Lögberg - 12.09.1895, Blaðsíða 2

2
LÖGERG, FIMMTUDAGINN 12. SEPTEMBER 1895
Yngstn skákl Duna.
Eptir „Eimreíðínni“.
Eins og kunnugt mun vera, var
dr. Georg Brandes frumkvöðull og
vegryðjandi nýrrar stefnu í skáldskap
Dana um 1870. Sú stefna hefur al-
mennt varið nefnd „realisme11 ogsnýr
sjer að lífinu, atburðunum og mönn-
unum, eins og pað ber fyrir augu
peirra, lýsir pví satt og náttúrlega, án
f>ess að skrjfða |>á nokkurri annari
blæju en skáldskaparlistarinnar sjálfr-
ar. ölljhin helztu skáld Dana flykkt-
ust um Brandes sem flokksforingja,
svo sem Drachmann, Schandorph, J-
P. Jacobsen o. fl., og allt fram ápenn-
an dag á Brandes öndvegissætið í
danskri fagurfræði, prátt fyrirpað, að
hoaum hefur ekki verið hleypt í pró-
fessorstöðu við háskólann sökum hinna
mjög svo frjálsu skoðana hans. Enn
pann dag í dag er hann að sönnu
flokksforingi eldri og yngri skálda
Dana, sem með aðdáun og lotningu
fyrir hinum skörpu gáfum hans og
skarpskyggni í ritdómum rita í hans
anda, en pó hefur nú á síðustu tím-
um myndast flokkur af uugum skáld-
um, sem boða nýja trú, ef svo má að
orði kveða, hvað skáldskap snertir.
t>essi ungu skáld, sem voru áðurákafir
Brandesliðar, gáfu áður sanna og
náttúrlega mynd af mannlífinu, skyra
og nákvæma, og ortu hispurslaust og
dularlaust um ást og æsku, sorg og
gleði. En á síðusta árum hafa peir
orðið fyrir áhrifum frakkneskra skálda
og hafið nýja stefnu, er peir nefna
,,symbolisme“, stefnu sem lýsir sjer í
óljósum táknunum alls þess, er fyrir
auya, eyra eða huya ber l þvl vet-
langi sem það ef sjeð, heyrt eða
huysað; skáldið segir oss aðeins pað,
sem í fljótu bragði og einstakt ber
fyrir augu hans, eyru og sál, — hitt
verður hver að segja sjer sjálfur, eða
maður verður með öðrum orðum að
skilja hálfkveðna vísu; sá, sem les,
verður að skálda sjálfur eða ráða í hið
dularfulla mál. t>essi skáld eru mið-
aldarleg í anda, og yfir skáldskap
peirra margra er einhver drunga og
draugablær. t>eir verða opt dreym-
andi og óljósir sem Heine; mál peirra
hefur opt á sjer biblíublæ; pað er í-
burðarmikið og fullt af samlíkingum
og lýsingarorðum, frumlegum í pví
sambandi, sem peir brúka pau, t. d. er
peir lýsa litum og litbrigðum. Peir
tala um „hvít bros“, um „andlit hvit
sem tunglski'n í maí eða sem ísblóm-
um hjeluð rúða“, um „kinnar kafrjóð-
ar sem kveldroði“, um „hina hvítu
prá“ (den hvide længsel) o. s. frv. —
t>eir hirða minna um rím en efni ocr
O
yrkja opt í prósa. — t>eir hafa til
skamms tíma gefið út tímarit, er
nefnist „Taarnet“. Titilblaðið bar
pegar vott um eittlivað sjergæðings-
legt, og frumlegir pykjast peir um-
fram allt vera; titilblaðið var mórautt
með fornfálegu letri og svartri um-
gjörð, og yfir nafninu skein sólin, en
undir pví var jurtastöngull með
geislablöðum. —Ritstjóri tímaritsins
var Jóhannes Jörgensen; eptir hann
eru margar stórar frásögur og tekst
hoaum opt vel upp. Auk hans rituðu
í tímaritið af kunnugum mönnum
skáldið Thor Lange, sern pýtt hefur
margt og mikið úr rússneskum skáld-
ritum og fengið doktorsnafnbót fyrir
rit sitt um skáldið Alexis Tolstoj,
mesta lýriska skáld Rússa á pessari
öld; ennfremur Stuckenberg, Sofus
Michaelis, efnilegt pjóðskáld, lipur
og pýður, Sofus Clausen o. fl.
Sem dæmi skáldskapar pessa set
jeg hjer pýðingu tveggja kvæða í
prósa:
Haustkvœði.
J>vi pá pessi svörtu ský? Og pví pá
allt af pessi rigning?
Langir lýsandi silfurdropar
drjúpa niður af svörtum trjám.
Haustsins blöð eru riðlit og gul,
pau hanga öll á fölnandi stönglum,
pau, sem eru fallln, klístrast fast við
ina votu vegi,
blaðæðarnar eyðast af kulda og sorg.
I>ví pá pessi svörtu ský? og pví pá
a.llt af pessi rigning?
Líkt og haustlaufið fölnar og eyðist
af kulda,
svo hafa burknaskógar jarðarinnar
hlotið að eyðastog líða und'r lok,
svo munu og himinhnettirnir ein-
hverntíma uppleystir verða að
dynjanda regui,
svo muú stjarnanna Ijómi slokkna
líkt og augu, se.n missa sjónafl
sitt, heimurinn liður inn í hið
mikla ljósleysi.
Skuyyinn í vatninu.
Þú skáldgyðja— í hreinni mynl
líkist pú kvennmanni,
sem ávallt flýr undan —
að mæta pjer er líkt og að safna
blómum í draumi;
jeg verð að syngja blómunum
Ijóð,
meðan máninn hangir á himnihum
líkt og silfurspegill.
Flýjandi'kona, hjarta pitt er
hlæjandi vor,
líkt og ilmandi rósarblöð veit jeg að
hetídur pínar eru;
brjóst pín eru stðr og frjósöm sem
indverskir garðar,
fagurmynduð og livelfd líkt og Taós
heilögu fjöll.
augnatillit pitt er skjálfandi
strengur, sem bifast, titrar og
kveður—
A hverju kveldi geng jeg niður
að hinu pögula vatni;
í pví spegla sig kvöldskýin, sem líkj-
ast hinni blaktandi blæju pinni;
mynd pín ljær pví fegurð!
og er jeg sje pig hinumegin við
vatnið, hugsa jeg um pað,
að sorg mín er meiri en fjarlægðin
milli okkar,
hugsanir mínar beygja sig á móti
Pjer>
líkt og trje beygir greinarnar niður í
vatnið,
— og jeg elska skuggann pinD,
sem speglar sig; líkt og maður,
sem kafar eptir perlum, sleppi jeg
mjer í hið dimmbláa djúp auga
pins;
ást mín er sem titrandi, skjálf-
andi aida,
hún eyðir mynd pinni, og pað er
sem hún beri hana burt,
en máninn blikar á vatnið.
• V. J.
Nýtt meðal við krabbameini
Eptir ,,Eímreiðinni“.
Nýtt meðal við krabbameini eða
rjettara sagt fleiri ný meðöl pykjast
menn hafa fundið við pessum voðalega
sjúkdómi, sem til skamms tíma hefur
verið álitinn ólæknandi. Að vísu
hefur læknum stundum tekist að ná
svo fyrir rætur meinsins með skurði,
að ekki hafi brytt á pví framar, en
slíkt er pó miklu sjaldnar en hitt, að
krabbinn hafi tekið sig upp aptur
eptir skurðinn. En meinið stendur
opt í sambandi við svo mikilsvarðaudi
líffæri, að ekki er út í pað leggjandi
að skera pað burt, og er pá engin
líknar von.
Nú hafa menn — á líkan hátt og
blóðvatnið við barnaveiki er til orðið
(sjá „Eimr.“ 1. h.)—með pví að spýta
vökva, er stafaði frá krabbameini, inn
undir höruDd á dýrum, og taka peim
svo blóð eptir vissan tíma, fengið
blóðvatn, sem samkvæmt skýrslu
tveggja franskra lækna, llichet og
Hericourt, hefur læknað 2 sjýklinga,
er höfðu krabbamein. ^leðali pessu
er spýtt inn í meinið. tíba inn undir
hörundið nálægt pvi. Af pví meðal-
ið or svo lítið reynt, er ekki að svo
stöddu hægt að leggja dóm á, að bve
mifllum notum pað má verða. Aðrir
læknar, Emmench og Scholl, hafa til
innspýtingar við krabbameini notað
blóðvatn, sem hefur inni að halda eit-
urefni, er bakteríutegund sú myndar,
sem veldur heimakomunni. E>eir
póttust einnig sjá bata af notkun
pess. H. Gr.
BRXSTOX->£5
Cure Biliousness. Sick Hcad-
achc, Dyspepsia, Sluggish Liver
and all Stomach '1 roubles.
BKXSTGHi’S
PILLS
- - —■ — —-~—■
Are Purely Vegetable,
elegantly Sugar-Coated^ and do
not gripe or sicken.
BRISTG2/S
PILLS
—B——P ~ ij* ■ i iii riMK
Act gently but promptly and
thorough’y. “The safest family
medicine.'’ All Druggists keep
bék-oi/s
PILLS
Northern
PfGlFIC R. R.
Hin vi nsœla bvant
- TiL-
St. Paul, Minneapolis
—OG--
Og til allra staða i Bandarikjunum og
Canada; einnig tii gullnám-
anua í Kovtnai Ljer-
aðinu.
Pullmaq Place svefnvaguar og bord-
stofuvagnar
með hraðlessinni daglega til
Toronto, Montreal
Og til allra staða i austur Canada
yfir St. Paul og Chicago.
Tækifæri til að fara gegnum hin víðfrægu
St. Clair jarðgöng. Parangur tekur
fjelagið í.'ábyrgð alla leið, og engin
tollskoðnn við landamærin.
SJOLEIDA FAR3RJEF
útveguð tíl og frá Stóra Bretlandi, Evrópu
Kína og Japan með hinum allra
heztu flutningslinum.
Frekari upplýsingar viðvíkjandi farbrje
um og öðru fást hjá hverjum sem er
af agentum fjelagsins, eða
Chas. S. Fee,
Gen. Pass. & Ticket Agt., St. Paul
H. Swinlord,
Gen. Agent, Winnijeg
City Office,
486 Main'St. - - Winnipeg',
Rieliards & Bnidéaw,
Málafærslnmenn o. s. frv,
Mi lnlyre Block,
WiNNrPEG, - - - Man.
NB. Mr. Thomas II, Johnson les lög hjá
ofangreindu fjelagi, og geta menn fengið
hann til að túlka þar fyrir sig Jiegar j-örf gerist.
KAUPID
’‘HIGH SPEED“
PRJONAYJELAR.
Ódýrustu prjónavjelar í heimi.
Prjóna sokka, vetiinga, nærföt o. fl.,
og gera verkið bæði íijótt og vel.
Taka 72 lykkjur á sekúndunnni.
Yfir 40 íslendingar hafa nú keypt
vjelar pessar, og allir gefa peim hinn
bezta vitnisburð-
Yerð, með einum Cylinder $10;
með premur Cylinders $14. Sendar
kaupendum innan Manitoba kostnað-
arlaust ef full borgun fyigir pönt-
uninni.
Skrifið eptir upplýsingum og
sendið pantanir yðar til
G. Eyjolfsson,
lcelandic River, - - Nlanitoba,
sem hefur útsölu á vjelum f>essum í
Manitoba.
M

Koinid og sannfœrist!
JtJitímitt á pessum tíma purfið pið að byrgja ykkur með vörur fyrir upp-
skerutímann. Komið með listaaf pví, sem pið purfið, til okkar
og látuin sjá livað við getum gert. Yið erum
sannfærðir um að við getum S{>arað
ykkur peninga.
_A_llar sumarvörurnar vcrða að seljast án tillits til verðs, til pess að rýma
fyrir okkar mikln byrgðum af vörum fyrir liausið.
KELLY MEBCHÁNTILE CO,
ALþEKKTA ÓDYRA BUÐIN í NORÐNR-DAKOTA.
MILT0S,
S. DAKOTA
A. P. BUCHANAN.
AKURYRKJUVERKFŒRA-SALI.
CRYSTAL, - N. DAK.
Islendingar! t>að borgar sig fy
ar pið purfið að kaupa
rir
ykkur að finna Joiin Gafjfney peg-
Biqdara, Slattuvjelar, Vagna, Ploga, l^errur,
Bindaratvinna, Masl(inu Oliu Etc.
Mitt Motto er: Áreiðanlegheit og jöfn viðskipti við alla. — Vinsamlegast
JOHN GAFFNEY,
MANAGER.
P, S. Látið ekki hjá líða að finna mig áður en fið semjið um kaup á bindaratvinna
annarsstaðar.
BATNAÐI r.AN'GVAItANDI KVHF, TAUGAVEIKLAN, MATTLEYSI, BAKVEEfiU
MÆNU VEIKI, IIÖFUÐVEKKUK, HÁLSVEIKI, SVEFNLEYSI, BLÆM MELTING,
LIFKAKVEIKI OG KKAMPI.
Boston, Mass. 1. sept. 1893.
Dr. A. Owen.
Jeg finn að jeg er nú eins fjörugur
og jeg var barn.
Viðvíkjandi belti pví sem jeg
fjekk frá yður í fyrra í Febrúar, sendi
jeg } ðuv enn á ný innilegt pakklæti
mitt. t>að er undarlegt bæði sem lijálp
ar og heilbrigðis meðaí fyrir alla. Eins
og pjer munið pá keypti jeg belti No. 4
með rafmagns axlaböndum. Það hefur
gert sitt verk ágætlega á alla líkams
ibyggingu mína. Já mjer er batnað af
illum inínum kvölum. Jeg pjíðist af
langvarandi kvefi, taurraveiklan, veiki í
mænu’ini, máttleysi, bakverk, böfuð-
verk, hálsveiki, svefnleysi, slæmri melt*
ingu, lifrarveiki, og mjög vondum
krampa. Jeg hef pjáðst óttalega af öll-
tcntoerjr. unl pessum veikindum, en verstur
pó á nóttunni; pví jeg naut hvorki hvíldar nje svefns. Strax og jeg var
háttaður fjekk jeg krampann, og limirnir voru sem peir væru bundnir í hnúta
en nú hef jeg fengið mína fullu heilsu aptur. Fyrst var jeg sem Tómas
trúlausi; jeg skoðaði beltið eins og önnur meðöl og lækna, sem húmbug,
en jeg komst á aðra skoðun pegar jeg fjekk beltið. Jeg er nú sannfærður
um að Dr. Owens belti geta bætt sjúkdóma, par sem rafmagn er hægt að
brúka, já, pví nær hvað vondir sem peir kunna að vera. Jeg er sem nýr
maður í ölllum skrokknum, já, sterkari og hraustari heldur en jeg hef verið
síðan jeg var ungur. Jeg get nú unnið bæði nótt og dag, án pess að
finna til sársauka eða preytast. Enn á ný pakka jeg Dr. Owen fyrir hið ágæta
belti, sem er til mikillar blessunar fyrir mannfjelagið. Látið prenta línur
pessar, pví pað sem jeg hjer hel skrifað er jeg rciðubúinn að staðfesta með
eiði, og jeg er einnig viljugur til að svara peim er skrifa til mín um upp-
lýsingar. Virðingarfyllst
John M. B. Stenberg,
151 W. 4th St., So. Boston, Mass.
Ee NÚ 85 ÁKA GAMALL OG VAK KOMINN í KÖK AF KLLI, EN BKLTIÐ
FJKKK IIANN AFTUK Á FÆTURNA.
Dr. A. Owen. Aastæð, Otter Tail Co., Minn., 11. sept. 1893.
Meðtakið mitt hjartans pakklæti fyrir beltið, sem hefur gert mjer ósegj-
anlega mikið gott. Jeg var í rúminu og var veikur, auðvitað var pað
elli, par jeg nú er 85 ára gamall, en Dr. Owens belti hefur fengið mig á
fæturna enn pá einu sinni. Jeg get ekki fullpakkað yður, kæri Dr. Owen.
Þakkir og aptur pakkir fyrir yðar ráðvendni, einnig agent yðar, Miss Caro-
line Peterson, í Fergus Ealls, sem frjetti að jeg væri veikur og kom heirn til
mín og útvegaði mjer beltið.
Yðar pakklátur
.Peder O. B ak k e.
Beltið iikfue gekt mjek meira gott en ai.lt annað samanlagt sem jeg
IIEF BRtJKAÐ í 16 ÁK.
Dr. A. Owen. Holmen, Wis., 11. sejit. 1893.
Belti nr. 3. sem mjer var sent í oct. ’92, hefur gert mjer mikið gott; jeg
hef pjáðst af gigt mjög lengi, svo jeg hef verið ófær til vinnu. Þegar jeg
hafði brúkað beltið í tvo mánuði var jeg mikið betri, og nú er jeg frískari en
jeg hef verið í 16 ár. Jeg er yður pakklátur.
Með virðingu,
Edward E. Sangestað.
Allir peir sem kynnu að óska eptir nánari upplýsingum viðvíkjand
bót á langvarandi sjúkdómum, bráðasótt og taugaveiklun eru beðnir að
skrifa optir vorum nýja mjög svo fallega danska eða enska prísiista, til B.
T. Björnson Aðal Agent meðal íslendinga, P. O. Box 368 Winnipeg Man,
The Owen Eleetric Belt and Appliance Co.
Skrifið eptir príslista og upplýsingum viðvíkjandi beltunum til
B. T.BÖltNSON, agent meðal Islenndinga
P. 0. Box 368, Winnipeg, Mau