Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 15.11.1914, Page 6

ÞJOÐVILJINN.
XXVIII., 56.- 67:
‘2C0
Húsbruni.
Að morgni 9. þ. m. kviknaði í húsi á Akur-
eyri, og tókst þó, vonum bráðar að slökkvaeld-
inn. — Skemdir á húsinu urðu þó, eigi all-)itlar,
og af innanstokksmunum brann talsvert.
Húsið var eign Gunnlaugs. ckumanns á Ak-
ureyri.
Unglingspiltur drukknar. £
^ (Ferst ofan um ís).
„Morgunblaðið11 getur þess 10. þ. m. (nóv.),
feptir fregnum frá Húsavik, að fregnir, og þó
fremur óljósar, hafi borizt um það, að unglings-
piltur nokkur á Langanesi, Jón Danielsson að
nalni. ættaður frá Eiði, hafi drukknað ofan’um
is, — verið að renna sér á skautum, og lent
þá í vök.
Maður hrapar til bana.
' Maður nokkur; frá Þórustöðum (i Suður-Þing-
eyjarsýslub hrapaði til bana í Yaðlaheiði, 9,
nóv. þ. á.
Fannst bann örendur í svo nefndu Grjótárgili,
viða mjög beinbrotinn.
Hann var á rjúpnaveiðum, og kvað hafa verið
unglingspiltur, innan tvítugs.
Mannalát.
—o—
t
|II©lga Bjarnadóttir.
Hún var fædd á Felli í Mýrasókn
í Dýrafirði 9. október 1826. Þar bjuggu
þá foreldrar bennar, Bjarni, fæddur 9.
nóvember 1792, Bjarnason frá Innri-
Lambadal, Pálssonar og Guðfinna Bjarna-
dóttir úr Arnarfirði. Kona Bjarna Páls-
sonar og móðir Bjarna á Felli, varMar-
grét, dóttir Indriða Bjarnasonar og Vil-
borgar Egilsdóttur frá Bauthú;- um í Arn-
arfirði Bjarnasonar. Egnl í Bauthúsum
var af ætt síra Halldórs Einarssonar í
Selárdal, bróður Giszurar biskups. Egill
á Bauthúsum átti yfir 20 börn, og er frá
honum kominn fjölmennur ættbálkur, sem
nálega er kominn um land allt, einkum
Vestfirði, en mjög er nú orðið torvelt að
rekja alla afkomendur Egils, eða afkvæmi
hans 18 barna, sem til þroska komust.
Þau hjón Bjarni og Guðfinna bjuggu
fyrst á Ketilseyri í Sandasókn, en svo
á Höfða í Mýrasókn og síðast á Felli.
Bjarni dó á Læk hjá Helgu dóttur sinni
24. sept. 1855, en Guðfinna dó þar líka
6. febrúar 1856, 62 ára.
Helga ólst upp hjá foreldrum sínum
á Feih alla stund tram yfir fermirigar-
aldur, og var fermd 1840 með góðum ,
vitnisburði sóknarprests síns fyrir kunn-. ,
átfu í kristindómi og stillingu, enda bar
hún þess menjar alla sína löngu æfi. !
Eptir það hún fermdist, fiiutist hún að
Bana í Núpsþorpi, sem vinnustúlka til
Bjarna bónda Sigmundssonar og konu
hans, Guðrúnar Níelsdóttur. Þar giptist
hún, 15. október 1849, Jóni Bjarnasyni,
syni þeirra Rana-hjóna, og voruþau Jón >
og Helga mjög jafnaldra, að eins fjögra
mánaða. aldursmunur. Þau voru í nokkur
ár vinnuhjú á Eana, eptir það þau gipt-
ust, til þess vonð 1854, að þau fluttu
að Læk (Astríðarlæk) í Mýrasókn og
bjuggu þar um 17 ár,. en síðar bjuggu
þau að Ytri-Lambadal 6 ár; þar brugðu
þau búi 1877. Eptir það voru þau bú-
laus og í vinnumennsku nokkur ár, þar
til þau fóru í Neðri-Hjarðardal 1890, til
Sveins sonar síns. þar voru þau um 11
ár, til þess Jón dó þar 21. febrúar 1901,
og höfðu þau þá verið i hjónabandi í
51 ár. Má hér stutt yfir sögu fara, því
æfiágrip Jóns Bjarnasonar er áður prent-
að í „Þjóðviljanum11 15. árg. 1901, bls.
44. Eptii lát manns síns fluttist Helga
frá Neðri-Hjarðardal norður í Hnífsdal,
til Guðnýjar dóttur smnar og Jónasar
manns hennar, h]á þeim hjónum dvaldi
hún siðan það sem eptir var æfinnar,
rúm 13 ár; var hún allan þann tíma
fremur heilsngóð eptir aldri, en síðustu
árin voru kraptarnir með öllu þrotnir
til allrar vinnu, og féll henni það þyngst
allra hluta, því hún gat enga stund lifað
án þess að vera sívinnandi. Það var
samhuga eðli þeirra hjóna alla æfi, enda
sáust þess fagrar menjar, að koma vel
og sómasamlega upp öllum sínum barna-
hóp, með mjög lítil efni, en fullt hús
iðni og sparsemi, þrifa og nægjusemi.
Að eins síðuslu vikuna sem hún lifði
var hún rúmliggjandi, og andaðist á
Bakka í Hnífsdal fimmtudaginn 6. ágúst
þ. á. (1914) á 88. aldursári, en varjarð-
sett að Eyrarkirkju við Skutilsfjörð 13.
sama mán.
Helga sál. var fremur lítill kvenn-
maður vexti, en kvik og létt á fæti fram
á elli ár, og gat fullkomlega mætt mörg-
um, sem stærri voru, til allra verka.
Hún var glaðlát í viðmóti, stillt og hátt-
prúð, trúrækin mjög og guðhrædd, vel
skynsöm kona og greind um marga hluti.
Þó þau hjón hefðu ekki veraldlega auð-
legð til arfskiptis börnum sínum, þá létu
þau þeim arfinn eptir, sem optast reynist
notabeztur, ágætt uppeldi, verkvöndun
og verkhyggni og að öllu sérlega góða
menningu í sinni stöðu. Þó börn þeirra
hjóna hafi áður verið flest að nokkru
nefnd í þessu blaði fyrir 13 árum í æfi-
ágnpi Jóns sáluga föður þeirra, þáskulu
þau nú talin hér öll nokkuð gjörr, fyrir
ættfræði þessa lands á eptirkomandi tíð,
því ætla má að at þeim hjónum komi
102
ekurður föðurleysingjanna) geymir því leyndsrmál sín
til dómsdags.
Til vinstri handar, fárra mínútna ferð frá Servoio,
þar eem Otto keisari II settist að forðum, og hélt þá
dóttur Péturs Orsoolo’s, hertoga undir skírn — on þar
er nú geðveikra-hæli íyrir barlmenn — gægist eyjan
San Lazzaro fram, skrúðgræn og fögur.
Fyrrum var þar sjúkraskýli, ætlað pest-sjúkum mönn-
tm, en nú er þar klaustur armenskra múnka, ogþarnam
Byron lávarður, enska skáldið, armenska tungu.
Það var vel skiljanlegt að hann hafi unað sér vel
í klaustur-bókasafnsherberginu, þar sem gnótt var dýr-
indis rita, og að honum hafi og eigi síður þótt gaman,
að ganga þar fram og aptur í blómgarðinum, þar sem
gnótt er suðrænna blóma og aldina, og Euganeisku fjöll-
in sjást blasa við.
Útsýnið eigi hvað síat unaðslegt, er geislar kvöld-
sólarinnar gylla allt, svo að í glóir, sem úr gulli, eða
purpura væri.
En gufufleytan þýtur ör-haatt fram hjá furðu eyjunni
sem og fram hjá köstunum á eyjunni Lido, þar sem
gríðar-stórar, kolsvartar fallbyssur vaka þegjandi, en sí-
ógnandi yfir öryggi borgarinnar.
Gufufleytan staðnæmdist loks í Malamocco, sem er
miðopið, þeirra þriggja sund-opanna, er úr Adría-hafinu
skerast, og ná inn að borgar-höfninni.
En eyjuDa Malamocco, er svo var neínd, gleypti
hafið árið 1107; en þar leituðu þeir — árið 452 — hælis,
er hörfuðu undan Attílu, og þar sátu hertogarnir frá
742 til 810.
Frá Malainocco fer gufu-ferjan inn í hitt sundið,
103
eða opið er Littorate dí Pelestríno heitir, og eru virkin
San Pietro og Coroman þar til varnar.
Um sund þetta streymir særinn út, eða inn, erfjar-
ar eða að fellur, og hér byrja hinir nafnkunnu „murezzi“,
þ. e. steinsteypu-garðarnir, sem til varnar eru gegn haf-
rótinu, og eru yfir fjögur þúsund raetrar á lengd.
Þeir voru reistir í lok átjándu aldarinnar, og kost-
uðu tuttugu milljónir lira.
En fyrir ofan þá eru þoip við þorp, alla leið milli
Pelestíno og Chioggía.
Kirkjutumarnir gnæfðu við himin, en sef girðingar
eru trjá- og blóm-görðunum til skjóls, — ætlað, að hlífa.
þeim, eða vernda þá gegn söltu sævar-rokinu, er borizt
gæti með vindinum.
Fyrir framan húsa-hliðin sitja konur við vinnu.
sína, við sauma eða hekl og því um líkt floira, en ber-
fætt börnin eru þar hjá þeim að leikum
Þessar sýnir, hver annari líkar, blasa æ við, unz.
skipið er komið að gamla fiskiþopinu Chioggía, sem —
í fljótu hragði séð — virðist að eins vera ein afar breið
gata, við afar-breiðan skipaskurð, þar sem hver báturinn
liggur við hliðina á öðrum; — bátar, með rauðum, gul-
um, purpuralitura, eða bleikum seglum.
Við þessa einu, afar-breiðu, nær aldrei-endanlega
löngu götu eru fjöida-mörg, all-einkennileg hús.
Hallir eru þar með boga-gluggum, og trjá- og blóm-
gðrðum, er eigi hefur verið um sinnt.
En brotin likneski, og gosbrunnar, minna á skraut-
ið, sem fyr var.
Kirkjur eru þar og, sem — eins og t d San.
Domenico-kirkjan — mega sönn listasöiu teijast