Lögberg - 21.02.1907, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. FEBRÚAR 1907
Þorrablóts-kvæðin.
MINNI ÍSLANDS
lt>ú ástkæra móöir vor austur í sjá
meö eldheita barminn og snækrýnda brá.
æ ljúft oss það skyldi, unz lífsfjöriö dvín,
með lotning og ástúö að hugsa til þín.
Þótt háreisti stundum vér heyrum jþér frá,
er hamast þar synirnir ritvöllum á,
slikt eru’ aö eins fjörspor, því fyrstur vill hver
í framsókn þar verða til hagsældar þér.
Úr einangurs dvala að lokum er leyst,
meö læðingi nýjum við umheiminn' treyst.
Og framfarasporin svo fátíð og smá
þau fjölga og stækka.—Sú raun veröur á.
Nú hímirö’ ei lengur við' lávarða dyr
svo lotin og auðmjúk og vondauf sem fyr,
en konungur hæverskur kemur til þín
og kurteis þér bíöur í öndVeg til sín.
Ei ennþá er lagöur í gleymskunnar gröf
þinn gullaldarljómi, sem skein yfir höf,
og enn áttu menning og atggeri fþá,
sem undrandi stórþjóðir fýsir aö sjá.
jpví enn ertu perlan í úthafi blá
og enn þá sú móöir er synirnir þrá,
Og enn,—þó aö skaut þitt sé afskekt og kalt—
þig elskum og blessum vér þrátt fyrir alt..
H. S. B.
MINNI KVENNA.
iÞað yiöi víst lítið úr lífinu’ í oss
og ljóöum og sögum frá minningadögum,
ef burt væri’ úr mannheimi kærustu koss,
og konunnar blíöan með armanna lögum —
ef duliö og týnt væri’ ið dýrkeypta hnoss,
þá dæi hver gróöur í samúðarhögum.
Já, hugnun oss er þaö, hve hýr ertu’ og góö,
og hjartanleg gleöi sem mest um þig tala,
og skrifa’ um þig Sögur og syngja’ um þig ljóö,
og segja þig fegurstu rósina dala.
En ætli það muni þó ylja þaö blóö,
sem aldirnar kældu með næðingnum svala?
Ef þér lærst betur meö þroskandi hug,
að þiggja sem minst aö þú getur aö láni,
iþá átt þú um siöir það áræði’ og dug,
sem iðni þín vinnur af herra þíns ráni,
Oo* honum, sem einvöldum, bægir á bug.
|Þ"á blaktar þinn uppdreginn jafnréttis-fáni.
Og mikið skal gleöja’ okkur sannleiki sá,
að sjáir þú dálítið út fyrir bæinn,
og stærri sé hugur, en hibýlin smá,
með hressandi vonir sem sólkomu-blæinn.
Og þú getir sýnt þaö, hvar leiðin þín lá
úr lægingar rökkrinu’ í hefjanda daginn.
j i Kristinn Stefánsson.
MINNI VESTUR-ÍSLENDINGA.
Eg kveö ei ljóð um gulli glæstar hallir
né gleði þá, sem nautnin skammvinn lér,
en hins eg get, að Islendingar allir,
er áður voru frumbýlingar hér,
meö eigin höndum hruðu veg um klungur
og höfðu fornmanns þrek að ryðja braut.
IÞjvi þaö er hart að berjast eins og ungur
er öldungs höfuö ber sitt hvíta skraut.
Þá gnast við hátt, er féllu tré að foldu, — 4
— þá fylgdi sigur vopnum einyrkjan9, —
og ávöxt bar, er djúpt í myrka moldu
um morgun, dag og kveld féll sviti hans .
Sú fóm var helguð hugsjón íslendingsins
úr hrjóstur-auðn áð mynda sléttuð tún.
IÞ’á byrja skal á æfi útlendingsins,
fær ekkert mannlegt stáðist nema hún.
Þ'eir ritu nöfn sín rúnum víkinganna
á regin-auönir þessa meginlands.
Vér erföum mál og minning forfeöranna
og manndóm til að leita sannleikans;
það stál í lund á sumri’ og svölum vetri, —
hin sanna menning vor 0g heilladis, —
sé hún vor arfleifð, gulli glæstu betri,
er geymist meðan sól úr ægi ris.
1 Hjörtur Leó.
•. ~ ■y:'r’'r£. . *r '
.. ** /. • .. ... — ’ó, . 1.
Fundna og týnda gull-landið.
Ritgerð sú, sem hér fer á eftir,
hefir nýlega verið prentuö í ýms-
um blöðum beggja megin „línunn-
ar“, og hefir vakið all-mikla eftir-
jtekt. Maðurinn, sem hana hefir
samið, er Bandarikjamaöur, og er
frásaga hans endurtekin hér að
! mestu leyti orðrétt.
“Á ferðum mínum um suðvest-
| urhluta Bandaríkjanna hefi eg oft
heyrt margar allmerkilegar sögur
um gullauðug landsvæði sem fund-
ist hafa og týnst aftur, einhverra
orsaka vegna, án þess hægt hafi
orðið að finna þau aftur.
Fyrir mörgum af þessum sögum
er ekki hinn niinsti flugufótur.
En svo auðvelt er að fá almenn-
ing til að trúa slíkum sögum, aö
mörg hundruö manns hafa þotið á
stáð út í ófærur og eyðimerkur, i
þeirri von, að höndla hnossið. En
hlutskifti þeirra hefir orðið hörm-
ungar hungurs og þorsta, og dauö-
inn kærkomnasti gesturinn til þess
að leysa þá af hólmi.
Næsta eftirtektavert er það, með
hversu mikilli léttúð og fyrir-
hyggjuleysi menn stofna lífi sínu í
voða Þegar vonin um áð finna gull
i júörðu ýtir undir þá og eggjar þá
áfram. Lausafregnir, hversu
heimskulegar sem þær eru, um
gullfund hér eða þar, hafa ætíð
reynst nægilega lokkandi tálbeita
til þess að ginna menn inn í óbygð-
ir og eyðimerkur. Og skinin og
veöurbarin bein þeirra, sem á und-
an eru gengnir, liggja á víð og
dreif um öræfin og eyðisandana,
j næstu flónunum til viövörunar,sem
ginnast láta af staðlausum frétta-
burði um gullfund hér og þar í ó-
bygðunum. En sjaldan fer og hjá
því, að komist leitarmaður lif-
andi aftur til mannabygða,þá þyk-
ist hann vissari um það en nokkru
sinni áöur, að gull hafi verið að
finna einhversstaðar nálægt þeim
stöðvum, sem hann reikaði um. Að
hann ekki hafi fundið það kennir
hann þvi, að hann hafi vilzt útaf
réttri leið, misskilið leiðsöguna og
lýsinguna af staðnum, sem honum
hafði verið látin í té, éða að hann
hafi uppgefist of fljótt og ekki leit-
að nógu nákvæmlega.
Aldrei hefi eg hitt fyrir neinn
slikan mann, sem ekki hefir verið
1 hjartanlega sannærður um, að fyr
eða síöar mundi einhver verða svo
heppinn að finna auðæfin sem
hann var a'ð leita að, en tókst ekki
að koma auga á.
j Á meðal hinna mörgu sagna um
j gullauðug héruð,sem eg hefi heyrt,
er að eins ein einasta sem virðist
hafa við rök að styðjast. Það er
sögnin um Adams gulllandið, sem
fanst ári'ð 1B59, fýndist aftur sama
ár og hefir ekki fundist síðan.
Sögnin er svo sennileg, að á ýms-
um tímum hefir fjöldi manna lagt
á stað til þess að leita að því, en
árangurslaust hefir það orðið jafn-
an. Stórfé og mörg mannslíf hef-
ir þó leitin kostað.
Margir reyndir námamenn leggja
trúnað á sagnirnar um þetta gull-
land, og á síðari árum hafa sendi-
sveitir veri'ð gerðar út til þess að
rannsaka nákvæmlega og grand-
gæfilega landsvæðið sem hér er um
að gera. Og nú, þann dag í dag,
eftir fimtíu ára vonbrigði, virðist
áhuginn á því að finna gullland
þetta enn meiri en áður. Fleiri
menn en nokkru sinni áður lifa nú
í voninni um að verða svo hépnir
að komast eftir því, hvar hinir
gullauðgu námar séu.
En frásagan um fund gulllands-
iris í fyrstu er á þessa leið:
Árið 1858 var gerð út sendisveit
frá California og voru í þeim hóp
tuttugu og tveir menn. Takmarkið
var að rannsaka eyðimerkurnar í
suðvestri, því sögur höfðu farið af
því í mörg ár undanfarið, að þar
væri nóg gull að finna. Sendi-
sveitin var vel útbúin með reið-
hesta og áburðarhesta sem á vár
fluttur vistaforði til nokkurra mán-
aða.
í smáþorpi einu.sem Port Yuma
heitir, stóð sendisveitin við í nokk-
ura daga, bæði til að hvíla sig og
hestana og eins til þess að reyna að
fá hjá Indíánum þar um slóðir
vitneskju um greiðfærasta veginn
yfir eyðimörkina. Veitti þeim erf-
itt að gera skiljanlega fyrir Ind-
íánunum, en um síðir hittu þeir
þar þó Indíána einn, sem skildi
spönsku, og gaf hann þeim ýmsar
leiðbeiningar. En er ferðamenn-
/rnir fóru nákvæmar áð hyggja að
þessum sögumanni sínum, komust
þeir að því, að hann mundi ekki
vera Indíáni heldur Mexíkómaður.
A meðan ferðamennirnir dvöldu á
þessum stöðvum bar svo við einu-
sinni, seint um kveld, að maður
þessi kom leynilega á fund for-
ingja ferðamannanna og sagði hon
um eftirfylgjandi sögu:
Herra minn! Eg er Mexilió-
maður. Indíánar myrtu foreldra
mína og tók mig til sín þegar eg
var unglingur að aldri. Eg var
svo hjá þeim nokkur ár, þangáð til
þeir seldu mig þessum Indíána-
flokki, sem eg nú dvel hjá, eins og
ánauðugur þræll. Aumkastu yfir
mig, herra minn, og kauptu mér
frelsi. í endurgjaldsskyni skal eg
vísa þér á stað, þar sem þú getur
fundið meira af gulli en allir hest-
ar þinir geta borið.
Ferðamennirnir tóku nú að ger-
ast forvitnir og fóru að spyrja
manninn spjörunum úr. En hann
sat við sinn keip og kvaðst ekkert
láta uppskátt svo framarlega sem
þeir ekki keyptu hann lausan og
tækju hann með sér.
Ferðamennirnir tóku nú. að
semja um kaupin við Indíána og
lauk því svo að kaupin voru gerð.
Mexíkómaðurinn gerði það nú
uppskátt fyrir ferðamönnunum, að
fvrir nokkrum árum síðan hefði
hann farið með Indíánaflokki ein-
um til fljóts þess er Gila-fljót héti.
Sagði hann að Indiánarnir hefðu
farið þangað í þeim erindum að
sækja þangað það sem þeir nefndu
hvitra manna peninga.”
Þessir svo nefndu ‘‘hvitra manna
peningar” sagði hann að væru gull
stykki af ýmsri stærð og mesta ó-
grynni væri til af á vissum stað í
fjöllunum.
Frá-Port Yuma fór Mexikómað-
urinn með ferðamennina upp með
Gila-fljótinu, hér um bil jþrjú
hundruð mílur vegarf Þegar hann
var þangað kominn með þá lét
hann þa nema stðar og benti þeim
á þrjá fjallatinda í nokkurri fjar-
lægð, er með afstöðu sinni hver frá
öörum mynduðu réttan þríhyrn-
ing.
“Gullið er við rætur fjallsins, Sem
er j miðið,” sagði hann.
Þeir áðu nú þarna yfir nóttina
og snemma næsta morguns fóru
tveir menn með leiðsögumanninum
á undan aðal-hópnum til þess að
velja handa honum greiðfæran
veg.
En er þeir voru komnir rúma
mílu vegar frá tjaldstaðnum réðust
Indiánar á þá og drápu þá alla
þrjá.
Hinir héldu nú kyrru fyrir í
tjaldstaðnum í nokkra daga og
héldu síðan áfram hægt og gæti-
lega og voru mjög varir um sig.
Komust þeir nú klaklaust að rót-
um miðfjallsins og fundu þar, eins
og Mexikómaðurinn hafði frá
skýrt, óvenjulega auðuga gull-
náma.
Þeir bygðu sér nú kofa þarna og
unnu að því í nokkrar vikur að
raka saman gullinu, og ekki hættu
þeir við fyr en þeir voru búnir að
safna saman fullrar miljón dollara
virði.
En nú fór þá að skorta vistir, og
enn fremur höfðu þeir ekki hagan-
leg áhöld til gulltekjunnar. Auk
Þess var og nauðsynlegt fyrir þá
að koma gullinu, sem þeir voru
búnir að safna saman, sem fyrst
til San Francisco og afréðu þeir
því að leggja á stað með það til
Ýuma. Komu þeir sér saman um,
að'tólf þeirra skyldu fara með
gullið en átta verða eftir til þess
að vinna í námunum á meðan i fé-
lagi fyrir allan hópinn.
Sex vikur liðu, og ekki komu
sendimennirnir aftur. Tók hinum
nú að gerast órótt og er átta vikur
voru liðnar, án þess nein breyting
yrði á, tóku tveir þeirra sig til og
gengu upp á einn fjallstindinn, í
þeirri von að þeir þaðan kynnu að
sjá til ferða félaga sinna. En það
var alt annað sem þeir komu auga
á er þangað var komið. Þeim
varð litið í áttina til kofans þeirra
og sáu þeir að hann stóð í ljósum
loga. Sáu þeir að hjarðir villi-
manna hö,fðu umkringt hann á all-
ar hliðar, lagt eld í hann og voru
nú að myrða félaga þeirra og kasta
þeim á bálið. Óðir af hræðslu hlupu
þeir niður fjallshlíðina, x gagn-
stæða átt við það sem þeir höfðu
komið og áleiðis til Gila-fljótsins.
Þeir héldu áfram niður með fljót-
inu nokkrar mílur og rákust þar
nú á beinagrindur hinna tólf félaga
sinna, sem þeir höfðu beðið eftir
með svo mikilli óþolinmæði. Höfðu
villimennirnir ráðist þar á þá,
drepið þá alla og rænt gullinu.
Að eins tveir af þeim sem eftir
lifðu komust aftur til mannabygða.
Hermannadeild frá Fort Bliss í
Nevv Mexikó, sem send var í land-
könnunarferð upp með Gila-fljót-
inu, fann þá, aðframkomna af
hungri, þar á eyðisöndunum. Tóku
þeir þá heim með sér og hjúkruðu
þeim vel svo þeir náðu sér brátt
aftur. Höfðu mennirnir báðir í
vösum sinum nd<kra mola af skíru
gulH úr námunum sem þeir höfðu
dvalið við. Frá Fort Bliss héldu
nú þessir tveir félagar á stað til
Texas Og síðan til Californíu. Dó
annar þeirra skömmu síðar, en
hinn, Adams að nafni, sem gull-
landið er kent við hér að framan,
vann þar að namavinnu um hríð.
Árið 1883 kom hann á stað stórri
sendisveit er fara skyldi áð leita að
námunum týndu. En Indíánahjarð-
irnar, sem urðu á vegi þeirra, voru
svo herskáar, og létu svo ófriðlega,
að hinir hvítu menn urðu frá að
hverfa og hætta við leitina. Litlu
síðar andaðist Adams og var þá
Ilætt v'ð leiðangurinn í það sinn.
Fjöldamargir menn i Californía
þektu Adams persónulega og dett-
ur engum þeirra í hug áð draga
það að neinu leyti í efa, að hann
hafi skýrt satt og rétt frá atburð-
um þessum.
En hvar eru fjallstindarnir þrír,
er mynda þríhyrninginn? Hvar
eru hinar auðugu gullnámur?
Mörgum kanu, að virðast það ó-
sannsýnilegt, að þessar gullnámur
geti att sér stað, eftir svo margra
ára ítarlega leit, sem eftir þeim
hefir verið gerð si'ðan Adams og
félagar hans lögðu Þangað á stað í
fyrsta sinn. En þess er að gæta,
að hér er um víðáttumikið land-
svæði að ræða, ókannáð og erfitt
yfirferðar \ mesta máta.
Og eftir því sem árin líða er
eins og dularblæjan falli fastar og
þéttar að Adams gullnámunum og
hylji þær æ betur og betur fyrir
sjónum manna. Fyrir nokkrum
áratugum síðan trúðu menn því
fastlega að þær væru til, en nú,
eftir því sem lengra liður frá.verða
þeir æ fleiri og fleiri, sem hættir
vi'ð að efast og skoða frásöguna
eins og skáldsögu, skipa henni á
bekk með hinum mörgu kynjasög-
um um fólgið fé \ jörðu og ótæm-
andi gull-lönd, sem við og við á
ýmsum tímum breiðast út á meðal
almennings.”
Th. Johnson,
KENNIR PÍANÓ-SPIL og TÓNFRÆÐI
, Útskrifaður frá T Kenslustofur: Sandison
músík-deildinni við t Block, 304 Main St., og
Gust,Adolphus Coll. T 701 Victor St.
Thos. H. Johnson,
Islenzkur lögfrœCingur og m&la-
fœralumaCur.
Skrifstofa:— Roora 33 Canada Llfe
Block, auCaustur hornl Portage
avenue og Maln st.
Utanáskrlft:—p. o. Box 1884.
Telefön: 423. Winnlpeg, Man.
Hannesson & Whité
lögfræðingar og málafærzlumenn.
Skrifstofa:
ROOM 12 Bank of Hamilton Chamb.
Telephone 4716
[ Ofkice: 660 WILLIAM AVE. TEL. 89
Office-tímar: 1.30 til 3 og 7 til 8 e, h.
House: 620 McDermot Ave, Tel. 4300
Office: 650 Wllllam ave. Tel, 89
I Hours: 3 to 4 & 7 to 8 p.m,
Residence ; 620 AlcDermot ave. Tel.4300
WINNIPEG. MAN.
Dr# G. J. Gislason,
meðala- og uppskurða-læknir,
Wellington Bloch,
GRAND FORKS, - N. DAK.
Sérstakt athygli veitt augna,
nýrna nef og kverka sjúkdómum.
I. M. Cleghorn, M D
læknir og yflrsetumaður.
Heflr keypt lyfJabtlCina & Baldur. og
heflr þvl sj&lfur umsjón & öllum meC-
ulum, sem hann lwtur frfl. sér.
Ellzabeth St.,
BAI/DUR, . MAN.
P.S.—íslenzkur ttlikur viC hendina
hvenær sem þörf gerist.
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
selur líkkistur og annast
um átfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarOa og legsteina
TelephLoae 3oS
Páll M. Clemens,
byggingameistari,
219 McDermot Ave.
WINNIPEÖ Phone 4887
IVI., Paulson,
selur
Giftingaleyflsbréf
MaþleLeaf Renovating Works
Karlm. og kvenm. föt lituð, hreins-
uð, pressuð og bætt.
TEL. 482.
Píanó og Orgel
enn óviðjafnanleg. Bezta tegund-
in sem fæst í Canada. Seld með
afborgunum.
Einkaútsala:
THE WINNIPEG PIANO & ORGAN CO.
295 Portage ave.
4 fíunib dtk
Gddu’s — þvi að —] BuaolDdaDaDDlr
ixeldur húsunum heitum; og varnar kulda. Skrífið eftir sýnishorn-
um og verðskrá. til
TEES & PERSSE, LI5-
• Ú.GBNT8, "WINNIPEO.