Lögberg - 07.05.1890, Síða 6
0
LÖGBERG, MIÐVIKUDAGINN 7. MAÍ 1890.
Lögbepg almennings.
(Niðurl. frii 3. siðu).
Je<r fer rjett með ]>ar sem jeg
minnist á fiskitöluna á f>ví svæði,
o<r þvi til sönnunar að f>ar sje ekki
sú iiskif>urð, sem liöf. <refur í skyn,
vil jeg geta f>ess, að síðastliðið
sumar fiskaði einn bátur yfir 14000
pd. af livítfiski. ÖOOO pd. af nálfiski
og 3000 pd. af sólf. og percli á
tæpum 3 vikum. Höf. segist vera
mjer sammála í ]>ví að fiskieyðing
sje að koma í ijós í öllu suður-
vatninu,.og eins við Swampy Island
óg L. Sask. Jeg vil biðja liöf.
að jórtra þetta upp aptur og renna
niður, ]>ví ]>að er hans en ekki
mitt. Jeg sagði það hefði verið
vetrar veiðin sem eyðilagði fiskiveið-
ina á Bullhead, en gat pess einn-
ig, að peirri eyðileggingu væri eins
varið par, eins og við Mikley,
Hverfisteinsnesin og annarsstaðar á
vatninu sem líkt liagaði til. Jeg
leiddi rök að pví að fiskur fæld-
ist frá peim veiðistöðvum ]>ar sem
l>rákaðar væru óstjómlegar veiði-
brellur; petta hefur líka greinilega
komið í Jjós á Bullhead par var
ágæt veiði síðastliðinn vetur, ej>tir
að veiðistöðin hafði verið hvíld um
nokkurn tíma. Höf. segir að and-
mælfendum fiskipurðarinnar J>yki
ekki sennilegt að íiski hafi verið
ausið upp með liáfi fyrir ofan liús-
in á Little Sask. Hver liefur neit-
að pví, en vel að merkja, hvaða
hús mcinar höf., eru pað hús fiski-
fjelaganna eður Indíána-kofarnir
sem eru 2 til 8 m'lur upp með
ánni. Hað sem höf. segir lijer um
er pvf pvaður, sem ekki er hægt
að gera grein fyrir, og jeg er óviss
uni hann geti pað sjálfur. I>að sem
jeg sagði hjer uin er rjett, sem
jeg á liægt með að sanna. I>að
væri rjett að höf. benti á, hverjir
hatí liaft veiðiútgerð, sem teljandi
sje við Swampy Island seinni part
sept. undanfarandi ár, síðan fjelög-
in fóru að veiða par. Síðan Clark
lieit. fyrst byrjaði par veiðiska]>,
liefur verið liætt veiði ]>ar I águst
mánuði á liverju sumri, sökum pess
að fiskur liefur par aldrei verið að
nokkrum mun í sept. Ilöf. rang-
liermir að 1887 liafi fiskazt eins
mikið eins og í hálfu meiri net
síðastliðið sumar. í sumar veiddist
nærfellt hálfu meira. Jeg hef ekki
sagt að 400,000 pd. væri allt sem
veitt væri við vatnið, að fráteknu
pví sem fjelögin veiddu. Jeg til-
greindi að eins pann fisk sem fluttur
’var til markaðar frá peim stöðvum,
sein jeg tiltók. Hað scm hefur
verið veitt við L. Sask. af Indíán-
um og öðrum eptir friðunar tima,
hef jeg ekki talið með, nje pann
fisk sem lndíánar veiða og ekki
gengur til markaðar. Nú fyrir 2
árum tískaðist um eða yfir 120,000
pd. af hvítfiski fvrri part vetrar f
Sask. ánni og Lake St. Martin, sem
liún reiinur uin. Ætli }>að sje ekki
eitthvað bogið við pá hugmynd
liöf. að fjelögin rífi upp allan pann
fisk, sern gengur að L. Sask. og
sjeu lijer um bil búin ineð hann
pegar friðunaðtími byrji? Höf. segir
hann fari minkandi eptir 25. sept.
Hve nær og livernig kemst pá
pessi fiskur upp eptir ánni til Lakc
St. Martin? pví pað er margsann-
að bæði af Indíánum og hjerlend-
uin mönnum að liann kemur úr
Wpg.-va.tni. Af pvf jeg veit, Nyl.-
búi minn, áð pú botnar ekkert í
pessu eða öðru fiskimálum við-
vfkjandi og par af leiðandi getur
ekki svarað pvf, ]>á vil jeg gera
pað að svo miklu lcyti sem mjer
er Ijóst. Hað er almennt álit peirra
sem á pví svæði búa og fiskigöngu
eru kunnugir, að aðal-hrygnistöðv-
ar fisksins, sem gengur að L. Sask,
sjeu í St. Martin og ánni par nær-
indis, og að fiskurinn par af leið-
andi komi svo snemma inn f vík-
ina lijá L. Sask. par hann parf að
fara 15 til 25 mílur upp í gegn-
uni grunna og straumharða strengi
áður en liann kemst á hrygnistöðv-
ar. Þetta er lfka sennilegt, pvf
fyrir utan L. Sask. er mestmegnis
blautur leðjubotn, en hvítfiskur
hrvírnir eins o<r menn vita helzt
á möl og grýttum botni. Bæti
maður nú við pessi 400,000 pd.,
scni jeg ínintist á fyrr, pcim fiski
sem veiðist f L. St. Martin og
Little Sask. eptir pann tfma að fje-
lögin liætta, og Indíána veiðinni f
kring um vatnið, sem hvorutveggja
má óhætt gera 2 til 300,000 pd.
pá fær inaður út á niilli priðj-
ungs og helmings á móts við pað
sem fjelögin veiða. Höf. tví-ítrek-
ar pað i grein sinni aö eptir peirri
töluhæð, sem jeg minnist á í grein
minni, nfl. 400,000 pd. veidduin af
ísl. og íleirum, á móts við 1,800-
000 pd. veiddum af fjelögunum.
liafi pau aflað 14 sinnuin meira.
Jeg vil ráðleggja liöf. að útvega
sjer sjerstakt leyfi lijá stjórninni
að mega ganga á bamaskóla svo
liann geti lært að leggja saman
einn og tvo. Heiinskan liefur verið
komin nærri hásætinu pegar hann
var að rita um petta. Þar sem
jeg segi að 70 íslendingar hafi haft
atvinnu lijá fjelögunum er rjett;
]>að getur verið að pað Iiafi verið
nokkrum fleira en 30 hjá Iíobinson
og pcim mun færra en 40 lijá
Gouthier, enda ákvað jeg töluna
ekki nákvæmlega, eins og sjest á
grein minni. Höf. fer skakkt með
kaupgjald verkainanna eins og
flest í grein sinni. Sumir formenn
höfðu #50,00, vjelastjóri #45,00 og
sumir aðrir ineira en höf. tiltekur.
Að höf. getur ekki sjcð að
margir hati haft atvinnu á frysti-
bátunum og við uppskipun í Sel-
kirk er ekki mjer að kenna; pað
er hans eigin skuld, að liann ekki
liafði vit og vilja á að afla sjer
upplysingar inálinu viðvfkjandi. A
frystibát lvobinsons voru 2
menn allt sumarið oir 0 til 8 í
2 eða 3 vikur. Við uppskipun í
Selkirk höfðu atvinnu frá 10 til
20 íslendingar í hvert skipti sem
bátar komu 'inn, sem var optast
nær í Iivcrri viku síðari ]>art suin-
ars. Ilöf. synist efa að fjelögin
hafi borgað íslendingum #25,00 í
kaup yfir árið. Bækur fjelaganna
gefa til kynna betur en getgátur
eða ágizkanir höf. og annara, livað
fjelögin liafa borgað ísl.; par átti
liann að leita sjer upj>lysinga pessu
viðvíkjandi.
t>að er langt síðan, eða um
pað leyti, sem liöf. ritar fyrri grein
sína um fiskimál, að stjórnin ákvað
að fiskiklak skykli stofnað við Rauðá.
Að höf. virðist enn ekki vita petta
bendir til að hann vinnur ekki
mikið máli pessu til framkvæmdar,
sem hann er að glamra um heima
hjá sjer. Honutn finnst að vegur-
inn sje einmitt sá að ganga dug-
lega fram f pví að kasta skarni
álengdar á pá menn, sein hann er
að etja til framkvæmda og helzt
mundu ýmsra kringumstæða vegna
hafa áhrif í peim efnum.
Jeg er höf. sammála í pví að
pað væri mjög æskilegt, til pess
að vera viðbúinn við eðlilega stór-
kostlega vaxandi veiðiútgerð, að
fiskiklak yrði stofnað víðar en með
Iíauðá. En pað parf aðra aðferð
en liann hefur enn pá brúkað til
pcss að slíkt komist á. Mr. Nýl.-
búi, hvað hefur pú nú gert pessu
máli til framkvæmdar? ]>ú hefur
með öðrum pjer jafn-heimskum
lagt pig í framkróka til að atla
pjer óvildar lijá peiin mönnum,
sem gátu orðið pjer og inálefninu
hjálplegir. I>ú hefur brúkað öfuga
aðferð. Hjer I landi reyna menn
að afla aðstoðar hjá sem flestum,
sjerstaklega pegar um málefni er
að ræða, sem sækja parf til stjórn-
arinnar, pví enginn má við margn-
um, ef allir eiu samverkandi. Menn
álíta lijer í landi og pað rjettilega
að auður og skynsemi sje pað afl
sem allir lilutir hreyfist af, og
fáist petta ekki hjá einstökum,
pá er að leita til fjöldans.
Að endingu óska jeg að peir
sem rita uin ahnenn velferðarinál
pjóðarinnar, gcri pað ineð meiri
skynsemi og sannleiksást en Mr.
Nylendubúi.
DÁLÍTIL LEIÐRJETTING.
Herrar ritstjórar.
í blaði yðar „Lögbergi“ haf-
ið pjer sjerstaklega minnzt á mig,
viðvíkjandi samkomunni á dögun-
um, fyrir hinn íslenzka kirkjusöfn-
uð. Jeg hef auðvitað enga ástæðu
til pess að misvirða við yður, pó
pjer minntuzt á mig, eins og yður
pótti við eiga. En pað cr citt, sein
jeg vil leiðrjetta. Þjer getið til,
að umtalsefni initt muni liafa pótt
„miður lieppilega valið,“ og að
„livorugum flokknuin hafi jeg pótt
setja minn* málstað fram sein allra
rjettast nje á sem viðfeldnastan
hátt“. En jeg vil geta pess, að
jog hef fengið inörg pakkar-orð
fyrir ummæli mín á samkomunni,
og get jeg par af dregið, að par
hafi eigi pótt að öllu leyti óheppi-
lega valið eða óviðfeldið, er jeg
sagði við petta tækifæri.
Jeg mun að vísu liafa pótt
djarforður. En, eins og jeg sagði
á samkomunni, fannst mjer pað
geta verið gagnlegt að hreyfa pessu
máli, par sem báðir flokkar voru
viðstaddir.
Að mjer liafi tekizt „sem allra
rjettast“, skal jeg ekki prátta um;
enda gat jeg varla búizt við pví
sjálfur, par sem jeg er að mestu
ókunnugur lijer.
Jeg heldur lagði cngan dóm á
málið, en leiddi að eins frain skoð-
anir beggja málsparta.
Það eina, sein jeg lagði til
málsins, var eiginlega pað, að
prátt fyrir misniunandi skoðanir í
safnaðarinálum og öðru, væri öll-
um í viðkomandi pjóðflokki eigin-
legt, að vinna eindregið að borg-
aralegutn framförum íslendinga í
pessu landi.
En jeg hef að líkindum verið
talsvert misskilinn o<< orðið deild-
O
ar skoðanir um mig og orð mín.
Winnipeg 5. inaí 1890.
Yirðingarfyllst.
Jón Kjœmexted.
A t h u g a s. r i t st j. - „Lögb.“
hefur ekki einu orði borið bri<rður
O
á að allmörgum liafi líkað vel efni
orða hr. J. Ks., blaðið lauk enda
lofsorði á góðan tilgang lians. Ilitt
sagði „Lögb.“ og segir enn, að
„allmörgum“ liafi eigi pótt t æ k i-
færið sem heppilegast valið til að
segjá allt pað sem lir. J. K., sagði;
>ar með er ekki sagt, að pað hefði
ekki verið gott, hefði fundurinn
verið umræðu-fundur. En petta var
s k e m m t i-fundur, stofnaður til að
gagna ákvcðnu fyrirtæki, og virðist
oss að minnsta kosti sem velja hefði
mátt heppilegra færi til að vek ja
*) Á að vera „sinn“. Ritst.
máls á misklíðarefni, og pað á pann
hátt, að peir sein hlut áttu að máli
mundu trauðlega allir við kannast,
að skoðanir beggja flokka væru
rjett fram settar. Sjerstaklega virt-
ist oss ekki viðfeldið að vekja máls
á sakargiptum gegn nafngreindum
merkis-manni, sem var fjarverandi,
enda pótt pær væru frainsottar sem
skoðanir cins flokks manna, án pess
að ræðumaður legði neinn dóm á
pær. Vjer ætluðum eigi að gera
hr. J. K. neitt rangt, og sjáum
eigi að vjer liöfum gert pað, pótt
vjer gætum pess, sem .1. K. hefur
og sjálfur orðið áskynja, að smekk-
ur allmargra liefur um petta efni
orðið dálítið annar en hans.
KAUPID YDAK
AKURYRKJU- VERKFÆRI
—H J Á—
L llarris, Son k ft.
LIMITED.
Vjer ábyrgjumst að fullu all-
ar vörur vorar.
Agentar á öllum lieldri stöðum.
Óskum að menn finni okkur
að máli eða skriíi okkur.
A. Harris, S011 & Co. (Lim).
Samkvæmt tilmælum herra Sigfúsar
Eymundssonar í Reykjavik byðst jeg
lijer með til að leiðbeina |>eim, er viljii
senda fólki á íslandi peninga fyrir far-
brjet' til Ameriku á næsta sumri.
Winnipeg, 31. desember, 1889,
W. II. Pnulson
230
anlega afskapleg ög tómantisk, og í henni liggur enn
ein sönnuuin fyrir J>ví orðtæki að sannleikurinn sje
uadarl’gri en skáldskapurinn. En jeg get ekki ööru-
vísi að farið en skoða það rjett og sutt, að hinn frum-
liðni hati með tattóveringu, sem gerð var eptir huns
íyrirmælum á löglegan liátt á herðarnar á Ágústu Smith-
ers, þunn 22. desember 1885, eða um það bil, arfleitt
sitt næsta skyldmenni, Eustace II. Meesoti. Og með
því að ),essu er þannig varið, |>á lýsi jeg |>á erfðaskrá
lögmæta, sem sækjandi hefur fram lagt, og verður þvi
dómurinn samkvæmt kröfum hans“.
„Með málskostnaði, lávarður minn?“ spurði James
0" stóð upp.
„Kei, jeg vil ekki fara svo langt. Þetta mál hel'ur
risið út af aðfömm arfleiðanda sjálfs, og kostuaðurinn
verður að leggjast á eignirnar“.
„Eins og yður þóknast lávarður minn“, sagði .James
og settist niður.
„3Ir. 81iort“, sagði dómarinn og ræskti sig, „jeg
tala ekki opt á þá leið, sem jeg ætla nú að gera, en
jeg finn hvöt hjá injer til að ljúka lofsorði á það,
livernig þjer hafið, aleinn, flutt þetta mál — sem að sumu
leyti er eitthvert liið undarlegasta og þýðingaimesta, af
þeim málum, sein nokkurn tíma liafa verið lögð undir
minn dóm — |>ar sem þjer höfðuð á móti yöur svo
óttalega fylking af lærðum herrum. Slík frammistaða
liefði verið hverjum málafærslumanni til sóma, þó að
liann hefði haft margra ára reynslu; eins og lijer stend-
ur á, hcld jeg hún sje dæmalaus."
James gerðist litverpur, hneigði sig og settist nið-
ur; hann vissi, að nú var hann ofan á í lífinu, og að
það mur.ili verða hontun sjálfum að kenna, ef framtíð
hans sem inálafærslumanns vrði ekki svo farsælleg að
fádæmum sættí.
231
XXII. ICAPÍTULI.
/ St. (Irt/rgtH hirljunni niö Hanmmr-Square.
I>á varð allt á tjá og tundri í rjettarsalnum, og
nú, þegar spenninguriun var um garð genginn, tók
Agústa jeptir því, og þótti gaman að, að dökkklæddi
flokkurinn af lærðu málafærslumönnunum, sem barizt
höfðu af öllum krcptum fyrir máli skjólstæðinga sinna,
virtist ekki taka sjer ósigurinn sjerlega nærri, heldur
óð elginn glaðlega meðan þeir bundu saman skjöl
sín með rauðum bandspottum. Ef til vill skildi liún
það ekki alveg til fulls, að þeir skyldu ekki finna hjá
sjer köllun til að taka Hjer það nærri að rjetturinn
skyldi ekki fást til að líta cins á málið eins og þeir
liöfðu verið keyptir til að líta á það, þar sem þeir að
hinu leytinu höfðu gert allt sem þeir gátu og fengið
sína borguu. En því var mjög ólíkt varið með þá herra
Addison og Roscoe, sem liöfðu rjett á þessu augnabliki
sjeð tvær millíónir sleppa út úr sínum gráðugu greip-
um. Þeir voru þegar auðugir menn; en það gyllti ekki
pilluna, sem þeir þurftu að gleypa, því það að eiga
peninga dregur ekki úr lönguninni eptir að eignast
meira. Mr. Addison var purpurarauður af vonzku, og
Mr. Roseoe tók höndum fyrir sitt þunglyndislega and-
lit og stundi. Rjett í þessu bili stóð ríkissóknarinn upp>
sá þá James Short ganga frá sæti sínu til þess að tala
við skjólstieðinga sína, stöðvaði hann, og tók vingjarn-
lega í höndina á honum.
„Lofið þjev mjer að samgleðjast yður, góði vin“,
sagði hann. „Jeg hef aldrei sjeð mál betur fært. Mjer
var það sönn ánægja, að dómarinn áleit við eiga að
Ijúka lofsorði á frammistöðu j'ðar — það er anuars
mjög óvenjulegt. Jeg get ekki annað sagt tn það, að
jeg vonft mjer veitist sú ánægja að fá yður í fjelag
234
tíma, en jeg lief opt haldið að það kæmi tii af J>ví að
þær hafi ekki viljað taka sjer tíma“.
„Já“, sagði .Ágústa; „en |>að kemur þá til af |>ví,
að þær hafa ekki i raun og veru haft ást á verki sínu,;
hvað sem það nú hefur verið. Þeir sem elska sína
iist eins og jeg elska mína, af öllu sínu hjarta, og
allri sinni sál, og öllum sínum mætti, þeir láta ekki
binda sig svo ljettilega. Auðvitað glepur hjóuabandið
fyrir og áhyggjur koma með því; en að hinu leytinu
er þess að gæt.i, að sje lijónabandið gott, )>á fylgir því
hugarrósemi, og með því lýkur þessu óaliátanlega hvíld-
arleysi, sem svo mikið tjón er að fyrir starfið. Þú
þarft ekki að vera hræddur, Eustace; ef jeg get, þá
mun jeg sína heiminum, að |>ú liefur ekki gengið að
eiga neinn heimskingja; og ef jeg get það ekki
ja, góði. þá er það af |>ví að jeg er lieimskingi.“
„Það var vel sagt af höfundinum að ÁJtciti Je-
mimu“, sagði Eustace háðslega. „í raun og veru held
jeg, góða mín, þegar jeg hugsa um það orð, sem af
þjer fer sem rithöt'undi og sem aðalpersónunni í sög-
unum af skipbrotinu og erfðamálinu mikla, að mjer
væri betra að draga mig í hlje þegar í stað, því að
það er áreiðanlegt að það verður ekki talað tim mig
öðruvísi en sem manninn lienrar Mrs. íleeson, þessarar
fallegu og gáfuðu konu“ —
„O nel“, svaraði Ágústa; „ekki þarftu að óttast |>að;
engum mundi detta í liug að tala óvirðingar-orðuin um
mann, sem á tvær inillíónir.“
„Jæja; við skulum ekki vera að þvaðra um pen-
ingana", sagði Eustace; „við erurn livort sem er ekki
búin að fá J>á. Það er nokkuð sem mig langar til að
spyrja þig að“.