Lögberg - 31.05.1893, Blaðsíða 1

l.o«Br.R<; er getið út hvern miSvikudag og
laugartlag af
t'HR LóCHKKií l'KINTING & PUBHSHIN« CO.
Skrifslofa: Afgreiðsl ustofa: Prentsmiðja
148 Prinoess Str., Winnipeg Man.
Telei»li«i»« (Hð.
fvostar $2,00 um árið (á isiaodi (» kr.)
borgist fyrirfrnm.—Einstök núirtcr ó cent.
Lögbkrg is puWlished every Wednesday and
Saturday by
The Lögberg printing d: publishing «c»
at 148 Princess Str., Winnipag Man.
Tclcplioiie 07 5.
Subscription pric?: $2,00 a yeir paya'dc*
*n advance.
Single copie> 5 c.
6- ÁR. }
H’/iVAV/'A.ff IMA. . iffÐVíKUUAOlNA' 31. MAl 1893.
Nr. 41.
ROYAL
GROWN
SOAP
Kóiifrs- líórónu-Sá.pan er ósviki
hún skaðar hvorki köndurnar,
andlitið eða fínustu dúka,
ullardúkar hlaupa ekki
ef hún er brúkuð.
E essi er til-
búiu af
The Royal Soap Co., Winnipeg.
.4 Frfóriks8on, mæ lir með henni við
landa sína-
Súpan er f punds stykkjum.
Umfram allt reynið hana.
FRJ ETTIR
CANADA.
Gripaverzlun Canada við Stór-
bretaland er alveg að eyðileggjast,
vegna peirra ^örðugleika, sem henni
eru gerðir af brezku stjórninni með
pví boði, að gripinum skuli tafarlaust
slátrað. Eins og kunnugt er, er boð
petta afsakað með ótta við næm veiki
í gripunum, veiki, sem enginn hefur
enn sannað, að sje i canadiskum grip-
um. Gripakaupmenn par eystra, sem
verzlað liafa við Canadamenn, sendu i
byrjun vikunnar hraðskeyti vestur
yfir hafið, uir. að hætta gripasend-
ingum.
BA\DARIK1\.
Higgins senator í Delaware er
um pessar mundir að senda þing-
mönnum Canada ritling eptir sjálfan
sig, pess efnis, að p>að eigi augsjfni-
lega fyrir Bandaríkjunum að liggja.,
að ráða yfir öllu pessu meginlandi.
Higgins heldur pvl fram, að tollaf-
námssamningur milli Bandaríkjanna
og Canda mundi fresta pvi um óá-
kveðinn tíma, að pessu megi fram-
gengt verða, og skorar pví á Demó-
krata-flokkinn, að gera engan slíkan
samning við Canada.
Pólitiskt lmeyksli í Minnesóta
veldur allmikilli gremju meðal manna
par. Pví er kaldið fram, að $1,000,-
000 virði af furu hafi verið stolið frá
ríkinu. Þingnefne hóf rannsókn i
málinu í marzmánuði, og póttist
komast að nær pví dæmalausri óráð-
vendni í meðferð furuskóganna. Mál-
ið pótti svo alvarlegt, að Donnelly
senator gerði tillögu til pingsálykt-
unar um pað, að 3 senatorar og 4
pingmenn úr fulltrúadeildinni skyldu
sitja í nefnd milli pinga til að rann-
saka sölu furnskóganna, og að $5,000
skyldu veittir til peSS að standast
kostnaðmn af 8tarfi nefndarinnar.
Tillaga pessi var sampykkt svo að
segja í einu liljóði, og undirskrifuð af
Nelson governor. En nú hefur lög.
stjórnarráðherra ríkisins gefið pann
úrskurð, að rannsókn pessi geti ekki
fram farið, vegna pe3S að fjárveiting-
in sje ólögleg; fje petta hafi að eins
verið veitt með pingsályktun, en liefði
átt að veitast með lögum. Þeir sem
hafa verið að berjast við að koma
rannsókninni af stað fullyrða, að fjár-
veitingin hafi verið af ásettu ráði ver-
ið höfð ólögmæt til pess að vernda
bófana, með pví að óhugsandi sje að
Nelson, sem jafn-lengihefur vorið við
stjórnarstörf riðinn, og Donnelly, sem
hefur um 30 ár setið í congressinum
og ríkispinginu, hafi ekki haft vit á,
hvernig fje petta ætti að veitast. Þeir
afsaka sig aptur á móti með pví, að
petta liafi óaðgæzla, sem stafað
hafi af pví, að ráðslöfun pessi hafi ver-
ið gerð í flyti í pinglok.
Sagt er, að Bandaríkjastjórn hafi
í hyggju, að kalla eongressinn saman
í septerabermánuði í tilefni af banka-
hruni pví hinu mikla, sem fyrirfar-
andi hefir átt sjer stað f Bandarikj-
unum.
í Ivrjefi til tilaðsins Free Press
bjer í bænum er Mrs. Sigríður Magn-
ússon talin með hinuin lielztu konum,
sem bafi haldið ræður í kvennacon-
gressinum í Chicago. Par töluðu
merkiskonur frá Englandi, B'rakk-
landi, Peru, Ilússlandi, Þyzkalandi,
Mexico, Danmörk, Svípjóð, Sveiss,
Astralíu, Finnlandi, Grikklandi,Spáni,
Austurríki, Canada og Bandaríkjun-
um, par á meðal nokkrar af hinum
tignustu ættum, t. d. Lady Aberdeen,
kona hins nyja landstjóra Canada.
Ekkert varð úr pví, að bannað
yrði að hafa syninguna í Chicago
opna á sunnudaginn var, og par af
leiðandi var hún höfð opin. 125,000
manna notuðu tækifærið til að koma
inn á syningarvellina um daginn, og
pykir pað, eins og pað líka óneitan-
lega er, sönnun fyrir pví, að allmikill
hluti almennings muni una pví vel,
að láta ekki loka fyrir sjer syning-
unni pann eina dag vikunnar, sem
fjöldi manna er laus við störf sín.
ÍJTLftJiD
Kóleran er nú af nyju farin að
gera vart við sig í Hamborg. Er pað
viðurkennt af heilbrygðisstjórninni
par, að maður einn liafi látizt úr pest-
inni á laugardaginn. Sömuleiðis er
og kólera áreiðanlega i Marseille og
fleiri borgum á Frakklandi.
ÍSLANDS FRJETTJR.
(Eptir ,,ísafold“).
Rvík, 3. maí.
Stóekostlegib skipt’ai’ab. Um
skiptapann úr Vestmannaeyjum laug-
ardaginn fyrir pálmasunnudag (ckki
mánudaginn eptir) liefur frjettaritari
ísafoldar par skrifað svolátandi ytar-
lega skyrslu:
„Skiptapi varð hjer 25. f. m.;
drukknaði par öll skipshöfnin, 15
manns. Veður var hjer gott pennan
dag, og góðfiski undir Sandi (Land-
eyjasandi). Um kveldið gerði stinn-
ingsvind á austan, og nokkuð ylginn
sjó. Það sást síðast til pessa skips,
að pað orðið var helzt of hlaðið undir
Sandi, er pað lagði á stað til Eyja, og
eru miklar líkur til, að pað hafi sokk-
ið nálægt miðjum vegi milli lands og
eyja, en ekkert skip par nálægt til að
bjarga. Skip petta var búið að flytja
hingað út annan farm fyrri um dag-
inn.
Þeir sem drukknuðu voru: 1. for-
maðurinn Jón Brandsson, bóndi í
ITallgeirsey, kvongaður maður á sex-
tugs aldri; 2. Sigurður Gíslason; 3.
Magnús Jónsson, báðir kvongaðir
bændur frá Oddakoti; 4. og 5. Guð-
laugur og Magnús Ólafssynir frá
Hólminum, fyrirvinnur lijá aldraðri
móður; fi. Guðmundur Diðriksson,
vinnumaður frá Bakka; 7. Guðni Guð-
mundsson, vinnumaður frá Krossi; 8.
Jóhann Kristmundarson; 10. Guð-
mundur Ólafsson, báðir frá Úlfsstöð-
um, fyrirvdnnur hjá uppgefnum for-
eldrum og ættingjum; 11. Jóhann
Þoroddsson frá Úlfsstaðahjáleigu,
fyrirvinna hjá uppgefnum foreldrum;
12. Ólafur Einurssuii, 10 vetia dreng-
ur fri Iiallgeirsey Allir pessir voru
úr A"Sturlar>det jum. T- eir(13—14)
voru úr Út-landeyjum: Jón Einarsson
bóndi í Káragerði, og Páll Jónsson,
ókvongaður maður frá Arnarhóli; 1<).
var Guðmundnr Sveinsson vitiuumað-
ur frá Vatnskoti í Þykkvabæ.
Mánuði síðar, eða miðviWudag 26.
apríl, varð aptnr annar eins skiptapi
úr sama plássi, Landeyjum, par sem
drukknuðu enn 14 manns I fiskiróðri.
Formaður á pví skipi var Sigurður
Þorbjörnsson frá Kirkjnlandshjáleigu;
2. Árni Jónsson frá Lágafelli; 3.
Hjörtur Snjólfsson frá Álptarhól; 4.
Magnús Magnússon frá Vatuahjáleigu;
5. Jón Guðmundsson frá sama bæ;
6. —7. Magnús og Helgi Guðmunds-
synir, bræður, frá Hólmahjáleigu og
Bakka; 8.—9. Guðmundar og Jón
Þorsteinssynir fiá Rimakoti og
Kirkjulandi; 10. Finnbogi Einarsson
frá Brvggjum; 11. Grímur Þórðarson
frá Norðurbjáleigu; 12. Guðtnundur
frá Brúnum; 13. Jón Ólafsson (frá
Hvammi í Myrdal) umboð.smanns
Pálssonar á Höfðabrekku; og 14. ó-
nefndur bóndi frá Suður Ilvammi í
Myrdal. Skipsböfn pessi hafði verið
í Eyjum í vetur, vorukomnir til lands
fyrir l^ viku og ætluðu út aptur, en
reru pennan eina róður í millibili; var
stinningsvindur á landsunnan með
brimi. Skipið var á heimleið og fórst
,.á útróðri11, sem kallaður er. Skipið
s&st glöggt af landi, og var sett frara
skip til að bjarga, eú ófært að hinu
fyrir brimi.
Að pví er ráða rná af bæjarnöfn-
unum, liafa 11 af pessum, seni nú
drukknuðu, veriðúr Austur-l.andeyja-
hreppi, og líklega margir bændur og
margra barna feður.
Auk pess drukknaði á góunni í
vetur bóndinn á Krosshjáleigu, Pjetur
Pjetursson, í lendingu.
Hafa pannig farið í sjóinn á
skömmum tíma 24 menn úr einum og
sama hreppi, par sem ekki eru nema
eitthvað 50 býli alls, eða maður frá
öðrum hvorum bæ hjer um bil, og
flestallir sjálfsagt á bezta skeiði.
R.vlk 22. apríl 1893.
Mannai.át. Hinn 7 marz andað-
ist úr hálsbólgu óðalsbóndiGuðmund-
ur Einarsson í Hafnarnesi í Fáskrúðs-
firði.
Ennfremur dáin í s. m. Guðlög
Indriðadóttirá Eyri við F'áskrúðsfjörð,
ekkja Jóns Stefánssonar, er dó úr in-
fluenza-veikinni síðustu.
Hinn 12. p. m. andaðist kona
Ólafs bónda Þorsteinssonar á Vestra-
Miðfelli á Hvalfjarðarströnd, Ingileif
Sigurðardóttir, 33 ára; pau giptust í
haust erleið.
Rvík, 26. apríl.
Landsiiankinn. Hann átti í
sjóði fyrirliggjandi 31. f. m. 177 pús
kr. Þá var og varasjóður hans orðinn
að rjettu lagi 138 pús. kr. Sparisjóðs-
innlög hafa verið fyrsta fjórðung árs-
ins 6^ pús. meiri en út var tckið.
Mjög lítið lánað út á pví tímabili,
nema gegn víxlum rúm 21 pús. og
sjálfskuklarábyrgð um 10 pús., enda
endurborgað nær 25 pús. í víxillánum
og nær 13 pús. í sjálfskuldarábyrgðar-
lánum.
Söfnunarsjódueinn. Hann hef-
ur verið orðinn í fyrra árs lok rúm
80,000 kr. Þar af voru í aðaldeild
83£ pús. kr., f útborgunardeild nær 9
pús. og í bústofnsdeild nær 5 pús.
VkGAIíÓTAF.lK ÓK I,ANDS.IÓðÍ. Árið
sem leið, 1892, hafa verið goldnar úr
landssjóði 28. pús. kr. til nyrra vega-
gerða, par af 114 pús. til vegagerðar
í Ilúnavatnssyslu, nær 10 pús. í Ölf-
usi, 2| pús. tnilli Oddeyrar og Akur-
eyrar og 4 pús. frá Gilsferjuað Vaðla-
heiði. Til vegabóta og viðhalds vega
hafa farið rúmar 7 pús. kr., til verk-
færakaupa nær 700 kr. og til gæzlu
á Olfusárbrúinni 300 kr. Samtals eru
petta 36,000 kr. rúmar.
Strandísýslu miðri 15 apríl:
„Tíðin er mild, en fremur óstillt og
vætusöm. Veturinn, sem nú er peg-
ar liðinn, hefir verið einn hinn bezti
vetur, sem lijer kemur; pað hafa að
eins komið tvær liarðneskjuskorpur, á
jólaföstunni og á góunni,sinn mánuð-
inn hvor.“
Skagafiuði 8 apríl: „Veðráttan
optast mjög góð, og rauð jörð. Síð-
asta hálfan inánuð pó mjög óstöðugt
veðurlag. íslaust. Fáeinir heylaus-
ir, en flestir l)irair.“
Vopnafirði 15. febrúar: Síðan
um sólstöður hefir hjer verið hæg og
meinlaus tíð;'en gaddur sá, sem áður
var kominn, liggur að mestu kyrr enn,
nema á hálendi, og eru pví óvíða jarð-
ir uppi, enda mikið farið að bera á
heyskorti, prátt fyrir mikla lógun
sauðfjár og stórgripa í haust. Ástand
manna pvf heldur ískyggilegt, ef ekki
rætist úr bráðlega. Sv sitarpyngsli
mikil og almennarkurr yfir.“
Mannai.át og slysfarik. Skrif-
að úr Skagafirði 8. apríl: „I f. m.
andaðist merkismaðurinn Eiríkur Eir-
íksson frá Skatastöðum í Austurdal,
mjög greiudur og vandaður maður;
hann fjekkst við bar.nakennslu hina
síðustu vetur t'il og frá í Lytings-
staðahrepp, og stundum hafði tornæm-
um vandræðabörnum verið komið
heim til hans að Skatastöðum til
fræðslu. Hanu gat kennt peim frem-
ur öðrum með lipurð sinni og polgæði.
Hjálmarbóndi á Stafni í Deildar-
dal, efnaður vel, er og dáinn, og
sömul. Helgi Jónsson, fjáður bóndi á
Sólheimum í Blönduhlíð.
Ur Fellshreppi í Strandasyslu 15.
p. m.: „Hjer í sveitinni varð nylega
sorglegt slys: drengir tveir, á 5 og 6.
ári, drukknuðuí læk rjett hjá bænum.
Sveinarnir voru báðir synir Giíms
bónda Benediktssonar á Kirkjubóli
(Jónssonar bónda Ormssonar á Kleif-
um í Gilsfirði), elztir af 5 börnum
foreldra sinna“.
S Á N I N G.
Sumir eru hræddir um ljelega
uppskern, vegna pess live seint var
sáð í vor, óttast að liveitið fái ekki
tíma til að proskast áður en frost komi
að haustinu. Það er pví ekki úr vegi
að gæta að reynslu manna viðvíkj-
andi sáning. Á tilraunabúi Mani-
toba voru í fyrra gerðar tilraunir við-
víkjandi bezta sáningartíma. Fyrst
var sáð hveiti 23. apríl, og svo á viku-
fresti pangað til 4. júní. Það sem
sáð var 23. apr. var fullproskað 26.
ágúst, pað sem sáð var 7. maí var
fullproskað 28. ágúst, og pað sem
sáð var 14. maí var fullproskað 29.
ágúst. Það hveiti, sem fyrst hafði
sáð verið, proskaðist pannig á 125
dögum, og pað sem sáð var hálfum
mánuði siðar á 107 dögum. En pað
sem sáð var 21. maí purfti 110 daga
til að proskast. Sáning fór og fram
28. maf, og purfti pað hveiti 108 daga
til að proskast, og hveiti sem sáð var
4. júní, proskaðist á 103 dögum.
Þessar tilraunir virðast benda á, að
ekki sje áreiðanlegt að upp-
skeran fari snemma fram, pó að
snemma sje sáð. Geta má pess, að
pað hveiti, sem sáð hafði verið 7. maí
og 14. maí, gaf töluvert betri upp-
skeru en pað sem sáð hafði verið í
apríl eða seint i raaí eða í júni. „Red
fife“ hveiti var notað til útsæðis.
Lfkar tilraunir voru gerðar á til-
raunabyinu við Indian Head. Þar
var búrjað að sá hveiti 15. apríl og
svo var pví sáð par á eptir á hverri
viku til 20. maí, nema hvað síðasta
vika aprílmánaðar fjell úr vegna ill -
viðurs. Tveim tegundum af hveiti
var sáð samdægurs, „Red fife“ og
„Campbells white chaff". Fyrstu
prjár sáningarnar af „Red fife“ prosk-
uðust sama daginneins ogsíðasta sán-
ingin; hveiti, sem sáð hafði verið 20.
maí, proskaðist sama daginn, eins og
pað sem sáð hafði verið 15. aprfl, 22.
apríl og 6. maí. En pað sem farið
hafði í jörðina 13. inaí varð tveimur
dögum á undan hinu. Reynslan á
hinni hveititeorundinni varð enn merki-
O
legri, pví ac) pað sem síðast komst í
jörðina proskaðist fyrst o. s. frv., pað
sem fyrst var sáð proskaðist síðast.
Lík niðurstaða hafði orðið af tilraun-
um, sem gerðar höfðu verið á sama
stað f hittifyrra.
Tilraunir pessar ættn að taka
burt allan ótta út af pvf, hve seint
hefur verið sáð í vor. Mestur hluti
hveitisins kornst í jörðin einmitt á
peim tíma, sem bezt er fallinn til
sáningar samkvæmt tilraunum pess-
um, sem er fyrri hluti maímánaðar, og
°g pað virðist engin Sstuða til að
búast við lakari uppskeru en pó að
svo og svo miklu befði verið sáð í
aprílmánuði.
Auðsjáanlksa bandvitlaus.
„Nú-nú,“ sagði lögregludómari
einn f Chicago, „hvað er pessi maður
kærður fyrir?-1
„Hann tálmaði umferð á stræt-
unum; hann stóð á gatnamótum og
var að prjedika par,“ sagði lögreglu-
pjónninn.
„Hvað hafið pjer nú mikið á dag
upp úr peirri atvinnu?“ spurði dóm-
arinn ekki óvingjarnlega.
Ákærði maðurinn svaraði: „Sá
sem jeg vinn fyrir borgar ekki í gulbj
Jeg er ekki að vinna fyrir peninga.“
Dómarinn leit á manninnog kom
fyrst engu orði upp af undrun. Loks-
ins sagði hann: „Þetta mál á ekki
heima í lögreglurjettinum. Maðurinu
er auðsjáanlega bandvitlaus.
Örvænt svar.
Gömul kennarakona — Hvernig
kveðið pið að pessu: h-v-f-t-t?
Ekkert bamanna svarar.
Kennarak.onan — Hvernig er
hörundið á mjer litt?
Allur bekkurinn í einu hljóði —
Gult.
MARKAÐSSKÝRSLA
fyrir síðustu viku.
Hveitimjöl'. Patents $1.95. Strong
Bakers $1.75. xxxx $0.85-95
Allt miðað við 100 pd.
Smjer: 18—20 c. pundið.
Ostur: 10 c. pundið.
Ket: Nautaket 6 c. pd. Sauða-
ket 13-14 Svínaket7—7^ c.
Kálfsket 7—9c.
Puglar: Hænsni75 — l,00parið.
lvalkúnsk hænsni (turkeys) 10—
12 c. pundið, lifandi
Gurðjurtir: Ivartöflur EOc. Iitl.
JJll: 9—10 c. pd., ópvegin.
Skinn: Kyrhúðir 2|e. — 3^ c. pd
Nautahúðir4|c. K&lfskinn6-7c.
pd. Sauðargærur 60-1,00 hver.
l'.gg 13—14 c.tylftin.
Hafrar, 30 c. bush. 34 pds.
Gripafóður Hafrar & Barley- $15—
17 Ton. Haframjel, $2,15 pokinn.
Hey $7.50-8.00 pr ton.