Lögberg - 22.10.1892, Blaðsíða 2

2
L0QBEKO LAUQARQAGINN 22. OK.TÓBEK 1892
ö £ b z x g.
Gcíiö ui aö 5T3 íllain Str. Winnii»C!í,
af T/ie Lögberg Printing &r> Publishing Coy.
(Incorporated 27. May 1890).
KlTbTJÓRI (Editor);
EJLAK IlfORLElFSSON
BUSINESS MANAGKR: AIAGNÚS PA ULSON.
AUGLYSINGAR: Smá-auglýsingar í eitl
skipti 25 cts. fyrir 30 orð eða 1 þuml.
dálkslengdarj 1 doll. um mánuðinn. Á stærn
augiýsingum eða augl. um lengri tíma aj
sláttur eptir samningi
BU’bTAD A-SKIPTI kaupenda verður að tií
kynna sknjiega og geia um fyrvcrandi bú
stað jafnframt.
UTANÁSKRIPT til AEGREIÐSLUSTOFU
blaðsins er:
TH£ LÓCbtfjC PFjlNTiNC & PUBLISH. C0.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
LiANASRKlll tn KnslJOKANS er:
billloK LoblitKG.
P. O. KOX 308. WINNIPEO MAN.
—dausakuaginn 22. okt 1892. —
Satnkvæmt landslögum er uppsögn
iauj anda á blaði ógild, nema bann sé
-ki, dlaus, þegar kaun segir upp. — El
áaupaudi, sem er í skuid við blað-
:ð tiytr vistterlum, án þess áð tilkynna
beimuaskittin, þa er það fyrir (lómstol-
uuum aiitiu syuiieg sónuun fyrir prett
VÍSUlll tilgal gi.
táf' Eftirleiðib verðr á bverri viku prent
uð í blaOmu nðrkeuuing íyrir móttöku
allra peniuga, sem því bafa borizt fyrir-
araudi viku 1 pósti eða með bréfum,
cii eKht fynr peumgum, sem menn af-
ueuda siaiöi á aígreiðslustofu blaðsins'
þvi að peir menu fá samstundis skriílega
viðrkeuuing. — Bandarikjapeninga teki
oiaðiö fullu verði (af iiandaríkjamönu-
umj, og fra isiandi eru ísleuzkir peu
mgaseðlar tekuir gtldir fullu verði sem
buigun fyrn blaðið. — Sendið borgun 1
P. O. Monty Urders, eða pemnga í Ht
gútti'cd Letler. Sendið oss ekki bankaa
visauir, sem borgast eiga annarstaðar en
i Winmpeg, nema 25cts aukaborgun fylg
fyrir inuköllun.
SKÓLA-LÖNDIN.
Þeitn sem liafa nokkra trú á pví,
að Ottawastjórriin hafi tilhneiging til
að fara eptir Jandsins löfrum, Jiykir í
mesta niáta ótrhleg sagan uin f>að, að
stjóruin haíi afráðið að fá kajíólsku
kirkjuni’i í hendur andvirði slcóla-
landanna lijer í fylkinu. Laga-ákvæð
iu viðvíkjandi pessum skólalöndum
eru setn sje svo skiýr, að Jiað liggur
ekki i augum uppi, livernig slíkt til-
tæki geti skoðazt öðruvísi en sem hin
argasta rangsleitni og lögleysa.
Akvæðin eru á f>á Jeið, að allir
peningar, sem inn koma víð sölu
skólalanda, skuli lagðir í skólasjóð,
og leigurnar af honum skuli, að frá
dregnum kostnaði, árlegn yrciöast
stjórnfylkis þess, eöa terrítórís, sem
lön iiu liyyja l, og sú stjórn skuli svo
verja f>ví fje til viðhaids almennum
skólum par (public skools); og fylkis-
stjórnin, eða terrítorísstjórnin,sem víð
peningunum tekur, á að verja Jioim á
Jjann hátt, sem lain álítur hentug-
astan.
Þessi lög voru partur af samningi
J>eim sem gerður var í upphafi milli
fylkiss»mbandsiti9 og Jiessa fylkis, og
má J>ví svo sem geta J>ví nærri,að pað
gengur ekki orðalaust, ef Dominion-
stjórnin fer nú að taka sjer fiað vald,
að svipta fylkið rjettindum Jieim sem
það liefur frá öndverðu notið á lög-
bundinn hátt.
NÝR RÁÐHEKRA.
Þess var getið í síðasta blaði, að
einu af fulltrúum -Manitobafylkis í
Ottawa-pingiuu, T. M. Daly, hefði
verið gerður að ráðherra í stað Mr.
Dwvdneys, sem á að verða fylkisstjóri
í tíritish Coluuibia. Menn gera sjer
vist almennt von um, að sú breyting
m uii fremur verðatil batnaðaren hitt;
J> > ekki fyrir Jiað, að menn liafi neina
sjerlega trú á Daly; hann er ekki
Jiekktur að öðru en (iví, að veraheldur
s neliinn ræðumaður og stækur ílovks-
m iður, setn ávallt hefur metið tneira
J>ægindi apturhaldsflok ksins, heldur
en heill fylkis Jiess sem hann er full-
trúi fyrir. Þar á rnóti búast menn
við, að breyting Jiessi verði til batn-
aðar, af J>vi að Dewdney liefur verið
svo auuiur og ónytur ráðherra, að
menn trúa naumast J>eirri tilviljun, að
apturhaldsflokkurinn detti ofan á hans
líka í bráðiua.
En hvað sem f>ví líður, f>á erekki
ólíklegt að tækifæri gefist, f>egarhann
leitar kosningar af nýju í kjördæmi
sínu, til að fá eitthvað áreiðanlegt að
vita um fyrirætlanir stjórnarinnar við-
víkjandi skólamáli fylkisins. Það er
í mosta máta ólíklegt, að kjósemlurnir
í Selkitk-kjördæmi reyni ekki, áðuren
f>eir gefa hinum nyja ráðherra atkvæði
sín, að draga út úr honum skylaus
loforð um, að haun skuli ekki ljáfylgi
sitt til f>ess að fá kaf>ólsku kirkjunni í
hendur lönd Jiau sem með lögum eru
helguð alpyðuskólum f>essa fylkis.
Því fremur er ástæða til að gera þetta
að umræðuefni í sambandi við endur-
kosning Mr. Dalys, sem lönd þessi
standa undir hans umsjón sem ráð-
Jierra innanlandsmálanna.
ÚTRÆDTT MÁL.
Tvær ritgerðir hafa oss ífylega
borizt um trúarbrögð sjera Magnúsar
Skaptasonar. Jafnframt f>ví sem vjer
þökkum höfundunum velvild J>á er
f>eir hafa sjfnt blaði voru með því að
senda J>ví greinar þessar, lt'sum vjer
hjer með yfir því, að vjermunum ekki
prenta þær, nje aðrar greinar utn sama
efni, sem mönnum kann að detta í
hug að senda oss. Vjer lítum svo á
sem Jiað sje alveg útrætt mál. Sjera
Magnús Skaptason hefur sjálfur verið
svo bermáll. bæði í brjefi sínu til Kr.
Jansons og í síðasta „Svari'1 sínu, að
engum heilvita manni er vorkun á að-
átta sig á trúarskoðunum hans. Og
með Jiví hefur Lögberg fengið öllu
því framgengt, er það óskaði í þessu
efni. Það liefur aldrei sjeð, og sjer
ekki enn, neina ástæðu til að gera að
umræðuefni trúarbrögð sjera Magnús-
ar, fremur en annara manna, nema að
eins að því leyti, sem reynt var að
draga almenning á tálar að því er J>au
snerti. Nú hafa allar þær tilraunir
oltið um koll, og Jiar af leiðandi er
líka Jiví umræðuefni lokið frá voru
sjónarmiði. Vjer vonum, að hinir
háttvirtu höfundargreina þessara verði
á sarna máli, þe rar þeir hugsa sig het-
ur um.
FALSAÐ EMBÆTTISBRJEF.
Það er svo að sjá, setn í sumar
hafi verið framið verk eitt norður í
Nyja Islandi, sem betur hefði verið
látið ógert, með því að sá, eða þeir, ef
fleiri eru, sem það liafa drýgt, lenda
í betrunarhúsi, ef sök þeirra verður
sönnuð 4 löglegann hátt.
Fyrir nokkruin tíma slðan kom
maður úr Syðri Víðinessbyggð í Nýja
íslandi, Mr. Sveinn Kristjánsson, inn
á skrifstofu vora. Hann er einn í
skólanefnd Kjarrtaskólahjeraðs, og
hann sýndi oss brjef, sem liann liafði
fengið frá Dr. tílakely, sem er deild-
arstjóri (ohief clerk) í kennslumála-
deild fylkisins. tírjefið hljóðar þannig:
Department of Education
Manitoba.
Winnipeg September 15th 1892
Sveinn Kristjánson, Estp
Kjarna S. D.
Husavick, Man.
Sir:
Tho letter of the Trustees ofyour
School District, re a permit for Mr. S.
Thoraren.-en, is at liand. The Depart-
ment cannot see its way clear logrant
hitn a pennit. The School District
will forfeit its legislative grant if Mr.
Thorarensen is allowed to teacli the
School.
I have the honor t* be,
Sir
Your obediant servant
E. A. Ulakelt,
Chief Clerk.
[Á íslenzku: tírjefið frá fjárhalds-
mönnum skólahjeraðs yðar, viðvíkj-
andi kenrKsluleyfi lianda Mr. S. Thor-
arensen, er til vor komið. Deildin
getur ekki sjeð sjer fært að veita hon-
utn kennsluleyfi. Skólahjeraðið fyrir-
gerir fjárveiting sinni frá þinginu, ef
Mr. Thorarensen er leyft að vera kenn-
ari skólansj.
Sveinn Kristjánsson, sem að
allra dómi, sem vjer höfum heyrt á
hann minnast, tr vandaður og áreið-
anlegur maður, kvað sjer hafa komið
þetta brjef injög óvænt. t>ví að skóla-
nefndin hefði, sjer vitanlega, ekki far-
ið fram á það n.eð einu orði, að Mr.
Thorar«:i»sen fengi kennsluleyfi, alls
ekkert brjef sent kennslumáladeild-
inni t þá átt. Og liann mæltist til
þess, að vjer kæmust eptir því, hvern-
ig í Jvessu gæti legið.
Ut úr J>essu fundum vjer Dr.
tílakely að rtiáli, og varð hann góðfús-
lega við þeirri beiðni vorri, að skýra
málið, að svo miklu leyti, setn honnm
var unnt. í því skyni sýndi hann oss
brjef það sem hann hafði fengið, und-
irritað af skólanefnd Kjarna skóla-
hjeraðs. Brjef það var þannig:
We undersigned trustees of
Kjarna School District, No. 647, do
hereby state, that we have resolved to
engage Mr. S. Thorarensen to teach
our school the later term 1892 and
first term 1893. Said Mr. Thoraren-
sen has been teacher in our schol for
two years, and we are satisfied to con-
tinue his services as teacher for our
school.
Husavick 29 August 1892
Waldimar Thorsteinson )
Joseph Sigurðsson - Trustees.
Sveinn Kristjánson )
[Á íslenzku: Vjer undirskrifaðir fjár-
haldstnenn Kjarna skólahjeraðs, nr.
647, tökum það hjer meðfratn,að vjer
höfum samj>ykkt að ráða Mr. S. Thor-
arensen sem kennara í skóla vorum
fyrir síðara skólatímabilið 1892 og
fyrra skólatímabilið 1893. Nefndur
S. Thorarensen hefur verið kennari í
skóla vorum um tvö ár oo- við erum
ánsegðir með að lialda áfram meðþjón-
ustu hans sem kennara í skólavorum.]
Jafnframt þessu brjefi hafði Dr.
Blakely fengið brjef, undirritað S.
Tliorarensen þess cfnis, að nú ltefði
skólsnefndin afráðið að ráða liann fyrir
kennara,eins og meðfylgjandi brjef frá
skólanefndinni sýndi og í tilefni af því
baðhann um kennsluleyfijtók J>að jafn-
fratnt fram, að hann mundi ekki síður
fær til að kenna nú en að undanförnu,
þar sem hann liefði gengið á kennara-
skólann lijer í bænum (normal school)
í vor.
Vjer skýrðum Sveini lvristjáns-
syni frá, hvers vjer liefðum orðið vís-
ari. Hann hjelt þvf eindregið og af-
dráttarlaust fram, að brjefið væri fals-
að. Engin samþykkt hefði verið gerð
af Kjarna-skólanefndinni í þá átt að
ráða S. Thorarensen fyrir kennara.
4>ar af leiðaudi hefði kennslumála-
nefndinni ekkert brjef verið sent þess
efnis. Að minnsta kosti hefði hann
ekki skrifað undir neitt sllkt brjef, og
báðir meðnefndannenn sínir þverneit-
uðu að liafa gert J>að. Engar getur
leiddi hann að því—eins og vjer ekki
heldur gerum—hver verkið hefði fram-
ið.
Svo framarlega, sem Sveinn
Kristjánsson segir satt—og engin á-
stæða virðist til að draga það í efa—
þá liggur lijer fyrir skýlaus glæpur,
fölsun á emhættisbrjefi. Og svo fram-
arlega sem meðnefndarmenn hans
segja satt—og það sýnist líka ástæðu-
laust að efast um það—þá hefur Öllum
nöfnunum undir embættisbrjefi þessu
verið stolið.
Vjer skulum geta þess, að vjer
höfum lagt þá spurning fyrir einn af
hinutn allra-helztu lögfræðingum
þessa bæjar, livað segjast mundi á
slíku. Hann sagði afdráttarlaust, að
það væri betrunarhúss-sök.
Vjer segjum sögu þessa löndum
vorum til viðvörurnar. Vjer gerum
oss í hugarlund, að hver sem þetta
verk hefur framið, þá hafi hann ekki
gert sjer fullljóst, hvað það var sem
hann var að gera. Og það er ekki ó-
hugsandi, að fleiri kunni að vera jafn-
hugsunarlausir og fái sömu freisting-
una. Ivlönnum er óhætt að trúa því,
að slíkt er talið í þessu landi meðal
hinna viðsjárverðari glæpa, og að
ströng hegning liggur við því. Og
The Blue Store.
___ >*»C^_
.MLRKI: BLÁ STJARNA-*
$10.000 virdi $10.000
Af tilbúnuin fatnaði og karlbún ngsvöru, keypt fyrir
53 CENT IIVERT DOLLARS VIRDI-
t>ar eð allar vörurnar eru keyptar fyrir 53 cts. dollars virði
hjá CHABOT & CO. Ottawa, getjegboðið yður
þennan varning fyrir hálfvirði.
KOMID! KOMID! KOMID!
og J>jer munuð sannfærast um það.
200 buxur $1.75 virði. , fyrir $1.00.
200 n ,, $2.00.
200 „ $7.00 „ $4.50.
100 svartir fatnaðir $13.50 virði, fyrir $8.50.
100 — $18.50 $12.50.
100 — — $25.50 — -- $14.00.
100 fatnaðir af ymsum lititni $13,50 virði, fyrir $8.50.
250 barnaföt §4,50 virði, fyrir 12.75.
250 barns og drengja yfirhafnir $8.50 virði með liúfum fyrir $5.00.
500 karlmannayfirhafnir ýmislaga litar fyrir hálfvirði.
Nærskyrtur, nærbuxur og sokkar með ámóta niðursettu verði.
KOMIÐogSKOÐIÐ!
THE BLUE STORE.
Merki: BLÁ STJABNA.
434 MAIN STREET
A. OlievTier.
eins víst er hitt, að ef íslendingar
færu að leggja slíkt í vana sinn, þá
mundu þeir ekki lengi halda því ráð-
vendnisorði, sem J>eir hafa hlotið hjer
í landinu.
ÚR AKGYLENÝLENDUNNT.
Eptir messu á sunnudaginn 16.
þ. m. var haldinn sameiginlegur safn-
aðarfundur fyrir Fríkirkju- og Frelsis-
söfnuði í íslenzku kirkjunni í Argyle-
byggð. Fundarstjóri var kosinn sjera
H. Pjetursson og fundarskrifari Mr.
Sveinbjörn Hjaltalín.
Aðalefni fundarins var beiðni frá
Winnipegsöfnuði um það, að hann
mætti framvegis eiga von á hjálp að
því, er snerti prestsþjónustu sjera
Hafsteins Pjeturssonar. Mr. W. H.
Paulson mætti fyrir hönd Winnipeg-
safnaðar á fundínum. Hanngat þess,
að söfnuður sinn væri fús á að borga
kostnað J>ann, er leiddi af milliferðum
sjera Hafsteins milli safnaðanna, en
hann sæi sjer eigi fært að taka J>átt í
því að borga laun prestsins fyrirþann
tíma, sem hann þjónaði I Winnipeg.
Þau yrðu Argylesöfnuður að borga
eins eptir sem áður. Fundurinn tók
greiðlega roáli þessu. Fyrst var rætt
um, hvort hægt væri að veita Winni-
pegsöfnuði nokkra hjálp með þessum
skilmálum. Eptir nokkrar utnræður,
komu Mr. Friðjón Friðriksson og Mr.
tíjörn Jónsson fram meðtillögu J>essa:
„Söfnuðirnir eru fúsir á að veita
Winnipegsöfnuði einhverja prestlega
hjálp.“
Samþykkt í einu liljóði.
Síðan var tekið til umræðu, hvað
mikla hjálp væri hægt að veita Winni-
peg-söfnuði að svo stöddu. Mr.W. II.
Paulson fór fram á, að söfnuður sinn
fengi prests{>jónustu sjera Hafsteins
að hálfu leyti um 6 rnánaða tíma. Ept-
irall!angi.r umræður studdu Mr. Skapti
Arason og Mr. Jón tíjörnson beiðni
þessa. Var svo samþykkt í einu liljóði
eptirfylgjandi fundarályktun;
„Söfnuðirnir samþykkja að veita
Winnipegsöfnuði þá beiðni sína, að
hann fái að njóta þjónustu sjera Haf-
steins Pjeturssonar að hálfu leyti frá
því nú og fram í næstkomandi apríl-
mánaðarlok.“
í umræðunum var það tekið fram
fyrir hönd Argyiesafnaða og Winni-
pegsafnuðar, að sjera Hafsteinn ætti
að ráða því sjálfur, hvernig hanu
skipti tíma þessum milii safnaðanna,
livað lengi hann væri í einu á hverjum
stað o. s. frv. Það yrði að fara eptir
J>örfum og ástæðum safnaðanna, Og
um þær vissi engiun maður betur en
hann. Samkvæmt fundarsamþyktinni
er lionum það eitt fyrirsett í J>essu
efni, að vera jafnmarga sunnudaga í
Argyle og Winnipeg frá þessum tíma
og fram i lok aprilmánaðar. Þó má
geta þess, að Mr. W. II Paulson lýsti
því yfir fyrir hönd Winnipegsafnaðar,
að sámningar þessir skýldu eigi vera
bindandi fyrir Argylesöfnuði, ef eitt-
hvað það kæmi fyrir á þessu tímabili,
sem gerði veru sjera Ilafsteins enn þá
nauðsvnlegri í Argyle en í Winni-
peg. En meðan nauðsvnin eptir áliti
sjera Hafsteins væri jafnmikil á báð-
um stöðnm, þá skyldi fundarsamþykt-
in standa í gildi.
BÆJAR-LÓDIR
---Á---
ROSS OG JEMIMA STRÆTUM
Núna rjett sem stendur j.ief jeg
á boðstólum ágætar lóðir á ofan-
nefndum strætum fyrir lægra verð
og með lengri gjaldfresti en nokk-
urstaðar þar í grennd. Næsta sum-
ar á að leggja Electric sporvegi
eptir Nena stræti, og f>á auðvitað
stíga allar eignir, þar nálægt, í
verði. Kaupið þessvegna lóðir nú
á meðan þær eru ódýrar.
Jeg hef ennfremur til sölu lóð-
ir og hús í öllum pörtum bæjar-
ins. Menn snúi sjer til
N. J. Jóhannesson 710 Ross Str.
eða á officið 357 Main Str. til
c. H. ENDERTON,