Lögberg - 24.02.1898, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, PIMMT'. DAGINN 24. FEBRUAR 1898.
pENINGAR *
...TIL LEIGU...
•ejfn r«8i I jrktum löndum. Rými-
i«gir •kilmilar.— Einnig nokkur
YRKT OG ÓYRKT
LÖND TIL SÖLU
Mefi l4gu reröi og góðum borgunar
.... skilmálum . ...
TDe Lonúon k Caqaúaln
LOHN HNO HGENCY C0.( Ltú.
Lombard St., Winnipeg.
8. ChrlatApherson,
Umboösmaöur,
Gkund & Baldub.
Söfnuðurinn í þistilhverfl.
(Saga eptir Magnds J. Bjarnason).
„Let Hercule* himaelf do what he may.
The cat will mew, and dog will have
his daj“.—Shakipearc.
I.
Jeg bef aldrei fengifi orfi fjrir afi
rera dramb»«mur maÖur, og J><5 verö
jeg aÖ játa, aö jeg er töluvert upp
með mjer af f>vl að beita. Bessi, af f>ví
f>aö er »vo fallegtnafn; pó hef jeg
opt og einatt lent I stökustu vand-
r«öi, slðan jeg kom til Ameríku, ein-
mitt fjrir petta jndislega nafn, eins
og mörgum er kunnugt, sem lesiö
bafa brjef mín, er prentuð voru 1
„Heim»krirglu“ hjer um áriö. Marg-
ur hefur hejrt mln getiÖ og mörguro
er f>aÖ kunnugt, aö jeg er æflntýra
maður. J&, eDginn íalendingur 6
pessari öld hefur verið meiri tefintýra-
mafiur en jeg, og f>afi merkilegasta
riö f>aÖ er, aö j»g hef verið pað pvert
á móti vilja mtntim. Jag verð aö
játa, aö frá f>vi jeg fyrst fór að kom
ast á legg, pá hef jeg alltaf pr&ð við-
nnanleg llfskjör; en jeg hef aldrei
látiÖ mjer dctta I hug, að elta hina
■vokölluðu „g»fu“, enda hefur gæfan
aldrei elt mig um dagana, an jafn-
framt er mj«r illa við að segja, að jeg
hafi verið auBnuleysingi. I>aö er
langt frá f>ví, að mjer pyki fyrir að
hafa lent 1 öllu pví braski, sem jeg hef
gegnum gengiö, pvl pegar allt kem-
ur til alls hef jeg pó lært margt og
fangifi tækifæri til afi akoöa mannllfið
í p«»s Jmsu myndum; og paðeráreið-
anlegt, aÖ ekkert garir mann eins
hygginn sem lifsreynslan, og að lok-
nm er sá lasifiastur, sera verið befur
I flestum bekkjum lifsreynslu-skólans.
I>aÖ sje fjarri mjer, að fara að
hslda prjedikun; jeg ætla aö eins aö
aegja dálitla sögu, og pó mörgum
pyki hún ef til vill ótrúleg, pá eru til
peir menn sem vita, að hún er sönn,
en jeg veit afi peir fara aldrei afi
kveöa upp úr með paö, og pað af
gildum ástæöum.
Pað eru ekki mörg ár sfðan saga
pessi gsröist Jeg var nýkominn til
Winnipeg úr ferðalagi mlnu um
Kyrrahaís ströndina. Jeg haföi eytt
premur árum I paö feröalag, og ekk-
ert haft upp úr pví, nema strit og
áhyggjur—áhyggjur fyrir pvl að fá
eitthvaö til að jeta. Ekki svoað skilja,
að allsstaðar væri atvinnulaust par,
sem jeg fór um, pvl viða var vinnu-
fólks ekla, en vinnan, sem var á boð
■tólum, átti ekki við mig—mig, sem
alla mina æfi hef leitaö að ljettu starfi
og báum launum. Og sem sagt kom
jeg meö tóma vasa og s&rt enni aptur
til Winnipeg. Jeg hugsaði mjer að
l&ta par fyrir berast um hrlð, pvi eptir
bllt og allt fann jeg,að sú borg var nú
happaf-ælssti staöurinn iNorður- Amer-
lku fyiir ferÖlúinn og tómbentan ís-
lending; pví bæöi er paö, að par fær
hann optast eitthvað að starfa, og svo
er hitt, afi par er samankomifi, yfir
höfuö, n.iklu alúÖlegra og I alla staöi
viöfeldnara fólk, en f nokkurri annari
jafn stórri borg i Ameriku—par, sem
jeg hef fariB um—pr&tt fyrir allan
pjóöblendinginD, sem par er. í stuttu
máli: Vestur íslendingurinn er kom-
inn heim til sfn um leið og hann stfg
ur fæti sínum á stræti í Winnipeg.
Jeg fann p»ð líka i petta skiptið, að
jeg var kominn beim til rafn, að svo
miklu leyti sem jeg gat búist viö hjer
i Ameríku, pvl eiginlega get jeg
bvergi &tt verulega heima, nema &
gamla íslandi, pr&tt fyrir jarðskj&lpt
ana par og isinn og—kúgunina.
I>að var fyrir einhvsrja sjerlega
tilviljun, að jeg komst að pvi—pegar
jeg var nýkominn til Winnipeg—að
njmyndaöur söfnuður, t einni Islenzku
nýlendunni hjer f Vesturbeimi, væri i
stökustu vandræðum með að fá sjer
prest. Af ónefndri, en mjög svo
gildri ftstæðu ætla jeg að kalla pessa
nýlendu Þistilhverfi, pó bún reyndar
heiti allt annað.
Já, söfnuðurinn í X>istilhverfi var
kominn að peirri niðurstöðu—eptir
langvarandi pref og pjark—að prest-
laus gæti hann ekki lengur verið; og
forkólfar pessa heiðviröa safnaðar
höfðu úti allar sinar klær til aö krækja
i einhvern, sem gæti tekist p& mikil-
hæfu stöðu & hendur, að vera presttir
peirra, en hingað til hafði öll peirra
lofsverða viðleitni verið árangurslaus.
Jeg verð að geta pess nú pegar,
aö söfnuðurinn i bistilhverfi var laDgt
fr& pvi að vera lúterskur, og ekki var
hann heldur i alla staði sampykkur
’rúarskoðunum Unitara. Trúarskoð-
un hans var byggð & algerlega sp&-
njjum grundveili. Hann &leit ýmsa
kafla ritningarinnar alveg ftreiðaDlega,
en aptur aðra kafla alveg óbrúkandi.
Hann viðurkenndi p& Ingeisoll, Paine
og Voltaire að nokkru leyti, og að
nokkru leyti ekki, pó haon reyndar
pekkti pá höfunda að litlu öðru en
tómu nafninu. Og einkunnarorð
safnafiarmanna var: hreinsfcilni og
kærleikur. Og pessi fögru eiokunn-
arorö voru pegar búin að læsa sig
innst inn i hjörtu meðlima safnaðar-
ins, og allur söfnuðurinn kunni trúar-
játning sína utanbókar. Kirkja, eða
samkomuhús, var komið upp, og ekk-
ert var ógert, nema að f& prest, eða
rjettara sagt prestsefni, pví safnaöar-
forkólfarnir áskildu sjer pau einka-
rjettindi, að mega sj&lfir vígja prest-
inn sinn, að afloknu pví prófi, sem
peir fyrirskrifuðu. En pess ber aö
gæta, að prestsefnið hlautóbjákvæmi-
lega að vera sömu trúar og söfnuður-
inn; og aðal prestsverk hans áttu að
vera: að prjedíka kærleika og hrein-
skilni & hverjum einasta sunnudegi,
og segja hverjum einstökum safnað-
arlim óspart til syndanna & miðviku-
dögum, ef pess gerðist pörf, pað er
segja: bann átti að húsvitja & hverjum
mifivikudegi par, sem hann hefði grun
um að kærleikur og hreinskilni væri
ekki rótgróið. Og fyrir allt petta
starf skyldi hann f& f laun um árið
prjú hundruð dolJara og viðunanlegt
fæði,og par að aukf tvö hrrbergi útaf
fyrir sig. Ea ! grundvallarlögum
■afnaðarins stóð pað—í 58. greininni,
að prestur safnaðarins skyldi vera
vel lærður maður og málsnjall, og
kunna að minnsta kosti fimm góð og
gild tungum&l; og flytja skyldi hann
ræður sfnar blaðalaust.
Strax og jeg frjetti um pessi
stórkostlegu vandræði safnaðarins f
Pistilbveifi datt mjer í hug, að jeg
væri einmitt maðurinn, sem gæti upp-
fyllt kröfur bans f pessu tilliti. Jeg
var fjelaus og preyttur & að leita að
peirri atvinnu, sem &tti við mitt skap
—sem jeg og aldrei hafði fundið.
I>rjú hundruð dollara um árið, fæði
ókeypis og tvö herbergi útaf fyrir
mig var allt, sem jeg æskti eptir p& í
svipinn—og allt petta fyrir að gera
ekkert annað en prjedika kærleika
og hreinskilni; pað átti pó við sálina
mfna. Hvað gerði pað til, pó jeg
væri ekki sömu trúar og söfnuðurinn
—hann purfti aldrei að vita neitt um
pað. Jeg var hvort sem var enginn
ofsatrúar-maður, og gat pví sætt mig
við að tala ekki um neitt annað en
eintóman kærleika og hreinskilni.
Jeg gat heldur ekki annað skilið, en
að jeg hefði nægilega pekkingu til
að geta verið prestur pessa safnaðar,
sem mesta áherslu lagði & fimm tungu-
m&l og mælsku. Jeg kunni pó sæmi-
lega fslenzku, dönsku og ensku,skildi
nokkuð f pýzku og latfnu, og kunni
að minnsta kosti hundrað nafnorð f
frakkneska og allt grfska stafrofið, og
par ofan í kaupið var jeg dável máli
farinn. Hvað skorti mig pá til að
geta tekist pessa stöðu & hendur?
Jeg fann pað með sj&lfum mjer, að
pað gat verið nógu ánægjulegt, að
að vera kallaður sjera Bessi.
Svo afrjeð jeg, aðsækjaum petta
brauð, og skrifaði pví umsóknarbrjef
og sendi pað til forstöðumajns safn-
aðarins f Þistilhverfi. Fáum dögum
siðar fjekk jeg svol&tanði svar:
„Til herra kandfdatsins Bessa
ófeigssonar.
Háttvirti kandidat: —
Yjer undirskrifaðir, embættismenn
safnaðarins í......... höfum ihugað
mjög gaumgæfilega brjef pitt dags.
5. p. m., og höfum koinist að peirri
niðurstöðu, að óbyggilegt væri af oss
að hafna boði pinu. Og fyrir hönd
safnaðarins ráðum vjer pig fyrir prest
vorn, pó með pvi skilyrði, að pú áður
ritir.undir safnaðarlög vor og standist
pað próf,er vjer höldum yfirpjer; pvf
með engu móti getum vjer liðið litt
lærða presta, pó ýmsir afirir söfnuðir
geri sig ánægða með slika náunga.
Vjer treystum pví fyllilega, að pú
sjert kærleiksrikur og hreinskilinn
maður, og sj«rt á engan hátt viðriðinn
fjelagsskap ofstækisfullra kreddu-
manna.
í kærleika og hreinskilni erum
vjer pínir,
......safnaðarforseti.
...... “ skrifari.
...... “ gjaldkeri“.
Jeg fann ekkert athugavert við
brjef petta, pó jeg reyndar yrði pess
var, að pað bar engan sjerlegan blæ
umburðarlyndis og kærleika, enda var
pafi, að mjer virtist, bl&tt &fram em-
bættisbrjef.
Jeg dró ekki lengi, að búa mig
sem bezt jeg mátti undir hið tilvon-
andi starf mitt, ogeyddi fullum tveim-
ur döguin til að afla mjer bóka peirra,
sem jeg áleit nauðsynlegastar fyrir
mig f framtfðinni; sumar keypti jeg
fyrir pessa fáu dollara, sem jeg átti,
og aðrar fjekk jeg að l&ni. Meðal
bóka peirra, sem jeg safnaði að mjer
f petta skiptið, voru fjörutfu fyrir-
lestrar eptir Col. R. Ingersoll, og ýms
rit eptir pá Bierbower, Darwin, Holy-
o*ke, Paine, Tenney, Taber, Savage,
Underwood, Voltaire og Wakeman.
Með alla pessa kærleiks- og mannúð-
ar-postula — ásamt mörgum fleiri—
harðlæsta niður f íslenzku kofforti,
lagði jeg af stað til I>istilhverfis.
Ferðin gekk bæði fljótt og vel.
Pað var & áliðnum degi, að jeg
ók heim að húsi forstöðumanns safn-
aðarins f I>istilhverfi. Hann var ekki
heirna við, pegar jeg kom, en konan
hans, sem jeg s& undir eins að var
mesti kvennskörungur, ljet ekki
lengi bfða að leiða mig til stofu og
veita mjer beina. Jeg fjekk fljótt að
vita, að petta rausnar heimili átti að
vera bústaður minn, meðan jeg dveldi
par í hverfinu, og mjer var von br&ðar
synt herbergið, sem jeg átti að hafa
sjerstaklega út af fyrir mig, og pað
var í alla staði mjög hreinlegt og
snoturt herbergi. En ekki pótti mjer
útsýnið par f hverfinu fallegt, pvf
bæði var pað, að útsýnið var alger-
lega tilbreytingalaust, eins og víðar í
norðvestur-landinu f Norfiur Ameríku
—að undanteknum peim hjeruðum
sem liggja að K ettafjöllunnm—og
svo var hitt, að landið par umhverfis
var að meira og minna leyti pakið
pistli og öðru illgresi, sem bar ljósan
vott um trassaskap innbúanna og van-
pekking peirra f pvf, er laut að jarð-
rækt. Og jeg gat ekki annað en far-
ið að hugsa um pað, hvort ekki mundi
lfka vera nokkuð af andlegu illgresi í
peirri sveit. Jeg var einmitt að hugsa
um petta pegar jeg heyrði, að hús-
bóndinn var kominn heirn. JÞað var
auðheyrt, að haun var bivaðamaður
mikill og vildi að menn vissu af pvf,
að hann var á ferðtnni.
„Nú, sk&rri er pað guðræknis
blærinn yfir ykkur“, heyrði jeg að
hann sagði, pegar" hann var kominn
inn f eldhúsið; „hvað stendur til?“
Konan svaraði einhverju, sem
jeg gat ekki heyrt. Og svo rjett &
eptir ruddist hann inn f herbergið til
mfn, og heilsaði mjer fremur purlega.
Þessi tilvonandi húsbóndi minn
var Iftill maður vexti, en pó kn&leg-
ur, eins og margir íslendingar eru.
Hann hafði sftt, en punnt, hökuskegg,
kolsvart & lit; andlitið var stórskorið,
og virtist alls ekki eiga við svo lítinn
búk; samt var enniðmjög lágt, í sam-
anburfii við aðra parta andlitsins, og
nefið heldur stutt og flatt. Augun
voru mógul, og eitthvað pað við pau
sem lýsti ófyrirleitni og tilfinningar-
leysi. Og pá má jeg ekki gleyma að
geta pess, að munnurinn & pessum
einkennilega manni var svo stór, að
pegar hann hló sýndist tilkomumikla
andlitið hans verða allt saman að ein-
I. M. Cleghorn, M. D.,
LÆKNIR, og YrlRSETUMAÐUR, B*
Hefur keypt lyfj búfiina á Bildurog hcfui
þvl tjúlfur umsjon á ollum mcbtUum, icm kass
;atur frá sjer.
EEIZABETH BT.
BALDUR, - - MAN.
P. 8. Islenzkur túlkur við hendina hv«
nœr sem þörf geriit.
um, ofboðslegum munni.
„Já, já, pað var pó niikið, að pú
skyldir loksins hafa pað af, að slfta
pig úr sælunni parna f Winnipeg“,
sagði forstöðumaður safnaðarins f
Pistilhverfi, pegar hann var búinn að
heilsa mjer, , pjer var pó lafhægt að
koma hingað tveimur dögum fyrr,
hefði annars nokkurt kapp verið í pjer.
En pið ungu mennirnir eruð æfinlega
svoddan amlóðar“. Um leið og hann
ruddi pessu úr sjer, tók hann annari
hendinni um svarta skeggið og setti á
sig ógnarlegan alvörusvip.
„I>etta getur nú vel verið“, sagði
jeg', „en jeS Ket 8Rgt yður svo mikið,
að jeg lagði af stað eins fljótt og mjer
var hægt“.
„Já, jeg efast ekki um pað; en
jeg hefði lagt af stað tveimur dögum
fyr, hefði jeg verið f pfnum sporum.
En sleppum nú pvf. Jeg býst við,
að mjer sje skyldast að segja pig vel-
kominn. Mjer pykir bálfpartinn fyrir,
að jeg skyldi ekki geta verið heima
pegar pú komst, en pað var Jóni ná-
búa mínum að kenna. Jeg var nauð-
beygður til að heimsækja herjans
manninn í dag og gefa honum dálitla
áminning. Hann er farinn að taka
upp & peirri fjandaos ósvífni að segja,
að jeg beiti gripum mlnum inn á
engjar hans, sem er sú argasta hauga-
lýgi. I>að eru einmitt bans gripir,
sem ganga daglega á mfnu engi, og
fanturinn lætur str&ka sfna reka pá
pangað—beinlfnis beita peim & engið
mitt. Já, jeg fór bara heim til hans 1
dag og hundskammaði herjans mann-
inn“.
„I>að hafið pjer ekki gert“, sagði
jefir brosandi; „pjer hafið að eins leitt
Framh. & 7. bls.
Dr, G. F. BUSH, L. D. S.
TANNLÆKNIR.
Tennur fylltar og dregnar út áns&rs-
auka.
Fyrir að draga út tönn 0,50.
Fyrir að fylla tönn $1,00.
627 Main St.
i»
Northern Pacifle By.
TIME
Main line.
lArr. Ly. Ly
l.Oia I 2SP .. .Winnipeg.’... 1 00p 9 3°f
5.55» 12 OOp .... Morris .... 2. 28 p I2015
5.15» .. . Emerson ... 3.20p
4.15* ... Pembina.... 3.35p 9.JI p
I0.20p 7.30* . .Grand Forks.. 7.05p 5.55p
l.lðp 4.05* Winnipeg J unct’n 10.45p 4.u0p
7.30 a .... Duluth .... 8.00 a
8.30 a .. Minneapolis .. 6.40 a
8.00* ....St Paul. ■.. 7 15*
)0.30a .... Chicago.... 9 35«
MORRIS-BRANDON BRANCH.
Lesa upp Lm nldar
Arr. Arr. Lv. Ly.
11.00* 4 OOp ...Winnipeg. . 10.30* 9 3°P
8,30p 2 20 p Morris 12 lðp 7.00*
5.15p 12.53 p .... Miami l.íOp 10 17p
12.10* 10.56* .... Baldur .... 3.6ðp 3.22«
9 28 a 9 55* . .. Wawanesa... ð.OOp 6,02
7.00* 9 00 a I,v.Brandon..Ar ð.OOp 8.30p
)>ctta hjrrjcdl 7. dcc. Engtc vlditndc f Morrli. Vcr
j>ot» mcnn lestlnnl ur 103 á vectnr-lcío og lcatmm
nr. IIM á aaatnr-Ieio. Fira fri Wpeg: minud., nivv.
ug fletnd. Frá Biandon: þridj ,Smmt. og leng.
PORTAGE LA PRAIRIE BRANCH.
.. . Winnipeg. ..
Portage la Prairie
Arr.
12.36 p m
0.30 a m
CHAS. S. FEE,
G.P.&T. A.,St.Paul.
H. SWINKORD,
Gen.Agent, Winnipa
Arinbjorn S. Bardal
Selur lfkkistur og annast um út-
arir. Allur útbúnaður s& bexti.
Opið dag og nótt.
613 kllQÍll Ave. Talapbon 3C6
|ÖGBERG ÖEFUR
kaupendum sinum, sem borga fyrirfram
eina godabok i kaupbœtir.
Deim kaupeudum Lögbergs, sem góðfúslega vilja taka upp
p& reglu að borga blaðið fyrirfram, gefum vjer eina af
eptirfylgjandi bókum alveg frítt, sem póknun. Þesaar
bækur eru allar eigulegar og eptir góða höfunda, og kosta
að jafnaði ekki minna en 25 cents.
I>egar menn senda borgunina er bezt að tilgreina númerið
& bók peirri, sem óskað er eptir. Bækurnar eru pessar:
1. Chicago-för mín, M. J.
2. Helgi Magri, M. J.
8. Hamlet (Shakespear) M. J.
4. Othello (Shakegpear) M. J.
6. Romeo og Juliet (Shakesp.) M. J.
6. Eftlislýsing jarðarinnar(b)
7 Eðlisfræði (b)
8. Efnafræði (b)
9. Gönguhrólfsrímur, B. Gr.
10. íslenzkir textar (kvæði eptir ýmsa
höfunda).
11.
13
13. Ritreglur V. Ásmundssonar
14. Brdðkaupslagið, skáldsaga eptir
Björnstjerne Björnson, B. .1.
15. Blómsturvallasaga
16. Höfrungshlaup, J Verne
17. Högni og Ingibjörg
18. Sagan af Andra jarli
19. Björn og Guðrún, B. J.
20. Kóngurinn f gullá
21. Ksri Kárason
22. Nal og Damajanti (forn-Indv, saga
28. Smásöeur handa bðrnum, Th. H.
24. Villifer frækm
25. Vonir, E. H.
26. Utanfðr, Kr. J.
27. Utsýn I., býöingar I bnndnu og
óbundnu máli
28. f örvænting
29. Quaritch ofnrsti
80. Þokulýðurinn
31. t Leiðslu
32. Æflntýri kapt. Horns
83. Rauðir demantar
34. Barnalærdómsbók H. H. (b)
35. Lýsing íslands
Munið eptir, að hver sá sem borgar einn árgang af Lögbergi fyrirfram
vanalegu verði ($2) fær eina af ofannefndum bókum í kaup-
bætir.—S& sem sendir fyrirfram borgun fyrir 2 eintök, fær tV8Br
af bókunum o. s. frv.
NYIR KAUPENDUR
Deir sem senda oss $2.00 s«m fyrirfram borgun fyrir Lögberg petta
nýbyrjaða &r fá tvær (2) bækur af listanum bjer að ofsn f
xaupbætir. Ennfremur skulum við scnda peim frftt, aukablaðið,
sem vjer gáfum út um jólin. Oss pykir mjög lfklegt að menn hafi
gaman af að eignast pað, bæði sökum myndanna og innihaldsins.
Logberg Pr. & Publ. Cot
P. O. Box 585, Winnipeg, Man