Lögberg - 28.04.1898, Page 3

LÖÖBERG, FIMMTUDAÖINN 28. APRÍL 1898.
3
BJÖRG.
Skáldsaga eptir
Snœ Snœland.
(Framh.)
Svona sagði prestaskólakandidat
Hannes Bergsson mjer pessa sögu,
sama sumarið og Björg giptist.
Við Hannes vorum dájfóðir kunn-
ingjar i raun og veru, pó okkur hefði
opt synst sitt hvorum og átt í opinber-
um deilum.peim stundum allsnörpum,
þó um alls ómerkileg mál væri að
ræða.
I>að eru nú liðin sjö ár siðar.
Björg giptist, og hef jeg kynnst henni
fjögur 8iðastliðin ár. Jeg hef sagt
lienni framanritaða sögu Hannesar, og
hefur hún gert talsverðar athugasemd-
ir við hana, sem jeg verð að segja
yður, lesari góður. En auðvitað hafið
þjer dómsatkvæði um, hvort peirra
hafi farið rjettar með söguna. Björgu
fórust orð á pessa leið:
„Jeg veit að pú hefur sög-
una alveg rjetta eptir Hannesi
heitnum. Jeg pekki hugsanir hans
og ályktanir í gegnum alla sög-
una. Ac visu er siðasti kafli henn-
ar meira byggður á Imyndan en sann-
leika, en jeg veit að pað hefur verið
sannfærÍDg hans, að allt hafi verið og
átt að vera eins og hann segir frá pvi.
Hann hafði ætið einkennilegar skoð-
anir, en táplítið sjálfstæði. I>ó hann
hefði hrósverðar námsgáfur, pá hafði
hann ekki fjölbreytta eða skemmtilega
greind. Hann var hægur og stilltur
á meðan ekkert bljes á móti honum,
en pegar hann mætti mótspyrnu eða
örðugleikum, pá varð hann optast
ofsafenginn og ógætinn, og missti
optast sjónar á aðalmálefninu. En
pegar hann hafði jafnað sig, fór hann
práfaldlega eptir pví sem aðrir vildu
eða ráðlögðu honum. Endalokin urðu
allt öðruvisi, en hann hafði i byrjun-
inni ætlað að láta pau verða.
Mjer pótti hann aldrei viðkunn-
anlegur eða skemmtilegur piltur, eða
að minnsta kosti finnst mjer nú að
svo hafi verið, nema pegar hann talaði
um sannar sögubækur og fornfræði.
í fjölmenni og á skemmtifundum voru
næstum vandræði að heyra hann
°g sjá.
t>egar jeg var unglingur var eins
og sumir, allt of margir, gerðu sjer að
8kyldu að erta mig og kvelja á geð-
veikinni, sem virðist fylgja ætt minni.
Jeg var strax mikið viðkvæm fyrir
öllu, sem að pessu efni laut, og poldi
hreint ekki að heyra talað um pað,
allra sízt svo margir heyrðu. Mjer
fannst petta koma svo hóflaust og
mannúðarlaust fram við mig, að jeg
vissi ekki hvað jeg átti að gera við
sjálfa mig. Jeg porði ekki með neinu
móti að tala um pað við móður mína
og fóstru mina. Og mjer varð pað ó
sjálfrátt, að eiga allsstaðar von á um-
tali um ættina, með hæðni og hálf-
gerðri fyrirlitning, og fannst jeg sjá!f
fyiirlitin. Jeg get ekki útmálað
með orðum, hvað jeg leið mikið fyrir
ættina mina, og hvað jeg var hrædd
um að jeg sjálf yrði geðveik.
Jeg vissi strax, að Þórarinn frændi
minn hafði fyrirfarið sjer, og jeg bað
sjera 'jrrfm heitinn grátandi að leyna
pví eins mikið og mögulegt væri. Jeg
veit lika að hann gerði sitt ýtrasta til
pess. Fyrir utan rcig eru nú ekki á
lífi nema tveir menn, sem vita að £>ór-
arinn fyrirfór sjer. Jeg veit að pað
hefði alveg gert útaf við fóstru mina
elskulegu, ef hún hefði vitað pað. Og
að vita um fetta gat óviðkomandi
fólki hvorki verið gleði eða gagn.
I>að var satt, að mjer varð mjög
bilt við pegar Hannes sagði mjer frá,
að hann hefði heyrt, að Dórarinn hefði
grandað sjer sjálfur, pvi jeg hjelt i
fyrstu að pað væri orðið almenningi
kunnugt. Og pað er áre ðanlegt, að
ef Hannes hefði ekki sagt mjer petta
áður en hann fór frá Höfða, pá hefð-
um við aldrei trúlofast-
Dað er líka annað atriði, sem
ekki er rjett í sögu Hannesar. Það
var sem sje Arnór frændi minD, en
ekki fóstra min, sem kom pvi til leið-
ar, að Árni á Hjalla hætti að hugsa
um að eiga mig og taldi móðir mina á
að vera á móti pvi. Jeg get vel
ímyndað mjer, að samtal peirra Arn-
órs og Hannesar hafi orðið orsök til
pess, að hann (Arnór) bauð mjer lið-
sinni sitt i pvi máli.
Hannes átti örðugt með skóla-
kostnaðinn. Skúlasen gamli I Reykja-
vík hafði rerið fenginn til að vera
fjárhaldsmaður hans. Hann tók Hann-
es líka verulega að sjer eptir fyrsta
veturinn, hafði hann í fæði hjá sjer og
ljet bann hafa dálitil skrifstörf.
Við Hannes skrifuðumst einlagt á,
og jeg fann að hann hafði ósköp mikl-
ar mætur á Skúlasens fólkinu, og pað
mátti ekki anda á pað, ef honum átti
ekki að mislika.
Siðari veturinn, sem jeg var
syðra, fór pað ekki leynt i bænum, að
ungfrú Járngerður Skúlasen var hálf
tryllt að vilja eiga Hannes. Hún
reyndi á allar lundir að sverta mig,
bæði við hann og aðra. Jeg hafði
kynnst fólki Hannesar eitt ár, og
fannst heldur lítið í pað varið. Og
mjer • var vel kunnugt um, að móðir
hans hafði margt út á mig að setjs.
Jeg komst lika að pvi, að sama veikin
fylgdi móðurætt hans, eins og ætt
minni, pó minna bæri á pvi. Mjer
fannstjeg hafa gilda ástæðu til að íhuga
petta ásamt öðrum kringumstæðum í
sambandi við framtið okkar. Jeg
talaði optar en einu sinni um petta
efni við Hannes og gaf honum í skyD,
að við myndum gera rjettara í, bæði
vegna sjálfra okkar og annara, að
giptast ekki. Hann eyddi pví ætíð,
og póttist ekki vilja taka pað til
greina. Samt er jeg sannfærð um
að hann iðraðist opt eptir, að haf«
ekki tekið pessum bendingum nilniiin,
pegar Skúlasens fólkið var að fimbul-
famba með hann og hefja hann upp til
skyjanna og jeg var hvergi nærri.
S“inni veturinn, sem Elannes va>-
á presUskólanum, skrifaði hann mjer
eins og hann hafði einlagt gert. I
einu brjefi sínu um veturinn kvaitaði
hann undan pvf, hvað illasumt Skúla-
sens fólkið talaði um mig. Hann
sagði, að verst af öllu væri samt, að
petta fólk hefði svo mikið til sins
máls hvað ættina mína snerti. Jeg
poldi ekki mátið lengur og heitstrengi
að giptast lionum aldrei—al'drei,
hvernig sem allt færi. Nú fannst
mjer pað saDnað,sem mighafði grunað
stra x í byrjun, að hann hefði trúlofast
mjer og ætlaði að giptast mjer ein-
ungis til að staðfesta pau orð sín, að
bann óttaðist ekki ættsjúkkóma, sem
jeg var svo einföld og kjarklítil að
hræðast, eða hafa beyg af. En nú
var kjarkur hans og staðfesta strand-
að i brotsjóum kvennahjalsins, og
bráðum orðið að vogreki i fjörugrjóti
almennings-álitsins.
Samt sem áður bjóst jeg við, að
hann mundi ekki sampykkja annað en
að við hjeldum áfram. Jeg vissi að
honum mundi falla all-pungt í bráð
ina, að jeg i?iptist öðrum eu honum_
En jeg fikvarðaði að gera pað, bverjar
svo sem afleiðingarnar yrðu. Jeg
vissi, að jeg varð að giptast öðrum og
mátti ekki láta Hannes vita pað fyr
en sem allra seinast—bezt að hann
vissi ekkert um pað fyr en pað væri
um garð gengið.
Jeg skrifaði Hannesi, rjett áður
en jeg giptist,og sagði honum hverjar
ástæður pað væru, sem lægju til
grundvallar fyrir pessu ráðlagi minu.
Jeg sendi brjefið heim til hans, en
pað kom ekki á heimilið fyr en eptir
að hann var farinn af stað i feið pá,
sem hann sjálfur segir frá. En fyrir
sjerstakar kringumstæður vildi svo
til, að hann varð viðstaddur giptirigu
mfna. Jeg efast ekki um, að honum
hafi fallið petta pungt í bráðina. En
tæplega hefur pað orðið honum lang-
varandi sorg, pví að sama haustið
giptist hann ungfrú Járngerði
Skúlasen. Niðurl. í næsta bl.
Catarfth svkin er >'ithreiddar í þessnm hluta lands-
ins en allir adrir sjúkdómar samanlHgdir, og he'ur k j
veiki, allt tll fárra :ían. verid nl tin ólæknandi. I
m'iig m 'rg ár s 'gdu lœknarnir ad þad væru ad eina
sje stakir likams-pjirtiir. sem 8ú sýki væri í, og rád-
1 'gdu því med >1, sem »o eins verkudu á þá ajerst >ku
partH. og med bvi þeir ekki fenau lreknad veikina
med þess.tri adferd, þá lýstu þeir yfir því, ad hún sje
ólwkn ndi. Vísindin hafa nú synt ad Catar h er
augakerfia-Rjúkdómur, og útheimtir því med 1, §°m
verka á a la likambygginguna. H .11*8 Ca'arrh Cuye.
scin búinn er t 1 af F J Chenney & Co., Ttdedo, O., er
hid eina medai á markadinum, sem þannig verkar.
|>ad verknr beinlínis á blódid og slímhimnur líkam-
amans.—Fjelaáiid óýdst til ad borga Imndrad dollara
t rir hvert þad t lfelli, a m þad ekki Iæknar. Skrifid
eptir vitnlsburbum og upplýsingum til F J Chenney
& Uo., Toledo, Ohi •
—Til s 'lu í '\llum lyfjubndum, 75c
Hall’s Family Pills eru þwr beztu
illl
REGLUR VTI1) LANDTÖKU.
Af öllum sectionum með jafnri tölu, sem tilheyra sambandsstjórn-
inni i Manitobs og Norðvesturlandinu, nema 8 og 26, geta fjölskyldn-
feður og karl-nenn 18 fira gamlir eða eldri, tekið sjer 160 ekrur fyrir
heimilisrjettarland, pað er að sojjja, sje landið ekki áður tekið,eða sett
til siðu af stjórninni til viðartekju eða einhvers annars.
INNRITUN.
Menn meiga skrifa sig fyrir landinu á peirri landskrifstofu, sem
næst liggur landinu, sem tekið er. Með leyfi innanrikis-ráðherrans,
eða innflutninga-umboðsmannsins í Winnipeg, geta menn gefið öðr-
um nmboð til pess að skrifa sig fyrir landi. Innritunarg-jaldið er $10,
og hafi landið áður verið tekið parf að borga $5 eða $10 umfram fyrir
sjerstakan kostnað, sein pví er samfara.
HEIMILISRJETTARSKYLDUR.
Samkvæmt nú gildandi lögum verða menn að uppfylla heimilis-
rjettarskyldur sínar með 3 ára ábúð og yrking landsins, og má l«nd-
neminn ekki vera lengur frá landinu en 6 mánuði á ári hverju, án sjer-
staks leyfis frá innanrÍKÍs-ráðherranum, ella fyrirgerir hann rjetti sín-
um til landsins.
BEIÐNI UM EIGNARBR.ÍF
ætti að vera gerð strax eptir að 3 árin eru liðin, annaðhvort hjá næsta
nmboðsmanni eða hjá peim sem sendur er til pess að skoða hvað unn-
ið hefur verið á landinu. Sex mánuðum áður verður maður pó að
hafa kunngert Dominion Lands umboðsmanninum í Ottawa pað, að
bann ætli sjer að biðja um eignarrjettinn. B'ðji maður utnboðsmann
pann, setn kemur til að skoða landið, um eignarrjett, til pess að taka
af sjer ómak, pá verður hann um leið að afhenda slíkum umboðam. $5.
LEIÐBEININGAR.
Nykomnir innflytjendur fá, á innflytjenda skTÍfstofunni f Winni-
peg osr á öllum Dominion Lands skrifstofum innan Mauitoba og Norð-
vesturlandsin, leiðbeiningar um pað hvar lönd eru ótekin, og allir, sem
á pessum skrifstofum vinna, veita innflytjendum, kostnaðar laust, leið-
beiningar og hjálp til pess að ná í lönd sem peim eru geðfeld; enn
fremur allar upplysingar viðvíkjandi tunbur, kola og námalögum. All-
ar slíkar reglugjörðir geta peir fengið’ par gefins, einnig geta menn
fengið reglug'jörðina um stjórnarlönd innan járnbrautarbeltisins í
British Columbia, með pví að snúa sjer brjeflega til ritara innanríkis-
deildarinnar f Ottawa, innflytjen a-nmboðsmannsins f Wrinnipeg eða
til einhverra af Dominion Lands umboðsmönnum í Manitoba eða Norð-
vesturlandinu.
JAMES A. SMART,
Deputy Minister of tlie Interioi.
N. B.—Auk lands pess, sem menn geta íengið gefins, og átt er við
f reglugjörðinni hjer að ofan, pá eru púsnndir ekra af bezta landi,sem
hægt er að fá til leigu eða kaups hjá járnbrautarfjelögum og ýmsum
öðrum fjelögum og einstaklingura.
OLE SIMONSON,
mælir með sfnu nýja
Scandinavian ílotc!
718 Main Stbekt.
F'æöi $1.00 á dag.
ÍSLENZKUR LÆKNIR
Br. M. Halldorsson,
Stranahan & Ilamre lyfjabúð,
Park Riv*r, — — — N. T)ab.
Er að hilta á hverjum miðvikudegi í Grafton
N. D.. frá kl. 5—6 e. m.
PATENTS
PRDMPTLY SECURED
IVrite for our inloresting books ‘ Invent-
or s Hclp " and “ How vou are ewindled."
Scnd us a rough sketch or modcl of your
invention or improvement and we will lell
you free our opiniou as to whcther it is
probably patentable. We make a spccialty
of applications rejected in otlier hands.
Highest references furnished.
MARION & MARION
PATENT SOLICITORS & EXPERTS
riivil & Mechanical Enaineers, Graduates of the
Polytechnic School of Eugineering. Bach«'loi8 in
Applied Sciences, Laval University, Members
Patent Law Association, American Water WorkB
Association, New England Water Works Assoc-
P. Q. Surveyors ABsociation, A«soc. Membcr Can.
Society of Civil Engineers.
í Washinoton, D. C.
( Montueal, Can.
r.Bo
„Já, veslings Etta. I>að eru opt peir, sem bezt
komast áfram 1 verölclinni, er helzt purfa á með-
fiumkun heimsins að halda“.
Svo gekk hann alveg fram að hurðinni, stanzaði
þar og sagði:
„Jeg legg af stað með yður heim til Englanda á
niorgun. Eruð pjer ánægð með pað, Mademoiselle
Hún brosti í gegnum tárin og sagði:
„Já, mig langar til pess. E>etta land er hræði-
legt. Djer eruð ósköp góður við mig“.
Síðan fór Steinmetz út úr herbergjum Möggu,
°g gekk niður hinn mikla framstiga ofan í ganginn.
^egar pangað kom sá hann, að Paul stóð í dyrunum
°g var að tala við ungan liðsforingja, sem sfðan fór
bægt af baki og kom inn 1 ganginn. Liðsforingi
pessi virtist fínna heilmikið til sín útaf hinum skraut-
lega einkennisbúningi slnum—út af pvf, að hann
væri svo vel vaxinn, að hvaða einkennisbúningur
Sem væri mundi fara honum eins vel og hann gæti
ísrið nokkrum manni.
Foringi pessi var lautenant í Kósakka-sveit
6loni, og pegar hann hneigði sig fyrir Steinmetz,
sem Paul nefndi fyrir honum, pá tók hann af sjer
hina háu astrakan hundskinns-húfu slna með mestu
Vl>'ktum, og s ást pá að hann var ljóshærður, ung
lingslegur og fríður sýnum.
„Já“, sagði hann á ensku, sem svar upp á spurn-
lngu Pauls; „generalinn sendi mig hingað með
eotnia (sveit) af hermönnum, og pjer munuð komast
54.6
manna-meðvituDd um, að einhver væri að nálægjast,
og horfði á bátinn með rólegum ánægju-svip.
Litli báturinn var að fara fram hjá í skugga
eins af hinum miklu trjám—leið áfram yfir hið
dimma, spegilsljetta yfirborð vatnsins. í bátnum
var hvltklædd stúlka, með stóran, hvítan hatt á höffl-
inu, og með pennan nettleika og heilsusvip á öllutn
hreifingum síuum, sem einkennir enskar stúlkur;
hún knúði bátinn áfram jafnt, en ekki bratt, og var
auðsjeð, að húa var hálfgerður viðvaningur í pessari
list, pó henni færist hún höndulega.
„petta er reglulega fögur mynd ‘, sagði Stein-
metz við sjálfan sig, með sinni einkennilegu, pjóð-
versku stillingu. „Gott in Himmell“ bætti hann við.
„Detta er svo falleg mynd, að hún getur yngt gaml-
an mann upp aptur“.
En svo opnaði hann hin gráu augu sín til fulls
allt f einu, stóð á fætur og tautaði við sjálfan sig:
„Stór—kostlegt!11 HaDn tók af höfði sjer gaml-
an og ljelegan stráhatt veifaði honum, hneigði sig
kurteislega og sagði;
Mademoiselle! hvflík pó ánægja, að hitta yður
nú eptir 8 ár!“
Magga stanzaði og borfði á liann með vandræða-
legum augum og varð náföl.
„Hvað eruð pjer að gera hjer?“ spurði hún, og
pað var ekki frítt við að rödd hennir lýsti einhvers-
konar ótta.
„Jeg er ekki að aðhafast neitt illt hjer, mady-
535
pumlunga pykkum eikarplönkum, og athugaði hana
vandlega. Lásinn, læsingarjáruin og hjörin var allt
óskemmt. £>að var auðsjeð, að hurðinni hafði verið
lokið upp iunan frá, en ekki utanfrá. Hann horfði í
kringum sig og mældi vegalengdirnar með aug-
unum.
„Hvernig stendur á öllu pessu?“ sagði hann
loks við Steinmetz með hljómlausri rödd. Möggu
brá pegar húu heyrði. hvað rödd hans var tor-
kennileg.
Steinmetz svaraði ekki strax, heldur hikaði sjer
—eins og maður sem vegur orð, er peir sem pau
heyra, munu aldrei gleyma.
„Mjer virðist alveg augljóst“, sagði Steinmetz
ofur bægt, og með vúturlegu umburðarlyndi — binu
bezta af sinni tegund—„að Chauxville beið bana pegar
hann var að reyna að frelsa líf hennar—allt aunað
hlýtur að vera óljósar getgátur11.
Magga kom nú og stóð við hlið hans.
„Og pegar maður er að geta sjer til, pá ætti
maður að vera umburðarlyndur—eða er ekki svo?“
sagði Steinmetz um leið og hann sneri sjer að henni,
og varir hans titruðu.
„Jeg býst við“, hjelt liann áfrara eptir litlapögn,
„að Claude de Chauxville hafi veiið orsök 1 öllum
pessum vandræðum okkar. Hann var einskonar
stormfugl alla æfi sína meðal stjórnkænskumanna.
llvar sein hann fór, eða kom við mál, urðu vandræfi
á eptir. Ilenn náði á einhvern liátt nógu valdi j-fif