Lögberg - 23.05.1888, Blaðsíða 3

sekkjum, og liann nöldrar út af
{*ví, ef einn stafur stendur skakkt
í frjettablaðinu hans, j>(3 að hann
fái pað fyrir næstum ekkert, og
blaðið sje ágætt. Ávallt lítur liann
á hvert mál frá sjónarmiði sinna
eigin hagsmua, og pykist f>á gera
það „frá bwinessleyu sjónarmiði“,
en hann gætir J>ess ekki, að ef
allir gerðu J>að, p>á hefði hann
sjálfur ekkert komizt áleiðis, og J>á
væru allar framfarir ómögulegar.
Ef til vill leggur hann einhverja
ögn fram til einhvers málefnis, og
J>á lætur hann við J>að sitja alla slna
æfi. Að J>ví, er eignum viðvíkur,
reynir hann að in>pskera J>að, ,sem
aðrir sá til, J>ví að hann situr að-
gerðarlaus og bíður pess að eignir
hans liækki í verði af framtakssemi
annara manna. Hann er að öllu
leyti álíka J>arfur í mannfjelaginu
eins og j>öddur og flugur.
The Emigrant.
MEÐAL MORMÓNA.
hennar varð ofurefii j>eirra, og hún
rjeð öllu, pangað til fyrsta konan
dó; pá batt önnur konan reitur sínar
saman og liypjaði sig á burt, og
ljet J>á J>riðju lialda^ vígvellinum.
Stundum eru konur sama manns-
ins systur, og mjer var sagt að
einstaka sinnum kæmi J>að fyrir,
að mæðgur liefðu kallað sama karl-
manninn mann sinn; en kvennfólks-
ins vegna vona jeg að J>að sje o-
satt.
Kona eins af sonum lírighams
Youngs sýndi mjer J>á velvild að
fara með inig til Ejónehúissins, svo
að jeg gat heimsótt Elizu Snow,
ekkju hins mikla postula, sem átti
18 konur, J>egar liann dó, auk
Önnu Elizu, og -17 eða 50 barna.
Sæla hans hlýtur sannarlega að
vera óumræðileg í öðrum heimi,
ef hún fer nokkuð eptir fjöl-
skyldu-mergð hans. Herbergið, J>ar
sem konan tók á móti mjer,
var viðfeldin heimilis-stofa, og ]>ar
voru margar myndir af Youngun-
um á veggjunum, og ein af Brig-
ham. Systir Eliza — svo var hún
Kvenn-rithöfundur einn, Mary ,T. kölluð
Holmes, lýsir [>ví meðal annars á
pessa leið, hvernig sjer hafi litizt
á lífið meðal Mormóna :
Hvernig sam Mormóna-karlmenn-
irnir kunna að vera, }>á held jeg
að konurnar sjeu einlægar, eink'an-
lega þær útlendu ; pær eru fram-
úrskarandi fávisar, og J>að kemur
fram í andlitinu á J>eim, og í tali
[>eirra og háttum. En á meðal
heldra fólksins eru konurnar skyn-
samar, háttprúðar og vel menntað-
ar; J>ær senda syni sína á lærða
skóla og dætur sínar til Evrópu,
og lifa að öllu leyti eins og auð-
ugir ,,vantrúarmenn“ umhverfis
]>ær. Sumar J>eirra segjast lifa
mjög ánægjusömu lífi með systrum
sínum — svo kalla J>ær konur
manna sinna; J>ar á móti níða sum-
ar peirra opinberlega niður fjöl-
kvænið, sem hefur orðið peim til
svo mikils ills.
Nálægt hótellinu, sem við bjugg-
um 1, bjó skozk kona í fallegu
smáhúsi; hún talaði afdráttarlaust
um málið. Hún hafði gipzt manni
sínum, sem var miklu eldri en
hún, af [>ví konan hans hafði beð-
ið hana um J>að. J>eiin kom ágæt-
lega saman um tíma. Svo fór að
bera á afbrýðisemi og rifrildi milli
peirra, og um stund var sambúðin
líkust }>ví, sem er milli hunda og
katta. Svona gekk, J>angað til karl-
inn, maðurinn J>eirra, fjekk snúið
J>eiin algerlega. j>að tókst lionum
með J>ví að tilkynna J>eim, að nú
ætlaði hann að fara að ganga að eiga
fagurhærða sænska stúlku, tvítuga,
sem Rósa hjet. J>á gengu fyrsta
konan og önnur konan í bandalag
móti þeirri J>riðju. En fríðleikur
hafði verið kona Jóseps
Smitlis, sem fyrstur boðaði Mor-
mónatrúna. Hún var hjer um 1 >i 1
80 ára göinul, og andlitið á henni
hafði þennan ljúfa, viðfeldna svip,
sem kemur, pegar allur fögnuður og
allar sorgir lífsins eru liðnar, og
maður bíður polinmóður eptir enda-
lokum lífsins. Hún var mjög skyn-
söm og vel að sjer, og talaði af-
dráttarlaust um ýms málefni, eink-
um um fjölkvænið; hún trúði ]>ví
fullkomlega, að eitthvað væri hei-
lagt við J>að, og hún færði [>ví
margt til varnar ; eitt af því var
J>að, að J>ar sem konur væru yfir
höfuð að tala miklu hreinni í hug
en karlmenn, ]>á væri betra fyrir
unga stúlku að verða sú. sjötta,
sem nyti ástar góðs manns, heldur
en að hafa fyrsta sess í hjarta ill-
mennis. þetta sannfærði mig ekki,
J>ví að jeg gat ekki sjeð að neina
nauðsyn bæri til að velja annan-
hvorn }>ennan kost, en mjer J>ótti
injög mikil ánægja að tala við liana.
Ilún var Mormóni, og maður henn-
ar hafði átt margar konnr, og að
pví leyti gazt mjer ekki að henni,
en mjer virtist sem hún væri ein-
læglega kristin kona, og að und-
antekinni fjölkvænis-kenningunni var
ekkert í trúarbrögðum hennar, sem
hinn strangasti trúarboði hefði ekki
getað fallizt á; og pegar jeg frjetti
andlát hennar fyrir ekki löngu síð-
an, pá var jeg sannfærð um að hún
hefði fundið pá hvíld, sem hún var
að bíða eptir, [>egar hún gaf mjer
blessun sína og kvaddi mig í sið-
asta sinni á riðinu fyrir utan Ljóns-
húsið, og tunglsljósið glitraði á
silfurhærunum liennar.
S m á v e g i s u m
MANITOBA.
Yotlendi i Manitoba.
Talsveit hefur verið skrifað um törfina
á þvi að þurka Maritoba-fylki upp, þvi
að hjer sjeu allmiklar inýrar. Látum oss
nú líta á hlutfallið miiii votlendisins og
þuriendisins. Mælingar liafa farið fram
tvö siðustu árin, undir umsjón stjórnar-
innar, til !>ess að komast að niðurstöðu
um, hve mikið votlendið er; eptir þeim
mælingum eru í fylkinu 111,129, ekrur
af votlendi, og !>ví er skipt, sem Jijer
segir. í TVinnipeg-lijeraðinu 62,810 ekr-
ur; Gladstone 33,109 og Westbourne 1?,210.
Þetta votlendi nær yfir 170 sectionir, eink-
um í townsh. 5, 0, 7, 12, 13, 14, lö, 16,
17 og 18, í röðunum 2, 3, 4, 9, 10, og
11 vestur, og 2 og 3 austur. Þegar nú
lesandinn minnist þess, að í Manitoba
eru meira en 30 millíónir ekra ónumd-
ar af einliverju því hentugasta iandi,
sem til er í heiminum, þá verður hann
að líkindum ckki -sjcrlega hræddur, þó
að ein mýrar-ekra sje innan um 50
góðar ekrur. Aðeins í Winnipeg-hjerað-
inu, sem áður hefur verið nefnt, eru
hjer um bil 2,000,000 ekra. Það virðist
því svo, sem það muni vera mögulegt
að ná sjer þar í þurt land. En í raun
og veru eru þcssi svo kölluðu mýrar-
lönd óðurn að þorna, af því að fylkis-
stjórnin og sveitastjórnirnar hafa látið
grafa svo mikið af skurðum, og bráðum
verða þessi lönd mcðal þeirra beztu, sem
til eru í öllu landinu. —Thc Emigrant.
verið kostað til ýmsra fyrirtækja í fylk-
inu og territóríuuum.
Samkvæmt fólkst'ilu-skýrslunum frá ár-
inu 1886, voru þá í Manitoba 108,640
manns, að Indiánum ótöldum.
Meðal-sumarliiti í Maniloba' er, sam-
kvæmt 10 ára yeðurathugunum, 60.8 gr. F.
*
í Manitoba kemur að eins litlu meir
en einn maður á hverjar tvær ferhyrn-
ingsmílur. í Ontaríó eru 10jý menn á
hverri ferhyrningsmílu.
■&.
Manitoba sendir ekki nema þrjá menn
til öldungaráðsins og fimm fulltrúa til
neðri málstofunnar. Ekkert hinna fylkj-
anna liefur jafn-fáa fulltrúa.
Manitoba-menn sendu meira en fjórar
millíónir brjefa og póstspjalda með póst-
inum árið, sem leið. Það verða að
meðaltali 21 þý brjef á hvern mann.—
Og svo heldar Gröndal að hjer muni
enginn maSur vera, nema Indiánar, auk
íslendinganna.
*
Tuttugu og tveir af liundraði af íbú-
um þessa fylkis eru á milli 20 og 30
ára. Hjer um bil 20 menn eru yfir 90
ára gamlir.
*
Manitoba er 123,200 ferhyrningsmilur
á stærð. Ilún er nærri þvi 2000 ferhyrn-
ingsmílum stærri en England, íriand og
Skotland til samans.
-x-
Eignir þær í Manitoba, sem skattar eru
lagðir á, eru virtir á $03,000,000. Gizk-
að er á að 400 millíónum dollara hafi
ÚR VlÐRI VERÖLÐ.
í Yellowstone Park rjett við ' Fire
Ilole lUver í Dakota ætla menn sje
mesti gosbrunnur veraldarinnar. Það er
stór tjörn, 320 feta löng og 200 feta
breið, og holan, sem vatnið gýs upp úr,
er 200 fet að þvermáli. Vanalega er
gosbrunnurinn eins og vellandi heit
lind, og um mörg ár höfðu menn ekk'
liugmynd um að þetta væri annað en
almenn laug. Brunnurinn gaus fj’rst
árið 1880, og |>á svo um munaði; gos-
krapturinn var næst um því ótrúlegur;
vatnstrokan var feykilega þykk og varð
frá 100 til 300 fet á hæð. Jafnframt
sentust upp steinar, sem voru 1—100
punda þungir. Nú liefur brunnurinn
verið að gjósa aptur þessa dagana, og
sagt er- að gosið sje jafn-stórkostlegt,
eins og það var árið' 1880. Ógrynni
vatns kastast 300 fet upp í loptið, og
sagt er að Fire Hole Kiver liafi vaxið
svo, að lnín sje nú tveim fetum dýpri,
en áður en brunnurinn fór að gjósa,
þvi að vatnið, sem upp úr gosbrunnin-
um kemur, rennur í þessa á.
*
Metliodistaprestarnir í Minneapolis
komu sjer saman um )>að á fundi í
síðasta mánuði, að allir leikir á leik-
húsum væru syndsamlegir.
■a
Hatatu, Egiptalandskonungur, rje'S ríkj-
um árið 1600 fyrir Krists burð. Ilásæti
lians er enn til, og lrefur nýlega verið
gefið British Museum. Hafi hásætið
verið nýtt, þegar Ilatatu sat á því, þá
er stóllinn næstum því 3500 ára gamall.
Rafurmagnsskyrtan er sú nýjasta upp
fundning læknislistarinnar. Hún er úr
ull, en ofin í hana o.ryd af tiui, kopar,
sinki og járni, þannig að annar þráður-
inn er úr vanalegri ull, en í liinum
þræðinum eru þessi oxyd fljettuð. Skj'rt-
an er því hlaðin rafurmagni. Hún er
einkura ætluð gigtveikum mönnum, en
svo má og nota liana sem einskonar
vopn. Sjeu roenn i mannþröng í þess
háttar skyrtu, þá er ekki hætt við að
maður troðist undir, því að rafurmagn-
ið hrindir mönnum frá á allar liliðar.
*
I litlum bæ við Paris er hrein og
bein nýlenda af aumingjum. A morgni
hverjum dreifa þeir sjer út um alla
París til þess að biðjast beininga á
götunum. Þeir skipta bærium í parta
milli sin, skiptast sjálfir í flokka og
hver flokkur hefur sinn part af bænum.
Flestir eru þeir frá Spáni, og þar liafa
þeir verið aldir upp til að verða aum-
ingar. Því að fæstir þeirra eru vanskap-
aðir, lieldur hafa foreldrar þeirra skemmt
einlivern limiun á líkama þeirra, til þess
að búa þá undir beiningamanna-atvinn-
una, á binn máta eins og öðruin ung-
lingum cr kennd einliver iðn, sem þeir
skuli geta haft sjer til lifsuppeldis.
*
Mrs. Charles Lockwill i Pennsylvania
hefur orðið einkennilegra barna auðið.
Ilún hefur verið 7 ár i lijónabnndi, og
eignazt !) börn á þeira tíma. Tvö elztu
liörnin cru tvíburar, piltur og stúlka.
Yið fæðinguna vóg stúlkan 8 pund en
pilturinn tæp 4. Nú eru þau orðin 6
ára gömul, og pilturinn vegur 45 pund,
en stúlkan 20. Rjettu ári eptir að )>au
höfðu fæðzt, sama mánaðardag, varð
konan ljettari í annað sinn; þá fæddist
piltur, sem er bæði lieyrnarlaus og mál-
laus. Einu ári |>ar á eptir fæddi hún
þribura, tvær stúikur og einu pilt; þau
voru rjett fimm pund, hvert um sig.
Þau iifðu í 6 mánuði, og svo var að
sjá, sem þau væru ölt hraustbyggð og
heilsugóð; en svo dóu þau öll sama
daginn, og voru ekki fullir 2 tímar frá
því það fyrsta dó, og þangað til öndin
var liðin upp af |>vi síðasta. Svo liðu
tvö ár, þá freddi Mrs. Lockwill aptur
tvíbura, tvo drengi, og voru báðir óvana-
lega þungir. Annar þeirra hafði 6 fing-
ur á vinstri hendinni, og hinn 6 tær á
liægri fætinum. Tveimur árum seinna, í
marzmánuði í vetur, varð konan eua
ljettari; þá fæddist stúlka, sem vóg tæp
2 pund. Barnið var heilbrygt, að því ei
menn gátu sjeð, en svo litið, að illt var
að fara með það. Skömmu optir fæð-
inguna gekk almennur fingurhringur
gréiðlega upp fyrir liöndina á því og
upp á miðjan lmndlegginn.
TfL
HR. J. STEFFÁNSSONAR.
„Helmska þrjóta að
þreyta við,þaðerljóta
gamanið“ — ,/. Ól.
Þessi ályktun skáldsins datt mjer ó-
sjálfrátt í liug, þegar jeg las i 16. tölu-
blaði „Lögbergs11 þ. á. svar til mín frá
hr. Jóni Steffánssyni í Nýja-íslandi.
Mjer er ógeðfellt að eyða fleiri orð-
um við lir. J. um sögunarmaskinu-mál-
ið, af því hann virðist vera öldungis
forhertur mótstöðumaður þess, er ómögu-
legt sjo að sannfæra, þó sannanirnar
liggi ljóslega fyrir. Þó get jeg í þetta
sinn ekki leitt lijá mjer að svara hon-
um nokkrum orðum, í von um að
mjer takist að sniða þau svo kurteys-
lega, er samsvari lians siðferðislega þreki
og sjálfstæði, án tillits til )>ess hve ó-
virðulegum orðum hann hefur farið um
mig persónulega, bæði i skáldlegu dæmi-
sögunni um askakaupmanuinn, svo og
í liinni siðari grein hans, er nú liggur
fyrir, þar sem hann kemst svo að orði,
að: „Plekkóttum (líklega hundi) furist
ekki að (/clta“, )>ar sem jeg á hlut að.
(Niðurl. á 4. bls.)
113
höfðingjum, hafði farið ]>ar fram með striindinni
með Dunkeld, J>á hafði ]>ilið verið rifið niður,
°g svo hafði J>að aldrei verið sett J>ar aptur.
I>egubekkur var í káetunni og dálítið borð fyrir
framan hann. Sir Henry sendi ]>jóninn eptir
whisky-flösku, og við settuinst niður, allir J>rír, og
kveiktum í pípunum okkar.
„Mr. Quatermain“, sagði Sir Henry Curtis,
[>egar pjónninn hafði fasrt okkur whiskyið og
kveikt á lampanum, „í hittifyrra um petta leyti
munuð pjor hafa verið á stað sem kallaður er
Bamangwato, fyrir norðan Transvaal“.
„Það var jeg“, svaraði jeg, og jjótti J>að
fremur undarlegt, að honum . skyldi vera svo
kunnugt um mínar ferðir, pví að, eptir j>ví sem
jeg hafði getað komizt næst, hafði almenningur
manna látið J>ær liggja sjer i ljettu rúmi.
,,Þjer voruð í verzlunar-erindum, voruð J>jer
pað ekki?“ bætti Good kapteinn inn i á pennan
hastarlega hátt, sem lionum var eiginlegur.
„Það var jeg. Jeg fór með eitt vagnldass
af vörum og tjaldaði utan við nýlenduna, og
dvaldi par, pangað til jeg var búinn að selja
J>ær“.
Sir Henry sat á móti mjer í Madeira-stól,
°í? iagði handlegginn fram á borðið. Hann leit
nú upp, <>g liorfði með sinum stóru gráu auguin
beint framan í andlitið á mjer. Mjer fannst vera
í peini hræðslu-blandin forvitni.
112
Kapteinninn og jeg fórum bráðlega að tala um
skotveiðar og hitt og petta annað; hann spurði
mig ýmsum spurningum, og jeg svaraði peim
eptir megni. Svo fór hann að tala um fíla.
,,.Tá“, kallaði einhver upp, sem nærri mjer
sat; „par hafið J>jer bitt á pann, sem við átti;
ef nokkur meður getur sagt yður af fílum, pá er
pað veiðimaðurinn Quatermain“.
Sir Henry hafði setið grafkyr , og ldustað á
[>að, sem við vorum að segja, en nú hrökk hann
auðsjáantega við.
„Fyrirgefið mjer, herra ininn“, sagði hann,
lauí fram yfir borðið, og talaði í lágum, djúp-
utn róm. Mjer fannst svo eðlilegt, að svona
rómur skyldi koma upp fi"T pessum stóru lung-
um. „Fyrirgefið mjer, herra minn, en heitið pjer
Allan Quatermain?“
Jeg sagði að svo væri.
o o
Stórvaxni maðurinn sagði ekkert meira, en jeg
lieyrði hann muðla fyrir munni sjer. „t>að vildi
vel til“.
Rjett á eptir lukum við við máltíðina, og
J>egar við vorum að fara út úr salnum, kom Sir
Henry til mfn, og spurði, hvor jeg vildi ekki
koma inn í káetuna hans, og reykja eina pípu.
Jeg páði pað, og hann fór með mig inn í ká-
etuna á pilfarinu; J>ar var ágætt herbergi; J>ví
hafði upphafiega verið skipt í tvennt, en [>egar
Sir Garnet, eða einhver aunar af pessum stór-
109
Jeg ætla að svara pví nú: [>að er herforingi í
konunglega sjóliðinu, svona yfir höfuð að tala,
pó að [>ar hittist, auðvitað, misjafn sauður hjer
og {>ar. .Teg ímynda mjer, að pað muni eimitt
vera hið ómælilega haf og gusturinn af vind-
um guðs, sem J>voi hjörtu J>eirra og blási mann-
vonzkunni út úr hugum J>eirra, og geri pá eins
og menn eiga að vera. Jæja, svo að jeg komi
aptur að efninu, J>á hafði jeg aptur getið rjett
til; jeg komst að pví, að hann var herforingi í
sjóliðinu, lautinant, prjátíu og eins árs gamall;
eptir 17 ára herpjónustu hafði honuin verið vísað
burt úr herliði liennar hátignar, af pví að ómögu-
legt var að færa hann hærra upp, og var áð-
ur veitt kapteins-nafnbót, sem er holdur ábata-
lítil sæmd. Þessa mega J>eir vænta, sem drottn-
ingunni pjóna: að verða hrundið út í heiminn,
sem sama er um rnann, til J>ess að hafa ofan af
fyrir sjer, einmitt pegar menn fara að hafa fullt
vit á sínu verki og fara að leysa J>að sem bezt
af hendi.
Annars býst jeg við, að [>e:r muni kæra
sig kollótta; jeg vildi fyrir mitt leyti heldur
vinna fvrir injer við veiðarnar. Getur verið að
tekjurnar verði fullt eins litlar, en J>á er lield-
ur ekki liætt við að menn verði fyrir öðrum
eins ónotuin. Jeg komst að J>ví, með J>ví að
lita í farpegja-skrána, að liann hjet Good John
Good, kapteinn. Hann var gildvaxinn, meðal-