Lögberg - 11.03.1891, Page 7

LÖGBERG, MIDVIKUDAGINN 11. MARZ 189I.
7
Logteg aíiasanings.
[Undir |)essari fyrirsögn töknm vér upp
greinir frá mönnum hvaðanæfa, sem óska
að stíga fæti á Lögberg og reifa nokkur
Nu málefni, er lesendr vora kynni
varða. — Auðvitað tökum vér eigi að oss
ábyrgð á skoðunum þeim er fram koma
slíkum greinum. Engin grein er tekin
"PP nema höfundr nafngreini sig fyrir
ritstjóra b’aðsins, en sjálfráðir eru höf-
undar um, hvort nafn |>eirra verðr prent-
að eða ekki].
AXIERÍKANSKUR-ÍSLENZKUR
GENTLEMAN.
iátækur, kjarklítill og fákunn-
andi ketnur liann ef til vill
'nunaðarlaus á sveitarinnar kostnað,
^r'1 *mal*mennskunni og hörðum lífs-
^jðrum 4 fósturjörð siuni, til Amer-
Hann starir undrandi á allt,
Seri1 fyr>r aujru hans her í hinum
n.íja heimi; fóíkið talar pað mál,
cr lionutn hcyrist líkast fufrJakvaki
°K |>að her öðruvísi hlæ ojr hefur
plt; aðra hsetti en pað fólk, setn
antl hefur vanizt; búningurinn og
siðirnir er ckki eins og á gamla
andinu; allt er á flugi og ferð í
^Hngum liann og allt cr öfugt við
Það, setn það var í sveitinni hans.
stuttu máli: hann áttar sig á
engu eða fáu, en veit að eins pað,
a® hann er nú frjáls í frjálsu landi,
getur hjrjað að græða pening*
°fí er ekki lengur neyddur til að
st*nda yfir fje, kauplaust, í vond-
Utn veðrum, klæðlítill og svangur.
Ekki parf hann lengi að híða
eptir tækifæri til þess, að afla sjer
peninga, pví ekki er liann fyr kom-
’nn inn í innflytjendahúsið en ein-
l‘ver hjerlendur náungi kemur íneð
túlk, og byður honum vinnu úti á
landi og lofar góðu kaupi — kaupi
sem lætur svo makalaust vel í eyr-
um smaladrengsins —. Svo kemur
annar, sem lofar honum Ijettri vinnu
úti á járnbraut, og hinn priðji byð-
ur honum enn eitt. Einn ræður
h°num petta og annar hitt. Loks-
Ins er hann riðinn. Hálfkjökrandi
hveður hann kunningja sína n.eð
kossi, ]eg bmnirnar sínar í hljóði og
“ stað er hann kominn út á járn-
braut eða í vinnu til bænda.
Að nokkrum mánuðum liðnum
kemur hann aptur til borgarinnar;
pá 4 hann peninga — svo ríkur
hofur hann aldrei verið—, liann
hugsar að eitthvað megi nú gera
við pvílíkan auð. Honum verður
fyrst fyrir að kaupa sjer falleg íöt,
hvíta og stífaða skirtu og vasa-úr.
Ilatin smátt og smátt löngun-
ina til að vera ofurlítið, sem menn
segja, fcr þogar að kynn-
ast hinu íslcmka-amerikanska lífi
unga fólksins í borginni; bráðum
lieitir hann John Johmon, Sarn
Jlyron eða eitthvað pvílíkt og emt-
í/raMúr-sniðið er pegar að hverftt af
h:num. Fljótt kemst hann í kynni
við ymsa pilta, sem búnir eru að
læra pað, sem peir kalla, að vera
'jentlernen, en ]>að er í því fólgið:
að vera í fallegum búningi; hafa
úrfesti; ganga fettur, stíga stutt,
hafa vinstri höndina í vasanum og
hringla með henni í fáeinum kopar-
centum eða hnöppum, en hafa ciyar
1 hinni hægri; brosa bjjðlega og
taka hattinn ofan þegar Aut/y-urn-
sem peir svo nefna, fara hjá;
°fí eitt af pví óhjákvæmilaga er:
að hafa nóg af ilmdropum (petýume)
* fötunum sínum, greiða hárið á
einkennilegan liátt, ofan á auua-
1 0 CT
Tyr, svo ennið sjáist ekki, og hafa
Sv°i vitaskuld, hring á öðrum hvor-
"m litla fingri. E>etta eru aðal-
reglurnar fyrir pví að vera yentle-
n*un hjá unga fólkinu íslenzka í
Aitieríku, að undan teknu pvl, að
8egja: „Ohmr do you do« og „50
iotigii, pegar hittist og skilur.
. Gg nVkomni smaladrenirurinn
rir allar ]>essar cerimoníur á undfa
‘ hittuni tlma; hann rcmbist við að
ganga með höfuðið aptur á milli
'yrðablaðanna, lætur sauma ptjða I
1 r|ö á öxlunum á treyjunni sinni
Idl pess að synast herðabreiður og
til að laga niðurslapsmii axlirnar,
sem húsbsendur hans höfðu afinynd-
að með prasldómi, pegar hann var
dálítill drengur. Hann kastar göm’u
íslenzku vaðmálsföíunum sínum í
einhverja sorprem una, og lofar
hamingjuna fvrir að losast við patin
ófögnuð. Ekki er hann lengi að
læra að babbla skríls-málið og amer-
íkanskt xlany, en íslcnzkan rerður
strax olbogabarnið lians; fljótur er
hann að komast upp á pað, að
sverja á ensku við alla hugsanlega
hluti, og öll möguleg mannanöfn,
t. d.: við Gcorye, Joe og gamla
(Jhaucer. Hann teknr upp á pví
að præta og veðja um hvað eina;
og öllu veðjar hann, t. d.: skón-
um sínum, og haelunum á skónum
sinunt og ymsum pörtum líkamans,
og svo er pað nú ekki uóg, lield-
ur finnur hann upp á því, að
prengja iiðrum til að veðja, t. d.:
nefi, evrum eöa bottom dollar— I ou
bet!
Líttu svo á hann og gættu vel
að honurn e'ptir eitt ár. Er hann
líkur preyttuin smaladreng? Nei.
Sjáðu hann standa á miðju gólfi í
innflytjenda-húsinu; liann horfir nteð
hæðnissvip á fátæka og nykomna
landa sína. Hann lætur pá heyra
hringlið í peningunutn i vasanum.
Hann er enginn aumingi, vinnur í
búð við að bara út böggla eða er
vika-dréngur í veitingahúsi, fær
fimm dollars um vikuna og fæði,
hefur vindil í munninutx’, klæddur
eins og stórkaupmannsson og talar
ensku — ekkert nema ensku. Get-
ur pað pá átt sjer sta,ð, að petta
sje vesalings, kjökrandi smaladrcng-
urinn, sent kotn frá íslandi árið
áður, sendur af sveitinni — sveit-
arómagi? Já, vissulega er maður-
inn sá hinn sami, eti nú er hann
orðinn amerlkanskur-íslenzkur yentle-
man.
l>að parf ekki langan tíma til
pess, að verða að ameríkönskum
Islendiny fyrir þann, sem leggur
kapp 4 pað, en pað eru ekki allir,
sem kæra sig um þaö; peir eru
margir, setn vilja halda áfram að
vera al-íslenzkir, pó peir sjeu hing-
að komnir, pó peir búi allopt mcð-
al hjerlendra manna, afli sjer mennt-
unar og aðhyllist hjerlenda siði.
Sjerlega einkennilegur maður
er ameríkanski íslendingurinn. Hann
er polgóður og stefnufastur í einu,
sem er: að reyna aö vera al-ame-
ríkans:ur í sjón og reynd; í sí-
felldu stríði á liann við pað, að
losast við allt íslenzkt. Ilonum
pykir skömm að pví, að láta inn-
lenda vita pað, að hann sje ís-
lendingur. öllum brögðum beitir
hann til að verða annað en pað
sem hann cr. Hann kallar sig
ensku nafni, talar dávcl hið dag-
lega hjerlenda niál og ber opt
dökkan lit í hár og skegg, til þess
að vcra ólíkur öðrum ljósliærðum
íslendingum. En dugi petta ekki
til að hafa af honum íslenzka pjóð-
ernið, pá sver hann við þrumurnar,
að hann sje pó fæddur í Ameríku;
og gefur satan pað íslenzka orðið
seiri hann kunni. E>að er beinlínis
sannfæring hans, að Iiapn sje ekki
íslenzkur og hann er jafnvel viss
að standa á því fastara en fótun
uin í viðurvist nánustu skyldmenna
sinna, að liann sje skozkur (það or
dæmi til pess). En þrátt fyrir alla
pessa síefnufestu og hatur til alls
hins íslenzka, pá eru fá dæmi pess,
að hann haft náð mikilli virðing
hjá Amprlkumönnum, getur máske
hafa náð svo hirri stöðu, nð verða
vínsölumaður eða eitthvað ]>vílikt.
Þurfi hann nú, sem opt kem-
ur fyrir, að flyja á náðir landa
sinna og vera á rneðal peivra, af
einni eða annari ástæðu, pá vill
hann ekki að pað frjettist til peirra,
sem pekkja hann af bjerlendum
möqpnm, og forðast að láta sjá sig
með Íslendíngi; og sje hann knúð-
ur til að fvlgja manni nykomnum
*ð fieiman eða íslenzkum nylendu-
búa, pá er eias vist *ð fiaiip takj
á »ig tveggja milna krók, til ]>ess
að enginn, sem pekkir liann, inaeti
honum mcð pvllíkum bjálfa. Ef
hann er knúður, segi jeg, til «ð
vera trieðal landa sinna, getnr haun
talað móðurmál *itt eii s o’g hver
anriar, en hann notar þ»ð til að
hrósa sjáifum sjer og láta ínenn
vita uin afreksverk sín, t. d. þeg-
ar hann barðist við írann, Fransk-
inn og ítalann; um fyrirlestrana,
sem liann hjelt um pólitíkina og
toll-málið; og um ferðir sínar um
landið og veru sína í öllum lielztu
borgum Slfunnar; allir tóku honum
svo dæmalaust vel, hvar sem hann
kom, osr menntuðu mennirnir sótt-
ust eptir að sjá hann. Menn hljóta
að virða hann mikile —.
t>að ber við að bann sækir
kirkju fimni til tíu sunnudaga í
rennu og pó er hann nú ekki trú-
maður, enda fer liann ekki pangað
til að heyra prestinn tala, ]>ví hon-
um er ekkert vel við hann, heldur
til ]>ess að leiða einhverja stúlkuna
heim frá kirkjunni. Hann segist
vera Únltari og talar ósköpin öll
á móti eilífri útskúfun og kveðst
sjerstaklega aðhyllast kenningar
peirra Darwins og Ir.gersolls, en
hefur pó aldrei lesið eitt orð eptir
pá. Með íslenzku blöðin vill hann
ekkert hafa, af pví að pau eru lítil,
og svo liefur hann úttroðna alla
vasa af enskum dagblöðum, en hann
lítur aldrei í pau. Ilann kann ekki
að lesa—-. Allar nauðsynjar sínar
segist hann kaupa í stærstu búðum
borgarinnar, en í raun og veru verzl-
ar hann við Gyðinginn, pví þar fær
hann allt með polanlegu verði, þeg-
ar hann er búinn að pjarka við
hann í tvo eða þrjá klukkutíma.
Dað er talsverður kærleikur milli
hans og Gyðingsins pó ekki beri
á, pví hvorugur vill að pað vitnist,
af pví að hvor fyrir sig lítur smá-
um augum á pjóðerni hins. Gaman
er að heyra þá tala saman; Gyð-
ingurinn pykist vera kominn til
landsins fyrir rúmum sex mánuðum,
en ísleudingurinn áður en hann var
fæddur. Allt af er asi á lionum,
hann þarf í svo mörg hom að líta,
allir heldri menn og business-mor.n
biðja hann að tala við sig fáein
orð, eða svo segir hann; allt af er
hann busy— awful busy, og pó geng-
ur hann ofboð liægt og ró'ega um
göturnar, af pví hann er ycntleman.
Svo er hann á endanum gefinn
í hjónaband af enskuin presti, ein-
hverrar trúar; ótalsinnum áður hefur
liann verið trúlofaður og ymist hafa
stúlkurnar svikið hann eða hann
pær; og nú, pegar hann er kvænt-
ur, sjer hann, að hann er flón og
strykur frá konunni eða konan írá
honurn. En hvað um það, hann er
prátt fyrir pað ameríkanskur-íslenzk-
ur gentleman.
J. Maynvs Bjarnason
A THUGASEMD.
„.4 Uttle nonsensc now aml thcn
Ts relishcd by the visest men“.
Fyrir framan mig á borðinu
liggja núna tvö blöð af pessa árs
„Heimskringlu11; það eru tölubl,
214 og 216; í peim báðum eru nokkr*
ar Jíiiur, sem jeg sjerstaklega gef
gaum að, af pví p»r (línurnar)
snerta inig dálitið og eru par að
auk ritaðar af tveimur vinum min-
um.
Linurnar í tölubl. 214 eru skrif-
aðar af vini mínum, frjettaritara
„Hkr.“ á Giinli, Man., 26. jan. 1801,
og gauga mest út á það að lysa
samkomunni, sem kvennfjclagið á
Gimli efndi til niilli jóla og nf
árs 5 vetur. Fyrst minnist hann á
leikinn ,,Styrjöídin í Algier“, og
pykir hanu hafa verið fremur dauf-
ur, liefði ekki útbúnaðurinn bfett
hann, En nfi vil jeg Ipvfa mjer
að segja: að vinur minn, frjetta-
ritarinn, hefur skelling lítið vit á
leikritum, þótt hann sje í öðru á-
gætlcga skynugur maður, fyrst hann
álítur, að útbúnaðurínn bafi bætt
pað, því 1 raun og veru vantaði
par mest allan pann útbúnsð, sem
leikur'.nn útheimti, og var SVö ofan
í kaupið heldur laklega leikinn.
Einnig minnist frjettaritarinn á tvær
sögur, seui jeg las i samkomunni]
Itg f góðri’ meiuing bendir bann á
| stærstu gcllana í fyrri sögunni, cn
! k.a.Iar hina síðari að ein* kynjasögu
og of Iinga til *ð lesast upp á
S3mkomu — pað gef jeg nú líka
vel eplir , cg víst veit hann lík-
lega betur cn jeg, hvað kynjar eru.
En viðvíkjandi lyndisfari Steins, sem
hxnn segir að sje óhugsandi meðal
íslenzkra karlmanna, er hann naum-
ast rjettsynu, pvl að til eru þeir
menn, og pað í sjálfu Nyja ís-
landi, sem synast aleg eins ljett-
lyndir og nefud „söguhetja“. Xljer
dettur ekki í hug, að hæla leik-
ritinu nje sögum þessum, og ekki
álasa jeg frjettaritaranum fyrir ]>að,
pótt skoðanir hans sjeu svona og
svona; jeg veit að hann hefur ætl-
að, #ð gamni sínu, að reyna sig í
kritík (?) Og *ð mínu áliti getur
hann orðið dágóður í peirri list með
tímanum. t>að er ekki von á pví
betra í fvrsta slcipti —!
Línurnar í tölubl. 216, scm
vinur minn, Winnipeg-búi, hefur
ritað, eru svo margar, að þær myr.da
heilan pistil — „ferðapistil frá Nyja
íslandi“ —. Pistillinn, eður inntak
hans, hljóðar um skemmtanir á tveim-
ur samkomtnn í nylendu pessari;
og sem vinur, getur liann um sögvi
er jeg las á samkomunni á Gimli,
30. jan. í vetur. Hann reynir ekki
minnstu ögn til að setja út á sög-
una, en segir einungis innibald henn-
ar eins og hann bezt man, cn h»nn
man pú ekki allt — ekki nærri allt—•
liann jitar það lika sjálfur; par af
leiðandi brevtir liann ofurlítið præði
sögummr og stafsetur orðið delirium,
sein hann bendir sjcrstaklega á,
nokkuð öðruvísi en vant er; og svo
cndar hann sögu-práðinn mtð upp-
lirópun, sem jeg skil ekki livað á
að pyða þar. Ilann mi ekki skilja
petta svo, að jeg sje að ávíta hann
fyrir tninnisleysi, pví sannast að
S'gja mátli hann segja söguna eins
og honnm póknaðist, einkum af pvi
að hún sncrti engan persónulega,
cn hitt þykir mjer svo undarlegt,
að bann *vo yöjaður maður skj’ldi
reyna til, að segja frá pví opin-
berlega, sem bann ekki mundi nærri
t'ákvæmlega og scm engan varðaði
um að heyra. Hrátt fyrir pað hefur
hann gert pað í góðu skyni —
aumingja maðurinn —-!
En pví Ijetu pessir TÍnir mínir
ekki nöfnin sín sjást undir ritgerð-
unum sínum? Af pví að peir eru
einir af peim greiða-mönnunum, sem
ekki vænta endurgjaids fyrir góð-
gjörðir sínar.
J. Mayniís JJjarnason.
III. Wilder
Justice öí Feace, Notary Fublic og logájalariían
hagls og elds vátryggjandi, fasteignasali; annast li'iglcga bók-
un og framlögu skjala og málaflutningsathafnir; veitir lán mót íast-
eignar-veði í eptiræsktum upphæðum og með ódyrustu kjörum.
Vátryggir uppskeru gegn hagli í hinni gömlu, áreiðanlegu F,
A. P. Cavalier, N. Dak.
DOMINION OF CANADA.
3 1
1 •
ar hveiti o* beitilandi í .Mamtoba 05 Vestur-Territóríumim í Canada ókerpis frrir
landuema. Djúpvr ojr fráluerlega frjóvsannir jarívegur, na-gð af vatui og skóiri
og ineginblulóm uálægt járnbraut. Afrakstur hveitis af nf ekrunni 30 bush ef
vel er um bútð.
í H 1 X I' F RJÓVSAIIA B E L T I,
í Rauðár dalnum, Saskatchewan-dalnum, Peace River-dainum, og umhverfislirgj-
andi fljettlendi, cru fetkna miklir ílákar af rig«tasta akuriendi. engi og beitilahdi
— hinn víðíttumesti fiáki í heimi af lítt bj-ggðu landi.
M ú 1 ui - n á 111 a 1 a n d.
Gull, silfur, járn, kopar, salt, stcinolía, o. s. frv. Ómaddir flákar *f kolanrima-
landi; eldiviður |ví trýggður um r.llan aldur.
Jt R N B R \ V T FRÁ IIAFI TILHAFS.
Canada Kyrrahafs-járnbrautin í sambandi við Grand Trunk og Inter-ColoDiaMiratrt-
irnar tnynda óslitna járnbraut frá óllum hnfnstöðum við Atlanzhaf í Canada til
Kyrrahafs, Sú braut liggur um miðhlut frjirvMma beltisins eptir því rndilöngn oc
urn hina hrtkalegu, tignarlegu fjallaklasa, nortur og vestur af Superior-vatni og um
Hcilus’mt loptslag.
Loptsjagið í Manitoba og Norðvesturlandinn er viðurkennt hið heil.aiem' t
Atneríku. Ilreinviðri og þurrviðri vetnr og sumar; veturinn ka)diu;„ cn ! jr
og staðviðrasamur. Aldrei )>okri og súld, og aldrei fellibyljir eins og svtanar ili. tii,
^JHBANDSSTJÓRNIN í C A N A 1» A
gefpv ftverjnm karlmanm yfir 18 úra gömlum og hverjttui kvennmanni, seai hefur
fyrir familíu að sjá
1G O c UVur a f lnndi
alveg ókeypis. ílinir eitut skilmálar eru, að landnemi búi á landinu og yrki >að.
A þann hátt gefst hveyjum manni kostur á að verða eigandi siunar ábyiisisrðair
og sjálfstseður í eftialegu tilliti.
ÍSlENZIiAK NÝLENDV R
Manitoba og car.adiska Norðvesturlnndinu eru nú kegar st fnaðar á C stóðnm
Þeirra stærst ev Nfj A ISLAND liggjandi 45—80 mílur n iður frá Winnipeg, 4
vestur-strönd Wlnnlpeg-vatns. Vestur frá Nvja íslandi, í 80—35 mílna fjarlægð
er ALPTAVATNS-NÝLENDAN. 1 báðum (,essum nýlendum er mikið af ó-
numdu landi, og báðnr jiessar nýleDdur liggja nær höfuðstað fyikisins en nokkur
hinna. AKGYLE NT LENDAN er llf) in'dut suðvestnr frá ðVinnipeg, ÞTNG'-
VALLA-NÝLENDAN 200 miluy i Borðvestur frá AVpg., QU'APl'Et.t.E-NV-
LBNDAN um 20 inílur suður fvá ÞingvaUa-nýleudu, og ALPEHTA-NÝLENÞAN
um 7O inílur notðuv tvA Calgary, en um 900 mílur vestur frri AVinnipeg. í síð-
asttöldu 3 uýlendunum er mikið af Óbj’ggðu, ágætu aktir- og beitilandi.
Prekari upplýsiogar í >essu ©fni getur hver sem vill fengið með )>ví að sktifa
um það:
Thomas BeaneU,
ÐOM. GOVT. JMMIGBATIQX AGENT,
F.tta B. L. Baldvinsoil, (isltntkum umitðsmanm)
DOM. GOVT IMMIGKATION OFFlCEs.
WINNIPEG. - - - - CANADA.