Lögberg - 01.09.1904, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN i. SEPTEMBER 1904,
3
r
Astandið lijá Rássiun.
(Eftir G. W.).
Sagan um áhrif stríösins á fé-
lagslíf og pólitískt fyrirkomulag
hinna fjörutíu þjóöa og trúar-
bragðaflokka, sem mynda rúss-
neska keisaradæmiö, hefst á keis-
aranum sjálfum, manninum, sem
hefir svo rótgróna óbeit á stríði.
Saga Rómanoffa-ættarinnar gerir
manni skiljanlegt hvernig á þeirri
óbeit keisarans stendur. Faðir
hans lagðist í gröfina yfirbugaður
af trúarbragöalegri hjátrú; afi
hans var drepinn meö sprengikúlu
af morðingja völdum; langafi hans
yfirbugaöist af Krím-stríðsóförun-
um og réð sér sjálfur bana; langa-
langafi hans dó leyndardómsfull-
um dauða; langa-langa-langafi
hans var myrtur árið i8ci. Stríö-
ið hefir gert Nikulás keisara
að þunglyndasta einvaldsstjóra
heimsins og sorgmæddasta manni
Noröurálfunnar.
í pólitískum skilningi skiftist
rússneska þjóðin f fjóra aöal-
flokka: Aöalinn; prestastéttina;
kaupmenn, borgara og handiöna-
menn; bændur og verkamenn. í
fyrsta flokknum er hirðin, keis-
araflokkurinn—aöallinn. Sáflokk-
ur tekur sér sniö af keisaranum.
Keisarinn hatar stríö, Af því
leiðir þá það, aö allir aöalsmenn,
—nema þeir, sem viö herinn eru,
—hafa, á yfirboröinu aö minsta
kosti, mestu óbeit á yfirstandandi
ófriö. Afleiöingin er sú, aö keis-
arinn er óvinsæll á meðal hers-
höföingjanna, sem hann aö nafn-
inu til ræöur yfir í stríöinu við
Japansmenn.
Einu sinni sagöi eg viö general
Bobricoff, landstjórann á Finn-
ladni: ,, Er keisarinti góö skytta? ‘ ‘
,,Herra minn fer með byssu
eins og maður, sem alla æfi ligg-
ur í bókum, “ svaraði landstjór-
inn. ,,Oghonum líöur í herfor-
ingjabúningi eins og mentuðum
inanni mundi líöa í þjónustu-
mannsbúningi—kann illa viö sig í
honum og hefir skömm á hon-
um. “
Prestalýöurinn, annar aðal-
flokkurinn, skiftist í tvo flokka:
hvíta eða utanklausturspresta og
svarta eða klausturpresta,—draga
þeir nafniö (hvítir og svartir) af
búningum sínum. Prestarnir eru
komnir af prestastéttinni eöa
lægri stéttinni. Að virðingum
standa prestar ekki aölinum jafn-
fætis—og aðalsmenn verða aldrei
prestar vegna stéttardrambs.
Hvítir prestar eru skyldugir að
giftast, en ekki mega þeir giftast
neina einu sinni. Missi hvítur
prestur konu sína þá verður hann
að ganga í klaustur. Vegna þessa
ganga margar sögur um það á
meðal Rússa hvað prestarnir láti
sér ant um og leggi mikla stund
á aö vernda heilsu konanna sinna.
Þó ekki sé nema að prestskonan
hncrri þá kemst alt í uppnám á
heimilinu.
Hv«r áhrif hefir nú stríöiö á
prestalýöinn og ; hvernig tekur
hann því? Kenning hinnar hcilogu
sj/nódu — sem kennitnannahöíö-
ingjar grísku kirkjunnar mynda
og hefir umsjón yfir ölluin trúar-
bragöamálum þjóðarinnar — er á
þessa leið:- Hið helga Rússland
fer ekki í stríð til aö'leggjja undir
sig lönd, heldur vegna krossins.
Það er köllun liins helga Rúss-
lands að flytja krossinn til Kína,
Persalands, Indlands—allra heið-
ingjalandanna í Asíu — og jafnvel
að koma honum til Jerúsalem
aftur. Flestir Rússar læra lexíu
þessa vel, því að trúarbrögöin eru
æðsta og helzta afliö í sálum
þeirra. Aö sjálísögðu leiöir þá
stríðiö til þess, aö préstarnir
leggja enn þá meiri áherzlu á
kenningu þá, aö öll stríö, sem
hiö helga Rússland tekur þátt í,
séu runnin frá áhuganum fyrir —
og miði til — útbreiðslu kristin-
dómsins.
Næst kemur hið yfirgripsmikla
embættismannakerfi, skrifstofu-
valdið, sem Pétur mikli innleiddi.
Ö!1 opinber störf heyra undir keis-
arann og eru í höndum nefnda og
stjórnarráös meö ýmsum nöfn-
um; yfirgripsmest þeirra er hiö
keisaralega ráð í fjórum deildum:
Löggjafardeild, hermáladeild,
borgara- og kirkjumáladeild, og
fjármáladeild. Næst því aö völd-
um er senatiö, dómsvaldið, sem
gefur út skipanir er gilda eins cg
lög. Hiö þriöja er ráðgjafanefnd-
in—M. De Witte er nú formaðrr
hennar—og eru í henni búsýslu,
hermála, dómsmála, innanríkis-
mála, mentamála, séreigna, póst-
mála, vegabóta og bygginga ráö-
gjafarnir, og auk þeirra vara-
gjaldkeri og yfirskoðunarmaöur.
Undir deildum þessum standa
mörg þúsund skrifstofur, og skrif-
stofur þessar, þar sem á aöra
miljón embættismenn og skrif-
stofuþjónar starfa, mynda skrif-
stofuríkiö, og er þaö eiginlega sér-
stök stétt — embættismannastétt-
in—í mannvirðingaröðinni.
Dómsvaldinu er til dæmis skift
niður í átta stórdeildir, og er hver
fyrir sig hæsti réttur fyrií viss
fylki. Dómurum, lögregludóm-
urum og réttarþjónpm er borgað
skammarlega lágt kaup, og auk
þess er hægt aö reka þá frá þegar
gott þykir, og margir fá embætt-
in fremur fyrir vináttu eða vina-
fylgi en eigin verðleika. Þetta
alt á mikinn þátt í því, hvaö
ranglátlega mál eru meðhöndluö
af dómstólunum rússnesku. Viö
málsfærslu er tekiö viö þóknun
bæöi frá sækjanda og verjanda.og
sá vinnur málið, sem hæsta þókn-
un lætur af mörkum. Eg þekki
lögregludómara, sem einnig er
skattheimtumaður, og ekki hefir
alls meira en $175 í kaup yfir ár-
ið, en hann -græddi svo mikið á
,,þóknunum“, aö hann stóð viö
aö veita fréttaritara frá Banda-
ríkjunum ananas, sem kostuðu
$7 hvert í Petursborg.
Lögreglu fyrirkomulagið má
heita einskisvert vegna óráð-
vendninnar sem þar er gegnum
gangandi. Rússneskir lögreglu-
þjónar eru, til dæmis, fljótir og
duglegir að finna þýfi — fljótir að
handsama afbrotamenn og hegna
þeim. En mest af þýfi því, sern
þeír ná, kemst aldrei í hendúr
eigendanna: I Pétursborg var
einu sinni stolið silfurdiski frá
manni. Með hjálp spæjara fann
hann diskinn inni hjá silfursmiö
og gat helgað sér hann með ó-
rækum merkjum sem á honum
voru. En spæjarinn sagði hann
yröi til frekari sönnunar að senda
lögreglunni annan samskonar mun
til samanburðar. Maöurinn varö
uppi til handa og fóta og sendi
lögregiunni alt samskonar silfur
sitt í kistu, þaðan sem diskinum
hafði veriö stolið. En hann hef-
ir aldrei fengið neitt af silfrinu
aftur, hvorki diskinn, senr stoliö
var, né kistuna eða neitt, sem í
henni var.
Bæði innlendir menn og feröa-
menn eru algerlega í hendi og á
valdi lögregluliðsins. Áður en
maður fær að ferðast inn í ríkið
verður hana að leggja fram vega-
bréf, og áður en hann fær að
ferðast út úr ríkinu verður hann
að gera hiö sama. Þegar maður
ferðast frá einum bæ til annars,
verður maður að leggja fram
vegabréf í hverjum bæ og láta
vita með tuttugu og fjögra klukku-
tíma fyrirvara. hve nær maöur
ætlar aö fara þaðan. Þannig
verður maður, sem yfirgefur járn-
brautarlestina í nokkurum bæ, aö
sitja þar um kyrt tuttugu og fjóra
klukkutíma, hvort sem honum er
þaö ljúft eöa leitt, því að fyrri
fær hann ekki vegabréf sitt aftur
og án þess er ómögulegt aö ferö-
ast. Vinur minn ætlaöi einu!
sinni aö flytja sig frá ,,Hotel Eu-1
rope“, adal-hótelinu í Péturs-J
borg, til minna Og ódýrara hótels j
hinumegin viö næsta götuhorn. |
Hann kom niður stigann með
tösku sína þegar hann var til að j
fara. ,,Það tekur á mig“, sagði,
gestgjafinn, ,,en þér getið ekki |
farið héöan né fengiö annarsstað-;
ar inni fyr en þér eruð búinn að ■
fá vegabréf yðar hjá lögreglu-
stjórninni, og þaö getiö þér ekki
fengið fyr en eftir heilan sólar-
hring. Viö flutning þennan verö-
ið þér aö viðhafa sömu aðferð
eins og ef þér ætluöuö aö feröast
út úr ríkinu. “
Hver áhrif hefir stríöiö á skrif-
stofulýðinn? Allir embættismenn
og skylduliö þeirra, og allir skrif-
stofuþjónar og áhangendur þeirra
fagna vafalaust svo mikið yfir
stríðinu, að þeir ráöa sér ekki
fyrir gleöi. Þeir, eins og for-
ingjarnir í hernum, fagna yfir ó-
friöi, fyrst og fremst vegna þess
hann leiði til stækkunar keisara-
veldisins; í ööru lagi vegna þess
þeir álíta, aö Manchúría og Kórea
veröi bæöi formlega innlimuö; í
þriöja lagi vegna þess ný lönd
leiöa til embættismannafjölgunar
sg aukinnar upphefðar fyrir hina
eldri.
A meðal embættismanna lýös-
ins finnast margir sem eru inni-
lega stoltir af föðurlandinu, út-
breiðslu þess og herfrægð. Á
ferð minni til Rússlands fyrir
skömmu sagði einn embættis-[
mannanna viö mig: ,, Ráðist Jap-J
an á Rússland, þá verðer það
eins og ef fló réöist á ljón. Ef
til vill rekur ljónið upp öskur—
það er alt og sumt—og svo bítur
það kvalarann til dauðs. “ í em-
bættismanna-klúbbnum í Moskva
rak héraösdómari nokkur hnef- j
ann í borðiö og sagöi: ,, Þegar
Japansmenn leggja hendur á!
Rússa, þá steypa þeir landisfnu !
út í straumiðu dauðans. “ Beve-j
ridge senator getur um háttstand-
andi embættismann við Manchúr- j
íu-járnbrautina, sem sagði: ,,Þaði
væri algerlega ómögulegt fyiir
Japansmenn að sigra oss. Stjórr,-
málamennirnir vita það líka, en
j þeir þora ekki aö segja þjóðinní,
að þeir.viti það. Setjum svo, að
j þeir aldrei nema næðu Kóreu og
ynns sigur á oss í fyrstu—vér
mundum flykkjast gegn þeim aft-
J ur, þegar vér værum undir það
j búnir, og sópa þeim fram í sjó. “
Það var þetta tvent, sem rúss-
neskir embættismenn bj-gðu aðal-
lega sigurvonir sínar á—tíminn og
mannaflinn. ,, Lítiö á iðnaðar-
j uppdrátt keisaradæmisins! “ sagði
skrifari í starfsmáladeildinni.
,, Vér höfum ótakmarkaö járn og
kol, auðugri gullnámur en nokk-
urir aðrir, og Rússland er næst-
mesta kornyrkjuland heimsins;og
bændur vorir búa til heima hjá
sér því nær alt, sem vér þörfn-
umst—til dæmis, ekki einn sext-
ánda hluta úr stígvéli, eins og
verkamenn í Bandaríkjunum gera,
heldur stígvélið alt. Vér getum
því haldið stríðinu áfram árum
saman. En Japan — lítið á fá-
tæktina þar! Leggi Japansmenn
út í stríö, þá gera þeir þaö í
þeirri von, aö það standi ekki yfir
nema lítinn iíma — því þá skortir
efni til að halda því áfram til
lengdar. “
Á milli embættismannalýösins
Og alþýöunnar kemur hermenzku-
flokkurinn — þótt bæöi land og
sjóliðiö í rauninni myndi deild
hins fyrnefnda flokks. Til her-
þjónustu skiftast menn í þrjár
deildir. í fyrstu deildinni eru
verkamenn og bændur; í annarri
kaupmenn, sem ekki tilheyra
kaupmannreglunni, og borgarar
og handiönamenn. I þriöju deild-
inni eru ríkir jarðeigendur og að-
alsmenn. Ur fyrstu tveimur
flokkunum eru menn kallaðir með
herskráning; úr þriðju deildinni
eru foringjaefnin tekin. Lög-
regludómarar, prestar, stúdentar
og káupmenn, sem tilhej'ra kaup-
mannareglunni, þurfa ekki að
ganga f herþjónustu. Á Rúss-
landi er herforingjastéttin öllum
stéttum æðri. Að mannvirðing-
um er jafnvel undir-liös:oringitek-
inn fram yfir aðalsmann, sem
ekki tilheyrir hernum.—(Meira).
XI, Paulson,
6fi0 Ross Ave.,
selur
Gifting’aleyílsbréf
Dr. O. BJORNSOX,
650 WIIHam Ave.
Opfice-tímab: kl. 1.80til 8!og7 til3 » h
Tf.lkfón: 89

♦ ör-
: yggis
íslendingar í Winnipe^
œttu nú að nota tækifæriö og
fá brauövagninn minn heim aö
dyrunum hjá sér á hverjum degi.
Eg ábyrgist yöur góö—, .machine-
made“—brauö, og svo gætuð þér
þá fengiö ,,Cakes“ flutt heim til
yöar á laugardögunum. Segið
mér ,,adressu“ yðar gegn um
telefón nr. 2842.
G. P. Thordarson,
591 Ross Ave.
1- h
' • :
.1:" ' M
f v •!./ 1 V ’ £ W í
/ i
w « S'-'V
þökin
okkar
eru
falleg
°g
endast
vel.
ÚrygRÍslæsingin, sem er á öllum hliðum, er auðveld viðureignar og
þolir áhrif vinds, elds og eldinga.
HOCK FACE D^lCKBcSTONE.
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
♦
Vel til búið, falleg gerð. Útiloka dragsúg og
og halda húsunum heitum.
Upphleyptar
stálþynnur á loft og
og innan á veggi.
^Œtti að vera notað við allar byggingar þar sem
MMi hugsað er um hreinlæti.
^ ------------- WINNIPEG, Man. «
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦•♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦*♦•♦♦♦♦♦♦♦«♦♦♦♦♦♦♦♦«♦♦♦♦
bell
Einka-agentar-
Winnipeg Piano &. Organ Co,
Manitoba Hall, “295 Portage Ave.
05kkert borqar sxc\ brtur
fgrir miqt folk
en að ganga A . . .
WINNIPEG 000
Bus/ness College,
Cor. Portage Ave. & Fort St.
L?itið allra npplýsinga hjá
G W DON ALD
Manager.
wmmmmmmmmm
ROBINSON
& GO
Llmrted
Sérstök stórsala
Fatnaður
Skóladrengja
Við höfum nýlega komist að góð-
um kaupum á drengjafatnaði, sem
við höfum geymt þangað til nú, til
þess að gefa mæðrum skóladrengj-
anna kost á að spara sér peninga.
100 drengjafatnaðir, þrjú stýkki,
alullar tweeds, brúnir og mislitir,
með gráum og dökkum röndum.
Halifax tffleed fatnaðir, stærð 29 og
33. Við kærum okkur ekki um að
segja frá upprunalega verðinu, en
nú getur enginn staðið sig við að
missa af því að fá þá fyrir
núfo
til
15.7-As METAL SHINGLE i SIDIHC C0„ Pnston, Ont.
CLAfíE & BfíOCKEST,
Azents
246 Princess St. ~ "
Hver Þekkir
cc
Allir þeir. sem kaupa. selja og nota
EDDY’S IMPERVIOUS SHEATING pAPER
vilja fá svar upp á þá spurningu . . ,
*> 9 9 9 9
• • • ♦ #
Vilja allir, sem lesa þessa spurningu: ,,Hver þekkir
Banniger*- gera svo vel að skrifa okkur um það mál
Tlie E. B. Eddy Co. Ltd„ Hull.
Tees & Persse, Agents, Winnipejr.
CANADA NORÐVESTURLANDIÐ
$3.95.
ROBINSON
& 60
Lfmltcd
398-402 Main St., Winnipeg:.
Dr, G. F. BUSH, L. D. S
TANNLÆKNIR.
Tennur fyltar og dregnar út án
sársauka,
Fyrir að fylla tönn $1,00
Fyrir aðdraga út tðnn 50
Telephone 825. 527 Main St. '
Reslur við landtöku.
Af öllum sectionum með jafnri tölu, sem tilheyra samhandsstjórninni, f
MtSÉjfcoba og Norðvesturlandiuu nema 8 og 2ö, geta fjölskylduhöfuðog karl-
menil 18 ára gamlir eða eldri, tekið sér 160 ekrur fyrir neimilisréttarland, það
er að segja. só landið ekki áður tekið, eða sett til síðu af stjórninni til við-
artekju eða .eÍD hvers annars.
Iunritun.
Menn mega skrifa sig fyrir landinu á þeirri landskrifstofu, sera r.sest ligg-
ui landinu, setn tekið er. Með leyfi innanríkisráðherrans, eða inpflutninga-
um boðsma: r.íirf í Winnineg, eða næsta Dominion landsamboðsmanns, geta
menn gefið öi :■ 2 : mboð tii þess að skrifa sig fyrir landi. InDritunargjald-
•ið er $10.
Heimilisréttar-skyldur.
Samkvæmt núgildandi lögura verða landnemar að uppfylla beimilisrétt-
ar skyldur sinar á einhvern af þeim vegum, sem fram eru teknir í eftit
fylgjandi töluliðum, nefnilega:
[1] Að búa á landiuu og yrkjaíbað að minsta kosti í sex mánuði á
hverju ári f þrjú ár.
[2] Ef faðir (eða móðir, ef faðinnn er látinn) eÍDhverrar persónu, sem hefi
rétt til að skrifa sigfyrir beimilisréttarlandi, býr á bújörð í xiágrenni við land-
ið, sem þvílík persóna hefir skrifað sig fyrir sem heimilisréttarlandi, þá getur
persónan fullnægt íyrirmælum .agauna. að því er ábúð á lanóinu snertir áður
en aísalshréf er veitt fyrir því, á þann bátt að hafa heimili hjá föður sinum
eða móður.
[3] Ef landnemi hefir fengið afsals'bréf fyrir fyrri heimilisréttar-bújörð
sinni, eða skfrteini fyrir að afsalsbréfið verði gefið út, er só undirritað i sam-
læmi við fyrirmæli Dominion landliganna, og hefir skrifað sig fyrir síðari
heimilisréttar hújörð, þá getur hann fullnægt fvrirmælum laganna, að því er
Snertir ábúð á landinu (síðari heimilisréttar-bújörðinni) áður en afsalsbréf sé
gefið ún. á þann hátt að búa á fyrri heimilisréttar-bújörðinni, ef síðaii heim*
ilisréttar-jörðin er i nánd við fyrri heimiiisréttar-jöi dina.
[4] Ef landneminn býr að stað i hújörð sem hann á fhefirkeypt. tek-
ið erfðir o. s, frv.] í nánd við heimilisreitariand það, er hann hefir skiifað sig
fyrir þá getur hann fulhiægt fyrirmælum laganna, að því er ábúð á beimilis-
rettar-jörf inni snertir, á þann hátt að húa á téðri eignarjörð siuni (keyptui*
ndi o. s. frv.)
Beiðni um eigfnarbréf
ætti að vera gerð strax eftir að iiárin eru liðin, annaðhvort hjá næsta um-
bocbmanni eða hjk Inspector sem seudur er til þess að skoða hvað unnið hefir
veriö a landinu. Sex mánuðum áður verður mafur þó að hafa hunngert Dom-
inion liipds umboðsmanninnm í Ottawa það, að hann ætli sór að biðja um
eignai'réttinn.
Leiðbeiniugar.
Nýkomnir inntíytjendur fá, á innflytjenda-skrifstofunni í Winnipeg, og á
öllum Dominion landa skrifstofum innan Manitoba og Norðvesturlandsins, leið-
beiningar um það hvar lönd eru óte.kin, og allir, sem á þessum skrifstofum
vinna veita inntíytjendum, kostnaðariaust. ieiðbeiningar og hjálp til þess að
náílöncsem þeim eru geðfeld: ennfremur allar upplýsingar \ iövíkjaudi timb-
ur, kola og náma lögum. Allar slikar reglugjörðir geta þeir fengið þar gef-
dverra af Dominion landt umboðsmömnum t Manitoha eðia NorSuasturiandinu.
JA3IES A, SMART,
Deputy Minister of tbe Interior.
N. B. — Auk lands þess, sem menn geta lengið .gefins ógátt er við re^ L 1
sfiörðinni hér að ofan, eru til þúsundir ekra af bezta landi sean hægt er að,ún»
tH ieigu eða kaups hjá járnbranta-félcgum go ýmsum landsðlufélöj uí ð2
sifcEÍngur;,