Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 21.09.1914, Side 4

164
ÞJOÐVILJINN
XXVffl, 46.-47.
Til lesenda „Djóöviijaiis”
Þeir, sem gjörast kaupendur að 29.
árg. „Þjóðv.“, er hófst síðastl. nýár og
eigi hafa áður keypt blaðið, fá
alveg ókeypis,
sem kaupbætir, síðasta ársfjórðung næstl.
árgangs (frá 1. okt. til 31. des.).
Sé borgunín send jafnframt, því, er
beðið er um blaðið, fá nýjir kaupendur
einuig, ef óskað er,
200 bls. al skemmtisögum
og geta, ef vill. valið um 8., 9., 10., 11.,
og 14. söguheftið i sögusafni »Þjóðv.«.
Þess þarf naumast að geta, að sögu-
safnshepti „Þjóðv. hafa viða þótt mjög
skemmtileg, og gefst mönnum nú gott
færi á að eignast eitt þeirra, og geta þeir
sjálfir valið, hvert söguheftið þeir kjósa
af sögusöfnum beim, er seld eru í lausa-
sölu á 1 kr. 50 aura.
Ef þeir, sem þegar eru kaupendur
blaðsins, óska að fá sögusafnshepti, þá
eiga þeir kost á því, ef þeir borga 29.
árgang fyrir fram.
Til þess að gera nýjum áskrifend-
gmá stykki, og láta þau síðan i té innflytjendum,
eða þá eitthvað a£ þeim, með gdðum kjörum.
Fjöldi manna þyrpast áriega til Ameríku úr
Bveitum í Noregi, þar sem töluð er má'lízka, er
mjög líkist íslenzkunni, og er eigi ólíklegt, að beina
mætti þeim fólksflutnings-strauminum að ein-
hverju ieyti hingoð.
íslenzkuna iærðu þeir fljótt að tala, og yndu
þá brátt bag sínum hér á landi óefað vel.
Minningarsjóður Sigr. Thoroddsen.
Sjóðurinn átti, í árslokin 1913, 3330 kr. 21 e.
— hafði þó veitt 4 stúlkum styrk nefnt ár, 25
kr. hverri þeirra.
Vélarbátur sekkur.
(Manntjón varð ekki).
Snemma í ágiistmán. þ. á. sökk vélarbátur
norður við Skagaströnd.
Báturinn hét „Guðríður11, og var úr Hnífsdal
(í Norður-ísafjarðarsýeiu), stór þiljubátur, með
16 hesta vél, eign Sigurðar kaupmanns Þorvarðs-
sonar í Hnifsdal og tveggja manna annara.
Vélarbáturinn var vátryggður (fyrir um 11
þús. kr.) í Vélbáta-ábyrgðarfélagi ísfirðinga.
Manntjón varð ekki.
M. Lehman-Filhe-sjóðurinn.
Sjóður Margrétar Lehman-Filhe, átti { árs-
lokin 1913 alls 5097 kr. 65 aur., og hafði þó á
árinu veitt 291 kr. 92 aur. styrk (til goðafræði
Finns prófessors Jónssouar.
Stofnandi sjóðsins, ungfrú Margrét Lehman
Filhe, var þýzk kona, er unni mjög íslandi og
islenzkum bókmenntum.
„Skúli fógeti“ ferst.
4 menn týna lííi.
27. ágúst síðastl. barst hingað símfregn þess
efnis, að ísl. bornyerpingurinn „Skúli fógeti11
hefði þá um daginn rekizt á tindurdutt i Norð-
ursjónum, út undan myuni Tyne-fljótsins, sem
borgin Newcastle stendur við.
um og öðrum kaupendum blaðsins
sem hægast fyrir, að þvi er greiðslu
andvirðisins snertir, skal þess getið,
að borga má við allar aðal-verzlanir
landsins, er slika innskript leyfa, enda
sé utgefanda af kaupandanum sent
innskriptarskirteinið.
Þeir, sem kynnu að vilja taka
að sér útsölu »Þjóðv.«, sórstaklega í þeim
sveitum, þar sem blaðið hefir verið lítið
keypt að undanförnu, geri svo vel, að
gera útgefanda »Þjóðv.« aðvart um það,
sem allra bráðast.
Nýir útsölumenn, er útvega blað-
inu að minnsta kosti sex nýja kaup-
endur, sem og eldri útsölumenn blaðsins,
er fjölga kaupendum um sex, fá — auk
venjulegra sölulauna — einhverja af
forlagsbókum útgefanda „Þjóðv.“, er
þeir geta sjálfir vahð.
Grjörið svo vel, að skýra kunn-
ingjum yðar og nábúum, frá kjörum
þeim, er »Þjóðv.« býður, svo að þeir
geti gripið tækifærið.
Nýir kaupendur og nýir útsölumenn
eru beðnir að gefa sig fram sem allra
bráðast.
Utanáskript til útgefandans er:
Skúli Thoroddsen, Vonarstræti 12,
Reykjavík.
Gat hafði komið á skipið, við sprenginguna,
og sökk það nær jafn harðan.
Af skipverjum drukknuðu fjórir, en þrettán
var bjargað, og voru þó þrír þeirra meiddir.
Mennirnir, sem drukknuðu, voru allir úr
Reykjavík, og hétu:
1. Jón Jónsson, ókvæntur maður, frá Oddgeirsbæ
2. Jón Kr. Jónsaon, maðui ókvæntur
3. Þorkell Guðmundsson, sömuleðis ókvæntnr og
4. Þorvaldur Sigurðsson, kvæntur n.aður, frá
Blómsturvöllum, — lætur eptir sig konu og
börn.
Hr. L, Zöllner, konsúll Dana í Newcastle,
tók skipbrotsmennina að sér, og að sjá um, að
þeir kæmust 'heim.
Skipherrann á „Skúla fógeta“ hét Kristján
Kristjánsson, hafði tekið við skipstjórninni í síð-
astl. júlímánuði.
Skipið var að eins þriggja ára gamalt, og
smfðað f borginni Selby, við Ouse-fljótið (á
Englandi) árið 1911, og hafði einn eigandanna,
hr. Halldór Þorsteinsson, jafnan skipstjórnina á
hendi, unz Kristján Kristjánsson tók við af hon-
um f júlímán. þ. á.
Enda þótt skipið væri vátryggt (fyrir 155
þús. kr.), fæst vátryggingarupphæðin þó ekki
borguð, þar sem það var eigi tryggt gegn strfðs-
hættu.
Skipið var eign „Alliance“-féligsins, sem og
er eigandi /sl. botnverpingsins „Jón forseti“, og
og eigendurnir: Gunnar kaupmaður Gunnarssou,
Magnús kennari Magnússon, skipherrarnir: Hall-
dór og Kolbeinn, Þorsteinssynir, Jón Ólafsson
og Jón Sigurðsson.
Skaðann kvað eigendurnir telja sér 200 þú».
króna.
Utlönd.
(Frétta-smælki minni háttar.)
Eldsvoði í Burszten (i Ungverjalandi)
í júlí þ. á., — brunnu 200 hús, og um
300 fjölskyldur urðu húsnæðislausar. —
Fjögur börn brunnu inni og ýmsir skað-
brenndust meira eða minna. — Uppvíst
nýskeð í Neapel, að um 4 millj. líra höfðu
verið hafðar af lífsábyrgðarfélögum, —
félögunum send falsvottorð, að því er
slysfarir snerti. — Sjómanna-verkfallinu
í Kaupmannahöfn, er eigi fá ísl. blaðanna
hafa getið, lauk að lokum 26. júlí þ. á. —
hafði bakað eigi fáum stórekaða, þótt
skamma hríð stæði yfir. —
Uppskerubrestur að mun í Suður-
Svíþjóð, — ofþurrkar, sem valdið hafa
og verður að farga þar stórgripum að
mun. I Hankau-héraðinu (1 Kína) og
norðan Ohan-fljótsins þar, er uppreisn tal-
in í aðsigi, og fer uppreisnarmönnum þar
fjölgandi. — Skógarbrunar í Svíþjóð (18.
og 19. júlí þ. á.) í grennd við borgirnar
Norköping og Högsjö, — brunnu yfir
tvö þúsund tunnur skóglendis („tunna
lands þar: um 12500 feralnir), sumt að
mun verðmætur skógur.
12. júlí síðastl. kviknaði í púðurbirgð-
um fallbyssubátsins „Tungsi“ (í Kina), —
skipherrann og 35 menn aðrir biðu bana,
tættust í agnir, og ýmsir urðu sárir. —
Ungur maður, Axel Kjelner að nafni, til
heimilis í Hilleröd, synti 23. júlí þ. á.)
yfir Eyrarsund milli Kronborgar (í Dan-
mörku, og Helsingborgar (í Svíþjóð); —
faðir hans hafði einhvorju sinni áður gert
hið sama. — Dáinn er nýskeð sænski
söngvarinn Arvid ödman, — dvaldi um
hríð í Kaupmannahöfn á árunum 1880—
1890, söng þar á kgl. leikhúsinu o. s. frv.
Dáinn er nýlega elzti málfærslumað-
urinn á Englandi, William A. Gordon
Hake að nafni, frændi Gordon’s hers-
höfðingja, er féll í Khartum 1885 (sbr.
Þjóðvinafélags almanakið). — Hann var
104 ára að aldri, er hann andaðist, varð
málfærzlumaður árið 1835, og mætti í
rétti unz hann var kominn yfir áttrætt.
Athygli hefur það vakið að mun, að
Emil Yandervelde, aðal-foringi jafnaðar-
manna í Belgíu, hefur gjörzt ráðherra í
íhalds-ráðaneytinu, er að völdum situr í
Belgíu. — Hann er málsfærslumaður í
Briissel, 48 ára að aldri, og var um hríð
prófessor við háskólann þar; en jafnaðar-
menn hafa til þessa nær allsstaðar fylgt
þeirri reglu, að vilja eigi taka ráðherra-
störfin að sér, meðan svo er, að ráða-
neytið getur eigi allt verið úr þeirra
fiokki. — Bretar hafa lýst Egyptaland í
herkvian, þ. e. láta nú herdóma dæma
ýms mál, sem borgaralegu dómstólunuip
ella er ætlað um að fjalla. —
Ellefu bankar í Svíþjóð slógu sér ný-
lega saman, til þess að geta því fremur
•sinnt ýmsum iðnfyrirtækjum, sem í stærri
stýl eru. — Tuttugu rússneskir sveita-
bankar slógu sér og saman í sumar (að
mun áður en stríðið hófst), — þykjast
þá betur geta staðist samkeppnina við
stórbankana. — Látin er (í öndverðum
júlí þ. á.) listmálarinn Anna Syberg, —-r
fædd í Faaborg (við Faaborgarfjörðinn,
er skerst inn úr Litla-Belti — íbúar þar
4—6 þús.), og jarðsungin þar 11. júlí
síðastl. —
Spitzbergen-nofndin, þ. e. þjóðafull-
trúarnir, ór semja áttu um yfírráðin yfir
Spitzbergen, treystust eigi að ljúka störf-
um í sumar, er „norðurálfu-ófi;iðurinii
mikli“ kom til sögunnar, og frestuðu þvi