Lögberg - 17.10.1901, Blaðsíða 6

LOGBERG, FIMTUDAGINN 17. OKTOBER 1901
Œflminning.
Eins og peg&r hefir verið getið i
Lögbergi, lézt hin •Idraf'a eiður?- og
sdmakona Henrletta Lovísa Nlels-
clóttir Þorláksson, kona Þorlfika Jóns
sonar frá Stórutjörnum 1 Ljósav&tnt-
skarði, hjá syni sínum,féra Steingrimi
Þoiláksson 1 Selkirk, 20. Júli siðast-
liðinn. Híin var fædd 16 Ágúst 1820
1 Siglufjarðarkaupstað, par sem faðir
hennar, Níels Nielsson, var verzlunar-
m&ður um nokkur fir. Móðir hennar
hét Guðn/ Jónsdóttir. Systkini henn-
ar eru tvö á lífi, frú Sylviu Thorgrím-
sen í Reykjavík og Hans Níelsson að
Mountain, N. D. Á barnsaldri flutti
hún roeð fore'drum sinum og systkin-
um til Eskifjarðar í Suðurmúlasyslu.
Rak faðir honnar þar verzlun að eins
ffiein ár, en flutti þaðan með konu og
börn til Húsavíkur á Tjörnesi. Dó
hann par að iám árum liðnum, en
ekkja hans bjó par i mörg fir og dó
hjá Hans syni sinum. £>ær systur
Lovísa og Sylvía voru ferrodar á
Húsavik 1834 af séra Gísla Auðunnar-
syni. Rétt að f>vi búnu skildu pser
systur og munu aldrei siðan sést
hafa. Þá fór Lovísa alfarin úr for-
eldrahúsum að Hvanneyri við Siglu-
fjörð og var J>ar nm nokkur fir hjá
séra Ó!afi Tho> berg föður Bergs Thor-
b^rg, landshöíðingja. Þaðan fór húD
til Akureyrar og var par um nokkur
ár hjá fjórðurgs’ækDÍ Eggert John-
sen. En pað. n fór hún að Hálsi i
Fnjóskadal til séra Siguiðar Árnasoc-
ar og Vaigerðar Magnúsdóttur, er
var roóðursystir Þorlfiks Gunnars
Jónasonar, er siðar gekk að eiga
Lovtsu. Þó fór hún aftur til Akur-
eyrar frá Hálsi og réðist til dansks
s/slumanns, sem um það leyti hafði
Eyja'j-rðars^slu. Sigldi hún skömmu
stðar til K&upmannahafnar með peim
hjónum, er bæði voru dönsk, og fóru
þangað til að leita lækninga syni sin-
um UDgum, Sophus að nafni, er pjáð-
ist af einhverjum ópektum sjúkdómi.
Var henni ætlað að annast drenginn
og hjúkra honum að öllu leyti bæði
á leiðinni og meðan stóð á löngum
og lengi tvísýnum lækningatilraun-
um, sem á endanum llka hepnuðust.
Lítill gróðavegur mun petta bafa
verift fyrir hana að pví er fjárhag
suerti. En sú þekking t.y reynsls,
er hún fékk með pessu, á meðferð
btrna og bj'úkrun sjúkra kom henni
oft að góðu haldi i lifinu. Voru fáar
konur á íslandi jafnokar hennar i pvi
að fara með börn, pegar eitthvað
gekk »ð heiJsu peirra, eða láta
peim sjúklingum, er á hjfilp purftu
að halda, hjúkrun I té.—Þegar hún
kom aftur úr pessari Hafnarferð með
peim sýslumannshjónunum, réðist
hún að Hálsi til séra Þorsteins Páls-
sonar, er pá hafði fengið pað presta-
kall, og Valgerðar Jónsdóttur, fyrri
konu hans, frá Reykjablið vift Mý-
vatn; paðan fór hún til Húsavikur til
móður sinnar og Hansar bróður síns
Árið 1847 gekk hún að eiga Þorlák
Gunnar Jódssod, er hún hafði tvi-
vegis kynst á Hálsi, en pá var pýslu-
skrifari ‘ÞingeyÍDga hjá sýsluroanni
Sigfúsi Skúlasyni. V ar hún pá 27
ára gömul, en maður henDar 23. Bjó
hún par með manni sínum á fjórða
ár. Eignuðust pau par tvo syni,Har-
ald og Pál, og fluttu með pá að
Stórutjörnum i Ljósavatnsskarði vor-
ið 1951. E>ar bjuggu pau i 14 ár og
eignuðust fjóra syni: Jón Valdeœar,
Níels Stoingrim, Þorstoin og Björn
og prjfir dætur: Guðrúnu Jakoi ínu,
Rannveigu og Solveigu Valgerði. Af
börnum pessum lifa nú sjö, fjórir
synir og dæturnar allar. Þeir Páll
og Björn dóu hér í Ameríku sem
fullorðnir menn,— Páll fyrstí prestur
íslendinga í Ameríku, og Björn sem
bóndi; en ekkert barn mistu pau
ungt. Árið 1865 fluttu pau frá Stóru-
tjörnuro að Krossi, tveimur bæjarleið-
um sunnar, og austan við skarðið
IÞar bjuggu pau i fjögur ár. Þaðan
fluttu pau aftur að Stórutjörnum
1869 og bjuggu par i fjögur ár.—
Til Ameríku fluttu pau árið 1973 með
sjö börn sín. En peir Páll og Har-
aldur voru komnir pangað einu ári
áður. Settust pau fyrst að i Mil-
waukee í Wisconsin-rlki, en paðan
fóru pau eftir ársdvöl norður í Shaw-
ano Co. i sama riki og námu par land
um leið og nýlendan myndaðiat par
1874. Þar bjuggu pau með tveimur
yngstu börnum stnum, Birni og Val-
gerði, pans?að til vorið 1879, að pau
flutru til Mountain í Norður Dakota.
Þar hafa pau eíðan verið, pangaft til
næstliðinn vetur, að pau fóru kynnis
för til sona sinna, Haraldar i Detroit,
Minn., og séra Steingríms í Selkirk,
Manitoba. Hjá hinum s:ðarnefnda
iagðÍ8t Lovísa heitin alveg rúmföst i
sjúkdómi, er hafði pjáð hana að
meira eða minna leyti allan veturinn.
Andaðist hún eins og fyr var sagt 26.
Júli p. á. og var jarðsungin par i
grafreit íslendinga 29. sama mánaðar,
að viðstöddum fjölda fólks, er heiðr-
aði útför hennar með nærveru sinni,
og premur prestum, er allir fluttu
ræður í kirkjunni. Séta Rúnólfur
Marteinsson flutti -aðalræðuna á ís-
lenzku. Séra Jón J. Clemens mælti
á enska tungu. Siðast talaði séra
Steingrímur, sonur hinnar lfitnu, á
íslenzku. Loks mælti maður hinn-
ar látnu nokkur kveðjuorð við
likbörurnar og flutti ágrip af eftir-
mælum í bundnum stil, er hanu sjálf-
ur hafði ort.—Samkvæmt pví, sem
skráð er hér að framan, hefir Lovísu
hcitina vantað réttar prjár vikur upp
á áttatiu og eitt ár, en prjá mánuði
og tvo daga upp á að hafa verið 54
ár í hjónabandi.
Lovísa heitin var mikilhæf kona
fyrir flestra hluta sakir. Dugnaður
hennar og kjarkur bæði til sálar og
likama var í bezta lagi. Til pess var
tekið, hve gott væri að kotna að
Stórutjörnum og hve vel og myndar-
lega par ' æri tekið á móti gestum.
Var pó bóndinn oft ekki heima, pvi
hann var mjög við sveitarmál riðinn,
svo hún vaið oft að gera prent I einu,
stýra Btórum hópi barna, sinna búinu
og sk’pa fyrir um verk, og veita gest
um, er að garði komu, sómasamlegar
viðtökur. Aít petta fórst henni svo
myndarlega úr hendi, að pað var haft
að orði í nærsveitunum. Þá kom
kjarkur hennar og dugnaður ekki síð-
ur í ljós eftir að hún kom hingað til
Ameríku. Þegar Þorlákur Jónsson
nam land í Shawano county, settist
hann ekki að rétt við hliðina á hinum
öðrum isl. landnemum par, heldur tók
hann sig laDgt út úr, í peirri von, að
nýlendan með pví móti yrði stærri.
Þau hjónin settust að par á sléttu
einni fyrir utan skóg pann hinn
mikla, er hinir landnemarnir settust
að i. Þar voru Indtánar næstu ná-
grannar og býsna fjölmennir. Þar
var hún oft og tiðum ein með tvö
börn, sem ekkért lið gátu veitt henni,
og mundu ekki m&rgar konur hafa
leikið pað eftir henni, Lovisa heitin
v*r sérlega trúuð kona, og er pað
ekki tilviljun ein, að tveir af sonum
hennar gerðust prestar, sem báðir
höfðu pegið heilmikið af hennar góðu
bæfileikum, einkum séra Páll heitinn,
er likastur var móður sinni allra sona
hennar. Sár varð henni sonarmissir-
ídd, er hann lézt. En pegar hún
mörgum árum seinna varð að sjá upp
á veikindi og banastrið yngsta sonar
slns, er sama meinið leiddi til bana,
var cins og kjarkur hennar bilaði.
Hún nfiði sér vist aldrei eftir pað.
DR- J. E. ROSS,
TANNLÆKNIR.
Hefur orð á sér fyrir að vera meö þeiro
beztu i bænum.
Tetofoi) Ittta 428 Main St,
I. M. CleghOFB, M D.
LÆKNIR, og 'YFIR8ETUMAÐUR, Et-
Heftir keypt lyíjabáOina í Baldur og hefur
þvf tjálfur umtjon a öllam maðölum, sem hanc
Ktur fií sjer.
EEIZABKTH BT.
BALOUR, - - MAN
P. 8. Islenzkur túlkur vlfl heudina hve
nær sem þörf ger.isk
ELDIYIDUR
Góður eldiviður vel mældur
Poplar........$3.75
Jack Pine... .$4.00 til 4,60
Tamarac..$4.25 til 5,25
Eik...........$5.75
REIMER BRO’S.
Telefón 1069. 326 Elgin Ave
(Ekhert borgargtQ bztnx
fgrir xmgt folk
Heldur en a<3 ganga á
• •
WINNIPEG
Business College,
Corner Portage Avenue and Fort Street
Leltlð allra npplýslnga hjá ekrifnra skólans
G. W. DONALD,
MANAGER
Qanedian Pacifie Rail’y
Are prepared, with the
j wr. r».
I/GKNIS.
W W. McQueen, M D.,C.M ,
Physician & Surgeon,
Afgreiðslustofa yflr State Bank.
T.VXLÆKXIlt.
J- F. McQueen,
Dentist.
Afgreiðslustofa yflr Stvte Bank.
DÝRALÆUXIK.
0. F. Elliott, Ð.V.S.,
Dýralæknir ríkisins.
J^eknar allskonar ejdkdóma á skepnum
Sanngjarnt verð.
Opening of
Navigation
MAY 5th.
To oiler the TravelHng Public
Hollflau1...
Via the^- R31PQ
flreat Lakes RaiDÍJ
Steamers
“ALBERTA“
“ATHABASCA”
“MANITOBA”
BWill leave Fort William for Owen
fiound every
TUESDAY
FRIDAY and
SUND Y
Oormections made ai Owen Sound for
TORONTO, HAMILTON,
MONTREAL
NEW'YORK
ADN ALL POINTS EAST
For full informationíapply tó °
Wm. STITT, C. B. HICPHERSOH
Aest. Gen. Pass. Agent, öen. Pass, Agt
WINNIPEG.
Phycisian & Surgeon.
ötskrifaBur frá Queens háskólanum f Kingston,
og Toronto háskólanum f Canada.
Skrifstofa í HOTEL GILLESPIE,
CKTSTAL, »,»
LYFSALI.
H. E. Close,
(Prófgenginn lyfsali),
Allskonar lyf og Patent meðöl. Ritföng
&c.—Læknisforsknftum nákvæmur gaum
ur geflnn.________________
Dr, G. F. BUSH, L. D.S.
TANNLAiKNIR.
Tennur fylltar og dregnar út án sárs.
auka.
Fyrir að draga 6t tönn 0,50.
Fyrir að fylla tönn $1,00.
527 Mzisr 8t.
Dr. O BJÖllNSON
B I 8 ELGIN AVE-, WINNIPEG.
Ætíð heima kl. 1 tii 2.80 e. m. o kl, 7
til 8.80 's. m.
Telefón 1156,
Dr. T. H. Laugheed
GLENBORO, MAN.
Hefur ætíð á reiðum höndum allskonar
meðöl.EINKALKYIí IS-MEÐÖL, 8KRIF-
FÆRI, SKOXABÆKUR, SKBAUT-
MUNI og VEGGJAPAPPIR, Yeið
lágt.
Stranahan & Hamre,
PARK RIVER, - N. DAK
SELJA ALLSKONAR MEDÖL, BŒKUR
SKRIFFÆRI, SKRAUTMUNI, o.s.frv.
%3T Menn geta nú eins og iðnr skrifað
okkur á íslenzku, þeg&r þeir vilja fi meðöl
Munið eptir að^efa númerið á glasinu.
Dr. Dalgleish,
TANNLÆKNIR
kunngerir hér meB, að hann hefur sett
niður verð á tilbiuum tönnum (set of
teeth), en þó með því sailyröi aö borgað sé
út í hönd. Hann er sá eini hér í bænum,
eem dregur út tennur kvalalaust, fyllir
tennur uppá nýjasta og vandaðasta máta,
og fibyrgist alt sitt verk.
416 KJclntyre Block. Main Street,
Df. M. HaQdorsson,
Stranahan & Hamre lyfjabúð,
Park River, — . Dal^ota
Er að hiíta á hverjum miðvikud,
í Grafton, N. D„ frá kl.ö—6 e. m.
24
gjaldkerinn í lfigum róm, og bar hraðan I; „það er
góö ráölegging.“
VII.
Helena Samno stóð upp af stólnum, og skein
út úr henni, aö hún vildi slíta samtalinu. „þú
hefir ekki sagt neitt,“ sagði hún, „sem breytir á-
liti mínu. Eg býst varla viS, að þú hafir barið
bróður minn, og ef til vill hefir þú ekki beinlínis
skammað hann, en eitthvað, sem þú hefir sagt eða
gert, eða hvortveggja, hefir rekið hann úr bankan-
um, og það hefir hlotið að vera eitthvað meira en
lítið, því þegar faðir minn hét að senda hann til
Saginaw og láta hann vinna við sögunar-mylnuna
sína þar, sem réttan og sléttan daglaunamann, e£
hann ekki héldi fifram í bankanum, þá sýndist
beinlinis létta yfir honum við þá tilhugsun."
Gjaldkerinn stóð agndofa eitt augnablik, og
starði á litaskiftin á gólfteppinu. „þetta tekur
mjög mikið á mig,“ sagði hann, og var auðheyrt á
mæli hans, að það var satt. „Eg get engu bætt
við það, sem eg hef sagt.'1
„Sem er bókstaflega alls ekki neitt," sagði
unga stúlkan, og snéri sér undan.
29
„Eitt hundrað níutíu og sjö dollarar."
Gamli maðurinn dróg minnisbók upp úr vasa
sínum. „Eitt hundrað níutíu og tveir, sðgðu þeir
mér,“ sagði hann, og snéri sér að fyrverandi gjald-
keranum.
„það vantaði fimm dollara eftir það,“ sagði
ungi raaðurinn.
„það heíir verið síðasta daginn, sem sonur
minn vann í bankanum, var ekki svo?“ spurði
gamli maðurinn, og starði beint framundan sér.
„Jd.“
Samnó tók blýant úr vaea sínum og reiknað
eitthvað í minnisbókina. Síðan stóð hann á fætur
gekk yfir að skrifborðinu sínu, og eftir litla stund
kom hann aftur með pappírsblað, sem hann tví-
braut saman og lagði á borðið.
„Eg hef nýlega fræðst um vissa hluti,“ sagði
hann, eftir fáein augnablik, „og eg veit ekki með
vissu hvort mér þykir vænt um það eða fyrir því,
að eg vissi ekki um þá fyrri. Eitt er víst, og það
leyfi eg mór að segja, að hvað þig snertir þá þykir
mér fyrir því. Eg hef gert dálítinn útreikning,"
sagði hann, og fitlaði við samanbrotna pappírsblað-
ið með vinstri hendinni, „og hvað peningahliðina á
máli þessu snertir, þá held eg, að þessar tölur séu
noltkurn veginn réttar.“ Og svo rétti hann unga
manninum pappírsblaðið. ,;Yiltu gera svo vel að
líta á þetta?“ sagði hann.
28
fram hendina (virðingarmerki, sem vinur vorhefði
gjarnan viljað afhiðja), og sagði: „Gott kveld.“
„Gott kveld,‘‘ sagði fyrverandi gjaldkerinn.
„Gerðu svo vel að setjast þarna á stólinD,“
sagði Samnó. „Má eg hjóða þér vindil?“ sagði
hann svo þegar ungi maðurinn var seztur niður.
„Nei, þakka þér fyrir,“ sagði fyrverandi gjald-
kerinn. Hann var ekki í því skapi, að hann gæti
þegið góðgerðir hjá Samnó.
Samnó einblíndi í eldinn fáein augnablik. það
var eins og hann vissi ekki hvernig eða á hverju
hann átti að byrja samtalið. Ungi maðurinn leit
allra snöggvast á hann, en fór svo að líta eftir lát-
unum í eldinum. Bráðlega byrjaði gamli maður-
inn formélalaust á umtalsefninu.
„þú crt verzlunarþjónn hjá þeim ILeghar & Co.
er ekki svo?“ sagði hann.
„J ú.“
„Hvaða laan færðu?“
„Fjörutíu dollara á mánuði.“
„Verið hjá þeim síðan þú fórst úr bankanum?“
„Verið hjá þeim síðan eg var rekinn úr bank-
anum,“ svaraði ungi maðurinn, „nema mánuðinn,
sem eg var að líta mér eftir vinnu.“
„Rétt er nú það,“ sagði gamli maðurinn, og
koma eins og kranopadrættir í efri vörina á hon-
um. „Hvað mikið var það, sem vantaði upp ápen-
ingana í bankanum, og þú borgaðir?“