Lögberg - 09.07.1903, Blaðsíða 2

2
LÖGERG 9. JTJLI 1903.
Óöldin á Finnlandi.
í biaöinu „The VVeekly Pioneer
Piess,4' sem gefið er út i St. Paul.
stó'* rýlega eftirfylgjaodi fréttsgreirj
frn He'sin^fors á Finnlandi:
, Ef tnenn í Ameriku, landi hinna
frj‘lsu raanns, aö eins heföu hufirmynd
um hvað nú er að gerast meö hinni
rel uppf æddu, sparsömu prótestar.ts
pjóð bér, hyggjum vér að hlnttekn-
ingin i kjörum peirra myndi l&ta svr.
mikið til sín taka, að hún jafnvel
hlyti að berast að eyrum keisarans.
pessa viðkværaa manns, sem um
krÍDgdur er af harðbrjósta og ssm
vizkulausum embættismönnuni.
Fréttirnar hafa borist út fyrii
löngu um p>4 óöld, sem hófst i siðast
liðnum Aprilmánuð’, pegar Bobri-
ktíi hershöfðingi kom aftur til Finn.
lands, með nægilegu valdi ti! pess a.r
reka í útlegð, &d pess hregt vari a?
áfrýja peim dómi hans, hvern pam
sem hnnn ftleit andstæðÍDg Rússa-
stjórnarinnar. En aðalatriði mftisir.r.
par sem né.kvæmJega kemur í ljÓ3 a*-
ferð og tilgangur Rússa, að kúga a!-
gerlega hina litln, frjálsu finsku pjóð
hafa a'drei nftkvmmlega verið skýrð.
Finnlendingar hafa engan mðt-
próa sýnt stjórninr.i að neinu leyt’
I>eir áttu að eins sérréttindi, sem voru
pyrnir 1 augum Rússa. Af pess'
stafa ofsóknirnar.
Fátt hefir eon verið titað af peim
sorga’SÖgum sera einstakhngarnir par
hafa haft að segja af meðfe:ðinni é
peim, eða um fjftrtjónið, sem hir
miskunarlausa, b’óðpyrsta sverðrétt
arstjórn hefir bakað Finnler dingurn
En Finnar, sem pjóðarheild, hefðn
máske boriö með pögn og polinmæð’
a la pá kúgun, sem peim hefði veri^
lögð á herðar, ef ekki befði við bæzt
hin sorglega meðferð, sem persónu
lega hefir komið fram við einstakling
ana. Sú aðferð er orsökin til him
mikla óhugar, sem slegið hefir ft pjóð.
ina 1 heild sinni nú í seinni tið. Eng
inn maður hefir |hjarta til pess
l6gzja aigf f póliBskar deilur, sjáand’
ongan annan áraDgur af peim en pann,
að fjölskylda hans yrði að falla úr
huDgri fyrir augunum á honum. Ov
sérhver faðirj( missir áh ’gann á pví
mftlefni, sem ;hann með ftkafa hefir
barist fyrir, pegar hann sér að sú bar
fttta sviftir hann börnum sinum ok
verður orsökin ti) pess, að pau bljóts
að flýja burtu til annarra landa, par
sem stjórnarfsrið er betra.
Hér skulu nú syndar nokkurar
afleiðingar af pvi stjórnarfari sem nú
rikir á Fínnlandi, afleiðingar af kúg-
un peirri sem hið frjálsborna fólk
verður að po!a.
Sigan gerist í héroði einu nálægt
Norrmark, par sem bóndi nokkur
Anderberg að nafni hafði lifað í friði
við góð efni aila aína æfi, pangað ti!
hann komst ( heijargreipar Rússanna.
Faðir hans og afi höfðujátt jörðina og
búið á henni á undan^honum, og peg-
ar faðir hans dó,J erfði hann nokkur
pfisund ekrur af frjósömu og vel
ræktuðu Isndi. Hann giftist dóttur
sóknarprestsins síns, fallegii, góðr:
og vel mentaðri stúlku og pau eign.
uðust prjá syni og tvær dætur.
Anderberg var mesti föðurlanda
vinur og dró eogarfdulur á pað, hv'
innilega hann hataði hið erlenda vald,
sem rændi föðurland hans öllura pess
forna rétti. Fyrir tveimur árum síð-
an gekk hailæri yfir héraðið. sem ham.
átti heima í, sera kom eins og boðinr
og kærkominn bandalagsmaður við
Rússann tii pess að bæla og brjóta
niður mótppyrnuna gegn yfirgangi
hans og ofrtóknum. Pað fór fljótt að
bera & skortinum hjá verkalýðnum og
bændastéttinni, og ekki leið á löngu
áður en Anderberg og fjölskylda
hans fór einnig að kenna & haröærinu
Eftir pvi sem timinn Jeið uxu vaod-
rsðin og bjargarskorturinn og ekkert
útlit var fyrir neina bráða endurbót ft
psira kjörum. Pá var pað einn dag,
að sendimaður frá rússnevku stjórn
inni kom í sveitina sem flutti pann
boðskap að hann væri sendur af henni
til pess *ð létti vanðræðunum og bæta
úr skortinum. En hann bætti pvf
við að hann væri setidur til pess að
hjálpa e’ngöngu peim, sem væru
sannir og trúir pegnar keis&rans og
með eiði vildu afneit", einu sinni fyr-
ir alt, öllum afskiftum og samb&ndi
við pjóðernishreyfingu Finnlendinga.
Flestir héraðsbúar gengu, að nafninu
til, að pe?8um kostum, til pess að
frelsa lif s’tt og sinna en Andeiberg
sór pess dýran eið að hann heldur
skyldi láta lifið en ganga að neinum
afarkostum eða slaka til í neinu við
hina illa pokkuðu rússnesku yfirstjórn
Afldiðingia af pessu varð sú, að
sendiboðinn neitaði öllum peim, sem
í nokkuru Simbandi stóðu við Acder-
berg um liðsinni. Ætlaði hann pann-
ig, gegnum áhrif annara, að beygja
gamla manninn. Fólkið, sem huge-
aði meira um bráðustu lífsnauðsynj-
arnar en pjóðernið og föðurlandsást-
ina reyndi & al!an hátt til pess að fá
Anderberg til pes3 tð léta undan en
hann var ósveigjaolegur og lét ekk-
ert á sig fá. Að iokum tóku menn
að hillmæla honum fyrir, að hann
vmri enn verri en Rússinu, sem mundi
hafa lfttið peim bjftlp í té ef prftkelkni
hans stæíi ekki í veginum fyrir öllu
liðsinni af hálfu stjórnarinnar. And-
eiberg misti alla gripi sína og hin
hlómlega óðalsjörð hans breyttist
smftmsaman i ófrjósama eyðimörk.
Nú tóku veikindi, afleiðingar
hungursins og skortsins að gera vart
við sig. B&ðar dætur Anderbergs
dóu með fftrra daga millibili. Samt
sem áður fanst bonum pað heilög
skylda sin að standa stöðugur við á-
form sitt. Synir hans, allir prír, fluftu
sig ft burtu til annarra lar.da, til pess
að Ieita par gæfunnar. Bjargarskort.
urinn fór vaxandi og ekki leið á löngu
pangað til kona Anderbergs fylgdi
dætrum sinum I gröfiua. En hann
:ét sig ekki að heldur unz hann að
lokum m:sti vitið af andlegum og lík-
amlegum pjáningum.
Og petta eru ekki eins dæmi.
Fjöldi heiðvirðra manna hefir með
eltingum og ofsóknum verið sviftir
stöðu sinni og ekki skilið við pá fyr,
en búið var að kvelja lífið úr peim og
öllum peirra nánustu, eða peir hafa
riðið sér bana í örvæntingu.
Lögmaður nokkur i bænum Abo
á Finnlandi hafði orð á sér fyrir að
vera hlyttur baráttu landa sinna fyrir
pjóðernisréttinum, en hann var svo
var um sig að rússnesku yfirvöldin
gfttu eogar sannanir komið með gegn
honum. Nákvæmar gætur voru hafð-
ar á öliu framferði hans en ekkert pað
kom fyrir er hægt væn að hengja
hattinn sinn á.
Að síðustu tóku yfirvöldin pað
ráð að koma fram hefnd sinni við
hann ft snnan hátt. Konar- hans gekk
út, einusinni sem oftar fyrri part dags,
til pess að kaupa efui í miðdagsmat-
inn. Komu pá tveir iögreglnpjónar
og tóku hana fasta. Var henni gefið
óskirlifi að sök og flutt á lögreglu.
stöðvarnar p r tem hún varð að pola
mjög vansæmandi meðferð. Jafn-
framt var pað breitt út fyrir hverja
sök hún hefði verið tekin föst. Mað-
uritn hennar höfðaði mál út af pessu
tiltæki en tapaði pvi fyrir öllum rétt
um og varð að pola pessa svívirðÍDgu
bótslaust.
ÞsDnig er aðferðin, sem Rússs.r
beita ti! pess að undiroka Finnlend
inga. Margt hefir veiið ritað um að
nafnkendir og hátt standandi menn
meðal peirra hafa verið sviftir em-
bættum og gerðir útlægir, en pað eru
ekki menoirnir sem sárast hafa verið
leiknir. Píslirvottarnir eru peir, sem
ekki hafa getað umfiúið ofsóknirnar
en orðið að vera kyrrir í landinu.
Fyrir pá hefir ekki verið nema um
tvent að velja: leggja i sölurnar allar
sínar helgustu hugsjónir og endur-
minnÍDgar, eða vera við pvi búnir að
sjá sig svifta öllu af hinum miskunar-
lausu kúgurum. Pessar ofsóknir eiu
mfiske, sumar hverjir, ekki mikilvæg-
ar i augum útlendinga, en samt sem
áður eru í peim innifaldar lftilsvirð-
ingar, sem bæla niður lífsmagn eins
hins var daðasta pjóðflokks Norður-
álfunnar.
Rúasar hafa ekki reynt til að
beygja firsku pjóðina með neinni
stórkostlegn pólitfskri byltingu, held-
ur með smámunalegri, srerandi af-
skiftasemi af hinu daglega lífi peirra
og háttum. Þeir hefna sin & foreldr-
unum með pví að misbjóða börnum
peirra og á ffitækliogunum raeð pvi
að nota íér neyð peirra. Hvert ein-
asta rússneskt yfirvald skoðar Finr-
ler dingurinn sem mótstöðumann sídd,
og hver eioasti rússneskur embættis-
m&ður skoðar Finnlendinginn sem
uppreistarmann, er brjóta purfi & bak
aftur með öllu mögulegu móti.
Aflið og valdið hafa Rússar f sín-
um böndum og Finnar munu, óhjft-
kvremilega, verða undir i pessum ó-
jöfnu viðskiftum. En rétt er pað og
sanDgjarnt nð umbeimurinn fái að
vita hvað nú er að gerast par nyrír ,
og hverja aðferð Rússar nota til p»ss
að teDgja stórhertogadæmið Finn
land viO veldisstól keisarans. «
Fréttir frá Islandi.
Reykjavík, 6. Júdí 1903
Alþis giskosningar
Rangæingar hafa kosið 2. p.m.
pá séra Eggert Polsson á Breiðabóís-
stað með 240 og land-höfðingja
Magnús Stephensen með 228 atkv.
Magnús Torfason sýslumaður
hlaut 184 atkv., I>órður hreppstjóri
Guðmnndsson i Hala 124 og Tómas
bóndi S;gurðsson á Barkarstöðum 44.
Kosningar hlutu í Arnessyslu 3
p.m. peir Hannes t>orsteinssoíi ritstj.
með 209 atkv. og séra Ólafur Ólafs-
son ritstj. með 179 atkv.
Eggert bóndi B>oediktsson i
Laugardælum hiaut 172 atkvæði og
Pétur Guðmundsson kennari 156.
Kosnir i dag i Hafnartlrði fyrir
Gullbringu- og Kjórarsýslu peir
Björn Kristjánsson kanpmaður með
265 atkv. og dr. Valtýr Guðmunds
son háskólakennari með 229 att v.
Halldór Jónsson bankagjaldkeri fékk
89 atkv. og Aug. Flygenring kaup-
maður 55.
Hór í Reykjavík var kosinn í
gær Tryggvi Gunnarsson bankastjóri
með 244 atkv. Jón Jensson yfirdóm
ari hlaut 224.
Myramenn ku9u 2. p.m. Magnús
prófast Andrésson á Gilsbakka með
48 atkvæðum. Jóh&jn bóndi Eyólfs-
son i Sveinatungu hlaut 46. I>ar var
tvfkosið, og hlaut Iodriði Eraarssoo
revisor fyrst 26 atkvæði, en gaf sig
pá frá. Af peim 26 kaus helmingur-
inu engan i siðara skiftið, en hinn
helmingurinn skiftist & pá Magnús
prófast og Jóhann. Deir fengu f
fyrri kosningunni 41 og 40.
D&l&menn kusu 2. p.m. Björn
syslumann Bjarnarson með 82 atkv.
Jens prófastur Pálsson fékk 77. At-
k rreð&tala alveg söm og f fyrra hjá
báðum.
Barðstrecdingar hafa kosið Sig-
urð prófast Jensson. Fleiri voru ekki
i kjöri. Böðvar prestur Bjarnascn
gaf sig frá, er & Hólminn kom.
Norður-ísafjarðarsysla kaus 2. p.
m.Skúli Thoroddsen ritstjóra með 184
atkv. Afturhaldshöfðingjarnir efldu
p ar í móti honuml kyrpey á siðustu
stundu Arna nokkurn Sveinsson kaup-
maon. Hann hlaut 42 atkvæíi.
(Framh. á 7, bls')
Veikluleg börn.
•
Veikl*ileg og heilsulitil börn rey a
móðurina mjög mikikið. l>au purfa
stöðugt eftirlit bæði dag og nótt, svo
mæðurnar verða brátt uppgefnar.
Litli maginD barDsins er oftast orsök-
in til pessara vandræða; hann er við-
kvæmur og pvi auðveldlega settur út
af lagi. Baby’s Own Tablets lækr a
alla barnakvilla. I>ær hreinsa með
mestu hægð og lina prautir m ög
fljótt. Mrs. R. J. Balfour, frá Onne
mee, Ont., segir um pær: „Eg hefi
brúkað Baby’s Own Tablets handa
litlu dóttir minni við magaveiki og
harðlffi, lem hún pjfcðist af og pær
læknuðu hana að fullu. Pær v’eittu
barninu væran endurnærandi svefn,
og eg fclft pær óhjákvæmilegar á
hverju heimili par sem börn eru.“
Mæður frá öl um pörtum Caoada
skrifa um gott álit sitt á Baby’s Own
Tablets, sem s&nnar að pær eru lang-
bezta meðalið við öllum smærri kvill.
um ungbarna og junglinga. Abyrgst
er að i peim sé ekkert af svæfacdi
efnum. Verðið er 25 cents baukur-
ion hjá öllum lyfsölum eða ef skrifað
er eftir peim beint til The Dr. Willi-
ams’ Med cine C”., Brvckviíle, O t

<> — 1 # Ktnkunmu-ovh bor
í & Vandaöar vörur. Ráðvönd viöskifti. Þau hafa gert oss mögulegt að koma á fót hinni stærstu verzl- un af því tagi innan hins brezka konungsríkis.
Vér höfum öll þau áhöld, sem bóndi þarfnast til jarðyrkju, alt frá hjólbörunum upp til þreski vélarinnar.
% & ta0ð£g-I)itrriö€ JHarkct íjqttarc, ^ _^>(ULLinnipcg, iHa 0. it ♦

MERKi:
Blá Stjarna.
Á MÖTI PÓSTHÚSINU:
452 Main St.
Sporum yflur
peninga í kanpum á fatnaði. höttum og karl-
manna búningi. LESIÐ verðlista hér á eftir.
Karlmannna-föt.
Hin beztu og fallegustu Tweed föt,
sem hægt er ad fá, 10 dollara
virði. Þessaviku.. .... $7.50
Hin beztu og fallegustu fataefni,
sem nokkurn tima hafa sest hér
Kosta $14. Fást nú fyrir.. $10
Þið munið eftir þessum vel gerðu
,,Worsted" fötum, sem fara svo
vel, og eru veroiögð á $20. Þau
’ fást þessa viku á .... . $15
Viltu fá svðrt Prince Albert frakka-
íöt eða af annari gerð? Viðhöf-
um sett þau niður úr $25 og nið
nrí................... $7.50
Komið og finnið okkur.
Drengjatöt.
Jæja, drengir góðir! Við mund-
um líka eftir ykkur. Sko til:
Drenga föt, $3.25 virði. eru
nú seld á... ......... $2.15
Drengjaföt, $5 50 virði, eru nú
seld á .................
Smádrengja föt, $5.25 virði, eru
nú seld á........... $4-
Drengjaföt, vandaður frágangur á
saumaskapnum. $6.50 virði.
Seljum þau nú á ........... $5
Verið nú vissir lum að koma hér,
áður en þið kaupið annars staðar.
Vor-yfirhatnir.
Aldrei voru yfirfrakkarnir fallegri.
Þeir eru $12 50 virði. Nú eru
# þeir seldir á. ........ $10
Nýir vatnsheldir yfirfrakkar, grá-
leitir og grænleitir, fara vel og
eru endingargóðir. Þið verðið að
borga $16, $18 og $20 fyrir þá alls
staðar annars staðar. Okkar
verð er nú $10 og... . .. $14
Frakkarnir bíða ykkar.
Buxur.
Hér geturðu valið úr 5,000 pör-
um. Fallegar buxur á.. $1.50
Góðar $3 buxur.sem fara vel,
nú seldar á .... .. $2.00
Ágætar buxur, 85.00 virði,
eru nú á............ $3.50
Skoðið þessar vðrur. Komið
og finnið okkur.
Hattar! Hattar!
Þú manst eftir hattinum, sem við
seldum þér í fyrra vor? Það var
gðð tegund. Við höfum aldrei
annað að t’jóða. Harðir eða
linir; alls slags; á 5Cc til $7.00
Hefirðu séð silkihattana okkar?
Já, þeir eru nú sjáandi.
The Blue Store
452 Main Street, Winnipeg.
Móti Pósthúsinu. . \
Pöntunum meö pósti sérstakur gaumur gefinn.1
VIDURI
VIDUR I
\med /œgsta verdt.
EIK,
TAMARAC.
JACK PINE
POPLAR )
IT. vT- WELWO 0X5,
’Phone 1601 Cor. Princess A Log&n
OLE SIMONSON.
mælirmoö ilna nyja
SeandinaviaD Hotel
718 Maiw STrajrr
í’wfti 4V.ÍK) á rini’