Lögberg - 12.04.1893, Page 1

Lögberg er gefið út hvern miðvikudag og
laugardag af
THE LÖGHERG PRINTING & l'tlIH.ISHING CO.
Skrifstofa: Afgreiðsl ustofa: Prentsmiðja
573 Main Str., Winnipeg Man.
Kostar $2,00 mn áriS (á íslandi_ (i kr.
borgist fyirfram.—Einslö k númer 5 cent.
LögiíSkg is pufilisheti every Wednes.iay and
Ssturiiay i.>)
THK Lö'iKKRW I’RINTIVO 'C PÍÍB..IS IIN<5 ..*•
at 573 Nkiin Str., Winnipeg M>.n.
> ubscription pí'ice: Í2,>n a ye-ir piyal->ie
ill I v . c:
Single cotue. 5 .
ROYAL
GROWN
SOAP
Kóao-3-KórÓHU-Sápan er ósviki n
hún skaðar hvorki höndurnar,
andlitið eða fínustu dúka,
ullardúkar hlaupa ekki
ef hún er brúkuð.
Eessi er til-
búin af
The Royal Soap Co., Winnipeg.
1 þ'riðriksáon, mælir með henni við
landa sína.
Sápau er í punds stykkjum.
Umfram allt reynið hana.
CAMPBELL
Sem keypt hafa allar vbrubyrgðir W.
H. Paulson & Co. og verzla i sötnu
búðinni, 575 Main Str., selja nú með
tölumverðum afslætti allar pær vöru-
tegundir er áður voru í búðinni, ltarð-
vöru, eldavjelar og tinvöru o. s. frv,
Chr. Ólafsson, sem var lijá Paul-
son & Co., er aðal maður í búðinni,
og geta pví öll kaup gerzt á íslenzku,
ltann mælist til að fú Seln ajjra f]esta
skiptavini og lofar góðu verði.
CAMPBELL BRO’S.
WINNIPEG, - . MAN.
S L Y S I Ð.
Nýtt iiiiinitsIiU.
A lougardagsnóttina dó sáaf hin-
um særðu mönnnm, sem menn voru
hræddostir um, Helgi IJggertsson.
Hann átti mörg syskini lijer vestra, og
meðal peirra eru peir bræður Guð-
valdur og Guðgeir Eggertssynir lijer
i bænum. Fjölskvlda þessi er úr
Kolbeinsstaðahrepp í Hnappadalssy'slu
ú íslandi. Helgi heitinn var 22 ára
iramall, reglupiltur hinn mesti og hið
vænlegasta mannsefni.
Rannsókniu.
Á föstudaginn og laugardags-
morguninn var f ess getið til i hjer-
lendu blöðunum, að engin rannsókn
mundi verða haldin í málinu, m*ð
bví að p>að væri víst, að engum
væri um að kenna, nema helzt mönn-
um þeim sem orðið hefðu fyrir slys-
inu; paðhefði verið peirra verlc, að
slá timbri innan í gryljuna> e^ I>eir
hefðu talið pess f>örf, og par sem J>að
hefði ekki verið gert, f>á liefði f>ar
komið fram hirðuleysi af fieirra hálfu,
en ekki af hálfu f>eirra sem fyrir verk-
inu hefðu staðið.
Að hinu leytinu var og er enn
allt öðruvísi litið á máliðaf íslenzkum
verkamönnum hjer í bæ. Þoir hjeldu
þvf frain sín á meðal, að f>að væn að
sjálfsögðu Mr. Lee eða verkstjóri
hans, sem ættu að bera ábyrgðina á
J>vl liirðuJeysi, sem hjer er um að ræða.
Ueir s igja, að Mr. Lee og verkstjórar
hans sjeu alls ekki vanir að taka J>að
til gieina, þó að um það sje kvartað,
að þeir og þeir skuiðir sjeu hættuleg-
ir fyrir líf verkamannanna. Hegar
komið sje með slíkar kvartanir, sjeu
vana-svörin þau, að hver, sem sje
hræddur, geti liætt að vinna. Auk
þess barst sá kvittur út, að ekkert
timbur hefði verið viðhendina til þess
ofan á mennina.
Orðrómur þessi mun hafa borizt
til eyrna lögstjórnarinnar, og svo
var rannsókn haldin á lausjardacrs-
kveldið í löirrecrluhúsinu á James Str.
í dómnefndinrii voru 18 menn,
þar af 6 íslendingar: Árni Friðriks-
son, Magnús Paulson, W. H. Paulson,
John A. Blöndal, John Yopni, And-
rjes ' Freeman. Dr. Benson stVrði
rannsókuinni.
Eptir að dómuefndin liafði skoð-
að líkið, byrjaði vitnaleiðslan.
Mcllroy, verkstjóri Lees, var
fyrsta vitnið. IJann kvaðst ekki
hafa verið viðstaddur verkið daginn,
sem slvsið hefði viljað til, en bar það,
að mönnunum hefði að sjálfsögðu ver-
ið heimilt að setja timbur innan í
gryfjuna, ef þeir hefðu álitið þess
þurfa. Ekki kvaðst hann hafa álitið
gryfjuna neitt sjerlega hættulega, og
ekki sagðist hann vita, hvernig á því
hefði staðið, að hún skyldi hrynja
saman. Nóg timbur hefði verið á
staðnum.
Lee, contractorinn, sem liafði tek-
ið verkið að sjer, kom riæst. Hann
bar það, að hvenær sem mönnutn
þættu skurðir hættulegir, væri þeim
frjálst að slá timbri innan í þá sjer til
varnar, og í því skynihefði nóg timb-
ur verið haft 4 staðrium. Nokkurt
timbur hefði líka verið innau í gryfj-
unni til stuðnings en ekki þjett. Sjálf-
ur kvaðst hanu hafa farið frá grifjunni
um kl. 1 um daginn, og í fráveiu
sinni hcfði Benjamln heitinn Jónsson
verið fyrir verkinu. Hann hefði
verið greindur maður og vanur slíku
verki, og hefði liann því talið óhætt
að trúa honum fyrir því. Enginn
hefði kvartað við sig um að gryfjan
væri hættuleg, enda hefði ekki verið
nein s/nileg ástæða til að búast við að
hún mundi hrynja saman.
Andrew Davis, einn af verka-
mönnum Lees, maðurinn, sem fyrst
hafði komið til bjargar, sagði, að nóg
hefði verið af timbri við gröfina, en
ekki hafði liann tekið, eptir neinu
timbri innan í benni.
lnginnindur Eiríksson var næst
látinn bera vitni. Hann hafði verið
niðri í gryfjunni, þegar hún hrundi,
og var eini maðurinn, sem skaðaðist
ekki. Hann sagði, að sjer hefði s/nzt
gryfjan hættuleg, en ekki kvaðst han,n
þó liafa haft orð á því við nokkurn
mann. t>að liefði ekki verið verka-
mannanna að setja planka, og ekki
vissi liann til, að það væri nokkurn
tíma gert, nema eptir skipan verk-
stjórans.Mr. Lee hefði um morguninn
sagt þeirn að setja timbur innan í
gryfjuna til stuðnings, en það hefði
allt verið hrunið niður fyrir kl. 12 i.m
daginD. Við það hrun liefði einn
maður meiðzt í fæti og orðið að fara
heim,og vitnið hafðiheyrt,að einn mað-
ur hefði meiðzt í þessum sama skurði
nokkrnm dögurn áður, en ekki í sömu
gryfjunni, sem slys þetta vildi til í.
Ekki sagðist liann vita, livernig á því
hefði staðið, að timbrinu var ekki
komið fyrir aptur, eptir að það hefði
hrunið niður. Ekkert þorði liann
heldur um það að segja, livort nokk-
urt timbur hefði verið við crrvfiuna
annað en það sein ínn hafði hrunið.
Ekki kvaðst hann vita til þess, að
Benjamín heitinn hefði veiið verkstjóri
eptir að Mr. Lee var fr.rinn.
Guðni Sigurðsson kvaðst hafa
unnið í þessari gryfju daginn áður
en slysið vildi til en yfirgefið verkið
fyrir fullt og allt kveldinu áður, af því
að liann hefði talið það hættulegt.
írskur maður hefði unnið hja Mr. Lee
í annari gryfju í sama skurðinum, og
hefði kvartað um hættu; fyrir það
hefði hann verið rekinn úr vinnunni.
Hann kvað það allopt hafa komið fyr-
ir lijá Lee, að verkamennirnir hefðu
kvartað um hættu en jafnan fengið
þau svör, að ef þeir væru hræddir, þá
gætu þeir farið.
t>ar með var vitnaleiðslunni lokið.
Úrskurður nefndarinnar var á
þessa leið:
„Hinn látni hefur beðið bana af
því að loptið í skurðar-ganginum hef-
urhrunið niður af hendingu; enn frem-
ur kemst nefndin aðþeirri niðurstöðu,
að óhæfilegt hirðuleysi með að hafa
viðeigandi og örugga vörn fyrir líf
manna í skurðum og gryfjum eigi
sjer of opt stað af contractoranna
hálfu.“
Með þessum úrskurði hefur nefnd-
in augs/nilega viljað gefa í skyn að
Mr. Lee hafi ekki viðhaft þá varkárni,
sem búast hefði mátt við. En að hinu
leytinu hefur hún ekki þoraðaðkveða
upp áfellis-úrskurð yfir honum, þar
sem hún hafði ekki annað á að byggja
en vitnaframburð þann er frá hefur
verið sk/rt hjer að fratnan, enda hefði
það og verið allmikrll ábyrgðarhluti,
með því að af sllkum úrskurði hefði
það leitt, að maðurinu hefði verið tek-
inn fastur, en engin ástæða til að bú-
ast við, að bann hefði orðið sakfelldur,
ef ekki hofðu komið fram sterkari
gögn gegn honum en þau sem um var
að ræða á laugardagskveldið.
Að hinu leytinu er óhætt að full-
yrða það, að mjög mikil óánægja á
sjer stað meðal íslendinga hjer í bæ
út af því að málið skyldi fara svona
fyrir rannsóknar-rjettinum. I>eir
menn, sem fyrir slysinu urðu og enn
eru á lífi, eru reiðubúnir til að bera
iað meðal annars, að ekkert timbur
Iiafi verið á staðnum til þess að slá
innan í gryfjuna, og fleiri atriði full-
yrða þeir, sem benda til þess að sökin
hafi legið hjá Mr. Lec. En til þeirra
náðist ekki. með því að þeir liggja
rúmfastir úti á spítalanum. Dr. Ben-
sen tók því líka allfjarri, að fresta
rannsókninni þangað til til þeirra
næðist, og taldi mjög þ/ðingarlítinn
þann lausa orðróm, sem gengi um bæ-
í sambandi við þetta mál.
Fuudur Vcrkainanimfjelagsms,
Á sama tíma, sem rannsókniu fór
fram á lögreglustöðvunum, lrjelt
Verkamannafjelagið fund í liúsi sínu
á Jemima stræti. Jafnvel þótt margir
íslendingar færu til að vera viðstaddir
rannsóknina, var fundurinn fjölsóttur.
Allir íslendingar liöfðu aðgang að
fundinum og málfrelsi.
Aðalverkefni fundarins var að
ræða um, hvað gera skyldi í tilefni af
slysinu. t>rír af þeim sem fyrir því
höfðu orðið voru fjelagar í Verka-
manna fjelaginu: Benjamín .Jónsson,
Helgi Eggertsson og Árni Dórðarson.
Fyrst var bent á, að br/n þörf
væri á að leita samskota til styrktar
ekkju Benjamíns .Jónssonar, sem er
fjelaus og á mjög örðugt, og eins
þeim tveim mönnum, sem á spítalan-
um liggja. Fimm manna nefnd var
valin til að veita samskotunum mót-
töku, og skyldi fjenu varið sumpart
til styrktar mönnunum, sem slösuðust,
en e-ru á lífi, og sumpart til ekkju
Benjamíns Jónssonar. í samskota-
nefndinni eru: Jón Bíldfell, Jóhannes
Gottskálksson, Jónas Daníelsson,
Vagn Eyjólfsson og Dorbergur Fjeld-
sted. t>eir .Jón Olafsson ritst. otr P.
O
S. Bardal tóku og að sjer að reyna að
sjá um, að samskotum frá hjerlend-
um mönnum verði veitt móttaka á
skrifstofum dagblaðatina Free Press
<>g Tribune.
E>ví næst var tekið til umræðu,
hvort menn sæju nokkurn veg til að
krefjast skaðabótafyrirslysið. Nokkr-
ir fundarmenn buðust til að bera það,
að inenn hefðu hætt vinnu við það
verk, sem hjer ræðir um, af því að
þeim hefði þótt hættulegt að halda
áfram að vinna. Heir sem buðust til
að bera þetta voru: Benedikt Líndal,
Kristján Kristjánsson, Sigurður Er-
lendsson, Oddbjörn Magnússon, Ingi-
mundur Jónsson, G. Gnðmundsson,
Jakob Þorsteinssou, M. Jónsson, Páll
Nordal. Fnndurinn valdi svo tvo
menn, forseta fjelagsins og varafor-
seta, til þess að leita lögmanns-ráða
um það, hvort fært mundi vera að
leggja út í máLsókn gegn W. F. Lee
Jafnframt samþykkti fundurinn, að ef
málsókn s/ndist láðleg, þá skyldi fjo-
lagið leggja fram sitt fylgi af frernsta
megni til þess að hlutaðeigendur næðu
rjetti sínum.
Jardarfor
hinna látnu rnanna átti að fara fram
frá ísl. lútersku kirkjunni á mánudag-
inn var, og sjera Jón Bjarnason ætl-
aði að halda ræðu. En á mánudags-
nóttina varð liann svo sjúkur — ef til
vill af ofreynslu eptir laugardaginn og
sunnudaginn — að hann treystist með
engu móti til að vera viðstaddur jarð-
arförina á mánudaginn. Varþátele-
graferað til sjera Hafst. Pjeturssonar
og hann beðinn að koma, og skyldi
jarðarförin fara fram síðara hluta
þriðjudags. En þá er blað vort alsett.
Samskotin
virðast ætia að ganga mjög greiði-
lega meðal íslendinga, og er samskota-
listi prentaður á öðrum stað í blaðinu.
Oss er kunnugt um, að meira hefur
verið safnað, en listi yfir það er ekki
kominntil vor,þegar blaðið er prentað.
En jafnfram er og vert að geta þess,
að framkvæmdarstjóri Ogilvie Millu-
fjelagsins hjer í bænurn hefur sent
Mr. Árna Friðrikssyni $200 gjöf til
ekkju Benjamins Jónssonar. Gjöf-
inni fylgdi eptirfarandi brjef:
Minn hærr Mr. Friðriksson.
Mjcr skilst svo, sem nokkrir landar
yðar sjeu að stofna til samskota til hjálpar
ekkju og börnum Benjamíns heitins Jóus-
sonar, sem dó á svo átakanleg«n liátt, oss
öllum til svo mikillar sorgar. M jer er á-
na-gja að pví að senda y>'ur innlagða ávís-
tin íyrir $200.00, otr gerið svo vel að láta
ekkjunni í ljósi okkar einlæga hlutteknimr
í hennar miklu raunum. Tjáið sömuleið
is okkar einhega hluttekning vinum og
ættingjum hins vaska unga manns, sem
ljezt af meiðsli sínu.
Jeg vona, að vel sje annazt af góðum
vinum um hina tvo mennina, sem sköSuð-
ust, og að bati þeirra haldi áfram. Mjer
finr.st, að almenningur manna ætti að svna
fyllst.u hluttekning í tilefni af fessu sorg-
lega slysi, ogjegvona, að hjálparsjóður,
sem um munar, hatíst saman.
Yðar einlægur
Ogilvie Milling Co.
F. W. Tiiomi’son
G«neral Manager.
Mr. Lee hefur og sent ekkjunni
$50.
OðMINION LINAN
selur farbrjef frá íslandi til Winnipeg,
fyrir fullorðna (yfir 12 ára).$40
„ unírlinga (5—12 „ )...$20
„ börn (1—5 „)..........$14
Deir sem vilja sendafargjöld heim,
geta afhent þau Mr. ÁrnaFriðrikssyni
í Winnipeg, eða Mr. Jóni Ólafssyni,
ritstjóra í Winnipeg eða Mr. Fr. Frið-
rikssyni í Glenboro, <>ða Mr. Magnúsi
Brynjólfssyni, málaflutningsmanni í
Cavalier, N. Dak.—þeir gefa viður-
kenning fyrir peningunum, sem lagð-
ir verða hjer á banka, og útvega
kvittun hjá bankanum, sendandi þen
inganna verður að senda mjer heim.
Verði peningarnir eigi notaðir fyrir
farbrjef, fást þeir úiborgaðir hjer.
p. t. Winnipeg 17. sept. 1892.
Sveinn Brynjólfsson
umboðsmaður
Dominionlínunnar
á íslandi.
23|rMeg hef 3 góða vinnuuxa, sem
jeg vil selja upp á lán til hausts eða
b/tta fyrir lipran keyrsluhest.
B. T. Björnsson,
Mountain N. D.
íslendi ngar í þessu landi, sem
senda penirjga til íslands fyrir farbrjef
handa viuum sínum, geta snúið sjer
til mín með það persónulega eða skrif-
lega.
.leg ábyrgist að koma peningun-
um með skilum, og sömuleiðis að skila
þeim aptur, án nokkurra affalla, of
þeir ekki eru notaðir fyrir farbrjef,
nema öðruvísi sje fyrirmælt af þeim,
er þá sendir.
Jeg hef haft þetta á hendi íyiokk-
ur ur.danfarin ár, og þori jeg að vitna
til þeirra, sem mig hafa beðið fyrir
slíkar sendingar, um það, að óánægja
eða óskil liafa ekki átt sjer stað í einu
einast.i tilfelli.
Þeir sem fá fargjöld i gegnuui
mig er búizt við að komi með hinní
alkunnu Allanlínu, og fylgjast þann-
g með aðalhópum íslendinga, sem
hingað koma að sumri.
W. H Paulson.
Winnipeg, Man.
Mntaal Resepve Fund Lií’e
Association of New York.
Tryjrgir lif karla og kvenna fyrir
allt að helmingi lægra verð og tneð
betri sailmálum en nokkurt annað jaín
áreiðanlegt fjeli g í heiudnnm.
Þeir, sem tryggja líl' sitt í fjelaginu,
eru eigendur þess, ráða því að öllu leyti
og njóta alls ágóða, því hlutabrjefa höf-
uðstóll er eDginn. Fjeiagið getur því
ekki komizt í hendur fárra manna, er
hafi það fyrir fjeþúfu fyrir sjáifa sig og
ef til vill eyðileggi það.
Fjeiagið er innbyrðis (mutunl) líí'sá-
byrgðarfjelag, og hið langsttersta og ötl-
ugasta af þeirri tegund i veröldiuni.
Ekkert fjelag í heiminum hefur
fengið jafnmikinn viðgang á jafnstutt
um tíma. Það var stofnað 188l,enhef-
ur nú yftr
Si tíu þíiifund meöUmi
er hafa til samans lífsábyrgðir úpp á
meir en tvð liundruö og þrjdtíu milljónir
dollara.
Fjelagið hefur síðau það byrjaði borg-
að ekkjum og erfingjum dáinna meðlima
yfir 14% mitljónir dollara
Árið sem leið (1892) tók fjelagið
nýjar lífsábyrgðir upp á liðvgor CO miUj-
ónir doOara, en borgaði út santa ár erl'-
ingjum dáinna meðlima $2,105,000,0a.
Varasjóður fjelagsins, sem nú er
orðinn nál. 3Yz milljón dollara, skiptis-
milli meðiima á vissum timabiliim.
í fjelagið hafa gengið yfir ÍJTO /s-
lendingar er hafa til samans tekið líls-
áb)rrgðir upp á mcír en $600,000.
Upplýsingar um fjelagið eru nú til
prentaðar á islenzku.
W. H. Paulson
Winnipeg, Man-
General agent
fyrir Man, N. W. Terr., B. Col. etc.
A. K. McNICHOL, Mclntyre Block,
Winnipeg. Manager í Manitoba, Norð-
vesturlandinu og British Columbia.
The London & Canadian
Loan & Agency Co. Ld.
Manitoba Office:
(95 Lombard [Str., WINNIPEG
Geo. J Mivulson, locai. managek.
Þar eð fjelagsins agent, Mr. S.
Christopherson, Grund P. O. Man., er
heima á íslandi, þá snúi tnenn sjer til
þess manns, á Grund, er hann hefu.
fengið til að lita eptir þvl í fjærveru
sinni. Allir þeir sem vilja fá uppl/s-
ingar eða peningalán, snúi sjer til
þessa manns á Grund.
Ilver sem l>arf að fá upplýsingar
viðvíkjandi auglýsingum gerði vel í að
kaupa “Book for advertisers“, 368 blað
síður, og kostar $1.00 send með pósti
frítt. Bókin inniheldur vandaðau lista
yfir öll beztu blöð og tímarit í “ Ameri-
can newspaper directory“; gefur áskrif
anda fjöldahvers eins og ýmsar upplýs-
ngar um, prís á augl. og anuað er það
snertir.
Skrifið til
Iíowki.l's Advkktising Bckeau
10 Spbuce St, New Yoku
6. Ar.
WINNIPEO, MAN., MIDVIKUDAGINN 12. APRlL 1893.
Nr. 27.
að slá innan í gryfju þá, sem hrundi