Lögberg - 25.03.1897, Blaðsíða 5
LÖGBERG FIMMTUDAGINN 25. MARZ 1897
5
eins skuggi af pví, sem það var til
forna, veslaðist algerlega upp um lok
síðustu aldar. En snemma á pessari
öld fóru lslendÍDgar að rumskast af
dvala peim, sem hallæri og kúgun
hafði haldið peim í svo öldum skipti,
fóru að hugsa um að krefjast pess, að
Danir ljetu pá fá aptur rjettindi pau,
sem peir höfðu verið ræntir. Danir
voru ekki fljótir á sjer að verða við
kröfum íslendinga, en samt ljetu peir
pá fá ráðgefandi alpingi uin miðja
öldina. Islendingar voru ekki ánægð-
ir með petta, sem ekki var von, og
lijeldu áfram baráttu sinni við dönsku
stjórnina, pangað til að konungur og
stjórn dana ljetu pá hafa löggefandi
alping og að nokkru leyti innlenda
eða sjerstaka stjórn árið 1874. Detta
var gert með hinni nafntoguðu stjórn-
arskrá frá 1874—„frelsisgjöfinni f föð-
urhendi“, sem skáldið kvað um. tJm
leið gengu Danir inn á, að skila ís-
lendingum til baka nokkru af fje pví,
sem stjórn Dana hafði ranglega dreg-
ið undir sig. Þannig stendur á ár-
gjaldi pvf, er Danir hafa greitt ís-
landi síðan 1874. t>að \ná nú hver
sem vill kalla pað náðargjöf, að s'kila
Islandi aptur parti af rjettindum peim
og fje, sem landið hafði verið rænt.
Vjer getum ekki fallið í stafi yfir
peirri náð eða álitið, að íslenzka pjóð-
in—sízt Vestur-íslendigar—ættu að
halda árlega hátíð í minningu pess.
Eins og vjer höfum drepið á—og eins
og hver maður ætti að sjá og vita—
voru kröfur íslendinga um sjálfstjórn
byggður á pví, að þeir hefðu verið
sviptir sjálfsforrœði sínu þvert ofan
l „gamla sáttmála“, og pað var fyrir
pað (og engan annan hlut) að Danir
viðurkenndu, að íslendingar hefðu
ranglega verið sviptir rjettindum, sem
peir höfðu sögulega og samkvæmt
samningi við Noregs konung, að
Danir ljetu íslendinga fá stjórnar-
bótina frá 1874. Ef hinir fornu ís-
lendingar hefðu ekki stofnað ljfðveldi
á íslandi og verið óbáð ríki svo öldum
skipti, pá hefðu Danir aldrei til eilífð-
ar látið pá fá stjórnarbótina og sjálfs-
forræði pað, sem peir fengu 1874.
Stjórnarbót sú er pví algerlega grund-
völluð á pví þýðingarmesta atriði l
sögu Islenzku þjóðarinnar, að hún
stofnaði lýðveldi sitt pann 17. júní
930, þegar alþingi var sett l fyrsta
sinn. Vjer vonum, að hvorki J. Ólafs-
syni nje öðrum takist að villa sjónir
fyrir fólki 1 pessu efni.
J. Ólafsson segir, að peir 8 menn,
sem skrifuðu undir áskoranina 22. f.
m. „viti ekki einu sinni, hvern dag
alpingi var sett í fornöld“ o. s. frv.
t>að er nú ekkert nýtt, að J. Ól. pyk-
ist vera eini íslendingurinn hjer í
landi sem nokkuð veit, og kippum vjer
oss pví ekki upp við pessa staðhæf-
ingu. En vjer leyfum oss að halda
pví fram, að peir 8 menn, sem rituðu
undir sampykktina, vita meira um
petta en J. Ól„ eptir pví sem grein
hans ber með sjer. Alpingi var sett
í fyrsta sinn (árið 930, eptir pví sem
fróðustu menn hafa sagt) fimmtudag-
inn er bar upp á pann 17. júnt. £>að
vill svo skrítilcga til, að 17. júní ber
nú í ár upp á fimmtudaginn sem peir
mæla með. t>að, að tíma-reikning-
urinn var leiðrjettur á 17. öld (íslend-
ingar voru pá orðDÍr 11 daga á eptir
hinum rjetta tíma eins og fleíri pjóð-
ir), breytir alls ekki peim tíma árs,
sem alping var sett kíraun ogverutU
forna. Vjer vitum ekki til að dagsetn
ing merkis-viðburða, sem bundnir
voru við vissa mánaðardaga áður en
tímatalið var leiðrjett (rímið bætt), hafi
verið brevtt. Þar sem t. d. getið er
um í sögunni, að einhver maður hafi
fæðst vissan mánaðardag, eptir gamla
stíl, pá er fæðingardagur hans enn
talinn sama mánaðardag, pó hann ept
ir hinu leiðrjetta tímatali hafi fæðst
seinna í mánuðinum.
Hártogunum J. Ól. viðvíkjandi
pví, hvað er „land Leifs hins lieppna“,
svörum vjer ekki neinu í petta sinn,
og ekki heldur röksemdum? hans um
pað, hvenær landnám íslendinga hafi
byrjað hjer í landi. En viðvíkjandi
grýlu L Ól. um „valdboð“ dagsins, er
hinir 8 mæla með, skulum vjer minna
á pað sem tekið er fram í Lögb. 25.
f. m., að málið verður borið undir
íslendinga hjer í landi til úrslita áður
en nokkru verður slegið föstu. Ef
pað er nema tilbúningur, að frumvarp
verði lagt fyrir alpingi í sumar til að
gera2. ágúst lögboðinn hátíðardag á ís-
landi, pá yrði pað einmitt „valdboð“,
pvl ekki verður almenningi oefið tæki-
færi til að segja álit sitt um máiið.
t>að yrði bara sampykkt af dansk-
sinnuðum pingmönnum. Danastjórn
mundi ekki neita að staðfesta slíkt
lagaboð, pó hún neiti að sampykkja
nýtt stjornarskrár-frumvarp, frumvörp
um lagaskóla o.s.frv. t>á fyrst feDgju
menn valdboðinn íslendingadag. Og
pað valdboð mundi J. Ólafssyni
pykja sætt, gott og blessað—af pví
pað yrði danskt valdboð.
Tuugavciklitn ox allcysi.
TaugaveiHun orsakar afieysi öðru mefm /ik-
avuins. ll\ð mer\a tiouth Amencan Ner-
v'me læknar þrdtt fynr marga erfiðleika
«g gefur fjölskylduntn aptar vróðirin*.
með góðri heilsu. Bptirfylgjandi erskrif-
að nf Ed.ws.rd Parry, Surry Centre B. C.
„í ágúst síðastliðinn lagðist konan
mín af taugaveíklun 'og leiddi þar af að
hún varð alveg aflaus öðrumegÍD, Við
reyndum mörg meðöl, að gagnslausu. Jeg
sá South American Nervine auglýst í blöð-
unum í Westminster B. C. og liugsaði
mjer að reyna i>að, og jeg er glaður yfir
því að geta sagt að eptir að hún var búin
úr þremur öskjum var húu orðin svo frísk
að mig og allt fólkið fui*ðaði livað mikl-
um umskiptum hún hefði getað tekið.
Það bæt.ti henni Ivo vel að við getum ekki
lokið of miklulofsorði á i>að“. Ekkert til-
felli þar sem veikin er svo áköf eða gömul
að hún láti ekki undan þessu meðali.
Qefnar
Bækur.
Nýir kaupendur að 10. árgangi Liög’-
berg-s (hjer í landi) fá blaðið frá þessum
tíma til ársloka fyrir $1.50. Og ef þeir
borga fyrirfram geta þeir valið um ein-
hverjar þrjár (3) af eptirfylgjandi sögu-
bókum:
1. ,,í örvænting“, 252 bls.
Eftir Mrs. M. E. Ilomes.
2. „Quaritch 0fursti“, 5G2 bls.
Eptir II. Kider Ilaggard.
3. „Þokulýðurinn“, G5G bls.
Eptir II. Rlder Ilaggard.
4. „í leiðslu11, 317 bls.
Eptir Ilugh Conway.
5. „Æfintýri kapt. Horns“, 547 bls.
Eptir Frank B. Stockton.
6. „Rauðu Demantarnir“, 550 bls.
Eptir Justín McCarthy,
Allar þessar bækur eru eptir góða
höfundi, og vjer þorum að fullyrða að
hver, sem les þær, sannfœrist um að hann
hafi fengið géð kaup, þegar liann fjekk
shkar bækur fyrii* ekki neitt. Því
blaðið vonum vjer að hverfinni þessvirði,
em hver borgar fyrir það. „Rauðu Dem-
antarnir“ verða ekki fullprentaðir fyrr en
í vor og verða því þeir, er kunna að panta
þá bók nú, að biða eptir lienni í tvo til
þrjá mánuði.
Qamlir kaupendur,
sem borga þennan yfirstandandi ár-
gang Lögberg-S fyrir 31. marz n.k.,
geta fengið einhverja eina (1) af ofannefnd-
um bókum, ef þeir æskja þess.
Vinsamlegast,
Logberg Print’g & Publísh’g Co.
P. O. Box 368,
WINNIPEG, MAN.
J. W. CARTMELL, M. D.
GLENBORO, MAN„
pakkar íslendingum fyrir undanfarin viíf-
sklpti, og óskar að geta verið þeim til þjenustu
framvegis.
Ilann selur f lyfjabúð sinni allskomr
„Patent-1 meðul og ýmsan annan varning, sem
venjulega er seldur á sliku'n stöðum.
Islendrngur, Mr, Sölvi Anderson, vinnur
apóthekinu. Hann er bæði fús og ve! fæ að
túlka fyrtr yður allt sem þjer æskið.
ÍSLENZKUR LÆKNLR
Dp. M, Halldorsson,
Slranahan & Hamre lyfjabúð,
Park. River, — — — jV.
Er að hitta á hverjum miðvikudegi í Grafon
N. D„ frá kl. 5—6 e. m.
JOSHUA CALLAWAY,
Real Eastate, Mining nutl Financial Agent
272 Eort Strekt, Winnipko,
Kemur peningum á vöxtu fyrir menn, með
góðum kjörum. öllum fyrirspurnum
svarað fljótt. Bæjarlóðum og bújörðum
í Manitoba. sjerstaklega gaumur gefinn.
Northern Pacifie By.
TIME O-A-IRID.
Taking effect on Monday, Augnst 24, 1806.
Read Up. MAIN LINE. Read Down
North Bound. oouth Bouud
** s • u>« >. £ ö 'i \ Z 0 _S P =8 0 M w H Q STATIONS. ' s Úé J, K j® m a Q ’ss . s á * u, 2; 0
8. iop 5-5oa 3>3oa 2. toa 8 35p I l.4oa 2.55p i.2op 12.20p 12.1 op 8.45^ 5.oöa 7.3op 8.30p 8.0op J0.3op ... Winnipeg.... .... Morris .... .. . Emerson ... .... Pembina.... . .Grand Forks.. Winnipeg Junct’n .... Duluth .... .. Minneapolis,.. .... St, Paul.... .... Chicago.... t.0'‘p 3.25p 3-4°P 7-05 p 10.46P 8.00 a 6.40 a 7.15 a 9-35P 6 45P 9 o3p U 30p 11 45p 7 3°P 5 50p
MORRIS-BRANDON BRANCH.
East Bound West Bound
Freight 1 Mon.Wed. & Fríday. 1 © 1S a 5*1 (T P 5} 9! h B fL e-. STATION8. á it ít- a © • 03 * H
8.30p 8,2op 5.23 p 3.58 p 2.15 p 1.5?|p 1.12'a 9.49a 7.0o a 2.55p 12.55p 11.5«p 11.20a 10.40a 9.38 9-4la 8.35a 7.4í>a ...Wtnnipeg. . .... Roland .... .... Miami .... Somerset... .... Baldur .... ... .Belmont.... ... Wawanesa... ....Brandon.... l,00a 1.30p 2.29p 3-oop 3.52p ð.OIp 5* 22p 5 °3P 8.2op 6.45p 8.ooa 9.5oa 10.52a I2.51p 3,22p 4,I5P 6,02p 8.30p
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
West Bound. Kast Bonnd.
Mixed No 143, every day ex. Sundays STATIONS. Mixed P/o. 144, every day ex. Sundays.
6 45 7.30 p m 1 m .. . Winnipeg. .. Portage la Prairie 12.35 a m 9.30 a m
Numhers 107 and 108 have through Pull
man Vestfbuled Drawing Room Sleeping Car
between Winnipeg and St. Paul and Minne-
apolis. Also Palace Dining Cars. Close con-
nection to the Pacific coast
For rates and full information concerning
connections with other lines, etc., apply to any
gent of the company, or,
CHAS. S. FEE, H. SWINPORD,
G.P.&T. A.,St,Paul. Gen.Agent, Winnipe
CITY OFFICE.
Main Street, Vönnipeg.
\
419
þau Fidelia og Bostock skyldu vel hver leikurinn
var; að minnsta kosti var þeim báðum full-ljóst, að
þau voru að reyna fimleik hvers annars. Bostock
vÍ8si ekki hvað það kynni að vera, sem Fidelia grun-
aði hann um, en hann vissi vafalaust, að hún grunaði
hann um eitthvað, og haan vissi, að ein einasta röng
hreifing frá hans hlið (í skilminga leiknum) gæti
breytt grunsemd hennar í fullvissu. Fidelia vissi
ekki í raun og veru á hvað traustum grundvelli
grunur hennar væri byggður, en hún var alltaf að
sannfærast meir og meir um það, að grunur hennar
væri leiðarljós til mjög mikilvægrar uppgötvunar.
Hún athugaði pess vegna sjerhvern glampa í augum
Bostocks, eins og hún mundi hafa gert, ef hún hefði
verið að há vanalegar skilmÍDgar við hann. Lafði
Scardale og Raven kapteinn sátu og hlustuðu á við-
ræðu þeirra, án pess að hafa minnstu hugmynd um,
að nokkuð sjerlegt væri á feiðum. Fideliu þótti
>njög vænt um, að þau virtust engan grun hafa.
„Jeg vil útkljá þetta einvígi sjálf“, hugsaði hún
uteð sjer. „Jeg hef geDgið út í það án þess að
ráðgast um það við aðra, og án þess að njóta aðstoð-
ar annara; og jeg ætla mjer líka að leiða þetta til
lykta án ráða og aðstoðar annara.“
Henni fannst samt sem snöggvast, að nóg væri
kotnið af þessum skilminga-leik. Henni fannst
það dygði alls ekki, að vekja athygli annara á leik
þeim, er þau háðu sín á milli. Setjum svo, hugsaði
Jjjn með sjer, að hún hefði algerlega rangt fyrir
422
augnamiðinu?“ sagði Fidelia og horfði á fiostotíit
með hvetjandi augnaráði.
„Mjer þætti líklegt, að hann mundi vilja segja
henni það“, sagði Bostock eptir dálitla þögn.
„Henni—segja henni það? ‘—sagði Fidelia, og
sigurgeisli leiptraði úr augura hennar. Hver hafði
minnst á kvennmann 1 þessu samtali.
„Jeg veit eiginlega ekki, hvað þið eruð að tala
um“, sagði lafði Scardale.
„Gg jeg ekki heldur, það veit hamingjan!“
sagði Raven. „Þið eruð komin langt fram fyrir
mig. Þið hafið skapað ykkur allskonar kenningar
og skýringar viðvíkjandi þessum Jafet Bland, sem
þið hvorugt ykkar hafið sjeð uykkurn tíma á æfinni.
„Prófessor Bostock og jeg höfum hina sjald-
gæfu ímyndunar-gáfu“, sagðt Fidelia.
„Hamingjan veit, að þið hafið hana“, sagði
Raven. „E>ið hafið verið að tala um þettnau Jafet
Bland, eða jhver árinn sem hann nú beitir, oius og
þið bæði hefðuð þekkt hann frá barnæsku“.
„Er annars nokkur slíkur maður til í raun og
veru“, sagði lafði Sc.irdale, og efasemd Ijfsti sjer í
orðum hennar.
»Ó, já“, sagði Fidelía mjög einbeittlega, og leit
um leið fast á Bostock.
„En Fidelia, góða mÍD, hvernig vitið þjer það?“
sagði lafði Scardale.
„Maður kemst að ymsum hlutum“, svaraði Fid-
elia mjög stillilega. „Þjer ættuð að muna að Mr.
415
búin að koma upp um sig með því að reka Upp hljóð.
„Gerið þjer ávo vel, Raven kapteirtn, að tala
ekki svona“ sagði lafði Scardale í bæaar-róm.
„Gott og vel, lafði Scardale11 sagði Raven. „Ef
til vill verður næsta árásin gerð á mig. Jæja, það
verður ekki svo fjarska auðvelt að ráða mig af dög-
um. Jeg skal vera var um mig, og ef jeg að eiu3
get fast hendur á þessum rauðhærða manni, svei
mjer ef jeg skal ekki vita, hvort rauða skeggið skal
ekki losna við hann“.
Fidelia leit á Bostock. Var það ímyndun? Eða
ticdraði skyndilega úr augum hans, sem vanalega
voru svo sviplaus, samskonar leiptur og Toma?
Carlyle kallar „helvítis eld?“
„Þjer haldið þá, að rauða skeggið sje dular-
búningur?“ spurði lafði Scardale.
„Jeg veit það ekki; mjer datt það svona í hug,
tneðal aunars. Mjer þætti gaman að vita, hvar Itarm
er pilturinn, som nefndur er Jafet Bland—eini crr-
inginn, sem alls ekki hefur komið I ljós?“
Fidelia leit aptur stilliíega og gætilegi til
Bostocks. Hann var þá einmitt að vega eitt skilm-
ingasverðið í hendi sinni, og bar sig til eius og hann
tæki ekki framar þátt í samtalinu. Hún ásetti sjor
allt í einu að draga hann aptur inn í samtalið orr
sagði því: n
„Prófessor Bostock, þjer vitið meira um allt
þetta en nokkurt okkar hinna-----“
„Fyrirgefið mjer,“ svaraði hann, „jeg hef B’.drei
verið í Suður-Afurlku“.