Lögberg - 30.11.1892, Blaðsíða 2

2
LOGBERG MIÐVIKT1 DAGINN .30. NÓVEMBKR is«2.
X o q b c x q.
tíenf ui aft 513 Slain Str. Winnipcg,
il 1 ii> /orhcr/ l’rintinf & PuUishing Coy.
< 1 iRurporateil 27. May 1890).
'\»'l aTjt.KI (l'.IUTOR);
Á/AAA Ai/ 0l\ LElI SSOA
BOSINÍ^t, MANAGFR: AtAOAÚS l'AULSOA.
AUGLVnXNGAR: .->ma-auglysingar 1 elu
skipti 25 cts. fyrir 30 orö eöa 1 þuml.
dalkslengilar; 1 doll. um mrnuðinn. A stærr,
nugiýsinguui eSa augl. um lengrt tlma aj
íiáttur eptir samningi
BÚSTAl) A-SKIRTI kaupenda verður aS ti
kyn a sk rt/legu jg geta um [yrverandi b>
jtaS jamframl.
i TANAsKKin til AFGREIÐaLUSTOH
blaösins er:
Ii,t lÓLbtKL PHINTINC & PUBLISH- C0.
P. 0. Bux o6b, Winnipeg, Man.
L IANASKKIFT trl RnSTJOKANS er:
blIITOU LOI.ltt.KG.
P. O. BOX .<08. VUNMiEo MAN.
— MinviKUPAGiM' 30 nóv. ISM2. —
SMinkvieiiit iautlsloguin er uppsogn
nauphnda a idaði ogikl, uema bauu sé
skultllaus, pegar Uauu segir upp. — El
kai. panrti, seui er 1 sMrtd við blart
ð llytr vistlerluin, au pes» að tilkyuuM
aeiunlaskiftin, þa er pað fyrii lUmistol
'iAuii. alttin syuileg söuuuu tynr preti
, .*’4tl tjlgílUg'.
jái Eftirleiðts v«rör abverri viku preut
tft í tilaftiuu nöiseuL.iig fyrir aióttöki,
illrn peuiligtt, sem pví bttftt borizt tynr
farandi viku i piisti eða meö brétum,
«p tkki fyrir peuinguiu, sem uieuu aí
kendu sjnltir á atgreiðHlustofu blaðsins'
»vi aft peir meuD tá samstundis skridegu
viðrkeiiiiing. — Uaurtarikjapeuiuga teki
alttðift lullu verði fal Bttudttllkjau'.önu-
umj, og trá Islaudi eru ísleuzkir peu
ingaseðlar teknir gildir fulíu verði sem
Si.igun lyrir blaðið. — Sendið borgun í
l\ O. Mtmxy Ordr.ru, eða peninga í lir
jinered Lrttr>\ Seudið oss ercki baukttH
visttiiir, sem borgast eiga anuarstaðar eu
í Wiunipeg, nema 2öcts aukaborgun fylg
fyrir ÍDHköllun.
lieiður fieíiar eptir andlát Sir Johns
Macdonalds.
Meiri hluti ManitobamanBa hefur
ekki ástæðu til að taka þessum nýja
stjórnaiformanni með neinum sjer-
stökum fötrnuði. J)að var hann sem í
aplilmánuði 1801 gaf kafrólsku kirkj'
unni í skyn, að ef dómstólarnir óuyttu
ekki skólalöo fiessa fylkis, f>á mundi
meíra ónyta f>au oo brjóta 'ilja fy 1 k-
búa á bak aptur með sjerstakri sam-
bandspinos löjffrjöf. tað er enoinn
vafi á pví, að kapólska kirkjan hefur
skilið pá bendinir sern skuldbindinfj
af Thompsoiis liálfu, ocr með pví að
lian.i er ramkapólskur maður sjálfur,
pá er eðiilejrt, að hann líti svo á, að
kapólska kiikjap eigi tilkall til sín
um hjá p í deilum peini, sein liún
stendur í út af skólamáli Manitoba-
fylkis. £>ess vej/na mejri menn Vfr
nú, par sem Sir John Thomfison er
orðinn stjórnarfoitnaður, búast við,
að allar pær tilraunir verði tjerðar,
sem iiiint er að jrera, til pess aðsvipta
Manitobafylki pví valdi yfir skóla-
ináliini sínum, sem pví ber löjrlega
sanik'æmt úrskuiði hins æðsta dón -
stóls ríkinu.
Öunur ástæða ber til pess, að
ekki er líklegr, að stjórnarfoimennska
Sir Johns Thompsons veiðitii lenjrdar
vinsæl í Manitoba. Hann er einn af
peirn inöunum, sem afdráttarlaust hef-
ur lialdið fram tollverndarstefnunni
sem ómetanlegri i'lessun fyrir petia
land. í peim jiólitiska llokki, sem
hann tilheyrir, er trúin vitanleoa veik
orðin lijá mörgum á petta atriði. En
Thompson hefur ávallt verið reiðubú-
inti til að verja hvert einasta atriði í
pessum tolllögum, sem vitanlega ein-
kenna sig einkum með pvíað fjeífetta
allan almenning manna til bagnaðar
fyrir fáeina auðkytinga. Og eirs
vitanlegt er [>að, að af öllum f\lkjum
Cariada kemur pessi ósaniigjarna til-
liögun tiltölulega pyngst niður á
Manitoba.
NÝR STJÓRN ARFORMAÐUR.
Loksins hefur spurningunni um
stjórnarformennsku Canada verið ráð-
ið til lýkta. Sir Jobn Abbott liefur
sagt af sjer, og Sir John Thompson
hefur verið falið á hendur að mynda
nýtt ráðaneyti.
Nýi stjórnarformaðurinn erfædd-
ur í Iialifax í Nova Scotia 10 nóv.
1844, og hafði faðir Itans flutt pangað
frá írlandi. 1805 tók hann löofra'ðis-
próf, (>g gerðist málafærslunittður, og
pegar hann var prítngur að aldri, var
hann talinn ra«ð hinum færustu
málafærslumönnum f Nova Scotia.
1878 konist hann inn í fylkispinoið
p ,r, og > ar gerður »ð lögstjórnar-ráð-
herra fylkisins. Jafnvel pótt annar
maður bæri stjórnarformanns-nafnið,
var almennt viðurkennt, að Thomp-
son væri íraunogveru leiðtogi íhalds-
manna á pinoinu. 188“- komst frjáls-
lyndi Hokkurinn að völdum par 1
fylkinu, og vaið Thompson pá dómari
f hæstarjetti fylkisins. 1885 sagði
harm pvf emba-tti af sjer, og gerðist
dómstnálaráðherra sambandsstjórnar-
innar. Á Oltawapinginu er bann
fulltrúi fyrir kjöidæmi eitt f Nova
Scotia.
Sfðan Sir John A. Macdonald
lje/,f, hefur Sir Johti Thomjison verið
le ðtogi apturhaldsu anna í Ottawa-
p nginu. Aðýmsu leyti liefur f omnn
farizt pað mjöo myndarlega, ei d.t er
hann vitanlega príðisvel gáfaður mað-
ur, ágætlega máli farinn og lögfræð-
ingur mikill. Mjög inörguin útásetn
ingum hefur pó starf hans ver’ð háð.
Hann hefur pótt gera óhæfilegar til-
raunir tii að halda verndarhmdi yfir
peim ráðherrunum, Haggart og Sir
Adolpe Caron, sem sjer»taklega liafa
verið grunaðir um óráðvnndiega rneð-
ferð á alrnetiiiings fjs* Svo pótti og
kjördæmaskiptingin, sein harin lagði
fyrir pingið í fy.’ra, alveg ópolandi
fyrir pað,hve hún var apturhaldsflokkn-
um í vil, enda var henni tekið svo
snarplega af frjálslynda flokknum, að
stjórnin neyddist til að bæta nokkuð
úr »kák. Það er pvf eriginn vafi á
pví, að honum mundi almenrit bafa
verið tekið vinsamlegar sem stjórnar-
formanni, ef honum hefði hlotnazt sá
KYRRAHAFSSTRANDAR-FERÐ.
Eptir. A. Freeman.
Fran<h.
Hjá Laggon hverfur brautin frá
Bow-ánrii og liggur nú upp tneð á
einni, er rennur í hana að vestan um
skarð eitt í Bow fjöllunum.
Ef litið er ujip á við um skarð
petta, sjest hið mikla Mourit Hector
og '“yrstu stórjöklarnir. £>að er líkt
Oo breið hálfbrinomynduð sá, en liinn
fjarlægri endi liennar er bvtlinn bak
við há gulleit h mrabelti. £>að eru
itiö"g stöðuvötn efst á fjalli pessu og
oi? er hið hæðsta peirra 1300 fet yfir
höfði yðar, og eru vötn pessi almennt
nefnd skýja vctnin.
Stejihen er hin næsta járnbrautar-
sföð binuniegin við Laggon og er
hún hæst í Klettafjöllunuin og er
brautin par 5296 f-t yfir sjávarmál.
Iljer er tveimur miklum og öflngum
vjelum beitt fyrir vagnalestina, annari
að framan en hinni að ajifan. Liggur
brautin hjeðan og til Field, um 8
tnílur, utan í fjallshlíðinni, og hefur
húu verið höggvin í hamrana, s°rn
mæna upp frá ánni, er á einum st»ð er
1000 fetum neðar en brautin. Á bin
ii m pretnur síðitstu mílum, áður en
kouiið er til Field, lækkar brautin
eigi minna en 1216 fet. £)egar kom-
ið er til Field, mænir Mount Stejihen
8000 fet yfir dalinn. Ætla jeo
að fara fljótt yfir ferðiria hje'.m og til
Donald, pó að vegalengdin sje 50
rnílur, pvf fátt er par markvert að sjá
Ligir'ir brautin með fram Ottertail-
ánni nm Kicking IJorse skarðið, milli
hárra fjalla. Sumstaðar er skarðið,
par sem bæði áin og brautin liggja
samsíða, avo prönet, uð dagsbirtan
pví nær hverfnr. Dormld er fremur
laglegt porp; llirvrnr p»ð rjett austur
af hinurn mikla Solkirk fjallaklasa,
2500 fet }fir sjávartná!. Hjer er tíin-
inn fætður ajitur um eina stund, til
j pess að l»ga hann eptir Kyrrahafstímá.
: pegar farið er frá Donald, fjarla-gist
brautin Columbia ána, er liún nú um
j stund hefur legið frnni með, og hefur
Beaverána fyrir leiðurvfsi. Beaver-
! ár skarðið er einhver hirin hættulevr-
' asti hluti á allri brautinni, og er svo
sagt, að hvergi liafi vetið meiri eða
fleiri torfærur, pá er brautin var lögð,
á allri hirini löngu leið tnilli Montreal
og Vancouver.
Skatðið milli fjallanna er svo
pröngt, að trje, sem felld hafa verið á
annari fjallshlíðinni ná hæglega yfir á
hina hliðina. Brautin hækkar hjer á
alllöngum vegi um IJOfet á hverri
inílu, og er liöggvin inn f hamrat a;
liggur hún jafnan upj) á móti, p»r til
er hún ernær pví 1100 fet yfir ánni, er
lijer líkist silfuvpræði í hinni dimrnu
gjá niður vindati. Iljer væri nær pví
hægðarleikur »ð halda í við lestina,
pó »ð nmður væii fótgangandi, pví svo
hæot fer liún um pennan „dauðans
dal“. £>á er annað er gjörir petta
hættulega skarð en pá raunalegra, en
p»ð eru snjóskúrarnir, sem h»fa verið
byggðir li^er til verndar fyrir lestina
og braucina gegn liinum ógurlegu
land og snjóskriðum, sem bjer eru
all-altnennar, einkuin á ’orin. Snjó-
skúrarnir eru eins dimmir og vanaleg
járnbrautar-göng niðri í jörðinni, og
ligoja óslitnir margar mílur. JÞegar
komið er út úr skarði pessu, breikkar
dalurinn og er páfarið yfir Bear Creek.
Figi alllangt paðan sjest til Mount
Maodonald (iiefnt ejitir Sir John heitn-
um Macdonald) á vinstri liönd og Mt.
Hermit á hægri liönd.
Rogors Pass er hin næsta járn-
brautarstöð, og mætast par vestur og
austur-lestin og |>ar sein að vestur
lestin var liálfum tíma of sein, fengum
við lijer ágætt tækifæri til pess að
rjetta úr okkur í hinum bröttu fjalls-
hlíðum og reina á liugrekki okkar með
pví að líta út yfir hamrana er liggja
að árini. En jeg ve'ð að játa, að
hvorki jeg sjálfur eða samferðamenn
mínir reyndust par góðir klettamenn.
Þó verð jeg að játa, að peirsem lengst
fóru ujvp í fjöllin spreittu sig allvel
ofan ejitir aptnr, pegar vjelarpfpan gaf
peim til kynna að nú ætti að leggja
af stað; peiin sóttist furðu greitt ofau-
ferðin, eiiikum pegar pess er gætt,
hve opt peir urðu að nema staðar til
að ná upp höttum sínum, eða reisa
sjálfa sig ejjtir bylturnar.
Tveimur milum hinum megin við
Rogers Pass er komið efst á Selkirk-
fjöllin og er pað 4275 fet yfir sjávar-
mál. Fer brautin nú að liggja niður
á við aj)tur og er prætt í afarmikla
króka. Tveimur milum hinum megin
við hæðsta tindinn er komið að Gla-
cier House. Lestin nemur hjer stað-
ar í liálfan tíma til ti.iðdegisveiðar, eu
sje ferðamaðurinu eigi tnjög hungrað-
ur, mundi jeg ráða honum til að
slejijia máltíðinni og nota hinn stutta
tíma, er honum gefst hjer, til pess að
líta yfir hina fögru sýn, er innan
skamms hverfur honum. Glacier
House er lukt á allan veg liáum jökul-
tindum og er Sir Donald að suiinan-
verðu hæstur peirra. Að austan sjest
vatnsbuna sjiýtast efst úr eitiurn tind-
iiium, 5000 fet ytir höfði manns og
falla nær pví beint niður ofan í ána
fyrir neðan. Canada Kyrrahafsbraut-
arfjelagið hefur látið reisa hjer mjög
skrautlegt hótel og gera fallegagarða
með gosbrunnnm og skemmtigöngum.
Menn skyldu lielst ætla að pessir flet-
ir, svona hátt uppi í fjöllunum, væru
tilbúnir af mannahöndum, en eigi er
svo; pað er sjálfgerðar hyllur, með
8000 feta báum jökultindum fyrir
ofan, og 500 fetum fyrir neðan er
áin.
Þegar haldið er niður á við frá
Glacier Ilouse fram rr.eð fjallshlíðinni,
pá má, með pví að líta út um vagn-
gluogan hægramegin, sjá brautina er
Íestin á að fara urn innan fárra mín-
útna, metra en 100 fet beint niður
undan manni. JÞetta er mesti króka-
stígurinn á allri leiðinni, vefur sig
eins og tappatogari ofan eptir fjalls-
hiiðinni. Á pessum spotta er brautin
7 mllna löng, en pókomastmenn ekki
nema tvær mílur áfram.
Meira.
BARNAMORÐ í KÍNA.
Atneríkönsk kona, Adelo Field að
nafui, sem hefur verið tíu ár í Kína
við trúboð, hefur gefið út bók um
háttu tnanna par, einkum að pví er líf j
kvenna snertir. í pessari bók skýrir j
hún meðnl annars frá barnamorðum !
par í laudi. Kinversk lög leggja
enga begning ' ið pau, og pað eru að
eins stúlkubörn, sem drejiin eru. Koti-
unni farast orð á pessa leið:
„Jeg reyndi af fremsta megni að
kynna mjer lifuaðarháttu kínverskra
kvenna, og jeg vak mig á hræðilegt
atriði í tilveru peirra. Án nokkurs
blygðunar-ri.ða og sektar-tilfinningar
sögðu lieiðnar konur rnjer, að pær
hefðu myrt mörg af sínuin eigin
börnum. Konur, sein tekið höfðu
kristna trú, komu til mín og grát-
bændu mig u:i> að biðja fyrir sjer, svo
að pcssi pla'pur frá peirra liðna líli
mætti verða strykaður út úr bók guðs.
A ferðutn mfnum um Iandið sá jeg
ojit fratn með veginum líkin af litluin
börnum, og komst jeg að pví, að for-
eldrarnir, se.m ekki höfðu viljað ala
pau upj), höfðu fleygt peitnpar lifandi.
Til pess að Komast að t>ví, hve mikil
brögð mundu vera að barnamorðum í
Kína, skiifaði jeg nokkrum heldri
k inum í öðrum hlutum landsins, og
bað pær að hjálpa mjer til að búa til
skýrslur pessu viðvíkjandi.
í Swatow spurði jeg sjálf fjörutíu
konur um petta atriði. Dær voru all-
ar eldri en íiinintugar. Jcg fjekk að
vita, aö |>ær liöfðu samtals drejiið 78
uf dætrum sínum. Yfir höfuð láta
heiðnar kiuverskur kouur sjaldttn fleiri
eu tvær af dætrum síuum lifa. Áður
en konan verður Ijettari, kemur fjöl-
skyldan sjer saman um, hvort æskilegt
sje, að stúlkur fjölgi í ættinni. Verðl
niðurstaðan sú, að fjölskyldan vilji
ekki lieirí stúlkubörn, og cf pað er
svo stúlka, sem fæðist, pá er hún vana-
lega kyrkt rjett eptir fæðinguna, ann-
aðlivort af foreldrunum eða öinmu
sinui.
Nábúakona einnar af peim kristnu
konuni, sem jeg pekki, fæddi 6 dæt-
ur í heiminn og’ kyrkli 5 peirra. ÍK'g-
ar 6. dóttirin fæddfet, sagði hún að pað
væri alltaf sama slúlkan, sem kærai,
og varnaði lienni að eignast dreug.
Húu skar ]>ií barnið suudur í smá-
stykki, og stráði svo pörtunum út
yfir hrísakrana.
Venjulega eru börnin drepin peg-
ar ejitir fæðinguna. £>ó pekki jeg af
eigin sjón eitt dæmi pess, að pegar
móðirin var dáin frá priggja mánaða
gömlu stúlkubarni, fór faðirinn með
pað niður að strönd til pess að láta
pað skolast með flóði á haf út, af pví
að honum pótti ópægilegt að staiida
stiaum af barnung. nu m.
Auðvitað eru dæmi til slíks í
öllutn löndnrn. En að allir nágrann-
ar mannsins og ættingjar skyldu viía
um slíkan glæp, án pess að reyna að
sporna við honum, að maðurinn skyldi
prátt fyrir petta halda sínum borg-
aralega sórna, í stuttu tnáli, að menn
skyldu ekki gera sjer meiri rellu út
af drápi priggja mánaða gamallar
stúlku í bæ með 3000 íbúum, heldur
en ef ketlingi hefði ver.ð drekkt, —
allt petta hlýtur að vera ótrúlegt í
augurn hvers manns, sem ekki veit,
hve lítiis inönnum pykir vert um líf
kínverskra stúlkubarna.
Á stóru svæði umhverfis Swatow
veit jeg að eius af tveimur heimilum
(eða spítölum) fyrir fundin börn, J>ó
að meira kunni að vera til af peim.
Annað peirra veitir árlega móttöku
einu til tveggja hundraða af nýfædd-
um stúlkubörnum ; en svo er peitn taf-
arlaust komið í fóstur, og eru borguð
njer um bil 3 cent á dag fyrir barnið.
£>egar pessi fundnu börn eru orðin
hjer um bil tveggja vikna, er peitn
raðað niður í körfur og pau borin um
porpin sem verzlunarvara af manni,
sem fær hjer um bil 20 cents i kaup
um daginn. Konur pær sem vilja
kaupa af honutn skoða vandlega pað
sem í körfunum er, og velja sjer á
pann hátt tilvonandi tengdadætur.
Spítalinn er svo laus við frekari um-
sjón með börnum pessum.
Kveld eitt var jeg á gangi ná-
lægt God Chan, og mætti pá manni,
sem bar tvær stórar körfur; pað var
breitt yfir pær, og pær voru sín á
hvorum enda á langri stöng, sem lá
yfir herðarnar á manninum. Vein
heyrðist úr körfunum. Jeg bað mann-
ínn að lofa mjer að sjá pað sem í
körfunum var, og í pví skyni lyjiti
hann npj) ábreiðunuin. Jeg sápað að
vörur lians voru prjú lítil liörn; pau
lágu á bakinu, og voru hálfdauð af
kulda og sulti. Þessi barnasali liafði
lajrt af stað utn morguninn með 6
stúlkubörn, en bafði ekki (retað selt
neina helminginn, og varnú á leiðinni
heitn ajitur með pann helniinginn, sem
óseldur var. Hann kvaðst vera orð-
inn preyttur og eiga eun ejitir langa
leið, oir sacrði hatin, að iecr cræti fencr-
ið allan afgantrinn fyrir einn dollar.
Þær 40 konur, sem jeg hef áður
minnzt á, höfðti, ejitir pví sem pær
sjálfar sögðu mjer, alið 183 syni og
175 dætur. Af pessutn sonum höfðu
126 náð meira en 10 ára aldri en
ekki netna 53 af dætrunum. Þegar
jeg nú færi saman í eina heild skýrsl-
ur pær setn trúarboðskonur í öðrum
löndum hafa sarnið, og pær sem jeg
lief sjálf samið, pá verður niðurstaðan
sú, að 160 kínverskar konur, allar
eldri en fimmtugar, fcafa alið 631 son
og 436 dætur. Af sotninum höfðu
336, lijer um bil 60 af liundraði, orð-
ið eldri en 10 ára, en af dætrunum
ekki nema 205, 38 af lmdr. Eptir
kvennanna eigin játningu höfðu pess-
ar 160 koiiur drejiið 158 af dætrum
sínum, en ekki einn einasta son. Með
p' í að að eins 4 af pessum konum
höfðu alið upp meira en 3 dætur, pá
eru líkmdi til, að pær liafi drejiið
töiuvert fleiri börn en pær liafa kann-
azt við. Eiu kona sagði mjer, eins og
ekkert væri um að vera, að liún myndi
ekki fyrir víst, hve mörg stúlkubörn
liún liefði drepið. Sú konan, sein
kannaðist við flest barnamorð, kvaðst
hafa drepið 11.
^nhií) rptir. ^
Þar jeg lief áformað að balda
uppi fólksllutningi í veturmilli Wpg
eg Nýja íslands, læt jeg almenning
hjer með vit», að jeg er væntanlegur
til Winnipeg ejitir 25. p. m.
Þeirsern af ferð niinui vildu vita,
snúi sjer til Stephans bróður míns 522
Notre Dame West.
Geysir P. O., nóv. 19. 1892.
Gestur Oddleifsson.
: S T Ó R :
GRÁVOIIU
CHEAPSIDE
Þetta er veður til að kaupa grávöru.
Komið og skoðið pað sem vjer höfum
að bjóða. Allir vorir loðtreflar fyrir
hálfvirði. „Job lot“ af loð- „trimm-
ings“ fyrir hálfvirði.
LOÐ-KRAGAR
LOÐ-KRAGAR
LOÐ-HÚFUR
Lang and McKieclian,
580 MAIN STREET WINNIPEG
BÆJAR-LÓDIR
ROSS OG JBMIMA STRÆTUM
Núna rjett sem stendur lief jeg
4 boðstólum ágætar lóðir á ofan-
nefndum strætum fyrir Iægra verð
og ineð lengri gjaldfresti en nokk-
urstaðar par í grennd. Næsta sum-
ar á að leggja Electric sjiorvegi
ejitir Nena stræti, og pá auðvitað
stíga allar eignir, par nálægt, í
verði. Kaujiið pessvegna lóðir nú
á meðan pær eru ódýrar.
Jeg hef ennfremur til sölu lóð-
ir og hús í öllum pörtum bæjar-
ins. Menn snúi sjer til
8. J Jóhannesson 710 Ross Str.
eða á officið 357 Main Str. til
C. H. ENDERTON,