Lögberg - 11.08.1894, Side 2

2
LÖGBERG LA.UGAR JAGINX 11. ÁGÚST 1S94.
Jijgberg.
GeliS át aS 148 Prinoess Str., Winnipeg Man
of The Tögberg Printing ór* Publishing Co'y.
(Incorporated May 27, iS9o).
Ritstjóri (Editor);
EINAR HfÖRLEIFSSON
B jsist-is masagss: B, T. BJORNSON.
AUGLÝSINGAR: SmA-auglýsingar í eitt
skipti 25 cts. fyrit 30 orð eða 1 þuml.
dálkstengdar; 1 doll. um mánuSinn. Á stærri
auglýsingum eða augl. ura lengri tíma af-
sláttur eptir samningi.
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda verður að tii
kynna skrt/lega og geta um fyroerandi bú
staö jafnframt.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
biaðsins er:
T({E LÓC8EHG PP,íNTiNC & PUSLISH. GG.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁSKRIFT til RITSTJÓRANS er:
KIMTOK IiÖGBERO.
O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
— LAUGAKDAOINN 11. ÁGtJST 1894.—
83y Samkvæm iaDr.alögum er uppsögt)
kaupanda á blað’. ógild, nema hann sé
skuldlaus, þegar hann segir upp. — Ef
kaupandi, sem er í skuld við blað-
ið flytr vistferlum, án þess að tilkynna
heimilaskiftin, þá er þ&ö fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg gönuun fyrir prett-
vísum tilgang’.
öf Eptirleiðis verður hverjum þeim sem
sendir oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hvort sem borganirnar hafa til vor komið
frá Umboðsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
ingar eptir hæfllega lángan tíma, óskum
vjer, að þeir geri oss aðvart um það.
— Bandarikjapeninga tekr blaðið
fullu verði (af Bandaríkjamönnum),
og frá íslandi eru íslenzkir pen-
ingaseðlar teknir gildir fullu verði sem
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
P. 0. Money Orderx, eða peninga í Re
giatered Letler. Sendið oss ekki bankaá
vísanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylgi
íyrir innköllan.
í fjármálablaðinu Bratstreets er
nú komin út sundurliðuð ágizkun um
kostnaðinn við járnbrauta-verkfallið
mikla, sem nú er nylega um garð
gengið, og er ágizkunin á Jjessa leið:
Kostnaður B indarikjnstjórnar $ 1,000,000
Gróða tjón Chicago-járnbrauta 3,000,0' 0
Gróða-tjón annara brauta.... 2,000,000
Skemmdir á járnbrautaeignum 2,500,000
S kerðing á launum járnbrauta
verkamanna.............. 20.000,000
Tjó í á vöru-útflutningum .... 2.000.000
Tjón á ávaxta-uppskeru...... 2,500,000
Tjón iðnaðarfjelaga........... 7,500,000
Tjón Ve rkamanna þeirra...... 35,000,000
Tjón kaupmanna................ 5,000,000
Samtals.......... $81,000,000
í/iti ágizkun Jicssi nærri lagi —
og eptir áliti Jjví sem blaðið, er hana
flytur, hefur fengið, má ganga að pvf
vísu, að hún muni vera svo rjett, sem
unnt er, f>ar sem um jafn-tiókið mál
er að ræða — f>á kemur pað í ljós, að
tjónið, sem verkamennirnir hafa beðið
af verkfallinu, nemur meiru en helm-
ingnum af öllu tjóninu, saintals
$50.000.000. Við J>etta bætist líftjónið
— 25 tnanns, allir úr hópi verkamanna.
Og gróðinn til að vega upp á móti
þessu ógnar tapi er enginn annar en
sá, au ekki er ólíklegt að petta kenni
niönnnm að fara gætilegar framvegis,
og hrindir vonandi langt áleiðis lög-
gjöf í f>á átt, að skylda bæði verkgef-
ondur og verkamenn til að leggja
deilur sínar I gerð áður en komið e.
út í vandræði.
Akuryrkjumála-stjórnin er að
gefa út ritling með myndum, sem út-
byta á meðal bænda, og er par skorað
á pá að láta ekkert ógert til pess að
uppræta rússneska pistilinn, hvar sem
hann gerir vart við sig, og annað
skaðlegt illgresi. t>að er vonandi, að
Manitoba-bændur láti ekki sitt eptir
liggja með að uppræta þistil pennan,
livar sem á honum bólar, því að öllu
óskemmtilegri gest cr ekki auðvelt
að hugsa sjer. Illgrosi Jietta festi
fyrst rætur á þessu meginlandi í Bon
Hommc county í Suður Dakota árið
1809; er haldið að hann hafi flutzt
pangað í höifræi frá Rússlandi. Hann
hefur nú breiðst yfir 0 counties eða
meira, og víða hafa bænd'ir orðið að
hrökkva burt af jö:ðuin sínum undan
pessum vogesti. Stóra fláka af Da-
kota-ríkjunum • og Minnesota hefur
hann gjöreytt, enda hafa pes«i ríki
eytt eitthvað $1,000,000 til að berjast
við hann nú á síðustu árum, svo að
pað leynir sjer ekki, að peim pykir
hjer vera um alvarlegt efni að ræða.
Plöntur pessar verða stórar mjög, og
eru pjettsettar hvössum broddum, svo
að hvorki menn nje skepnurgeta unn-
ið innan um pær. Á vetium losna
pær við jörðina, fjúka til og frá um
sljettuna og skilja eptir fræ sitt hver-
vetna parsem pær fara um. I>ær eru
farnar að sýna sig í Manitoba, pótt
enn hafi ekki orðið tjón af, og voðinn
er augsýnilega fyrir höndum, svo
framarlega sem ekki verði alvarlega
tekið í taumana.
Eins og áður hefur verið getið
um í Lögbergi, hefur ping Frakka
sampykkt Iög gegn anarkistum, og
eru pað í meira lagi hörð lög, enda
hafa pau fengið afarharðan dóm hjá
peim blöðuro, er lengst vilja fara í
byltinga-áttina. Af hálfu peirra
blaða er pví fram haldið að með pcss-
um undantekningarlcgum sje endur-
vakin versta löggjöfin, sem hafi átti
sjer stað undir keisarastjórninni, ekk-
ert verði úr prentfrelsinu, og með
peim sje brotið á móti öllum peim
grundvallaratriðum, er stjórna eigi
eptir frjálsri pjóð. Mótmæliu gegn
pessari löggjöf í pinginu voru álíka
hörð og mótmælin frá byltinga-blöð-
unuin, en ekki náði sampykktum ein
einasta breytingartillaga, sem stefndi
í pá átt að draga úr liörku laganna.
Svo hörð eru lögin til dæmis, að mað-
ur parf ekki annað fyrir sjer að gcra,
en að láta 1 Ijósi anarkistaskoðanir í
prívatbrjefi, sem opnað er á pósthús-
inu, til pess að mega eiga von á
priggja máuaða fangelsisvist eða
lengri. Slík mál eiga ekki lengur að
dæmast af dómnefndum, af pví að
hugsanlegt er að hinir ákærðu kunni
einstöku sinnum að verða dæmdir
syknir saka af slíkum dómstólum, og
peir sem dæmdir eru sem anarkistar
eiga að vera einvistum í hegningar-
húsinu, en eiga ekki, eins og aðrir
sakamenn, sem pá hegning hljóta,
rjett á að hegningartíminn sje styttri
en dómurinn ákveður. Hver maður,
sen> er fundinn sekur um að halda
fram anarkista-skoðunum,á að dæmast
í púggja mánaða til tveggja ára
fangelsi, pótt hann hafi ekkert ann-
að fyrir sjer gert, og undir pað heyrir
að láta í Ijósi sampykki sitt með
morðum, ráni, brennum eða Jijófnaði,
hvort sem slíkar skoðanir eru látnar í
Ijós opinberlega eða prívat. Undir
pað heyrir og prívat brjefaskipti og
útbytirig anarkista rita, og pað pótt
ekki sje rnælt með glæpum í peim
ritum. Menn, sem dæmdir eru til
meira en árs fangelsis fyrir slíkar
sakir, má og, eptir velpóknun dómar-
ans, dæma til nauðungar-vistar í
sakamannanjflendum. Ilvenær sem
fjallað er um anarkista mál, geta
dómstólarnir bannað blöðunum að
■flytja nokkrar frjettir um gang mál-
anna fyrir rjettunum, og lagt við
1,000 til 10,000 franka sekt og sex
aaga til mánaðar fangelsi.
í síðasta Lögbergi var skyrt frá
pví, að kapólskur skríll í Quebec
hefði á mánudaginn ráðizt með grjót-
kasti á flokk úr Sáluhjálparhernum,
sem var að lialda guðsjrjónustu á
strætum úti. Síðari frjettir segja, að
yfirgangur kapólska skrílsins hafi
verið miklu meiri en í fyrstu var frá
skyrt. ’Fyrst var ráðizt á franskt
Baptista-trúboðshús. Grjóti var kast-
að í sifellu að dyrum og gluggum
hússins, og prestar, sem par voru inni
voru í lífshættu mikilli, pangað til
löareglusveit kom og dreifði múo-n-
um. Frjettin segir, að í manngrúa
pessum muni hafa verið 5000 manns,
mest kapólskir Frakkar.
Frá Baptista-húsinu hjelt múg-
urinn til trúboðshúss, sem franskir
menn tilhoyrandi biskupakirkjunni
eiga. Það hús var stórskemmt með
grjótkasti. Þegar skríllinn var búinn
að hafast par að al.t, sem hann lysti,
kom lögregluliðið loksins. Múgurinn
færði sig pá til, til pess að leita að
nyjum stöðvum par er afreksverk
mætti vinna. Og nú sneri petta heið-
ursfólk sjer að sveit af Sáluhjálpar-
hernum með grjótkast sitt. í Sálu-
hjálparhernum er ávallt nóg af varn-
arlausu kvennfólki, sem ekki er hætt
við að taki mikið móti slíkum árásum,
og er pví pað auðvitað hentugir mót-
stöðumenn fyrir pessar Quebec-hetj-
ur. Ekki kom lögreglan Sáluhjálp-
arhernum til liðs fyrr en um seinan,
og enginn maður var tekinn fastur
fyrir pessar illmannlegu óspektir.
Annar eins gauragangur og petta
af hálfu kapólskra manna í Quebec-
fylki cr farinn að verða alltíður, og
pví er pað ekki mótvon, pótt menn
sjeu farnir að spyrja, hverjir beri á-
byrgðina á lionum. Flestum mun
liggja við, að skella skuldinni á ka-
pólska klerkavaldið, J>ví að allir vita,
hve mjög klerkarnir í Quebec ráðayfir
framferði kapólsks almenning3 par.
Þegarkapólskur maður les bók eðagef
ur út blað, sem klerkunum gezt ekki
að, pá er hann rekinn úr kirkjunni og
sætir öðrum kirkjulegum refsingum.
En hitt hefur allt til pessa verið látið
ganga orðalaust af klerkanna hálfu,
pó að kapólsktir skrtll hafi mölvað hús
prótestanta, grytt prótestántiska karla
og konur og gert aðra óbæfu, sem
eingöngu hefur komið niðurá prótest-
öntum. Nú er samt svo farið úr hófi
að kevra, að klerkunum synist aug-
synilega ekki mega svo búið standa.
Þeir hafa pví lyst yfir pví opinber-
leg, að peir muni á morgun halda á-
vítunarræður út af J>essum tiltektum
safnaðarmanna sinna. Það er víst
líka fráleitt seinnavænna, pví að hætt
er við að polinmæði meira hlutans
hjer í landinu færi að verða enda-
slepp, ef lengi yrði framhaldið enn
slíkum ofsóknum gegn mönnum, sem
ekkert hafa til saka unnið annað en
pað, að dyrka guð á pann hátt, sem
samvizka peirra byður peim.
— i. , ^ -♦ • ♦ ■ " —'
Islands frjettir.
Seyðisfirði, 13. júlí 1894.
Björn Obdsoí.. Þann 30. júní
andaðist að Hjaltastað öldungurinn
Björn Oddson, úr Influenza, eptir
tæpa vikulegu.
Infj.ukn/.an hefur nú gengið á
Vopnafirði, og voru par ö. p. m. 10
manns dauðir úr sóttinni, flest gamal-
menni. Þar á mcðal Guðmundur
Stefánsson, á Torfastöðum, merkur
bóndi á sinni tíð og atgerfismaður
mikill og dánumaður, faðir pelrra
verzlunarstjóranna, Stefáns á Djúpa-
vog og Karls á Búðareyri í Fáskrúðs-
firði; og Sigurbjörg Björnsdóttir
tengdamóðir Árna læknis Jónssonar.
Dkykkjuskapur, nætuksetuk,
INNIÍROT, ÁFLOG OG LÍFTJÓN. Allt
petta er sagt að hafi átt sjer stað'lá
Vopnafirði fyrir skemmstu, pá er
„Diana“ hafði rekið hin brotlegu fiski-
skip inn pangað.
Fiskimenn höfðu farið í land og
lent par eptir vanda á veitingahúsinu
ásamt skipshöfninni af norsku hval-
veiðaskipi, er lá um pað leyti inn á
firðinum.
Svo var farið að drekka, og
drukkið ótæj)t, langt fram á nótt. Og
pegar menn gerðust ölvaðir, lenti í
deilum og rifrildi og síðan áflogum,
bæði úti og inni.
Svo fór hópurinn loks út undir
morgun; og pá er sagt að hinir
drukknu sjómenn hafi brotið upp hús,
er færeyskar stúlkur sváfu í, sem forð-
uðu sjer á nærklæðunum út um
gluggana undan væntanlegum mis-
pyrmingum.
Síðan færðist leikurinn ofan á
hafnarbryggjuna með gauragangi og
áflogum, og far fór enskur maður út
af bryggjunni í sjóinn og drukknaði,
pví fáir peirra munu hafa verið sjálf-
bjarga, hvað pá lieldur aflögu færir.—
Var pað meðfram til pess, að „I)iana“
fór til Borgai fjarðar, að sækja syslu-
rnanninn til pess að taka próf í pví,
hvort manninum hefði eigi verið
hrundið viljandi í sjóinn, sem sterkur
grunur leikur á.
Fiskiafli er nú áijætur kominn
hjer á öllum fjörðunum, enda síld nóg
til beitu. IlefurJjví útlitið til sjávar-
ins mikið batuað.
Sjera Þókarinn Þókarinsson
er kosinn prestur að Valj>jófstað og
Ási.
Seyðisfirði, 30. júni 1894.
Veðrátta er nú mjög góð, hitar
miklir, 20 gr. II. I skugganum og á-
gætir gróður skúrar í milli lijer í
fjörðunum en allt purrara uppá hjer-
aði o<r tún víða brunnin.
Aíli enn pá lítill vegna beituleys-
is. en fiskur fyrir, ef beitu væri að fá.
Nydáin er hjer í kaupstaðnum
Anna ívarsdóttir. Hún var okkja;
dugnaðarkona hinmestaog góðkvendi.
Hún var eitt sinn um tíma ráðs-
kona hjá Bjarna sál. rektor.
Eptir Austra.
Rvík. 7. júlí 1891.
Prkstastefna (syuodus) var
haldin hjer að vanda 4. p. m. og voru
par samankomnir auk stipsyfirvalda
(biskups og amtmanns) 4 prófastar og
13 aðrir andlegrar stjettar menn.
Sjera Ólafur Ólafsson í Arnarbæli stje
í stólinn í dómkirkjunni og lagði út
af 1. Mós. 4, 9,—10. Að pví búnu
var fundur haldinn í al[>ingissal efri
deildar I heyranda hljóði, samkv. á-
kvæðum prestastefnunnar í fyrra.
Fátt gerðist par sjerlega frðsagnar-
vert í J etta skipti. Þó voru nokkur
smámál rædd, og má helzt geta pess,
að fundurinn lyati pví yfir, að hann
áliti æskilegt, að prestar í hverju pró-
fastsdæmi hittust að máli einu siuni
eða tvisvar á ári til að ræða um and-
leg málefni. Uppástunga fr;í sjera
Brynjólfi Jónssyni á Ólafsvöllum um,
að selja skyldi kirknaeignir og setja
presta á föst laun úr landssjóði fjekk
engan byr.
Maður dkukknaði í Markar-
íljóti 25. f. m., Sæmundur, sonur
merkisbóndans Jóns Sigurðssonar í
Syðstu-Mörk undir Eyjafjöllum,
mannvænlegur piltur utn tvítugt.
Mannalát. í suðurfjörðum ljet-
ust á pessu vori úr influenza eða af-
leiðingum hennaj 2 prests ekkjur.
önnur var:
Helga Arnfinnsdóttir frá Bíldu-
dal, 84 ára gömul.
Hin prestsekkjan var Málfríður
Ólafsdóttir í Trostansfirði 57 ára göm
ul, ekkja sjera Arngríms Bjarnasonar,
er síðast var pjónandi prestur að
Brjámslæk.
Rvík. 13. júlí 1894.
Skiptapi. 4. p. m. fórst skip í
lendingu úr fiskiróðri frá Akri í Stað-
arsveit. Varð einum manninum
bjargað, en fjórir drukknuðu: for-
maðurinn Magnús Helgason bóndi á
á Akri, Gísli Guðmundsson hóndi í
Gerðakoti (hálfbróðir sjera Guðlaugs
á Ballará), Kristján og Bjarni Vig-
fússynir frá Akri, ókvæntir.
Útskrifaður úr latínuskólanum
í p. m. Jón Runólfsson (frá Holti á
Síðu) með 1. eink. (93 st.).
Veitt prestakall: Glaumbær í
Skagafirði sjera Hallgrími Thorlacius
á Ríp samkvæmt kosningu safnaðanna.
Rvík 20. júlí 1894.
Hásicólapróf. Ileimspekipróf
tóku [>essir stúdentar frá 4.—15. f. m.
Jón Hermannsson og Magnús Arn-
bjarnarson með ágætiseinkunn, Sig-
urður Magnússon, Jón Þorkelsson,
Friðrik Friðriksson og Kristján Sig-
urðsson allir með 1. einkunn.
Skólakennaraprófi liefur lokið
Bjarni Sæmundsson (höfuðgr. dyra-
fræði) með 1. einkunn.
Próf í lögum tóku: Steingrímur
Jónsson með 1. einkunn og Gísli ís-
leifsson með 2. einkunn.
Fullnaðarprófi í læknisfræði lauk
Kristján lliis með 2. einkunn.
Fyrri hluta læknaprófs tók Þórð-
ur Guðjohnsen með 1. einkunn.
E.u ncioTTis veiting. Húnavatns-
sysla er veitt cang. jur. Jóhanncsi
Jóhannessyni assistent í íslenzku
stjórnardeildinni.
Dáinn er 12. p. m. merkismaður-
inn Gunnar Halldórssou í Skálavík,
áður pingmaður ísfirðinga; hafði
pjáðzt mjög lengi af cins konar
lungnaveiki.
Hei>i>in siúlka.
Ættingjar og vinir iiennar kepp-
AST NÚ UJt AÐ FÆRA IIENNI
IIEILLA ÓSKIR.
Var haldið hún mundi ætla að veslast
upp — Hvcrnig J>að varð að hún
fjekk heilsuna aptur — Gefur
öðrum ungfrúm eptirdæmi til
hins sama.
Tckið eptir Sherbrooke Gazette.
Blaðinu hafa svo opt og einatt
borist frásagnir af undralækningum
með pví að brúka Dr. Williams Pink
Pills. Svo til pess að alrnenningur
gæti fengið forvitni sinni fullnægt
viðvíkjandi atriði, sem, ef satt væri,
verðskuldaði að vera kunngert öllu
[>jáðu holdi, pá bauð Gazette einum
frjct'taritara sínum að fara til Rock
Forest og rannsaka allt viðvíkjandi
sjúkdómstilfelli fdiss Maggie Simp-
son, sem sagt var að hcfði verið lækn-
uð eptir að liún var nærri aðfram
komin.
Frjettaritarinn fór með síðdegis
lestinni til Rock Forest, og eptir að
hafa gengið kipjikorn frá C. P. R.
vagnstöðvunum, kom hann að húsi
Mr. James Simpson’s sem byr á mjög
vel yrktu landi í einkar fögru plázi
með fram Magog ánni.
Eptir að frjettaritarinn hafði gert
erindi sitt kunnugt, sagði Mrs. Simp-
son honum að dóttir sín væri fráver-
andi pá; að hún væri í Sherbrooke
klaustri, hvar hann mundi geta fundið
hana. Iíún talaði með pakklætis til-
finning um lækning dóttur sinnar og
staðhæfði öll atriði, sem dóttir hennar
seinna greindi frá. Svo kvaðst hún
líka aldrei sitja sig úr færi með að
ráðleggja brúkun Pink Pills, og J>að
væri eingöngu pví að pakka að Miss
Delaney, sem lifir þar 1 grendinni,var
frelsuð frá óeiginlegri vanheilsu með
pví að brúka J>ær.
Þá er frjettaritarinn kom til
Sherbrooke, fór hann að finna Miss
Maggie Simpson að Notre Dame safn-
aðar klaustrinu. Miss Simpson er
laglegur kvennmaður „ljóshærð og
litfríð“, með ljómandi augu, 17 ára
gömul, og hefur eittlivað pað við sig,
sem pryðir hana svo makalaust mikið,
að pað er óumræðilegt yndi að horfa
á hana. Miss Simpson synir pað full-
komlega, að liún sje heilbrigð nú, og
hún dró eingar dulur á hvað pað var
sem kom henni til lieilsunnar aptur.
Hún sagði frá pví á pessa leið:
„Frá pví jeg var 14 áraog pang-
að til síðastliðið vor, var jegallt af að
tapa heilsunni og missa próttinn, án
pess læknirinn gæti nokkuð hjálpað
mjer, og fyrir eitthvað ári síðan voru
veikindin orðin óttaleg. Jeg pjáðist
sífellt af höfuðverk, varirnar urðu
blágráar, stundum alveg bláar af
blóðleysi. Jeg purfti að soga að mjer
andann ef jeg reyndi nokkuð á mig;
jeg var orðin að lifandi beinagrind
og orðin svo máttlaus, að jeg gat
ekki gengið upp stigann. J eg var að
verða vonlaus af pví að læknirinn
gat ekkert bætt mjer og mjer fannst
sem jeg væri að hrapa niður I ein-
hverja volæðis eymd. Þá var pað að
vinur minn ráðlagði mjer að brúka
Dr. Williams Pink Pills. En jeg
hafði nú reynt svo mörg meðöl til
Veitt
Hædstu verdl. a heimssyningunni.
'DR’
BAKiNfi
POWB’iR
IIIÐ BEZT TILBÚNA.
Óblönduð vínberja Cream of Tartar
Powder. Ekkert álún, ammonia eða
önnur óholl efni.
40 ára reynzlu.