Lögberg - 25.04.1894, Blaðsíða 2
2.
LÖGiSEKG MIÐVIKUOAGINK 25. APRÍL 1894.
U ö q b £ r g.
Oei.ð nt að 148 Frinoess Sír., Winnipeg Van
of Tie f.ogberg Printing áf Pubtishing Co'y.
(Incorporaíed May 2", 1 'S'.io).
Ritstjóri (Editor);
EINAR HJÖRLEIFSSCN
B jsinf.ss managsr: />, T. BJORNSON.
AUGLÝSINGAR: Smá-auglýsingar í eitt
slnpti 25 cts. fyrir 30 orð eða I þuml.
dáiksleugdar; 1 doil. um mánuðirm. A stærri
auglýsingum e8a augl. um lengri tfma aí-
sláttur eptir samningi.
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda verður að til
Wynna skrif.cqa og geta um fyrverandi bú
stað jafnframt.
UTANÁSIvRIPT ti! AFGREIÐSLUSTOFU
biaðsins er:
TKE LGCBERC PipTiíJC & PUBLISH- CO.
P. O. Box 398, Winnlpeg, Man.
UTAN.kSKRIFT til RITSTJÓRANS er:
IIÍÍITOK LÖÍIBEEG.
P. O. EOX 388. WINNIPEG MAN.
— miðvikuwaoinn 25. apeíi, 1894. —
pg" Samkvæm lanQslögum er uppsögn
kaupanda á blaði ógild, nema hann sé
skuldlaua, kegar hann segir upp. — Ef
kaupandi, sem er I skuld við blað-
ið flytr vistferlum, án þess að tilkynna
beimilaskiftin, þá er það fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg sðnuun fyrir prett-
vísum tilgang’.
Eptirleiðis verð.ur hverjum þeim sem
sendir oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hvort sem borganirnar hafa til vor komið
frá Umboðsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
ingar eptir hæfílega lángan tíma, óskum
vjer, aö þeir geri oss aðvart um það.
__ Banöaríkjapeninga tekr blaðið
fuilu verði (af Bandaríkjamönnam),
og frá ísiandi eru íslenzkir pen-
ingaseðlar teknir gildir ful'.u verði sem
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
P. 0. Money Orders, eða peninga í Ke
gistered Letter. Sendið oss ekki bankaá
visanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 2-5cts aukaborgun fylgi
fyrir innköllun.
Fram að 1. marz síðastl. hafði
nefnd s(i er Ottawa-stjórnin setti í
hittifyrra til J>ess að rannsaka áfenwis-
banns málið kostað landið §34.387 í
daglaun nefndarmanna að eins; J>eir
hafa hver um sig $14 á darr. Þegar
svo ferðakostnaður, prentunarkostn-
aður og ymisleyr önnur útg’jöld bæt-
ast f>ar ofan á, verður pessi nefndar-
setning alldyr. t>að eina sem unnt
verður að græða á starfi nefndariunar,
verður að líkindum sfi vizka, að sumir
menn sjeu moðmæltir áfengisbanni,
og aðrir sjeu [>ví mjög mótfallnir.
í>að virðist svo, sem unot hefði verið
að komast að peirri niðurstöðu með
nokkru minni kostnaci.
í síðustu viku fóru fram snarp'ar
r.mræður í Ottawaf>inginu um það,
hvort reikninga-y lirskoðunarnefudir
pingsins ættu að hafa vald til, pagar
J>eim pætti pess við [>urfa, að taka
eiða af peim mönnum, er pær nefndir
leiti til við yfirsköðunina. Leiðtogar
stjórnarandstæðinganna fóru fram á,
að fá pá reglu fastákveðna, og hafa
vitaskuld haft fyrir augum pá botn-
lausu óráðvendni, sem komizt hefur
upp um Ottawastjórnina og suma ern-
bættismenn hennar á síðustu árum
einmitt fyrir pið, að menn hafa orðið að
eiðfesta frumburð sinn í peim málum.
Hafa pau mál synt allótvíræðlega, að
ekki er vaipörf á, að sjerstakar ráð-
stafanir sjeu gerðar til að ljetta undir
með nefndum peim er rannsaka eiga
gerðir stjórnarinnar, til pess að pær
geti komizt að sannleikanum. Stjórn-
in setti sig móti pessari rjettarbót, og
allir hennar fylgismenn greiddu at-
kvæði móti lienni, og hefur pað, að
vonum, mælzt mjög illa fyrir.
Spádómar og skýrslur um
hvcitið.
Blaðið Commercial talar ræki!ega
um pann spádóin C. P. II. forsetans,
Mr. Van Hornes, að hveiti n uni kom-
ast upp í $2 bushelið innan fárra mán-
aða, og gerir mjög lítið úr honum,
bendir á, að Mr. Van Horne hafi áður
spáð hækkun á hveitiverðinu, án pess
nokkuð hafi ú • henni orðið, og getur
pess til, að hann muni nafa kastað
pessum orðum fram í gáleysi, pegar
hann ha.fi verið að ta!a svoua daginn
ojr vefrinn við einhvern, en svo hafi
verið jrert úr orðum ham mikið meira
r>
en hann hafi ætlazt til. Svo bætir
b'.aðið við pes3um fróðlegu hending-
um viðvlkjandi hveitimagninu og
hveiti verðinu:
„En hvað sem pví líður, pá er
pað sannarloga merkileg fljótfærni,
að spá tveggja do'lara verði á hveiti-
búshelinu áður en næst-næsta upp-
skera kemur á markaðinn, Þeir sem
allra glæsiiegastar vonir gera sjer láta
sjer nægja að spá helming pess
verðs. Ekkert er óáreiðanlegra en
tilgátur um komandi hveitiverð, og á
engu er, sem stendur, unnt að byggja
pá trú, að verðið verði innan skamms
hátt. E>að að hveitiverðið er nú svo
undurlágt, kemur mönnum til að hall-
aSt að peirri trú, að pað muni hækka,
pví að verðhækkunin synist eðlilegri.
En jafnframt hafa margir heldri hag-
fræðingar pá skoðun, að nú sje svo
komið, að hveitiverðið verði stöðugt
lágt.
Fregnirnar um að verðið muni
hækka eru að nokkru leyti byggðar á
peirri ætlan, að hveiti muni verða sáð
í minna svæði í Bandaríkjunum en að
undaníörnu; en pað er al!s ekki víst,
að hveitiakrarnir minnki svo, að neinu
nemi. Almennt er viðurkennt, að
vetrar-liveitiakrar par í landi hafi
nokkuð minnkað, en jafn-áreiðanlegt
blað í peim efnum eins og Cincinnati
Price Current gizkar ö, að alls muni
verða sáð í eins mikið svæði eins og í
fyrra. Yfir höfuð er vetrarhveitið
talið star.da !>etur nú en fyrir ári síð-
an... .Engin sönnun er fyrir pví enn,
að minna vorhveiti verði sáð en áður,
pótt almennt sje við pví búizt. Sumir,
sem kunnugir eru, halda pví fram, að
eins miklu verði sáð eins og í fyrra
vor. Uppskeruhorfurnar í Norður-
álfunni eru yfir höfuð góðar, og menn
gera sjer mjög litlar vonir um verð-
hækkun hinum meginn við Atlants-
hafið.
Ilveiti-hyrgðirnar eru miklar.
Skyrslur Bradstreet’s sjfna, að á báð-
um ströndum Bandaríkjanna og Can-
ada nam hveitið,sem á markaðnum var,
105,868,000 bushela l.marz og 1. apríl
nani puð alls 98,367,000 bushela, hafði
pannig minnkað um hjer um bil
7,500,000 bushcla í mar/.mánuði. Hef-
ur pað porrið einuin priðja meira en í
fyrra, og er pað gott merki, svo lingt
sem pað nær. Ilveiti-byrgðir í Banda-
ríkjunum, Cunada, Norðurálfunni og
á leið til Norðurálfunnar námu 175,-
959,000 bushela 31. rnarz, höfðu ekki
minnkað um rneira en 8,157,000 bus-
he!a á mánuðinum, pótt pær liefðu í
Bandaríkjunum og Canada minnkað
um 7,495,000 bushela á [>eitn mánuði.
Ilveiti í Norðurálfunni og á leið til
hennar liafði ekki minnkað um full
700,000 bushel. Allt hveitimagn
heimsins nam 31. marz- síðastliðinn
175;959,000 bushela, en sama dag í
fyrra 178,233,000 bush.,rúmum 2,000
000 meira en nú. Fyrir tveim árum
námu hveitibyrgðir heimsins um sama
leyti árs 143,595,598 bushelum; 1891
99,808,000 bus’i.; 1890 90,851,000
bush., og 1889 99,383,000 bush. Svo
menn sjá, að pótt liveitibyrgðirnar
sje ofurlítið minni nú en í fyrra um
petta leyti, pá eru pær nú miklu meiri
en pær hafa verið um sama leyti
nokkurt annað undanfarið ár.
Bradstreet’s segir: 1891 minnkuðu
hveitibyrgðir heimsins frá 1. marz til
1. júlí um lijer um bU 16,000,000
bushela; 1892 um hjer um bil 46,000,-
000, og síðasta ár um hjer um bil
26,000,000 bushela. Ef byrgðirnar
pverra ekki á næstu premur mánuð-
um meira en á sama tímabili í fyrra,
pá nema pær, að pví er Norðurálfuna,
Bandaríkin og Canada snertir, mjög
nærri 150,000,000 bushela 1. júlí næst-
koinandi, ofurlítið minni en pær voru
1. júlí í fyrra, en verða 50 prct. meiri
en pær voru 1892, og að sama skapi
meiri en nokkurt ár par á undan. En
ef byrgðirnar skyldu pverra hjer í
landinu að sama skapi eins og pær
hafa porrið í síðastliðnum marz, sein
ekki virðist ólíklegt, pá liggur nærri
að gera sjer í hugarlund að pær
muni alls minnka meira fram að
lokum uppskeruársins en pær gerðu í
fyrra. En hvernig sem allt fer, er pað
víst, að pegar nýja uppskeruárið kem-
ur, 1. júlí, verður meira hveiti afgangs
á markaðnum en nokkurt undanfarið
ár, að árinu 1893 einu undanskildu14.
IlæíTa McKinlcys.
(Þýtt og aðsent af Bandaríkjamanni.)
Þann 28. marz síðastl. hjelt Wil-
iiam McKinley, höfundur McKinley-
laganna, pólitiska ræðu í Minneapo-
lis, yfir mjög fjölmennri samkomu.
Eptirfa.andi er kaflar úr peirri ræðu:
Wilsons lagafrumvarpið snyrsjer
að umliðna tímanum og frá nútíðinni.
Það er fyrir stórbú suðurríkjanna en
ekkialmenn bóndabyli nje verkstæðin.
Eins og pað var sampykkt í neðri
málstofunni, var pað byggt á pvf
prinsípi, að óunnin vara ætti að vera
ótolluð. Þeir sein frumvarpið sömdu
lijeldu pví fram, að með pví að nema
tollinn af kolum, blyi, ull og óunnu
járni, stæðu verksmiðjueigendur
hjer jafnt að vígi og verkstniðjueig-
endúr í frjálsverzlunar löndunum, og
að vjer gætum pví ekki að eins liald-
ið okkar eigin markaði, beldur gætum
vjer „ráðið yfir alheimsmarkaðinum.11
Samkvæint pessari kenningu, sem jeg
álít sje röng, sögðu peir, að með pví
að hafa pessar pyðingarmiklu \-öru-
tegundir ótollaðar, mundum vjer hafa
stöðuga atvinnu fyrir alla verkamenn
landsins og peir fá gott kaup. Þann-
ig komst pað í gegnum demókrat-
isku pjóðfulltrúadeildina, og er nú
mikið kappsmál og prætuefni í demó-
kratisku öldungadeildinni.
Við að skoða lagafrumvarpið,
liafa demókratisku fjármálanefndar-
mennirnir í öldungadeildinni auðsjá-
anlega komizt að peirri niðurstöðu,
að bæði sje lagafrumvarp Mr. Wil-
sons byggt á röngum grundvelli og
eins kenningar hans pví til stuðnings.
Svo fara kol aptur á tolllistann, bly á
tolllistann, óunnið járn á tolllistann,
en ullin, eina varan, sem er afurð
jarðyrkjunnar, er skilin eptir ótolluð.
Og til pess að fylgja pessari stefnu,
er jafnvel gengið fram hjá Mr. Cleve-
land sjáltum, pví að í ræðu, sem hann
hjelt í Madison Square Garden, eptir
að haim hafði fengið forsetatilnefn-
inguna 1892, sagði hann meðal ann-
ars: „Vjer álítum að verksmiðjueig-
endum ætti að vera veitt pau miklu
hlunnindi, að fá verkefni sitt ótollað.
Vjer viljum pví efla iðnaðarstofnanir
landsins með pví að taka tollinn af ó-
unnuni vörum, sem fluttar eru inn i
ríkin og unnar eru hjer, og pannig
færa út markaðinn fyrir sölu peirra
vörutegunda og stuðla að aukinni og
stöðugri frainleiðslu með nægilegum
ágóða.“
Jeg hef farið yfir lagafrumvarjiið
með töluverðri nákvæinni, og finn
ekkert annað en aukna erfiðleika og
ópægindi fyrir hingar miklu iðnaðar-
greinir landsins. Engin atvinnugrein
líður eins mikið við pað og jarðyrkj-
an, og pað er eins og allskonar dag-
launamönnum hafi sjerstaklega verið
ætlað að líða tjón af pvf. Jeg hef
farið mjög nákvæmlega yfir lagafrum-
varpið til pess að reyna að finna einn
kafla, eina grein, eina setning eða
línu, er ljetti hinum „miklu tollálög-
■um af herðum fólksins,11 eins og vjer
höfum í mörg ár svo opt lieyrt demó-
krata ræðumenn tala um, og svo opt
leáið um í demókratiskum blöðum og
ritum; en jeg hef ekki getað fundið
neitt í pá átt. Það er satt, að sykur,
sem er nauðsynjavara fyrir hvert
heimili, var 1890 á frllistanum, en er
nú aptur tollað uml—1.4 cent hvert
hvert pund, og verða peir er neyta
sykurs í Bandaríkjunum að borga
hvert einasta cent af peim tolli. Eu
sjálfsagt til pess að bæta úr pessari
auka-álögu, sem nemur allt að $50,-
000,000, og hennar vegna er lækkað-
ur tollurinn á tóbaki, og lengdur um
átta ár tíminn, sem brennivínsverk-
stæða eigendur geta geymt vín sitt
án pess að borga skatt af pví. Þeir
setja kol ajitur á tolllistann, en með
sanngirni skal pað viðurkennt,að peir
taka tollinn af gimsteinum.. Þeir
hugsa sem svo, að verksmiðjueigend-
urnir sjeu fáir; en peir gleymapvf, að
verkamennirnir eru marglr. Þeir hafa
hag peirra, sem flytja vörurnar inn í
landið, fyrir augunum, en gefa bónd-
anum engan gaum og gæta pess ekki,
að jarðyrkjumaðurinn er al!s staðar.
Högg peirra ríða að velferð meiri
hlutans af fólkinu; en pað á eptir að
láta til sín heyra, pví enn pá er stjórn
landíins í höndum fólksins, og al-
menniugsviljinn er nú pegar kominn
í Ijós í pá átt að víkja pessum mönn-
um frá jiólitískum völdum. Jeg trúi
pví ekki, að hinn sanni hagur lands-
ins sje innifalinn í frjálsri verzlun,
nje lieldur í peim tekjutolli, sem
pessi yfirstandandi congress er að
fjalla um.
Stefna sú, er núverandi leiðtogar
Demókrata-flokksinns hafa tekið við-
víkjandi innanlands sköttum (internal
taxes)* er merkilega frábrugðin pví,
sem peir hafa verið vanir að halda
fram. Þeir eru svo einbeittir í pví
að brjóta niður verndartollinn, að
peir eru jafnvel i’úsir á að leggja á
innanlands skatta, sem ævinnlega hafa
mætt mótspyrnu, ekki einungis hjá
öllum demokratiskum stjórnum, að
undantekinni peirri sem nú situr að
völdum, allt frá Jackson til Buc-
hananc, heidur einnig, að pví er prin-
sípið snertir, hjá öllum öðrum stjórn-
um í sögu vorri, hvort sem pær töldu
sig með Federalistum, Anti-Federal-
istum, Whiggum eða Republikönum.
Eina afsökunin fyrir pessháttar skatta
hefur verið peningavandræði á stríðs-
tímum. Lög viðvíkjandi innanlands-
skattálögum, hafa ávallt verið numin
úr gildi jafnskjótt, sem rætzt hefur
fram úr peningavandræðunum,og pað
liefur aldrei fyrr verið neitt verulega
farið fram á, að leggja pessháttar
skatta á á friðartímum. Sumir Demó-
kratar, sem á ófriðartímunum og par
á éptir, töluðu og greiddu atkvæði í
congressinnum á móti innanlands
skatti, eru nú hlynntir honum. Þeir
vildu ekki hafa inn tekjur á pennan
liátt, pegar pess purfti við til pess að
viðhalda stjórninni og vernda fána
Bandaríkjanna; en peir eru fúsir á að
grípa til pess nú, sem meðals til pess
að brjóta niður hið pjóðholla prinsíp
tollverndarinnar, sem ekki einungis
norður- og suðvestur-ríkin, heldur
einnig suðurríkin, hafa vaxið undir
að veisæld og auðlegð svo mjög að
slíks eru engin dæmi.
Niðurl. næst.
um rökum byggt og hitt atriðið hjá
honum. Mr. B. II. J. gerir heilmikið
númer út úr pví, að jeg hafi brugðið
sjer um grunnhyggni; liafi jeg gert
pað, pá mun pað ekki hafa verið gert
að oisakalausu; hann er nú pegar bú-
inn að syna pað, og væri hægt að
færa betri rök að pví, ef á pyrfti að
halda. Það gegDÍr annars furðu, að
maður eins og B. H. J. skuli gefa sig
út í pað að reyna að svívirða saklaust
fólk í opinberum blöðum — maður
sem verður að sækja aðra til að skrifa
bæði pað og annað fyrir sig, fyrir ut-
an pað að maðurinn mun tæpast vera
svo læs, að hann geti lesið pað sem
fyrir hann er skrifað, nema ef ske
kynni & prenti. Sömuleiðis er pað
furða, að nokkur maður skuli gefa
sig út í slíkt sem pað, að skrifa fyrir
B. H. Jónsson og vita ekki annað um
málefnið, en sem hann hefur að segja.
Jeg mun pvl vart eiga meiri orða-
stað við B. J. út úr pessu efni, pví
maðurinn er ekki pess virði að rúmi í
heiðverðu dagblaði sje par til kost-
andi.
Tbingvalla 14. apríl 1894.
Thomas Paulson.
eptirkomendur
Thompson Lœuger & Co.
CI^YSTAL, - N. I).
þar eS vjer höfuin einsett okkur
að ná í sem allra mest af verzlan
ykkar, íslendingar, þá höfum við
ráðið til vor einn landa ykkar, sem
flestnm ykkar er kunnur að góðu
einu — Mr. H. S. Hanson. Hann
mun gera sjer far um að taka vel á
móti ykkur, og hann biður ykkur
alla velkomna, þegar þið komið í
bæinn, hvort heldur þið þurtið að
kaupa nokkuð eða ekki.
Ef þið viljið gefa okkur verzl-
un ykkar munum við gera eins vel
við ykkur og nokkrir aðrir GETA
GERT, og máske BETUR en flestir
aðrir menn á þessum tfma VILJA
GERA. Komið því og heimsækið
okkur og þið munið sannfærast um
að við meinum að gera vel við
ykkur.
Vinsamlegast
Heimskringla flytur grein nú
ekki alls fyrir löngu eptir Björn H.
Jónsson. Þessi grein er aðaflega út-
úrsnúningur út úr grein peirri er jeg
ritaði í Lögberg gegn klaufaskap
hans að skilja sitt eigið móðurmáh
Jeg ætla nú ekki að gera mjer stórt
ómak við að svara peirri grein, en að
eins taka fram pað atriði,sem ágrein-
ingurinn er af sprottinn. Mr. B. H.
Jónsson vill halda pví fram, að hann
einn hafi skilið betur en hinir 3 menn-
irnir, sem jafnframt honum hlustuðu
á pað sem jeg túlkaði fyrir pá. Jeg
vil pví eitt skipti fyrir öll segja hon-
um pað, að slíkt er ekki til neins fyr-
ir hann, pví pað verður p.ldrei nema
hann einn, sem slíku trúir, enda er
pað góð sönnun fyrir inisskilningi
Björns, að herra Jón Magnússon, sem
var túlkur peirra er peir skrifuðu
undir síðustu skjöl viðvíkjandi láninu,
segir mjer, að pað hafi verið Björn
einn, sem haldið haf; slíku fram; sömu-
leiðis hef jeg átt tal við Benidikt
bróður Björns, sem var einn af pess-
um umræddu mönnuin; hann segir
mjer, að slíkt hafi aldrei verið sinn
skilningur á málinu, og pað iiafi ver-
ið Björn einn, sem svona liafi skilið
pað. Jeg mun pví ekki lengur deila
við Mr. B. H. Jónsson um petta atriði.
Viðvíkjandi agentsstöðu minni, sem
B. H. Jónsson er aö dylgja um, hef
jeg ekki neitt að segja, pví pað gerir
mjer ekki neitt til, hvað hann pvælir
um pað, paðmundi verða á jafn-sönn-
*) Svo eru kallaðir beinir skattar, og þeir
skattar, Sem lagðir eru á vörnr, sem í landinu
eru unnar, og ýmiskonar atvínnu manna, og
undir „internal revenue" eru yfir höfuð taldar
flestar tekjur landsins, aðvar en þær sem stafa
af tclli á aðfluttum vörum; þó er tekjur af sölu
stjórnarlanda, eir.kaleyfa, frimerkja o. s. frv.
venjulega ekki taldar undir „internal revenue".
Thompson & Wing.
Crystal - - N. D.
Odyrasta Lifsaltyrgd!
Mutual fleserve Fund Life
Association of New York.
ASSF.SSMF.NT SYSTEM.
Tryggir lif karla og kvenna fyrir
allt að helmingi lægra verð og með
betri sfeilmálum en nokkurt annað jafn
áreiðanlegt fjelag í heiminum.
Þeir, sem tryggja líf sitt í fjelaginu,
eru eigendur þess, ráða því að öllu leyti
og njóta alls ágóða, því hlutabrjefa höf-
uðstóll er enginn. Fjelagið getur því
ekki komizt í hendur fárra manna, er
hafi það fyrir fjeþúfu fyrir sjáífa sig Og
ef til vill eyðileggi það.
Fjelagið er innbyrðis (mutual) lífsá-
byrgðarfjelag, og hið langstærsta og öfl-
ugasta af þeirri tegund ( veröldinni.
Ekkert fjelag í heiminum hefur
fengið jafumikinn viðgang á jafnstutt
um tíma. Það var stofnað 1881,enhef-
ur nú yflr
Sj tíu þftsund meðlimi
er hafa til samans lífsábyrgðir úpp á
meir en tvö hundruð og þrjdtíu millýónir
dollara.
Fjelagið hefur slðan það byrjaði borg-
að ekkjum og erflngjum dáinna meðlima
yfir 14% mitljónir dollara
Árið sem leið (1892)- tók fjelagið
nýjar lífsábyrgðir upp á liðugar (tiþmiUj-
ónir dollara, en borgaði út sama ár erf-
ingjum dáinna meðlima $2fj0ó£00fi0.
Varasjóður fjelagsins, sem nú er
orðinn nál. milljon dollara, skiptist
milli meðlima á vissum tímabilum.
í fjelagið hafa gengið yflr 370/«-
lendingar er hafa til samans tekið lífs-
ábyrgðir upp á meír en $600,000.
Upplýsingar um fjelagið eru nú til
prentaðar á islenzku.
W. II. Paulson
Winnipeg, Matr
General agent
fyrir Man, N. W. Terr., B. Col. etc.
A. R. McNICHOL, Mclntyre Block,
Winnipeg. Manager í Manitoba, Norð-
vesturlandinu og British