Lögberg - 31.01.1895, Blaðsíða 2
2
LÖOIjERG FIMiITL) DAGINN 31. JANÚAR 1895.
Tvöföhl Iiætta fyrir nieiin
ing: lieiinsins.
Naqnet heitir pingmaður einn á
Frakklandi, se.n allmikið ritar í hlöð.
innlind og útlend, ojr er orðlairður
fyrir óhlutdræjrni síoa o«r stillileira
rö ;-ieindaleiðslu. llann or mjösf ein-
drej'inn mótstf'ðumaður sósíalista
ken'iinganna, en getur ekki láð
al,>yðu manna f>að, að hftn ljái bylt
in raformælendunum eyru, f>ar sem
heldra fólkið eiiri svo lítið skylið f>að
val 1, sem f>að hafi m-sð höndum. Hann
telur menningu heimsins í mikilli
hættu stadda, en f>á hættu telur hann
Stafa jafnmikið frá atferli heldra fólks-
int eins og frá hinum óæðri stjettum.
t> ð sem hann framar öllu öðru hefur
móti sameijrnarmönúum — eða cul
1 'ctionistum, sem J>eir éru nft optast
kallaðir -— er f>að, að peir mundu
gera ftt af við allt frelsi ojr drefia alla
aa Istæðinga-flokka, ef peir næðu
vö dunum. Um f>að mál ritar hann
& pessa leið í pyzkt blað eitt:
,,Stjórn, sein tekin væri fir flokki
samo gnarmanna, mundi hafa eins
Bt>rka tiihrieiging til að viðhalda
sjílfri sjer, eins og stjórnir þjóðanna
ha'a á vorura tímum. Með pví að
allt á nfi að verðá eigu ríkisins, sje
jeg ekki hv. r andstæðinga flokkur
æ'ti að geta haldið fund; og ekki skil
jðg heldur, hvernig blaðamaður, sem
v eri mótfallinn b’nu nj*ja fyrirkomu-
la ri, ætti að geta komið greinum sín
um fit, ef stjórnin ætti allar prent-
smiðjuruar. Menn pyrftu f>ví ekki að
hugsa til að njóta neins póbtísks frels-
is uodir hinu nyja stjórnarfyrirkorru-
lvgi. Skyldu menn ekki að minnsta
kosti hafa frelsi til þ-ss að neyta p»-ss
Bjálfir, sem p-ir vjija? Ekki diifist
jsr að vona pað. Með pví að ríkið
yrð eini framleiðandinn, gæti þnð
fyrirbyggt neyzlu alls þ-ss sem
s un pví gezt ekki að, með pví að
n ita að framleiða pað. Sje stjórnin
mólfvllin vínnautn, mundi ríkið hætta
að rækta víuber, sje hfin mótfallin tó-
baksnautn, muridi pað ekki verða
ræktað, og sje hfiu í tíokk peirra sem
vilja láta menn lifa af plöutufæðu
eiugöngu, pá mundi ríkið bam.a að
8lit,ra dyrum. I>að parf enginn að
segja mjer, að fólk hlyti að verða vit
lauvt áður en svo langt væri farið.
Jafnvel á vorum dögum og það í pví
lan li, par sam rjetti einstakliiigauna
er mest frat.i haldið, banna stjórnii
v.nsölu í sínum lögsagnarumdæinum
I>eiin til mikilUr sorgar g"ti pær
ekki kotnið í veg fyrir að víns sje
nevtt, far sem pað vex, en ef parr
gætu, mundu pær með glöðu geði fir-
skurða að allir vínyrkjugarðar skuli
ónjfttir. Að segja að slikt gæti ekki
koinið fyrir syuir að einsskortá pekk
ingu á pvf hve langt ymsir þuirflokk
ar ganga, sem halda frain afbry-ðileg
um skoðunum11.
Naquet hyggur ekki, að lögstjórn
in mundi verða slík í sóslalistr-ríkinu
að pað bætti mönnum upp skortinn á
frelsinu. Jöfnuður kynni að verða.
segir hann, en pað yrði fátæktar-jöfn
uður. Uppfu. dningar hyggur ham
að vrðu að hætta, eðaað miunsta kost
m mdu pær verða sjaldoæfar mjög
Urn pað kemst hanu að orði á þetsa
le ð:
,.Margir uppfundningami nn
knyjastáfram af áhuga síuum ein-
gö >gu, og hugsa ekki um fjárhagsleg-
au ábata. Eu ríkið hefði ekki rjett
til að leggja á tværliættur með rnikið
fje til pess að reyna að fá eiou eða
öðru .niklu verki fraingengt.. ..
Verkamönnum hættir opt við að látn
rilla fyrir sjer sjónir, pegar þoim ei
keunt að bera kaup sítt saman við
gróða auðmanua. Hafa þeir nokkun
tima hugsað um pað, hvo mikið fji
tyaistí fyrirta kjutn, sem misliepfinast.
og að pað fje verður að dragast frá.
pegar verið er að reikna saman anð
æ n, sem þeir komast yfir, sein hafs
beppnina með sjer? Hugsa peir um
|>ið, að pelta tynda fje geugur ti. að
greiða mðnmmi kaup? Ilui.sa peii
Sjer, að verkstjórar, verkfræðingar og
stjórnendur muni gera sig ánægða
rnoð kaup peirra verkamanna, sem
ekki hafa neiiini sjorstakri pekkingu
til að dreifa? Ef peir halda pað, má
benda peiin á umræðurnar á sósía-
listapinginu í Frankfurt. Enn eru
sósíalistar í minni hluta og eru hinir
mestu áhugamenn, og þó neyddist
Bebel, sósíalistaleiðtoginn, til pess að
viðurkenna pað, að beztu ritstjórarnir
og auglýsinga agentarnir mundu fara
frá sósíalista-blaðinu „Vorwaerts‘‘, ef
laiin peirra væru færð niður, og að
pá rnundi bjaðið fara á böfuðið, og á
Legien, fulltiúanri, sem hjelt pví fram,
að ekki ætti að borga leiðtoonm
flokksins há lauu af peuingum þeim
sem fátækir verkamenn hefðu lagt
fram — á hann bar Bebel pað, að
hann geiði ósvífnislegar peninga-
kröfur fyrir ritstörf sín‘‘.
En jafnvel pótt Naquet líti svo
á; seni sósíaliatar fari mjög villir
vogar í kenningum slnum,. heldnr
hann því fiam, að bryn nauðsyn beri
til að heldri stjettirnar geri sjer ljósa
skyldu 8Ína. Hvervetna í hinum
menntaða heimi seoir hann, að pær
jreri allt, sem í peirra valdi stendur,
til pess að verðskulda hatur lágal-
pyðunnar. önnur ems óhæfa og
Panaina hneykslin, fjebrögðin við
rómverska bankann og spilling Tam-
mariy hringsins sejoir hann að vinni
tneira í pá átt að fitbreiða hugmyndir
sósíalistanna heldur en allar rær'ur
sósíalista leiðtogunna. En auk pess-
arar óbæfn, si m bent sjo, á í öllum
lötidum beimsins, hefur Naqnet mik.ð
annað út á framferði heldri mannanna
nð set ja, ogtelur það nijög raunalegt,
hvíliku lífi börn auðmHiinanna lifi.
„Þessi börn hamiiigjunnar'1, sog-
ír hann. ,,‘em eiga að táða yfir auðæf-
um, er feður peirra hafa safnað satrian
irieð mikilli fyrirhöfn, sjá paðekki,að
auðuuin fylgi noinar skyldur. t>au
gera sjer í hugarlund að auðurinn sje
að eins til þe-s að njóta hans, fólk,
sem með engu hefur fyrir honum unn-
ið, uiegi nota liann, án pess að láta
neitt í staðinn. JÞessir ungu menn,
sem eyða lífi sínu á veitingastöðuui
eða með vændiskonum, og leggja i
úættu auðæfi sin á kvöldin í spila-
klefunnm—pessir millíóna eigendur,
sem ekki leita;t við að ávaxta sitt
maniikosta-pund, heldur eru ánægð.r
með að hafa af fyrir sjer með
að bfia til leiksvið fyrir nautaat eða
cocus, par sern tignir menn geti ó-
virt sjálfa sig með skrípalttum —
pessi kynslóð, sem hvílir á bókmennt-
um, er drej>a ástina til alls, sem er
fagurt, og setja 5 staðinn ástina á
ofsaiegnni svívirðillgnm — pessir Alki-
biadesar, sem vilja láta fyrirgefa sjer
s^arkl.f sitt, án pess að hafa uniiið til
þeirrar fyrirgefuingar nieð pví að
vinna ættjörð sirini gagn—allir possir
karlar og ailar pessar konur, sem ekki
hafa nokkra göfnga lmgsun nje hátt
takmark, allir pessir iðjuleysingjar og
syndarar eru hinir öflugnstu styrkt-
armenn sósía! sta-æsinganna. Menn-
ing heimsins er í hæitu stödd; að sumu
leyti stafar sú hætta af hinum skað
legu kenningum, sem erfiðisinennirn-
ir í eymd sinni d ekka í sig, en hún
stafar engu minria af siðforðis-rotnun-
mni i æðri stjettnr um. I>að erskylda
blaðanna að berjast gegn þessari
tvöföldu hættu“.
LJÓDASAFN.
ep‘ir Porstein Erlingsson er í vænd
um innan skainm*, að pví er „Þjóð
viljinn ntigi1, segir, og er það vafa-
lau-t gleðiefui ölluin peim er unna
vönduðum íslenzkum ská'dskap.
Kvæðin verða flest úr sögu íslands
eða um annað svipað efui. Sem for-
smekk pess er menn rnega eiga von á
í þeirri bók flj tur blaðið ivo kvæða-
katla „í leyni'* og „Jörundur“. „í
levni“ orofurlítill partur úr ljóðsögu
uiii Ragnbeiði, dóttur Brynjólfs bisk-
ups, og Daða Halldórsson, og „Jör-
undur“ er partur úr kvæði um Jörund
ElunJadagaáóng. Oss er mjög mikil
áuægja að preuta Ijóðakafla pessa,
svo peir !á< útbreiðslu meðal Vestur- j
íalöBdinga, og landar vorir hjer verði|
ið bókinni bfinir, pegar hfin kemur. I í Reykjavlk brá peim, par brunaði
inn skip
Ejitir pessu synishorni að dæma, ætti
hön að fá, og fær hfin vafalaust, marga
kaupendur hjer vesta„ hafs.
I leyni.
í stofuna sólin sæla skein,
þau sátu þar tvö við borðið ein;
og mærin var ung og hjartahrein —
hún hugsaði um þarra inn fríða svein
í leyni.
og báti bratt maður á sand,
peir fuudu pað á sjer, sein sáu pann
svip,
að sækóngur stje par á land.
Hann lallaði pangað sem lykillinn
lijekk
og landsjóðinn óðara fann;
og Jörundur sjóli að sumbii pá gekk,
er sólin af Nesjuuuin rann.
Kennara vantar
við Uingvallaskóla fyrir 6 mánuði.
Kennslan byrjar 1. apiíl næstkom-
audi. Umsækjandi verður að hafa
staðizt próf, sem verði tekið gilt af
kennslumálastjórninni í Regina. Til-
boð verða að vera komiu fyrir 28.
febrfiar. Frekari upplysingar gefnar,
ef óskað er eptir.
G. Narfason.
Churchbridge P. O., Assa.
Þir sat hfin svostillt, og starði í ró
á stafina fögru, som hann dró,
en fegri var höndin fríða pó —
pví fann hfin svo títt að hjartað sló
í leyni.
Hún hlyddi á orð hins unga manns,
og undraðist lærdóm kennarans;
hfin geymdi pann allan fræða fans—
og fallegu, bláu augun hans
I leyni.
Og hann sem að bar svo l jetta lund,
hjer ljek hann sjer aldret neitt við
sp-und;
hön práði pó alltaf þennan fund —
pví petta var hennar s:clu stund
í leyni.
E>ar situr hann fríðii fljóði hjá,
ojí fingrunu n hennar styra rrá;
hann var ekki strangur starlinn sá—
en sterklega liöndin titiar pá
í leyui.
Og hann var í bekknum hvers manns
lið,
og hafði þar á sjer lærdóms snið,
en þegar hann sezt við lieimar bliö—
pá hefur hann skakkt, og roðnar við
í leyni.
Og honum pað stundum hugraun fær,
hvað hjartað hans títt og órótt slær,
er á hann par leit hin unga mær—
en yndælar voru stundir pær
í leyni.
Hfin lærði að rr ikna rjett og skjótt,
og ritaði bæði vel oo fljótt;
en raustin haris pyða hvíslar hljótt—
hún hvíslaði bæði datr oor nótt
o n
í leyni.
Jörundur.
I>ið munið liann Jörund, liann sigldi
yfir sjá;
í seglunum kyljan var góð;
hann hugsaði um ekkert, en horfði
fit á lá
og hokinn við sigluna stóð;
pá vatt sjnr fir ægi mitt fannhvíta
Frón
með fjöllin sín blikandi hrein;
pað pótti honum Jörundi svipmikil
sjón,
pví sóliu á jöklana skein.
Og beint í pað háfjalla skínandi skaut
rann skeiðin ( dansandi byr,
en kynlegur hrullur um hrygg honum
þaut,
sem hafði ekki komið par fyr,
o / höndina Jörundur hugsandi bar
að hjarta sjer par sem bann stóð,
o; fann undir treyjunni fossandi par
hið forn-danska sækónjra-blóð.
Hve opt hafði hann dreymt, að hann
svifi yfir sjá
og sædrottning rjetti honum arm,
nú sat hfin par skfnandi öldunum á
með ósnortiun, mjallhvítan barm;
haun perraði af aúgunum þakklætis-
tár,
pví pað sá binn Jörundur strax,
að h-uis hafði húu par beðið öll pessi ár,
og allt til þess hamingju-dags.
OVIDJAFNAN-
LEGT
TÆKIFÆRI,
*
— Til þess að fá —
GOTT BLAÐ OG GÓÐAR
SÖGUB.EKUR FYRIR
LÍTIÐ VERÐ,
*
Nýir kaupendur að
8. ÁRGANGI
LOGBERGS
fá í kaupbjeti sögurnar:
„í ÖRVÆN'TING“,
252 bls„ 25c. virSi.
„QUARITCII OFURSTI,
562 bls., 5>ic. virði
„pOKULVÐU RINN“,
(hegar hún ver^ur full-
prentuX) um 700 bls ,
að minnsta koÆ 65c.
virði —
ALLT pETTA fyrir eina
@2.00,
ef borgunin fylgir pöntuninni.
Til rlaemis um að sögurnar eru
eigi metnar of hatt, skal
geta fess. uS „pokulýður-
inn“ hefur nýlega veriögef-
inn úta ensku.og er aimennt
selthir á $1.25. Og kerar less
cr gaett, hversu mikið |iað
kostar að l'ýi'a aðra eins
bók — 700 bls. — vonum
vjer að menn áiti sig á þvf,
liversu mikið það er. sem
vjer bjóðuin hjer fyrir $2.
*
pcir, sem borga þennan
yfirstandondi áttunda árgmg
LÖGBElíGS
fyrir þann
13. febrúar
næstkomandí, fá I kaupbæti
hvora söguna sem þeir kjósa
heldur, .Quaritch ofursti" cða
,,pol:ulýi'urinu“. Einnig fá
allir gamlir kaupcndur 1 laðs-
ins sem þegar hafa bovga'S
þennan árgang blaðsins aðra-
hvora söguna ef, þeir æskja
þe
I.'gberjf Pr. A Publ. ( o.
DOYLE & CO.
Cor. Ma,In Ss James
Bjóða sauðakjöt í súpur fyrir 4c.
pundið, livað mikið eða lítið scm
tekið er, og 30 pund af sfipu-nauta-
kjöti fyrir $1.00.
Komið til okkar.
Doyle & Co-
HOUGH & CAMPBELL
Málafærslumenn o. s. frv.
Skrifstofur: Mclntyre Block MainSt.
Winnipeg, Man .
Rafurmagnsstofuri.
Rafurmagns lækninga stofnun
Professor W. E. Bergman læknar með
rafurmagni og nuddi gigt, líkamsvisn-
un og hárlos á höfðum. Hann nem-
ur einnig burtu yms lyti & andliti
hálsi, handleggjum, og öðrum lík-
amspörtum, svo sem móðurmerki, há
hrukkur, freknur ofl. Kvennfólk ætti
að leita til ha.ns.
Rootn D, Ryan Bi.ock, Main St.
Telephone 557.
Strn ^narií)
°g
allt aid um 1 lcz-Ing;
fást allskonar tegundir af bezta
tóbaki, sígörum og pfpum í
Army & Navy Tobaksbud
fyrir verð, sem á vtð tímann. Þeir
bafa ágætt reyktóbak í luktum ilátum
ojr pfpur af Bllura mögulegum sortum
fyrir eins lágt verð og hægt er að
fiuna nokkurs staðar í bænutn.
Komið og fáið ykkur rc k.
W. BROWN & GO.
Stórsalar og Smásal r.
537 Main Stk.
STEINOLIA
20, 25 og 30 cents gallonid
Sent kostnaðarlaust til allra parta
bæjarins. Pantanir, son> skildar verða
eptir hjáeptirfylgjandi inönnum ve.'ða
afgreiddar fljótt og reiðilega:
Thorbjörn Guðrrnindsson. 519 Nelly
'St„ (cor, Nelly & Young)
Olafur Olafsson, 210 Nena Str.
Jakob Thorsteinsson. 124 Lydia Str.
eða hjá
John S. Bain, Toronto Str.
Eigandi.
J. LAMONTE,
434 MAIN STREET.
The Peoples Popular Cash Shoe Store,
SELUIt SKÓTAU MEÐ 20 prC6Ilt AFSE.ETTI
í tvær vikur, frá 21. janfiar til 4. feprfiar; báðum dögunum meðtöldum.
Nú hjet hann á pegna svoþrumdi við
skeið,
þá prífur hann stjórnvöl í mund,
og styrir itf bafinu stórskipaleið
og stefnir á Eugeyjar sund:
„Ó heill sje þjor Friðrik, nft held jeg
að strönd,
pví bjerna er nft kóngsríkið mitt,
sá dregur ei Bretanuin dyrgrip ftr
hönd,
sem drottinn gaf höfuðið pitt“.
Þessi afsláttur er á öllum skótegundum— nema okk-
ar sjerstðku $4,00 karlmannaskóm. — Svo sem: kvennskóm,
barnaskóm, karlmannaskóm; vetlingum og hön>kurn; koffortum
on töskuui; okkar sjerstöku „hockey“-skóm o. s. frv. Við höfutn
nyiega fengið skófatnað fyrir vorið, og seljum pað með sama
afslætti. Okkur liggur mjög mikið á peningum fyrir 4. febr.,
og pví gefum við pennan afslátt.
-NOTID TÆKIEÆRID-
J. LAMONTE.
434 MAlN