðróttufar snertir,
var veturinn i fyrra frá .Dýárinu mjög
umhleypinga- og stormasamur, en síðan
tóku við afar-mikil vorharðindi, með fann-
fergju og frostum, er hélzt allt að maí-
lokum, eða þvi sem næst, þó að batinn
kæmi að visu Dokkuð fyr á suðurlandi,
eins og vanalegt er. — Vegna vorharð-
indanna, sem að vísu oilu hvergi skepnu-
felli, er brögð væri að, varð gróður i seinna
lagi, og grasspretta þvi viðast. í löku
meðal-lagi, en hey nýttust á hinn bóíjinn
þolartlega. — Með haustinu brá tii urn-
hleypinga, og stórviðra, og á jólaföstunni
gerði all-snarpa harðinda-skorpu, sem
naumast er um garð gengin.
Að því er til ssjávarntvegsins
kemur, var þilskipa-aflinn í minna lagi,
bæði á Eaxaflóa og á Vestfjörðum. en
bátaútvequr Djúpmanna. lánaðist i betra
lagi, þó að mjög kippti þvi miður úr
aflanum um hvítasunnuna, og sumarróðr-
ar yrðu fremur arðlitlir. — 1 verstöðun-
um við sunnanverðan Faxafióa hafa og
aflabrögð á opna báta yfirleitt verið mik-
ið góð. — Vélabátum fjöleaði að mikium
mun, bæði við Isafjarðardjúp, á Eyjafirði,
Austfjörðum, og víðar, og ábyTrgðarfélög
vélabáta komust á fót; en tvísýnt er enn,
hve hoppilegir bátar þessir reynast, sem
róðraskip á vetrum, eins og blað vort
hefir áður all-rækilega bent á. — Síldveið-
ar Norðmanna voru í enn stærri stýl, en
áður, og tóku nú Islendingar nokkru meiri
þátt í þeim, en fyr, og ætti þó betur að
vera. - Hvalaveiðar hvalveiðafélaganna
gengu og all-vel. —
Verzlunin var laudsmönnum mjög
hagstæð, útlendur varningur í lágu verði
alls staðar, þar sem verzlunar-samkeppn-
in nær til, og innlendar vörur, ?<11 og fisk-
ur, í m jög háu verði. — SaHhet seldist
einDÍg nokkru betur, en árið áður, og
fyrir Sunnlendinga vex nú markaðurinn
í Beykjavík ár frá ári, fyrir búsafurðir
þeirra, að því skapi er mannfjöldinn eykst.
— Smjör-útflutningurinn frá rjómabúunum
varð nokkru minni, en árið áður, sakir
gróðurleysisins fram eptir vorinu, en smjör-
salan láuaðist yfirleitt i meðailagi.
I hoilbri gðislegu tilliti var
liðna árið í röð betri ára, þar sem engar
stórsóttir gengu yfir Jandið; en þó stakk
sharlatssbttin sér niður í Eyjafirði, og víð-
ar á norðurlandi, seinni hluta ársins, sem
og í Vopnafirði. laugaveiM gerði og tals-
vert vart við sig í Reykjavík. — Sam-
skotin, sem nú eru nýlega byrjuð. til að
koma á fót „berklaveikishæli“ hér á landi,
eru mjög þarfleg, og ættu að fá góðan
byr hjá almenningi.
Nokkium nafnkunnum mÖDnurn átti
þjóð vor á bak að sjá á liðna árinu, og
ýmsum xi'önnum hefir það bakað söknuð,
og armæðu, sem reyndar er ekkert ný-
mæli. — Af 1 asrðum mönnum önduðust:
Olafur ho'raðslæknir Guðmundsson (f 16.
marz), síra Þorvaldur Björnsson á Mel-
stað (f 7. maí), stud. theol. Jóhann Gunn-
ar Sigurðsson (f 20. maí) og Hallgrímur
iandsbókavörður Melsted (f 8. sept.) —
Af konum, eða ekkjum lærðra manna,
önduðust: prestsfrú Guðrún Jónsdóttir á
Hesti (f 6. janúar), prestsekkja Ólína Jóns-
dóttir, fyr á Stxð á Eeykjanesi (f 6. júlí)
og sýslumannsfrú Jóbanna Oddgeirsdóttir
(17. nóv.)
Meðal látinna leikmanna, karla og
kvenna, skuium vér að oíds minnast þess-
ara: Dbrm. Hallgrims Jónssonar i Guð-
rúnarkoti (f 18. janúar), frú Jakobínu
Jakobsdóttur á Akureyri (t 7. apríl). frú
Karítasar Betiediktsdóttur í E.yrardii) (f
‘27. april), kaupm. Karls Bjarnasonar í
Keykjavík (t 10. apríl) óðalsbóndr Guðrn.
Rósinkarssonar í Æðey (t 26. mai), fyrr-
um aiþm. Þorl. Guðmundssonar (þ 7. júní),
fyrrum kaupm. Torfa Halldórssonar á
Flateyri (t 27. sept.). ijósmóður Ólafar
Hjálmarsdóttur í Stykkishólmi (f 28. sept.),
Péturs bónda Jónssonar i Boykjahlíð (f
5. okt.), Péturs bónda Kristóferssonar á
Stóruborg (f 3. nóv.), ekkjunnar Ragn-
heiðar Jónsdóttur í Yigfúsarkoti (f 24.
nóv.), frú Rannveigar Laxdal á Akureyri,
og frú Guðlaugar Jónsdóttur á Eiðutn.
t»lyisiía,x-ii‘ urðu afar-miklar á liðna
árinu, og olli mestu hið hörmuleira mam-
tjón á þilskipunum, og áttu þvi margir
um sárt að binda. Samskot, sem hafm
voru til hjálpar eptirlátnum ættingjum,
og venzlamönnum, hinna látnu xirðu alls
um 30 þús., og lögðu Islendingar í Vest-
urheimi fram þriðja partinn.
Húsbrunar urðu all-miklir á liðna
árinu, og kvað i því tilliti lang-mest að
húsbrunanum á Oddeyri. — Erlend bruna-
bótafélög hækkuðu mjög iðgjöld sín hér
á landi, ems og blað vort hefir áður get-
ið um, svo að til vandræða horfir.
Sakir vaxta hækkunar erlendis, hœkk-
xxÖxx IxsxxxliíxvexUix* að mun hér á
landi, og færi betur, að þeir hækkuðu eigi
enD meira, þar sem peningavextir hafa
ný skeð hækkað aptur á Þýzkalandi, og
líklega víðar.
í Dóltnieixixtaleg’xx tilliti má
geta þess, að fjögur ný blöð hófu göngu
sina: „Lögrétta“, „Norðriu, „Valurinnu og
.,Alþýðublaðið“. — Ymsar nýtar bækur
komu og út, t. d. „Gullöid IslcDdinga11,
eptir Jón sagnfræðing Jónssori, „Hafblik“,
(Dý kvæðabók Ein. Benediktssonar), „Nitj-
ánda öldinu (um skoðanir helztu heim-
spekinga á nítjándu öldinni), „Ódauðleiki
mannsinsu (þýðing á bók William James’)
o. fl.
Meðal helztu merkisatburða liðna árs-
ins mun 1 >i11gixiiinua 1 nx-iií-irinxxx*
til Danmerkur jafnan getið. — Rit-
tsímix líi giiiiigiii er og merkisatbui ð-
ur i sögu lands vors, enda þólt lyktir
þess máls yrðu allt á annan veg, en mik-
ill þorri landsmanna óskaði.
í utaniör þingmanna vænkuðu nokk-