Lögberg - 24.05.1906, Síða 2

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 24. MAÍ 1906
ísland í fornöld.
Fyr bauö arminn ýtum
eyjan hýr í bragSi;
léttstíg báran bláa
börn í faSminn lagSi.
Þá var sól og sumar,
sæld í landi ungu;
þá var frægS og frelsi
fyrst á hverri tungu.
Alt var fult af fiski,
fast viS löndin róiS,
milli fjalls og fjöru
fögrum skógi gróiS.
Þá var dögg í dölum,
dreyri sveina heitur,
meyjar ljúfar, ljósar,
landiS unaSsreitur.
Þá í heiSni höldar
hofin reistu gullin.
Þá var kátt og kaskir
kneifSu sveinar fullin,
glatt er mærust meyja
mjöSinn bar til rekka.
Þá var titt hjá teitum
tvímenning aS drekka.,
Þá um drósir dýrar
drengir mannsöng laga.
ÞormóSs, Kormáks kvæSi
kunn eru um vora daga.
FirSar fiokk og drápu
fluttu er konga sóttu,
horskur halur orti
höfuSlausn á nóttu.
Þá meS frægum feSrum
fljóS á þingi vóru;
margar bjartar brúSir
bundnar þaSan fóru.
Þá var aS hýrar hrundir
hJíS og þingvöll skreyttu
J>egar rammir rekkar
rjóSir leiki þreyttu.
Þá var fjör og fimi ,
frægS og hylli snóta,
þá var garpa gaman
glíma, synda, skjóta.
Þá voru kunnar konur
kærleik aS og hreysti;
Þórdís Gunnar geymdi,
Gretti Þorbjörg leysti.
Þá var dáS og dirfska
• drengja mestur sómi;
þá var afl og orka
æSst aS þjóöar dómi.
Þegar féll þar frægur
fósturlandsins sonur
blóSs- til hefnda brýndu
beztu landsins konur.
Þó aS dreyrinn dyndi,
drengir myndu’ ei falla,
brand i blóSi hertu,
beitti exi aS skalla.
Þá voru halir hetjur,
hræSast kunnu ei voSa,
frægur Skúli feldi
flatnef milli goSa.
Þá var ungur arfi
oft aS hefna beztur
Vésteins synir Vésteins,
Víga-Styr drap Gestur.
Börnin beiska harma
bönum feSra guldu;
eftir vig hjá vinum
vera máttu á huldu.
Forna hetjuhreystin
hugi manna grípur,
fvrir frægSar ljóma
fomum nútíS krýpur.
Þó er dögg í dölum,
dreyri sveina heltur,
mevjar ljúfar, ljósar, ,
landiS unaSsreitur.
Fríða.
—óðinn.
Vesúvfus að gjósa.
í grendinni viS eldfjalliS Vesú-
víus á ítalíu hafa borgir og bygS-
arlög orSiS fyrir hinni mestu eySi-
leggingu undanfarinn tíma sökum
eldgosanna úr fjallinu og jarS-
skjálftanna, sem þeim hafa verið
samfara. JarSskjálftarnir sjálfir
hafa vitanlega ekki verið svo mikil
aS þeir hafi valdið eignatjóni, en
þó nægilegir «1 þess aS vekja hinn
mesta ótta hjá fólkinu, aLls staSar
þar sem þeirra hefir orSiS vart, en
þó einkum i borginni Neapel.
Járnbrautin, sem liggur upp fjalls-
hlíSina, upp aS athugunar-stöSinni,
sem er á fjallinu, má nú heita al-
gerlega eySilögS, af hraunflóSinu.
MaSur sá, er forstöSu veitti þess-
ari stöS og aSstoSarmenn hans,
sluppu meS mestu herkjum lifandi,
og lítið eða ekkert skemdir, þó aS
furðu sæti.að þeir allir ekki skyldu
verða þar ti.l.
Á norSurströnd Neapel-flóans
hafa skemdirnar orSið mestar.
Borgin Torre Annunziata, þar sem
fólksfjöldinn var nærri þrjátíu
þúsundir, er nú aS heita má um-
kringd af hálf-storknuSum hraun-
garði og hvert mannsbarn flúiS á
burtu þaðan. Bærinn Torre del
Greco er einnig í eySi lagður, og
hrundi þar og brann töluvert af
húsum. Ekki sést örmull eftir af
borginni Bosco Trecase, sunnan-
megin fjallsins, þar sem áður áttu
heima full tíu þúsund manna, er
komust undan á flótta. í borginni
San Guiseppæ hrundi -töluvert af
húsum, og ein kirkja, og hafa þrjá
tíu lík fundist þar í rústunum.
Sjálf borgin Neapel er enn í
töluvert mikilli hættu. Svo ér ösku-
falliS mikiS aS það er margra
þumlunga djúpt á strætunum og
safnast saman og legst með afar-
miklum þunga á húsaþökin, svo
hætt er viS að þau fái ekki undir
risið. Enda hefir þegar svo fariS,
aS ein af hinum stóru sölubúSum
féll niSur og fórust þar og meidd-
ust um tvö hundruS manns. LoftiS
cr fult af öskuryki og brennisteins-
fýlu, svo mönnum verSur erfitt um
andardráttinn. Oft er svo dimt í
borginni klukkutímunum saman,
aS ómögulegt er að lá.ta járnbraut-
arlestir eða önnur fargögn halda
áfram. Og þar sem borgin nú er
troðfull af fólki, eins og geta má
nærri þegar þess er gætt, að yfir
tvö hundruS þúsundir flóttamanna
viSsvegar aS úr bygSunum um- I
hverfis eldfjalliS, hafa leitað þar
hælis, og járnbrautasambandið viS |
aSrar borgir mjög úr lagi gengiS,
þá er mjög hætt viS aS hungurs-
neyð geti orðið þar all-skæS, auk
| þess sem hættan og óttinn viS jarð
skjálftana gerir sitt til að try.lla
þenna bágstadda lýð.
\'esúvíus heldur áfram að þyrla
upp eitruðum gasloftstegundum,
ösku og hraunleðju. Hnúkar
fjallsins , sem voru svo einkenni-
legir, eru hrundir og brevttir orðn-
ir að útliti. Síðustu fréttir frá ít-
aliu bera það meS sér, að á eynni
Capri i Neapel-flóaiium, gerir ösku
fallið mjög mikið tjón og ýmsan
óskunda, og ýmsar likur benda ti.l
þess, að búast megi við þvi, að eld-
fjalliö Etna á Sikiley muni byrja
aö gjósa þegar minst varir.
EignatjóniS við þetta Vesúvíus-
ar-gos er sagt að muni nema tutt-
ugu miljónum dollara, og svo
hundruðum skiftir hefir farist af
fólki. Ekkert gos, sem jafnast á.
við þetta, hefir komið fyrir á þess-
um stöðvum síðan áriö 79 eftir
Krists fæðingu, er borgirnar Pom-
peii og Herculanum fóru á kaf í
ösku og'hraunflóðinu. Sextán ár-
um áður, árið 63 höfðu gengið á-
kafir jaröskjálftar alls staöar í
grend við fjallið, er gerðu hinn
mesta óskunda, en ekkert eldgos
varð þá samt úr fjallinu.
\ esúvius er hið eina eldfjall i
Norðurálfunni, sem verið hefír
gjósandi nú um langan tíma.
-------0-------
Tíl skemtunar og fróðleiks.
Maiinfjöld'i hcimsins.
Areiðanleg tímarit telja mann-
fjölda heimsins nú vera Iðlega
hálfan annan milliard. eða yfir eitt
þúsund og fimm hundruð miljónir.
VerSur þá sem næst 10 manns á
hverjum kvaðrat kílómeter til
jafnaðar. Fólksflesta álfan er As-
ia, með 820—850 miljónir íbúa.
Næst í röðinni veröur Evrópa með
402 miljónir; þá Ameríka með 151
milj. og Afríka með 145—160
miljónir. í Ástralíu og eylöndun-
um eru taldar aS vera sjö miljónir
samtals.
Kolamagn Bretlands.
Fyrir fáum árum síðan var all-
mikið veöur gert út af því, aS
ýmsar vísindalegar rannsóknir virt
ust bera það meS sér þá, að kola-
magn Bretlands mundi ganga til
þurðar á,Sur langt um liöi.
Var því haldið fram af ýmsum,
aS þegar tillit væri tekið til hinnar
mik;lu kolaeyðslu til herskipaflot-
ans og verksmiðjanna ]?ar í landi í
hlutfalli við kolamagnið, mundi
Bretland eigi lengi geta kaUast
heimsins mesta kolabirgSaland. : fékk uppsölu meðan hann sat
Nefnd var sett til þess af stjórn- I þarna.
inni að rannsaka þetta. Nýlega I Hugmyndin til þessarar upp-
hefir hún látið uppi álit sitt og gef- götvunar er frá þýzkum efnafræð-
io skýrslu um máliö og telúr slíkan ' ingi, dr. Brendel að nafni. Af ti.l-
ótta ástæðulausan með öllu. I ' viljun hafði honum dottið þetta
tímaritinu „Kringsjaá* er grein hug er hann var á ferð í miklum
um þessa skýrslu, og er hún þar ( sjógangi og illviðri eitt sinn.
skýrö af útlendingi, sem óvi.lhalt Einkaleyfi hefir veriS tekið á upp-
mundi á málið líta. Þar er svo götvan þessari í .ýmsum löndum
sagt, að eftir sanngjömum mæli
kvarða muni mega telja kolamagn
Bretlands nú 100,000,000,000 tonn.
Af þessum feikna kolabirgðum
er árlega eytt eða grafið upp um
167,000,000 tonna. Þó að innan
nokkurra ára verði eytt og flutt út
Giftingar.
Þann 1. þ.m. gaf séra Jón Jóns
son, Lundar, Man., saman í hjóna-
band Ásgrím Jónasson Halldórs
sonar og Helgu Árnadóttur Egils-
250,000,000 tonna árlega, mundi sonar aS Otto P. O., og 8. s. m.
kolaforðinn í landinu endast um 1 Þórö SigurSsson og tíuðbjörgu
fjögur hundruð ár enn með þeirri Sigurjónsdóttur, Otto P.O. BæSi
eyöslu. Þar sem gera má ráð fyr- | voru brúökaup þessi all fjölmenn,
ir því, að á ókomnum tíma muni j sérstaklega brúðkaupsveizla fyr
auðiS verða að grafa dýpra eftir
kolunum en nú, eftir því sem um-
bætur og útbúnaöur til námavinnu
nefndu hjónanna, þvi þar munu
hafa veriS full tvö hundruð manns
saman koinin. Veitingar fóru fram
vex og veröur betri, gefur það enn í hinu myndarlega húsi föður brúð
meiri trygging fyrir að eigi þurfi gumans, Jónasar Halldórssonar,
en hjónavígsla og skemtan 1
Markland Hall, eða því nýja sam-
komuhúsi, sem rétt er fyrir sunn-
an heimili Jónasar og bygt var í
fyrra.
Allir gestir munu hafa fariö hin
ir ánægðustu úr brúðkaupi þessu,
því þar var hin bezta skemtan:
orgelspil, og hinn nýi horn.leikara-
flokkur með básúnur sínar, svo og
söngur og ræSuhöld, dans og alls
konar gleöiskapur, jafnvel þó ekk-
að kvíða kolaskorti á Bretlandi.
Þar að auki bendir margt til þess,
að kol verði eigi notuð eftirleiðis
jafnmikiö og nú. Vínandi og stein-
olía, eru og veröa aS líkindum
meira notuð í stað kola en nú á sér
staS, svo og vatnsafliö, þó að á
Englandi verði tæpast mikið gagn
að hinu síðastnefnda.
Nýtt ráð við sjóveiki.
I þýzku riti, sem gefið er út í ...
Leipzig, og heitir „die Illustrirte crt vær* Þar fram borið
Zeitung“, er ritgerðarkafli um mál ei5a veitt'
þetta. Höfundurinn fer nokkrum I Siðari bruðkaupsveizlan fór
orðum um hin ýmsu meðul, er und ,rant 1 '1U*1 ^öður brúðgumans,
anfarin ár hafa verið revnd viö Sl&urðar Sigurðssonar.og var þar
þessum kvilla og lítiö gagn að orð- emmS mar&t boðsfólk, þótt eigi
ið. Bendir hann svo á , öldungis
nýtt ráð, eða öilu heldur vélfræði-
legu uppgötvan, sem reynd hefir
verið á einu Hamborgar-línuskip-
inu. Eftir því sem séð verður, er manns' Þar fór einni8 alt vel, °í?
uppgötvun þessi eigi margbrotin. j ? .lf)u e^a ram °£ var -lfr- Petur
Það er nokkurs konar ruggstóll, ' ^arnason homopathi þar skipu-
með hreyfanlegu sæti, sem ýtist ótt! la?f^orl> Þelt snÍallan ræSu-
! stuf er undir borð var sezt, og
væri það eins margt og í fyrra
brúðkaupinu, enda voru húsa-
kynni minni; munu þó boösgestir
hafa verið hátt upp í hundrað
UPP og niður. Hreyfingu þessari
kemur .lítill rafmagnsmótor á staö,
en hann er í sambandi við raf-
magnsþræðina, sem eru á fólks-
flutningaskipunuin. Sjóveiki maö-
urinn sezt í einn þenna stól og
verður þá var við hreyfingu lík-
ast því, að hann sæti í mótorvagni.
Sú titrandi hreyfing, sem er á slík-
um stól, dregur úr rugginu og velt
unum á skipinu, og gegn dýfunum
sem skipið tekur, verkar hreyfing-
in á sætinu, sem gengur títt upp og
niður.
Farþegar hafa sezt í þessa stóla
strax og þeir hafa fundið til sjó-
veiki, og batnaS á fáum mínútum,
og margir þeirra urðu ekki sjó-
veikir það sem eftir var ferðarinn-
ar meö þessu línuskipi, sem áður
bauð a.IIa gesti velkomna í nafni
brúðhjónanna. Síðan hélt hann
tölu fyrir brúðhjónunum, og alla
kryddaða vizkufullum heilræðum
og lífsreglum. Þar töIuSu og Mr.
Jóhann Straumfjörð og Mr. Vig-
fús Guttormsson, og sagðist þeim
einnig mætavel. Fyrir og eftir var
sungið og leikiS á orgel. Mr.
Runólfur Pétursson spilaöi.—J.J.
Veikbygö börn.
Öllum veikbvgðum börnum fer
mjög lítið fram. Jafnvel hvaða
smá-sjúkdómar, sem þau fá, geta
oröið banamein þeirra og mæður
þeirra óttast sífelt um þau. Ba-
by’s Own Tablets hafa átt meiri
r „ . ., . Þatt 1 Því en nokkurt annaö meðal
er nefnt. Sumir urðu sjoveikir; að gera VeikbygS börn og heilsu-
Þ^ar Þeir stóSu upp úr lítj.i hraust. Þær gera mæöurnar
öruggar og ókvíðnar af því mæS-
aftur
stólunum eftir lítinn tima. En er
þeir höfðu gert aöra tilraun hvarf
frá þeim ógleðin og angraði þá
ekki úr því. Þriðji flokkurinn,sem
tilheyrðu fæstir, og þeir helzt veik-
bygt og taugaveiklað fólk, uröu
urnar sjá hvern þátt þær eiga í
framförum barnanna. Mrs. S.M.
Le Blanc, Eastern Harbor, N. S„
segir: „ÞangaS til barnið mitt
var fimtán mánaða gamalt var það
strax veikir eftir aö hafa staðiS ' óhraust og veikbvgt og ekki fariö
UPP ur stólnum, en fundu ekkert aS bera neitt fyrir sig fæturna. Þá
var það að eg fór fvrst aö nota
Baby’s Own Tablets, og breyting-
in sem þá varð á barninu, var al-
veg undraverS. ÞaS fékk nýtt
fjör og hefir síöan veriö hraust og
til meðan þeir sátu í honum. Sum
ir þeirra sátu klukkutímum saman
í stólunum, ýmsir 10 tíma jefnvel,
og afleiöingarnar urðu þær sömu.
Engar meinlegar verkanir hafði
þessi titrandi hreyfing í sjálfu sér j efnilegt.“ Hver einasta móöir, sem
á þá, sery á stólunum sátu. Öllum ( ant er um vellíðan barnsins síns,
kom saman um það, að þeim heföi ætti jafnan að hafa Baby’s Own
liöið ágætlega meðan þeir sá.tu í Tablets viö hendina. Seldar hjá
þeim. þeir kendu sér einkis meins öllum Iyfsölum eða sendar með
á meðan og gátu nevtt matar síns 1 pósti fyrir 25C. askjan, ef skrifað
þar. Enginn einasti hinna mörgu, 1 er beint til „The Dr. Williams’
sem tilraunirnar voru gerðar með, Medicine Co., Brockville, Ont.‘ ‘
mr
W. Meech.
339 Elgin Ave.
J. V. Thorlakson.
662 Langside St*
The WINNIPEG DRAV CO.
FLYTJA HÚSBÚNAÐ OG PIANO’S.
Baggage Transfer, — Verzla með alls konar ELDIVIÐ sagaðan
og ósagaðan.
Horninu á ARTHUR & NOTRE DAME.
MEECH & THO^LAKSON
---EIÖENDUR,--
’Phonc 43S22.
WINNIPEG,
M'
“EIMREIÐIN”
Fjölbreyttasta og skemtllegasta
tímarltlS á íslenzku. RltgerSlr, sög-
ur, kvæði myndir. VerS 40c. hvert
hefti. Fæst hjá H. S. Bardal og S.
Bergmann.
The Northern Bank.
Utibúdeildin á horninu á Nena
St. og William Ave.
Rentur borgaðar af innlögum. Ávfsanir
gefnar á Islandsbanka og víðsvegar um
heim
HÖFUÐSTÓLL #2,000,000.
Aðalskrifstofa í Winnipeg,
Sparisjóðsdeildin opin á laugardags-
kvöldum frá kl, 7—9. J
GOODALL
— LJÓSMYNDARI —
aö
ftlöyí Main st. Cor. J.ogan ave.
Hér fæst alt sem þarf til þess af>
búa til Ijósmyndir, mynda
gnllstáss og myndarammar.
THE CANADIAN BANk
OE COHHERCE.
á horninu á Ross og Isabel
Höfuðstóll: $10,000,000.
VarasjóSur: $4,500,000.
t SPARISJÓÐSDEILDIN
Rinlög $1.00 og þar yflr. Rentur
lagSar vig höfuöst. á sex mán. fresti.
Víxlar fást á Englandsbanka,
sem eru borganlegir á Islandi.
AÐALSKRIESTOFA f TORONTO.
Bankastjöri 1 Winnipeg er
Thos. S, Strathaim.
THE tDOMINION BANK.
á horninu á Notre Dame og Nena St.
AIIs konar bankastörf af hendi
leyst.
Á vísanir seldar á banka á íslandi, Dan-
mörku og í öðrum löndum Norðurálfunn-
ar.
ORKAR
MORRIS PIANO
Tönninn og tílflnningin er fram-
leitt á hærra stig og me8 meiri list
heldur en ánokkru öbru. Þau eru
seld með góðum kjörum og ábyrgst
um óákveðinn tlma.
Pað ætti að vera á hverju helmilL
s. Ii. barroclough & co.,
' 228 Portage ave., - Winnipeg.
Orr.
Shea
, T Sparisjóösdeildin.
Spartsjóðsdeildin tekur við lnnlög-
um, frá $1.00 að upphæð og þar yfir.
Rentur borgaðar tvisvar á árl, I Júnl
og Desember.
Imperial Bank ofCanada
CHöfuðstóll (subscribed) $4,000,000.
Höfuðstóll (borgaður upp) $3,900,000.
Varasjóður - $3,900,000.
J. C. OlT,
Plumbing & Heating.
625 WHham Ave
\ Phone 82.
Res. 8738.
Algengar rentur borgaðar af öllum
innlögum. Ávísanir seldar á bank-
ana á fslandi, útborganlegar I krón.
Útibú í Winnipeg eru:
Aðalskrifstofan á horninu á Maln st.
og Bannatyne Ave.
N. G. LESLIE, bankastj.
Norðurbæjar-deildin, á horninu á
Main st. og Selkirk ave.
F, P. JAItVIS, bankastj.
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögfræðlngur og mála
færslumaður.
Skrifstofa:— Room 33 Canada Lif
Block, suðaustur horni Portag
avenue og Main st.
Utanáskrift:—p. o. Box 1364.
Telefón: 423. Wlnnipeg, Mar
Dp.M. halldobsson,
PARK RIVER. N. D.
Er að hitta á hverjum miðvikudegi
I Grafton, N.D., frá kl. 6—6 e.m.
H. M. Hannesson,
íslenzkur lögfræðingur og máJa-
færslumaður. Skrifstofa:
ROOM 412 McINTYRE Block
Telephone 4414T
Jílmtib cftir
— þvi að —
Eöflu’s ByoDíngapapplr
iieldur húsunum heitum* og varnar kulda. Skrífið eftir sýnishorn-
um og verðskrá til
TEES & PERSSE, Ltd.
&.OENTS,
mmmu
WJNNIPEG.
[Stærsta Skandinavaverzlunin í Canada.
Vér óskum eftir viðskiftum yðar. Heildsala'og smásala á innfluttum, iostætum
matartégundum. t. d.: norsk KKKogKK K K spiksíld, ansjósur, sardínur, fiskboll-
ur, prímostur, Gautaborgar-bjúgu, gamalostur, rauð-sagó, kartöflumjöl og margskon-
ar grocerie-vörur
The GUSTAFSON-JONES Co. Limited,
325 Log’an Ave. 325
Brúkuð töt.
Agæt brúkuö föt af beztu teg-
und fást ætíö hjá
Mrs. Shaw,
479 Notre Ðame ave., Winnipeg'
PÁLL M. CLEMENS
byggingameistari.
Bakbr Block, 468 Main St.
WINNIPEG Phone 4887